پارک جنگلی هلومسر آمل، نگینی سبز و وسیع در کرانههای جاده هراز نه تنها یک استراحتگاه موقت بلکه یک مقصد تمام عیار برای تجربه بازدید از جنگل های هیرکانی است. این بوستان ۶۷ هکتاری که با آلاچیقها، مسیرهای پیادهروی و امکانات رفاهی تجهیز شده، فرصتی استثنایی برای گردشگران فراهم میکند تا بدون دغدغه، در آغوش طبیعت شمال ایران آرام بگیرند. در این مقاله با الی گشت همراه باشید تا شما را با این جاذبهی دیدنی بیشتر آشنا کنیم.
معرفی جنگل هلومسر، نگین سبز آمل
آمل، شهر تاریخی و پرآوازه در استان سرسبز مازندران همواره به دلیل همجواری با کوه و دریا یکی از پرترددترین مقاصد گردشگری شمال کشور بوده است. در ابتدای دروازه ورودی این شهر از سمت جاده خاطرهانگیز هراز پارک جنگلی هلومسر انتظار مسافران را میکشد.
ویژگی های هلومسر
هلومسر نه یک جنگل معمولی، بلکه یک بوستان جنگلی وسیع و مجهز با مساحتی حدود ۶۷ هکتار است که به دلیل دسترسی فوقالعاده و امکانات رفاهی مناسب به عنوان یکی از مناطق نمونه گردشگری استان مازندران انتخاب شده است.
این پارک جنگلی که توسط شهرداری آمل و سازمان بوستانها نگهداری میشود، نمونهای کمنظیر از تلفیق طبیعت بکر جنگلهای هیرکانی و زیرساختهای لازم برای یک اقامت راحت و خاطرهانگیز است.
در هلومسر درختان سر به فلک کشیده فضایی آرام و دلانگیز را برای پیکنیکهای خانوادگی، کمپینگهای شبانه و پیادهرویهای صبحگاهی فراهم آوردهاند.
هدف اصلی از تبدیل این منطقه به بوستان جنگلی حفظ محیط زیست همزمان با ایجاد فضایی مناسب برای تفریح و آسایش مسافرانی است که از راه میرسند یا قصد استراحت و گذراندن تعطیلات در دامان طبیعت را دارند.
تاریخچه و اهمیت پارک
اگرچه اطلاعات دقیق و مدونی از تاریخچه تأسیس این پارک جنگلی در دسترس نیست اما این منطقه از دیرباز به دلیل پوشش گیاهی غنی و منابع آبی فراوان مورد توجه ساکنین محلی و عشایر بوده است.
در سالهای اخیر با افزایش توجه به توسعه گردشگری پایدار این منطقه به عنوان یک پارک جنگلی حفاظت شده و مکانی برای تفریح و استراحت عموم معرفی شده است.
اهمیت این پارک در حفظ تنوع زیستی منطقه جلوگیری از تخریب اراضی جنگلی و ارائه فضایی مناسب برای فعالیتهای تفریحی و ورزشی نهفته است. همچنین این پارک نقش مهمی در جذب گردشگر و رونق اقتصادی منطقه ایفا میکند.
موقعیت جغرافیایی
یکی از برگ برندههای این پارک جنگلی موقعیت مکانی استراتژیک و دسترسی آسان آن است. این ویژگی هلومسر را به انتخابی عالی برای مسافران خسته از راه به ویژه کسانی که از تهران و مناطق مرکزی کشور عازم شمال هستند تبدیل کرده است.
هلومسر در شهرستان آمل و در ابتدای ورودی جاده آمل به امامزاده عبدالله واقع شده است. این جاده که از کمربندی آمل منشعب میشود یکی از مسیرهای اصلی و پرتردد منطقه است. نزدیکی پارک به پلیس راه آمل (حدود ۲ کیلومتر فاصله) نشاندهنده دسترسی سریع و بیدردسر به آن است.
مسیرهای پیشنهادی از پایتخت
برای رسیدن به هلومسر از تهران، جاده هراز (محور ۷۷) بهترین کوتاهترین و زیباترین انتخاب است.
مسیر: تهران – رودهن – آبعلی – امامزاده هاشم – پلور – لاریجان – آمل
فاصله تقریبی از مرکز تهران تا پارک هلومسر حدود ۱۸۸ کیلومتر است که در شرایط عادی و بدون ترافیک، پیمودن این مسیر تقریباً ۳ تا ۳.۵ ساعت زمان میبرد.
پس از ورود به محدوده آمل و گذر از پلیس راه، با ورود به کمربندی امامزاده عبدالله در اوایل این جاده تابلوی بزرگ و ورودی پارک جنگلی هلومسر را مشاهده خواهید کرد.
