ایران، سرزمینی است با گنجینههایی پنهان در دل کویرها و کوهستانها. در کرانههای شرقی این مرز پرگهر سیمای کوه خواجه سر بر آسمان کشیده است. این پدیده ژئولوژیکی و تاریخی بینظیر، نه تنها یک کوه، بلکه یک کتاب قطور از تاریخ، فرهنگ، اساطیر و طبیعت سیستان و بلوچستان است که هر صفحهاش رازها و زیباییهای بیمانندی را در خود جای داده است. اگر دوست دارید با این جاذبهی تاریخی و ارزشمند بیشتر آشنا شوید در این مقاله با الی گشت همراه باشید.
معرفی کوه خواجه: نگین سیاه هامون
کوه خواجه، که از گدازههای بازالتی شکل گرفته و شمایلی ذوزنقهای به خود گرفته است، در گذشتههای نه چندان دور، زمانی که دریاچه زیبای هامون سرشار از آب بود، منظرهای رؤیایی از جزیرهای باشکوه را به نمایش میگذاشت که از میان امواج برون میآمد. این تصویر خیرهکننده، خواجه را در ذهن ناظران به نگینی در میان آبی بیکران هامون بدل میساخت.
با ارتفاع تقریبی ۶۰۹ متر از سطح دریا و حدود ۱۰۰ متر از سطح زمینهای اطراف، این کوه تنها برجستگی طبیعی مهم در گستره دشت سیستان است که چشماندازی منحصر به فرد از افقهای بیپایان این منطقه را ارائه میدهد.
تخت جمشید خشتی سیستان: میراثی از دوران کهن
اما آنچه این جاذبه را از سایر جاذبهها متمایز میکند، میراث باستانی ارزشمندی است که بر فراز آن آرمیده است. این کوه میزبان یکی از نادرترین و مهمترین سایتهای باستانی دوران اشکانی است که به دلیل عظمت و اهمیت معماریاش، به “تخت جمشید خشتی“ شهرت یافته است.
گرچه گذر زمان و عوامل طبیعی و انسانی، بخشهای زیادی از این سازه خشتی را تخریب کردهاند، اما آنچه بر جای مانده، همچنان نمادی گویا از شکوه معماری و نبوغ مهندسی دوره اشکانی است.
پیادهروی در میان بقایای این قلعه باستانی، به پژوهشگران و بازدیدکنندگان امکان میدهد تا از نزدیک با سبک و سیاق قلعهسازی آن دوران آشنا شوند و خود را در دالانهای تاریخ گم کنند.
کوه خواجه کجاست؟
این نگین طبیعی و باستانی، در استان سیستان و بلوچستان و در شهرستان هامون، بخش تیمورآباد و دهستانی به همین نام قرار گرفته است. دسترسی به این منطقه تاریخی طبیعی نسبتاً آسان است و برای علاقهمندان به تاریخ و طبیعت ایران، مقصدی فراموشنشدنی خواهد بود.
اهمیت دینی و فرهنگی کوه خواجه زابل
کوه خواجه نه تنها نمادی از معماری شکوهمند اشکانی و ساسانی است، بلکه جایگاهی مقدس در باورهای سه دین بزرگ زرتشت، مسیحیت و اسلام دارد. این نگین درخشان در کنار دریاچه هامون سالهاست که پژوهشگران و گردشگران بسیاری را به سوی خود فرامیخواند تا از رازها و زیباییهای آن پرده بردارند.
قداست در آیین زرتشت
برای پیروان آیین زرتشت، خواجه ریشهای عمیق در اساطیر و متون کهن دارد. باور بر این است که در پایان هزاره دوازدهم، از دریاچه مقدس هامون و از دختری پاک از خاندان بهروز پارسا، آخرین رهاکننده جهان، سوشیانت (منجی موعود) زاده خواهد شد.
این مکان، به دلیل ارتباط با تولد سوشیانت و اشارات متعدد در متون اوستایی و گاتها (سرودههای اشو زرتشت)، قداستی رازآلود و بینظیر یافته و برای زرتشتیان، نمادی از امید و تحقق وعدههای الهی است.
