آتش گرفتن موتور هواپیما آنقدرها هم ترسناک نیست!
شاید تا به حال در خبرها هواپیماهایی را دیده باشید که ناگهان موتور آن ها آتش می گیرد دیدن این تصاویر به نظر هولناک و ترسناک می آید این طور نیست؟! اما آتش سوزی موتور هواپیما آن قدرها هم خطرناک نیست و معمولا بیشتر هواپیماهایی که دچار آتش گرفتن موتور می شوند بدون هیچ تلفاتی به سلامت فرود می آیند. چرا موتور هواپیما آتش می گیرد؟ این آتش چگونه خاموش می شود؟ آتش گرفتن موتور هواپیما چقدر خطرناک است؟ برای رسیدن به جواب این سوال ها در ادامه الی گشت را همراهی کنید.
مطالب مرتبط: اگر موتورهای هواپیما در پرواز خراب شدند چه کار کنیم؟ هواپیماها چگونه پرواز می کنند؟ علائم اضطراری هواپیما از زبان چند خلبان و کارکنان پرواز
قبل از هر چیز باید بگوییم که آتش سوزی موتور هواپیما این روزها دیگر اتفاق نادری است و خیلی کم اتفاق می افتد چون با پیشرفت صنعت هواپیمایی در همان کارخانه از بروز یک همچین حوادثی پیشگیری به عمل می آید. موتورهای هواپیما بارها و بارها تست و امتحان می شوند برای همین آتش سوزی موتور معمولا اتفاق نمی افتد. اما نمی توان گفت موتورها کاملا بدون عیب و نقص هستند؛ گاهی ریخته شدن سوخت اضافه و یا فشار بیش از حد لوله های موتور، ناگهان باعث آتش سوزی می شود اما موتورها معمولا مجهز به خاموش کننده های آتش هستند و خلبان هم می تواند با خاموش کردن موتور جلوی ورود سوخت به موتور را بگیرد.
اما چند درصد از حوادث هواپیمایی به خاطر اتش سوزی موتور اتفاق می افتد؟ با بررسی هواپیماهای حادثه دیده در سال های ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۲ مشخص شده که از ۲۵۰ سقوط، فقط دلیل اصلی دو مورد از آن ها و دلیل فرعی ۶ مورد از آن ها آتش سوزی موتور بوده است. آتش سوزی موتور هواپیما اتفاق نادری است و اگر هم رخ بدهد خلبان گزینه های زیادی برای مقابله با این آتش سوزی دارد: اولین کاری که خلبان باید انجام دهد خاموش کردن موتور است تا با نرسیدن سوخت به موتور، آتش شعله ورتر نشود. حالا وقت به کار بردن خاموش کننده هاست. اگر آتش فقط محدود به همان قسمت موتور باشد با این اقدامات آتش خاموش می شود. اما باز هم خلبان و کمک خلبان به دنبال راهی هستند تا هر چه زودتر هواپیما را فرود بیاورند، آن ها به سراغ نزدیک ترین و مناسب ترین فرودگاه برای فرود می گردند چون هواپیما باید بررسی شود تا همه مطمئن شوند که برای امنیت پرواز مشکلی پیش نیامده و در اثر این حادثه هیچ قسمتی از هواپیما آسیبی ندیده است.
اگر آتش سوزی موتور هواپیما فقط محدود به موتور باشد در این صورت خود هواپیما آسیب جدی نمی بیند اما اگر آتش به بیرون موتور کشیده شود و مثلا به بال ها سرایت کند در این صورت خطراتی هواپیما را تهدید می کند. در واقع آتش سوزی موتور هواپیما اگر فقط محدود به خود موتور باشد و به بیرون سرایت نکند مشکلاتی جدی به بار نمی آورد.
آتش سوزی موتور هواپیما و صدماتش!
اگر آتش سوزی فقط محدود به موتور نباشد در این صورت ممکن است ۳ حادثه پیش بیاید:
- اول: آن بخشی از موتور که در اثر آتش سوزی آسیب دیده می تواند شل شده و به داخل بدنه ی هواپیما برود. در واقع شاید تکه های آسیب دیده به داخل بدنه ی هواپیما برند و باعث کاهش فشار شوند. در این صورت حتی اگر آتش هم سریع و به طور کامل خاموش شود باز هم خطری جدی هواپیما و پرواز را تهدید می کند و ممکن است به مسافران آسیب برسد.
- دوم: مقداری زیادی از سوخت هواپیما در داخل بال هاست آتش ممکن است یه سوختی که در بال ها نگهداری می شود سرایت کند که در این صورت خاموش کردن آن سخت تر می شود.
- سوم: آتش ممکن است که برخی از قسمت های مکانیکی هواپیما که برای پرواز ضروری اند آسیب وارد کند.
به خاطر همین سه دلیل است که خلبان به سرعت آتش را خاموش می کند و با دیدن کوچک ترین نشانه ای از آتش به سرعت فرود اضطراری انجام می دهد.
آتش سوزی موتور هواپیما و مسافران خونسرد!
طبیعت موتور هواپیما این است که تا زمانی که موتور روشن است سوخت در مخزن می سوزد اما گاهی برخی شرایط غیر منتظره باعث می شود که احتراق بیشتر شود و کاملا به چشم بیاید. خلبان «پاتریک اسمیت» در کتاب خود داستانی را تعریف می کند که چطور تخلیه فوری هواپیما بعد از دیدن آتش سوزی موتور باعث زخمی شدن دو نفر از مسافران شد. گاهی آتش سوزی موتور در هنگام ورود یا خروج از هواپیما اتفاق می افتد در این صورت مسافران به فکر تخلیه فوری هواپیما می افتند همان اتفاقی که برای هواپیمای دلتا در فلوریدا رخ داد و مسافران هراسان با دیدن آتش بدون توجه به حرف های خدمه به سمت خروج رفتند و دو نفر از آن ها به شدت آسیب دیدند.
پرواز هواپیما با یک موتور
هواپیماهای تجاری با فقط یک موتور هم می توانند پرواز ایمنی داشته باشند و جالبه که حتی بدون هیچ موتوری باز هم می توانند فرود بیایند. شاید فکر کنید موتور هواپیما تنها چیزی است که می تواند هواپیما را در آسمان نگه دارد اما آن ها فقط بخشی از یک معادله پیچیده اند! درسته که موتور هواپیما نیرو تولید می کند اما هواپیما می تواند با فقط یک موتور هم بدون مشکل پرواز کند. همه ی هواپیماهای تجاری طوری طراحی شده اند که می توانند فقط با یک موتور بدون عیب و نقص پرواز کنند. البته جالبه که هواپیماها می توانند بدون هیچ موتوری هم به صورت به پرواز ادامه دهند البته تا مسافت محدود! حتی اگر هر دو موتور هواپیما هم از کار بیفتد باز هم هواپیما به خاطر نیروی محرکه و جاذبه زمین می تواند مسافتی را طی کند و به دنبال جایی برای فرود باشد.
منبع: telegraph.co.uk