این موقعیت، هلومسر را نه تنها به عنوان یک مقصد، بلکه به عنوان یک پایگاه استراحتی عالی برای کسانی که قصد ادامه سفر به نقاط عمیقتر مازندران یا حتی شرق گیلان را دارند، مطرح میسازد.
دسترسی آسان به مراکز درمانی (مانند بیمارستان امام خمینی آمل) و مراکز خرید نیز از دیگر مزایای موقعیت جغرافیایی این بوستان جنگلی محسوب میشود که خیال مسافران را از بابت نیازهای ضروری آسوده میکند.
ویژگی های طبیعی
اگر به آمل سفر میکنید و دوست دارید از پارک جنگلی هلومسر دیدن کنید در ادامه با الی گشت همراه باشید تا شما را با ویژگیها و جاذبههای طبیعی این پارک بیشتر آشنا کنیم.
طبیعت و پوشش گیاهی
این پارک جنگلی به عنوان بخش لاینفک از جنگلهای وسیع و کهنسال استان مازندران نمایندهای شایسته از جنگلهای هیرکانی است که میراث طبیعی ارزشمندی برای جهان به شمار میرود. جنگلهای هیرکانی با قدمتی میلیونها ساله از دوران یخبندان باقی ماندهاند و به دلیل همین پیشینه و تنوع زیستی منحصر به فردی دارند.
پوشش گیاهی هلومسر عمدتاً شامل گونههای بومی و پهنبرگ است که در تمام فصول، به ویژه در بهار و پاییز، مناظر خیرهکنندهای خلق میکنند. درختان در این پارک، علاوه بر ایجاد سایهسار مطبوع برای مسافران، سیستم تنفسی منطقه را تأمین میکنند. مهمترین گونههای گیاهی عبارتند از:
درختان اصلی
- بلوط: درختان کهنسال و مقاوم که نماد قدرت جنگلهای هیرکانی هستند.
- افرا (شیردار): به ویژه در فصل پاییز، با رنگهای زرد و سرخ خیرهکننده خود، یکی از زیباترین مناظر را ایجاد میکنند.
- مَمرَز: یکی از فراوانترین درختان جنگلهای شمال که چوب محکم و برگهای مقاوم دارد.
- راش: گونهای ارزشمند که به دلیل نیاز به رطوبت بالا، در بخشهای عمیقتر و خنکتر پارک یافت میشود.
- توسکا: معمولاً در مناطق مرطوبتر یا نزدیک به منابع آب رشد میکند.
پوشش گیاهی کف جنگل و درختچهها
بوتههای تمشک و ولیک: در طول مسیرهای پیادهروی، جلوهای از زندگی طبیعی را به نمایش میگذارند.
سرخسها و گیاهان دارویی: در زیر سایه درختان انواع گونههای کوچکتر که بخشی از اکوسیستم جنگل هستند، رشد میکنند.
پیچکها و گیاهان بالارونده: که درختان بلند را در آغوش گرفته و بافت جنگل را متراکمتر میکنند.
پوشش جانوری
با وجود اینکه هلومسر یک پارک جنگلی نسبتاً پرتردد است اما هنوز بخشی از اکوسیستم بزرگتر جنگلهای آمل محسوب میشود. دیدار با حیوانات بزرگ در نزدیکی مسیرهای اصلی نادر است، اما حیات وحش کوچکتر و پرندگان، بخش جداییناپذیر این پارک هستند. در ادامه به معرفی حیات وحش این منطقه میپردازیم.
- پرندگان
انواع پرندگان بومی مانند سار، دارکوب، قرقاول (در مناطق خلوتتر) و پرندگان مهاجر فصلی فضای پارک را با نوای خود پر میکنند. پرندهنگری میتواند یکی از فعالیتهای آرامشبخش در این بوستان باشد.
- جانوران کوچک تر
سنجابها، انواع جوندگان کوچک و خزندگان بیخطر، بخشی از این زنجیره زیستی هستند.
گردشگران باید همواره به یاد داشته باشند که در یک محیط طبیعی قرار دارند و از آسیب رساندن یا نزدیک شدن به حیات وحش، حتی حشرات و خزندگان کوچک، خودداری کنند.
آب و هوا
پارک جنگلی هلومسر در قلب منطقه آب و هوایی معتدل و مرطوب خزری (هیرکانی) واقع شده است. نزدیکی به دریای خزر و ارتفاع مناسب آن باعث شده تا این منطقه از نظر اقلیمی تفاوت چشمگیری با فلات مرکزی ایران داشته باشد و رطوبت و بارندگی بالا ضامن سرسبزی و طراوت دائمی آن باشد.