پیوند با مسیحیت
این کوه نه تنها برای زرتشتیان، که برای مسیحیان نیز مقدس شمرده میشود. بر اساس متون مسیحی، در زمان میلاد حضرت مسیح در بیتلحم، سه مغ (موبد) از فراز همین کوه نور درخشان و الهی ساطع شده از وجود پیامبر تازه متولد شده را مشاهده کردند. این رویداد، دلیلی بر جایگاه ویژه کوه خواجه در باورهای مسیحی و ارتباط آن با یکی از مهمترین وقایع تاریخ بشر است.
کوه اسرارآمیز خواجه در باورهای اسلامی
در باور مسلمانان، این کوه به نام “کوه خواجه” شهرت یافته چرا که آرامگاه شخصیتی بزرگ و ارجمند به نام خواجه مهدی را، که از دوستداران اهل بیت (ع) و خاندان علوی بوده، در خود جای داده است.
ایشان پس از وفات، بر فراز این کوه به خاک سپرده شد و از آن پس، این کوه به نام “خواجه” شناخته شده و محترم شمرده میشود.
نام های دیگر
این کوه رازآلود و کهن، در طول تاریخ نامهای متعددی به خود دیده که هر یک روایتی از اهمیت و قداست آن را بازگو میکند. از جمله این نامها میتوان به کوه غلطان، کوه نور، کوه موعود، کوه باطنی، کوه رضا، کوه میلاد، کوه رستم، کوه خدا، تخت سلیمان، قعلهلوس، اوشیدا و اوشیدرنه اشاره کرد.
با این حال، نام کنونی بیش از همه مورد توافق و شناختهشده است و نمادی از میراث غنی فرهنگی و دینی این سرزمین به شمار میرود.
ویژگی های طبیعی
اما شاید بخواهید بدانید منطقهای که این جاذبهی تاریخی در آن واقع شده از چه ویژگیهای طبیعی برخوردار است. در ادامه با الی گشت همراه باشید تا شما را با این ویژگیها آشنا کنیم.
آب و هوا
کوه خواجه در قلب اقلیم خشک و نیمهبیابانی سیستان قرار گرفته است. این به آن معناست که در طول سال، نوسانات دمایی قابل توجهی را تجربه میکند و میزان بارندگی در آن بسیار کم است.
تابستان
این فصل، زمان مناسبی برای سفر به این منطقه نیست. گرمای طاقتفرسا، که گاهی از ۴۰ درجه سانتیگراد نیز فراتر میرود، میتواند برای بازدیدکنندگان بسیار آزاردهنده باشد. علاوه بر گرما، پدیده مشهور “بادهای ۱۲۰ روزه” نیز در تابستانها شدت میگیرد که میتواند با وزش بادهای شدید و آوردن گرد و غبار، تجربه گشت و گذار را نامطلوب کند.
پاییز و زمستان
اما با فرارسیدن پاییز و زمستان، چهره اقلیمی کوه دگرگون میشود. در این فصول، گرمای سوزان دشت فروکش میکند و هوا ملایم و دلپذیر شده و خنکی مطبوعی جایگزین آن میشود.
دمای هوا در پاییز معمولاً بین ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتیگراد و در زمستان بین ۵ تا ۱۵ درجه سانتیگراد متغیر است که شرایطی ایدهآل برای پیادهروی، کاوش محوطه و لذت بردن از آفتاب دلنشین کویر را فراهم میآورد. این زمان، بهترین فرصت برای بازدید از آثار تاریخی و طبیعی کوه بدون تحمل گرمای شدید است.
بهار
بهار نیز فصلی رؤیایی برای بازدید از این جاذبه است. با آغاز فروردین و اردیبهشت، طراوت بهاری و هوای ملایم، دمایی بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتیگراد را به ارمغان میآورد. در این ایام، دشتهای اطراف، هرچند برای مدت کوتاه، جلوهای سبز و دلنشین به خود میگیرند و تجربه بصری خاصی را ارائه میدهند. این فصل، ترکیبی از هوای مطبوع و مناظر زیبا را در اختیار گردشگران قرار میدهد.
برای برنامهریزی سفر خود و لذت بردن از این جاذبه تاریخی، فصول پاییز، زمستان و اوایل بهار را در اولویت قرار دهید. پیش از سفر، حتماً پیشبینی آب و هوا را بررسی کنید تا سفری خاطرهانگیز و راحت داشته باشید.
