در دامنه روستای بادامیار در آذرشهر، یکی از زیباترین بناهای صخره‌ای با قدمتی ۳۰۰۰ ساله قرار گرفته است. این بنای ساخته شده در دل کوه، میزبان مسافرانی است که به دنبال یک مکان گردشگری رایگان، زیبا و باستانی برای گردش در آذربایجان شرقی هستند. اگر شما هم دوست دارید با خرید بلیط هواپیما یکی از این مسافران بوده و با قدم گذاشتن به این معبد در کوه، به دوره ایران باستان برگشته و درباره مراسم‌های آیینی باستانی اطلاعات بیشتری کسب کنید، ادامه این مطلب را به‌هیچ عنوان از دست ندهید. در ادامه سری به معبد قدمگاه آذرشهر، یکی از باستانی‌ترین جاذبه‌های گردشگری آذربایجان شرقی خواهیم زد.
تاریخچه معبد قدمگاه آذرشهر
تاریخچه معبد قدمگاه، به دوران پیش از اسلام در سلسله اشکانیان بازمی‌گردد. برخی از منابع و سنگ‌نوشته‌های پیدا شده هم می‌گویند که ساخت این معبد در دوره ساسانیان آغاز شد. ساختار بنا به صورتی واضح و آشکار گواه از این است که این بنا معبدی برای آیین میتراییسم یا مهرپرستی بوده و در گذشته محلی برای عبادت زرتشتیان محسوب می‌شده است. اما قداست امروزه این معبد، تنها به دلیل کاربرد آن در دوران ایران باستان نیست. بلکه این معبد، حتی بعد از ورود اسلام هم یکی از مکان‌های مقدس به شمار می‌رفت. در واقع اسم قدمگاه را بعد از اسلام روی این بنا گذاشتند. چراکه می‌گفتند این بنا جای پای اولیای الهی و ائمه را داشته و به همین دلیل هم به نام قدمگاه شناخته شد. پس از پخش شدن این داستان درباره بنا، بسیاری از افراد برای زیارت به این معبد آمده و همین موضوع هم باعث شد تا قداست آن حفظ شود.
معماری معبد قدمگاه آذرشهر
مانند بسیاری از معابد باستانی دین زرتشت، این معبد هم غاری است که دهانه آن به‌سوی خورشید باز شده تا به افراد اجازه پرستش و عبادت را بدهد. بدیهی است که در دوران باستانی، مواد اولیه و مصالح پیشرفته‌ای وجود نداشته و غار تماماً با دست و ابزارهای ساده تراشیده است. در ابتدا دهانه غار بسیار کوچک است. اما زمانی که وارد آن می‌شوید، با یک تالار بزرگ که تقریباً ۱۵ متر قطر دارد مواجه خواهید شد. یکی از شگفتی‌های این معبد، سقف گنبدی‌شکل آن است که با روزنه‌ای در میان آن، داخل تالار را تا حدودی روشن کرده است. این روزنه تنها برای ورود نور استفاده نمی‌شد و در واقع خروجی دود آتشی که برای عبادت روشن می‌کردند هم بود. روی دیواره‌های سنگی معبد هم می‌توانید آثار دود مربوط به نیایش‌های هزاران سال قبل را مشاهده کنید. روی برخی از دیوارها هم محلی برای هدیه‌ها کنده‌کاری شده بود. در کل فضای داخلی معبد، ساختاری شبیه به سایر معابد باستانی زرتشتیان در ایران دارد.
فضای بیرونی معبد
فضای بیرونی معبد، یک فضای سرسبز و طبیعی با چشم‌اندازی فوق‌العاده زیباست. این فضا برای عکاسی و آرامش گرفتن از طبیعت بکر، گزینه مناسبی است. یعنی شما زمانی که از غار بیرون می‌آیید، می‌توانید مستقیماً از طبیعت اطراف لذت ببرید. در پایین معبد هم یک گورستان تاریخی وجود داشته که قدمت برخی از سنگ قبرهای آن به دوران صفویه می‌رسد. احتمالاً دلیل دفن کردن افراد در این قبرستان در دوره‌های مختلف هم قداست آن است. البته این قبرستان مربوط به دوره بعد از اسلام بوده و بیشتر مسلمانان منطقه در دوره‌های مختلف در آنجا دفن می‌شدند.