درک شرایط آب و هوایی هر فصل به شما کمک میکند تا بهترین زمان سفر خود را انتخاب کرده و تجهیزات مناسبی به همراه داشته باشید.
- بهار: بهترین زمان سفر
بهار در هلومسر، به معنای واقعی کلمه، فصل زندگی است. از اواسط اسفند تا اواخر اردیبهشت آب و هوا در معتدلترین و دلپذیرترین حالت خود قرار دارد. در این فصل هوا خنک و تازه است نمنم بارانهای ناگهانی شمالی طراوت ویژهای به محیط میبخشند و دمای هوا اغلب زیر ۲۵ درجه سانتیگراد است.
در بهار زمین پوشیده از گلهای وحشی میشود و درختان پهنبرگ با رویش جوانههای جدید، سبزی مخملینی به جنگل میبخشند. این فصل، بهترین زمان برای بازدید و کمپینگ است زیرا از شر گرمای تابستان و سرمای زمستان در امان هستید.
- تابستان: پناهگاه خنک
تابستانهای مازندران معمولاً گرم و همراه با رطوبت بالا هستند اما جنگل هلومسر به لطف پوشش درختی متراکم خود تا حد زیادی از گرمای شدید در امان میماند. دمای هوا میتواند افزایش یابد اما سایهسار درختان و تبخیر رطوبت از برگها باعث میشود دمای داخل جنگل چند درجهای خنکتر و مطبوعتر از محیطهای شهری باشد. رطوبت هوا در این فصل به بالاترین حد خود میرسد.
هلومسر در تابستان به جایی برای فرار از گرما تبدیل میشود و بهترین مکان برای پناه بردن از آفتاب سوزان است. با این حال، استفاده از لباسهای نخی و سبک و دفع منظم پشهها و حشرات ضروری است.
- پاییز: جشن رنگها
اگر هدف شما عکاسی و تماشای طبیعت در زیباترین حالت آن است پاییز در هلومسر رقیب جدی بهار است.
در این فصل هوا به سرعت رو به خنکی میرود؛ برگهای درختان افرا، راش و بلوط، سمفونیای از رنگهای زرد، نارنجی، قرمز و قهوهای را خلق میکنند و بارانهای پاییزی زمین جنگل را مرطوب و معطر میسازند.
پاییز بعد از بهار بهترین زمان بازدید محسوب میشود. در این فصل میتوانید ساعتها در آرامش مطلق، به قدم زدن بپردازید و از سکوت و زیبایی مسحورکننده طبیعت لذت ببرید. همراه داشتن لباس گرم و ضد آب، به خصوص در اواخر آبان و آذر، بسیار ضروری است.
- زمستان: آرامش و سکوت
زمستان در هلومسر میتواند سرد و گاهی اوقات همراه با بارش برف باشد. در این فصل طبیعت در سکوت کامل فرو میرود. درختان پهنبرگ بدون برگ، شاخههای خود را به آسمان میدهند و اگر خوششانس باشید با پوششی سفید از برف روبهرو خواهید شد. دمای هوا در شب میتواند به زیر صفر برسد.
اگرچه کمپینگ در این فصل دشوار است اما برای کسانی که به دنبال آرامش مطلق و عکاسی از مناظر برفی هستند، زمان مناسبی است. اگر قصد بازدید از این جنگل در زمستان را دارید قبل از حرکت حتماً از وضعیت جاده هراز و کمربندی آمل اطمینان حاصل کنید.
بازدید از هلومسر
اگر ترغیب شدهاید تا از این پارک جنگلی دیدنی بازدید کنید در ادامه با الی گشت همراه باشید تا شما را با نکاتی که خوب است قبل از بازدید بدانید آشنا کنیم.
یکی از دلایلی که هلومسر را به «منطقه نمونه گردشگری» تبدیل کرده، سرمایهگذاری مناسب در زیرساختهای خدماتی این منطقه است. این امکانات، آسایش مسافران را در طول اقامت کوتاه یا بلند مدت تضمین میکند. در ادامه به معرفی این امکانات میپردازیم.
- آلاچیقها و سکوهای چادر
در سرتاسر بخش اصلی پارک تعداد زیادی آلاچیق چوبی و سکوهای بتنی برای نصب چادر طراحی شده است. این سکوها کمپینگ شبانه را آسانتر و ایمنتر میکنند.
- پارکینگ وسیع
پارک دارای فضای مناسبی برای پارک خودروها است که امنیت و راحتی مسافران را تضمین میکند.