سیمای سبز و حیات وحش
پوشش گیاهی کوه خواجه، نمادی از مقاومت و سازگاری با طبیعت خشن کویر است. گیاهانی که در این منطقه میرویند، به گونهای تکامل یافتهاند که نه به بارندگی زیاد وابسته باشند و نه به خاک حاصلخیز. آنها ریشههای عمیقی دارند و توانایی تحمل گرما، خشکی و بادهای شدید را دارا هستند.
پوشش گیاهی کوه
در شیبها و دامنههای کوه، گیاهانی خودرو و مقاوم نظیر گز، تاغ و قیچ دیده میشوند. این گونهها نه تنها در برابر شرایط نامساعد جوی تاب میآورند، بلکه با تثبیت خاک، به جلوگیری از فرسایش و حفظ پایداری زیستمحیطی منطقه کمک شایانی میکنند.
اکوسیستم هامون و حیات وحش
در اطراف دریاچه هامون که در نزدیکی خواجه قرار دارد، اکوسیستم خاصی از گیاهان شورپسند شکل گرفته است. این پوششهای گیاهی پراکنده، علیرغم ظاهر سادهشان، نقشی حیاتی در بقای حیات وحش منطقه ایفا میکنند.
این منطقه بهشتی برای پرندگان مهاجر و گونههای متنوع حیات وحش محلی به شمار میرود و در سکوت دلنشین خود، میزبان همزیستی شگفتانگیزی از جانوران و گیاهان است. ممکن است در سفر خود به کوه خواجه، پرندگان آبزی و کنارآبزی، پستانداران کوچک و خزندگان بومی را مشاهده کنید که در این زیستگاه خشک، زندگی خود را ادامه میدهند.
دیدنی ها و جاذبه ها
خوب است بدانید این مجموعه شگفتانگیز برای نخستین بار در سال ۱۹۱۶ توسط اورل اشتاین، باستانشناس شهیر انگلیسی، کشف شد و پس از آن مورد کاوشهای وسیع پروفسور هرتسفلد آلمانی و گوئلینی ایتالیایی قرار گرفت.
این کاوشها رازهای بسیاری از ایران باستان را برملا ساختند. در ادامه با الی گشت همراه باشید تا با هم سفری به دل دیدنیها و جاذبههای کوه خواجه داشته باشیم.
۱. قلعه کافرون و کک کهزاد: اوج معماری باستان
مهمترین و بزرگترین بخش آثار باستانی این منطقه تاریخی، در شیب جنوب شرقی کوه قرار دارد و به نام «قلعه کافرون» شناخته میشود. این مجموعه باشکوه، با دیوارههای دفاعی مستحکم، یک دروازه اصلی باشکوه، راهروهای رمزآلود، حیاط مرکزی وسیع و یک آتشکده باستانی، قلب تپنده تاریخ این منطقه است.
در بالاترین نقطه کوه، بر فراز قلعه کافرون، مجموعه «کک کهزاد» قرار دارد؛ جایی که طبق باورهای اسطورهای، فرمانروای دیوسان منطقه بود و به دست رستم دستان به هلاکت رسید. این مکان، با چشماندازی خیرهکننده، احتمالاً بخش شاهنشین ارگ بوده است.
نکته حیرتانگیز معماری در این مجموعه، ترکیب هنرهای مختلف است: سرستونهای دوریک به سبک یونانی با پیچهای توماری، نقوش نیلوفری (لوتوس) برگرفته از هنر هخامنشی و شباهتهایی به هنر بینالنهرین، همگی نشان از تبادلات فرهنگی عمیق آن دوران دارند. راه پلههای سنگی منظمی که زمانی این دو بخش را به هم متصل میکردند، هنوز هم حکایت از عظمت گذشته دارند.
۲. گالری نقاشی های دیواری: پنجره ای رو به هنر کهن
در دل کوه، گالری بینظیری از نقاشیهای دیواری باستانی خودنمایی میکند. این فضا که شامل آتشدان، اتاق طواف و رواقهایی است، با تصاویری زیبا از پادشاهان، بزرگان و داستانهای مذهبی تزیین شده که از کف تا سقف کشیده شدهاند و هر بینندهای را مسحور خود میکنند. این گالری، پنجرهای است رو به هنر و فرهنگ هزاران سال پیش که زنده و پویا باقی مانده است.
۳. مقبره خواجه مهدی
یکی از نقاط عرفانی کوه خواجه، مقبره خواجه مهدی است. اهالی محلی، نسب ایشان را به شهیدی از خاندان آل علی (ع) میرسانند که به دست کفار به شهادت رسیده است. همچنین باور سنتی جالبی در مورد این قسمت وجود دارد.