نحوه دسترسی به معبد قدمگاه آذرشهر
در ابتدا، با توجه به مبدأ حرکت خود، باید به سمت آذرشهر حرکت کنید. پس از رسیدن به آذرشهر، می‌توانید به سمت روستای بادامیار راهی شوید. پس از طی کردن حدود ۱۰ الی ۱۵ کیلومتر، به این روستا خواهید رسید. دقت داشته باشید که امکان همراه داشتن خودرو در نزدیکی قدمگاه امکان‌پذیر نیست و باید حدود ۲۰ الی ۳۰ دقیقه پیاده‌روی داشته باشید. مسیر سفر هموار است و با چالش زیادی برای طی کردن آن مواجه نخواهید شد. پس از این پیاده‌روی که بهتر است با حضور فردی محلی و آشنا به اطراف انجام شود، به دامنه کوه و معبد قدمگاه خواهید رسید.
بهترین زمان سفر به معبد قدمگاه
اگر می‌خواهید در شرایط آب‌وهوایی ایده‌آل به این معبد رفته و از مناظر اطراف هم لذت ببرید، بهترین فصل برای شما بهار و پاییز است. در بهار سراسر منطقه سرسبز و پر از گل و شکوفه شده و مناظر زیبایی را برای عکاسی پدید می‌آورد. در تابستان هم می‌توانید از غار دیدن کرده و کمی از طبیعت آن لذت ببرید. اما سفر به این منطقه در زمستان توصیه نمی‌شود. چراکه هوا بسیار سرد شده و به دلیل بارش برف سنگین، مسیر سفر، به‌ویژه برای پیاده‌روی، ناهموار خواهد شد.
نکات مهم برای سفر
هنگام سفر به آذرشهر و بازدید از معبد قدمگاه، بهتر است که به نکات زیر، توجه ویژه‌ای داشته باشید:
- حتماً از لباس‌های راحت و کفش‌های مناسب پیاده‌روی استفاده کنید.
- از نوشتن یادگاری روی دیوار یا آسیب زدن به محیط غار، به‌شدت خودداری کنید.
- امکانات رفاهی در اطراف معبد وجود ندارد، به همین دلیل باید آب و غذای کافی همراه داشته باشید.
- مطمئن شوید که نقشه راه را در دست داشته یا این‌که با یک تور لیدر یا فرد محلی برای بازدید می‌روید.
- بهترین ساعت بازدید از معبد و عکاسی از طبیعت آن، از ساعت ۷ صبح تا قبل از غروب آفتاب است.
کلام پایانی
یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری باستانی آذرشهر، معبد قدمگاه است. قدمت این معبد به هزاران سال پیش برگشته و محلی برای عبادت زرتشتیان محسوب می‌شده است. قداست این مکان حتی بعد از اسلام هم ادامه یافت و در واقع در همین دوره بود که نام قدمگاه را روی آن گذاشتند. امروزه هم مسافران زیادی از شهرهای مختلف، برای بازدید از این معبد به آذرشهر می‌روند. بهترین زمان رزرو هتل و بازدید از این معبد، بهار و پاییز است. توصیه می‌کنیم که بعد از سرد شدن هوا، به این غار نروید. چراکه بارش برف می‌تواند طی کردن مسیر را دشوار کند. برای آشنایی بیشتر با سایر مکان‌های دیدنی آذرشهر، از دیگر مطالب دیدن کنید.
سؤالات متداول
معبد قدمگاه کجاست؟
معبد قدمگاه یکی از دیدنی‌های باستانی آذرشهر در استان آذربایجان شرقی است.
بهترین زمان سفر به معبد قدمگاه کی است؟
بهترین زمان برای بازدید از این معبد، فصل بهار و پاییز است.
مسیر معبد قدمگاه به چه صورت است؟
باید ۲۰ الی ۳۰ دقیقه برای رسیدن به این محل پیاده‌روی کنید که برای سالمندان یا کودکان می‌تواند دشوار باشد.