- سرویسهای بهداشتی و نمازخانه
در چندین نقطه از پارک، سرویسهای بهداشتی تمیز و مجهز و همچنین فضاهای مناسبی برای اقامه نماز فراهم شده است.
- کافی شاپ و بوفههای فروشگاهی
وجود یک کافی شاپ و چند بوفه کوچک، تأمین نیازهای اولیه مانند نوشیدنی، میانوعده و خوراکیهای ضروری را در این پارک آسان میکند.
- سطلهای جمعآوری زباله
تأکید بر حفظ محیط زیست با نصب تعداد کافی سطل زباله در همه بخشها نشاندهنده اهمیت پاکیزگی در این بوستان است.
فعالیت های تفریحی و گردشگری
پارک جنگلی هلومسر فراتر از یک فضای پیکنیک است. این مکان فرصتهای متعددی را برای فعالیتهای هیجانانگیز و آرامشبخش فراهم میکند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
- پیکنیک خانوادگی
اصلیترین فعالیت در هلومسر برپایی پیکنیک است. فضای باز، هوای پاک و امکانات آماده (آلاچیق و باربیکیوهای تعبیه شده در برخی نقاط) آن را ایدهآل ساخته است.
- کمپینگ و اقامت شبانه
هلومسر یکی از امنترین و مجهزترین مکانها برای چادر زدن و تجربه یک شب خاطرهانگیز در جنگلهای شمال است. حتماً قبل از برپایی آتش یا کمپینگ از قوانین پارک مطلع شوید.
- پیادهروی و جنگلنوردی سبک
مسیرهای مشخص شده در پارک برای پیادهرویهای طولانی و تنفس در هوای جنگل بسیار مناسب هستند. این مسیرها معمولاً ایمن هستند و امکان گم شدن در آنها پایین است.
- دوچرخهسواری
علاقهمندان به دوچرخهسواری کوهستان میتوانند از جادههای فرعی و مسیرهای خاکی داخل پارک برای یک سواری لذتبخش استفاده کنند.
- بازی و سرگرمی کودکان
وجود زمینهای بازی با وسایل ساده و ایمن این مکان را به مقصدی مناسب برای خانوادههایی با کودکان خردسال تبدیل کرده است.
- عکاسی از طبیعت
همانطور که گفته شد، تنوع رنگها در پاییز و سرسبزی بینظیر بهار هلومسر را به لوکیشنی عالی برای عکاسی حرفهای و آماتوری تبدیل میکند.
- پرندهنگری
پارک هلومسر، زیستگاه گونههای مختلف پرندگان است و همین امر آن را به مقصدی عالی برای پرندهنگری تبدیل کرده است. با کمی صبر و حوصله، میتوانید شاهد تنوع زیبای پرندگان بومی و مهاجر در این منطقه باشید.
نکات مهم بازدید
برای اینکه سفری خاطرهانگیز و بدون دغدغه به پارک جنگلی هلومسر داشته باشید به نکات زیر توجه کنید:
- در طبیعتگردی اصل اساسی حفظ و نگهداری از محیط زیست است. زبالههای خود را در سطلهای زباله بریزید و از روشن کردن آتش در مکانهای غیرمجاز خودداری کنید.
- به دلیل کوهستانی بودن منطقه و متغیر بودن آب و هوا لباس مناسب و لایهلایه همراه داشته باشید. کفش راحت برای پیادهروی نیز ضروری است.
- مقداری آب آشامیدنی و خوراکی همراه خود داشته باشید، هرچند در نزدیکی پارک امکان خرید برخی اقلام نیز وجود دارد.
- کرم ضد آفتاب، کلاه، عینک آفتابی و اسپری دفع حشرات، بسته به فصل سفر میتوانند مفید باشند.
- در هنگام پیادهروی به نشانهگذاری مسیرها توجه کنید تا مسیر خود را گم نکنید.
- قبل از سفر از وضعیت آب و هوا مطلع شوید تا آمادگی لازم را داشته باشید.
- از ایجاد سر و صدای اضافی که موجب آزار حیوانات و مزاحمت برای سایر بازدیدکنندگان میشود خودداری کنید.
جاذبه های اطراف پارک جنگلی هلومسر
بازدید از پارک هلومسر فرصتی مناسب برای گشت و گذار در جاذبههای طبیعی و تاریخی اطراف آن نیز فراهم میکند. در ادامه با الی گشت همراه باشید تا شما را با جاذبههای گردشگری اطراف این پارک آشنا کنیم.
- شهر آمل
آمل، شهری با قدمت تاریخی بسیار، جاذبههای فراوانی دارد. از جمله این جاذبهها میتوان به آرامگاه میربزرگ، پل دوازده چشمه، موزه مردمشناسی آمل و بازار سنتی آن اشاره کرد.