در قسمت سر قبر، سوراخی تعبیه شده که اگر با نیتی پاک دست خود را در آن فرو ببرید، چیزی (معمولاً پر یا اشیایی شبیه به آن) همراه با دست شما خارج میشود که نشانهای از برآورده شدن نیت شماست!
۴. قبور اسلامی: موزه ای روباز بر فراز کوه
سطح وسیع و مسطح بالای کوه، میزبان صدها قبر سنگی اسلامی است که هر کدام داستانی ناگفته دارند. این قبرها که اغلب بر روی سطح زمین قرار گرفتهاند و با سنگهای مسطح یا منحنی پوشانده شدهاند، منظرهای منحصر به فرد ایجاد کردهاند که ساعتها توجه شما را به خود جلب خواهد کرد. این گورستان، خود به تنهایی یک موزه روباز است که بازدیدکنندگان را به تفکر در تاریخ و گذر زمان وامیدارد.
۵. قلعه چهل دختران: افسانه ای بر فراز تپه ها
در جوار کوه خواجه، قلعه چهلدختران یا چهل دختر قرار دارد؛ سازهای باشکوه از دوران ساسانی که بر تپهای رسی خودنمایی میکند. این قلعه تاریخی، نه فقط یک اثر معماری، بلکه بخشی از حافظه محلی است که با افسانهای زیبا گره خورده است: گویند چهل دختر در آن میزیستهاند و صدای خندههایشان تا دوردستها شنیده میشده است. قلعه چهلدختران در تاریخ ۳۰ تیر ۱۳۸۴ با شماره ۱۲۱۵۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
۶. قدمگاه حضرت علی (ع)
درهای سوخته در کنار کوه، محل «قدمگاه حضرت علی (ع)» است. باور مردم محلی بر این است که این دره در اثر پرتاب ذوالفقار امام به سوی کفار به وجود آمده است. اگرچه سندیت این روایتها بیشتر به اسطورهها نزدیک است، اما جذابیت و قداست خاص خود را برای بومیان و بازدیدکنندگان دارد.
چه تفریحاتی در تنها کوه جزیره ای ایران در انتظارمان است؟
اگر دوست دارید بدانید چه فعالیتهای مفرحی میتوانید در این منطقه انجام بدهید با الی گشت همراه باشید تا شما را با برخی از مهمترین این فعالیتها آشنا کنیم.
۱. پیاده روی سبک و طبیعت گردی
در اطراف کوه، مسیرهای خاکی و تاریخی متعددی برای پیادهروی وجود دارد. این مسیرها که به خوبی با طبیعت منطقه درآمیختهاند، فرصتی عالی برای طبیعتگردی سبک و لذت بردن از هوای تازه و مناظر دلنشین سیستان فراهم میکنند.
۲. عکاسی از چشم اندازهای بی نظیر
اگر به عکاسی علاقهمندید، منطقه کوه خواجه و اطراف آن سوژههای فراوانی برای شما دارد. از مناظر وسیع دشت و خود کوه گرفته تا بقایای تاریخی پراکنده در منطقه و دریاچه فصلی هامون (در فصول پرآب)، هر گوشه از این منطقه میتواند قابهای زیبایی را برای دوربین شما خلق کند.
۳. تماشای پرندگان مهاجر
در فصلهایی که آب در تالاب بینالمللی هامون جمع میشود، این منطقه به پناهگاهی برای پرندگان مهاجر تبدیل میگردد. تماشای هزاران پرندهای که در اطراف هامون به پرواز درمیآیند یا در آبهای آرام آن آرمیدهاند، یکی از جذابترین و آرامشبخشترین تجربههایی است که میتوانید در این سفر داشته باشید.
۴. کمپینگ و تماشای آسمان پرستاره
فضای اطراف کوه برای برپایی کمپینگ و شبمانی بسیار مناسب است، البته با این شرط که پیش از سفر درباره مکانهای امن و مناسب تحقیق کرده و در صورت امکان، با یک راهنمای محلی همراه شوید. شبهای این منطقه به دلیل نبود آلودگی نوری، بسیار آرام و با آسمانی پر از ستارههای درخشان است که تجربهای بینظیر از آسماننگری را به شما هدیه میدهد.
۵. کاوش در دل تاریخ
بازدید از آثار باستانی بینظیر کوه، بخش مهمی از هر سفر به این منطقه را تشکیل میدهد. قلعههای کهن، معابد باستانی و نقشهای دیواری ساسانی از جمله جاذبههای تاریخی هستند که شما را به سفری در زمان خواهند برد. این آثار بازمانده از دورانهای مختلف، گواهی بر اهمیت تاریخی و فرهنگی این کوه در طول قرون متمادی هستند.
امکانات رفاهی تخت جمشید خشتی ایران
این جاذبه با وجود ارزش تاریخی و طبیعی بسیار بالا، از نظر امکانات رفاهی هنوز توسعهیافته نیست و نمیتوان انتظار امکانات مدرن را داشت. این نکته برای برنامهریزی سفر اهمیت زیادی دارد.
در محدوده اطراف کوه، جایی مشخص و ایمن برای پارک خودرو وجود دارد، اما پارکینگ رسمی و استاندارد با امکانات رفاهی در دسترس نیست. متأسفانه در این منطقه هیچگونه سرویس بهداشتی عمومی یا نمازخانه وجود ندارد.
علاوه بر این سایهبان یا آلاچیقی برای استراحت گردشگران در اطراف کوه فراهم نشده است. هیچ فروشگاهی برای تهیه غذا، آب یا سایر لوازم مورد نیاز نیز در اطراف کوه دیده نمیشود.
با توجه به موارد ذکر شده، ضروری است که بازدیدکنندگان محترم تمامی وسایل ضروری از جمله آب آشامیدنی کافی، خوراکی، زیرانداز، لوازم بهداشتی شخصی و لباس مناسب را از قبل تهیه کرده و با آمادگی کامل وارد منطقه شوند. این سفر بیشتر مناسب کسانی است که با حداقل امکانات میتوانند از طبیعت بکر و تاریخ غنی لذت ببرند و به دنبال تجربهای متفاوت و بهدور از شلوغیهای شهری هستند.
چگونه به کوه خواجه زابل برویم؟
این منطقه در بخش جنوب غربی شهر زابل واقع شده است. راحتترین و سریعترین راه برای رسیدن به شهر زابل، سفر هوایی است. فاصله شهر زابل تا کوه حدود ۴۰ کیلومتر است. پس از رسیدن به زابل، میتوانید با استفاده از اتوبوسهای مسافربری داخل استانی که به سمت جاده زابل-محمدآباد حرکت میکنند، به این جاده و سپس به منطقه کوه خواجه بروید.
اگر با خودروی شخصی سفر میکنید، پس از ورود به شهر زابل، از بلوار شهید میرحسینی و فلکه رستم به سمت جاده زابل-محمدآباد حرکت کنید. پس از طی مسیری چند کیلومتری و عبور از چند روستا به سمت هامون شهر و روستای لطفالله، به مقصد خود یعنی کوه تماشایی خواجه خواهید رسید.
کجا اقامت کنیم؟
گزینههای اقامتی متنوعی در سفر به این منطقه پیش روی شما قرار میدهد. از شبمانی در دل طبیعت گرفته تا اقامت در دل اقامتگاههای بومگردی زابل، همه چیز به نوع تجربهای که به دنبال آن هستید، بستگی دارد.
کمپینگ و شب مانی
اگر از علاقهمندان به کمپینگ و تجربه شبمانی در فضای باز هستید، اقامت در اطراف کوه میتواند فرصتی بینظیر برای لمس آرامش و زیباییهای طبیعی این منطقه باشد. فصلهای خنکتر نظیر بهار و پاییز، بهترین زمان برای برپایی کمپ و لذت بردن از آسمان پرستاره کویر در شب است.
نکات ضروری برای کمپینگ:
- حتماً چادر، کیسهخواب مناسب، چراغقوه یا هدلامپ، خوراکیهای خشک و فاسدنشدنی، و آب آشامیدنی کافی به همراه داشته باشید.
- با توجه به تغییرات دما در شب و روز، لباسهای گرم و مناسب فصل را فراموش نکنید.
- این منطقه فاقد امکانات رفاهی است؛ لذا تمامی زبالههای خود را جمعآوری کرده و هیچ اثری از خود در طبیعت بر جای نگذارید.
- پیش از سفر، درباره مکانهای مناسب و ایمن برای برپایی کمپ تحقیق کنید و به هیچ عنوان شب را تنها نمانید.