- آبشار شاهاندشت
آبشار شاهاندشت، جزو بلندترین آبشارهای ایران است و در نزدیکی پارک هلومسر قرار دارد. مسیر دسترسی به آبشار، خود بخشی از زیباییهای طبیعتگردی است.
- قلعه ملک بهمن
بقایای این قلعه تاریخی در نزدیکی آبشار شاهاندشت قرار گرفته و روایتگر بخشی از تاریخ منطقه است.
- جنگلهای اطراف
مناطق جنگلی وسیع اطراف پارک هلومسر نیز فرصتهای بیشماری برای طبیعتگردی و کشف نقاط بکر و کمتر شناخته شده فراهم میکنند.
- امامزاده عبدالله (ع)
این آرامگاه، که به نوادگان امام موسی کاظم (ع) نسبت داده میشود یکی از مهمترین مراکز مذهبی و تاریخی در نزدیکی آمل است. جاده ورودی پارک هلومسر، دقیقاً به سمت امامزاده عبدالله ادامه مییابد. این نزدیکی، پارک را به یک استراحتگاه ایدهآل برای زائران تبدیل کرده است.
پس از بازدید از پارک و استراحت، گردشگران میتوانند برای زیارت و تماشای معماری سنتی و مذهبی این مکان به سمت امامزاده حرکت کنند.
- مجموعه گردشگری اکسین لند
این مجموعه بزرگ تجاری و تفریحی مدرن که در نزدیکی روستای هلومسر واقع شده تضاد جالبی با طبیعت بکر پارک ایجاد میکند. امکانات این مجموعه شامل مراکز خرید، رستورانها و فضاهای تفریحی است که نیازهای شهری گردشگران را پس از لذت بردن از طبیعت برطرف میسازد.
چرا پارک جنگلی هلومسر را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب کنیم؟
هلومسر فراتر از یک مکان تفریحی تجربهای جامع از طبیعتگردی را در اختیار بازدیدکنندگان قرار میدهد.
- زیباییهای طبیعی خیرهکننده: جنگلهای انبوه، رودخانههای زلال، مناظر کوهستانی و تنوع زیستی، چشماندازی بهشتی را به ارمغان میآورند.
- امکانات رفاهی مناسب: آلاچیقها، مسیرهای پیادهروی، سرویسهای بهداشتی و پارکینگ، اقامتی راحت را تضمین میکنند.
- فرصتهای تفریحی متنوع: پیکنیک، پیادهروی، کوهنوردی، عکاسی و پرندهنگری هیجان و نشاط را به سفرتان اضافه میکنند.
- دسترسی آسان: نزدیکی به شهر آمل و قرار گرفتن در مسیر جاده هراز دسترسی به این پارک را برای مسافران تسهیل میکند.
- آرامش و طراوت: هوای پاک، صدای دلنشین طبیعت و دور بودن از هیاهوی شهر فرصتی برای بازیابی ذهن و جسم فراهم میکند.
جمع بندی
پارک جنگلی هلومسر آمل با تمام زیباییهای طبیعی و امکانات رفاهی خود نگینی سبز در دل استان مازندران است که هر ساله پذیرای هزاران گردشگر از سراسر ایران و حتی خارج از کشور است. این پارک، مکانی ایدهآل برای کسانی است که به دنبال فرار از زندگی پرهیاهوی شهری، غرق شدن در طبیعت بکر و لذت بردن از آرامش و سکوت هستند. الی گشت به شما توصیه میکند که در سفر بعدی خود به شمال ایران بازدید از این پارک جنگلی شگفتانگیز را در برنامه خود قرار دهید.
سؤالات متداول
پارک جنگلی هلومسر کجاست؟
این پارک در شهرستان آمل و در ابتدای ورودی جاده آمل به امامزاده عبدالله واقع شده است.
چه فعالیت های گردشگری میتوان در پارک هلومسر انجام داد؟
از جمله این فعالیتها میتوان به پیکنیک، کمپینگ، عکاسی، طبیعتگردی، پیادهروی و دوچرخهسواری اشاره کرد.
بهترین زمان بازدید از پارک جنگلی هلومسر چه موقعی است؟
بهار و پس از آن پاییز بهترین فصل بازدید از این پارک جنگلی است.
چه جاذبه های گردشگری در نزدیکی پارک جنگلی هلومسر وجود دارند؟
از جمله این جاذبهها میتوان به آبشار شاهاندشت، امامزاده عبدالله، قلعه ملکبهمن و جاذبههای گردشگری شهر آمل اشاره کرد.