اقامتگاه های بوم گردی زابل
برای آن دسته از مسافران که ترجیح میدهند در فضایی سنتی و با عطر و بوی فرهنگ بومی منطقه اقامت داشته باشند، اقامتگاههای بومگردی در زابل و اطراف آن، گزینهای دلپذیر و جذاب محسوب میشوند. این اقامتگاهها فرصتی عالی برای لمس زندگی سنتی و آشنایی با فرهنگ غنی مردمان سیستان فراهم میآورند.
برخی از اقامتگاههای بومگردی شاخص:
- اقامتگاه بومگردی رستمزادگان: این اقامتگاه که در نزدیکی کوه واقع شده، چشماندازی خیرهکننده به دریاچه هامون (در صورت پرآب بودن) ارائه میدهد. اقامتگاه رستمزادگان با فضایی آرام، سوئیتهای مجهز و امکانات کامل، لحظاتی دلنشین را برای میهمانان خود رقم میزند. نزدیکی این اقامتگاه به جاذبههای تاریخی نظیر شهر سوخته و دهانه غلامان، از مزایای ویژه آن به شمار میرود.
- اقامتگاه بومگردی بپور: با محیطی سنتی، آرام و فضایی دلنشین، اقامتگاه بپور نیز گزینهای مناسب برای گردشگرانی است که به دنبال غوطهور شدن در فرهنگ و اصالت منطقه هستند. این اقامتگاه امکان دسترسی آسان به جاذبههای اطراف را فراهم کرده و میزبانی گرمی را به مسافران ارائه میدهد.
توصیه های کلیدی برای سفری خاطره انگیز
برای اینکه سفرتان به تجربهای ایمن و بهیادماندنی تبدیل شود، رعایت نکات زیر ضروری است:
- حتماً لباس مناسب فصل و کفش کوهپیمایی یا کتانی مقاوم با زیره ضدلغزش به پا داشته باشید.
- آب آشامیدنی کافی، میانوعده، داروهای ضروری و جعبه کمکهای اولیه را با خود ببرید.
- عینک آفتابی، کلاه لبهدار و کرم ضدآفتاب را در کیف خود قرار دهید.
- اگر قصد برگشت در ساعات پایانی روز را دارید، چراغ قوه یا هدلامپ با باتری اضافی، از واجبات است.
- مسیرهای صعود در کوه علامتگذاری رسمی ندارند؛ همواره از مسیرهای مشخص و پاکوب حرکت کنید تا از گم شدن جلوگیری شود.
- در صورت کمپینگ، هرگز شب را تنها نمانید.
- پیش از حرکت، از وضعیت جاده و شرایط جوی منطقه اطلاع پیدا کنید.
- به دلیل عدم وجود امکانات رفاهی یا فروشگاه در کوه، تمامی لوازم و مایحتاج خود را از قبل آماده کنید
جمع بندی
در این مقاله از الی گشت به معرفی یکی از مهمترین و ارزشمندترین جاذبههای تاریخی کشورمان در استان سیستان و بلوچستان یعنی کوه خواجه پرداختیم. این جاذبهی دیدنی پیشینهای متعلق به دوران اشکانیان و ساسانیان دارد و جاذبههای تاریخی بسیاری را در خود جای داده که میتوانید از آن بازدید کنید. اگر به سیستان و بلوچستان سفر میکنید و به آثار باستانی علاقه دارید حتما این منطقه را در لیست دیدنیهایتان قرار بدهید.
سؤالات متداول
کوه خواجه کجاست؟
این کوه در استان سیستان و بلوچستان، شهرستان هامون، بخش تیمورآباد و دهستان کوه خواجه واقع شده است.
بهترین زمان بازدید از کوه خواجه چه موقعی است؟
بهار، پاییز و زمستان بهترین موقع برای بازدید از این جاذبه به شمار میرود.
آیا بازدید از کوه خواجه رایگان است؟
بله بازدید از این جاذبه رایگان است.
چه جاذبه های تاریخی در کوه خواجه وجود دارند؟
از جمله این جاذبهها میتوان به قلعه کافرون، کک کهزاد، مقبره خواجه مهدی، قلعه چهل دختران و گالری نقاشیهای دیواری اشاره کرد.
کوه خواجه متعلق به چه دوره تاریخی است؟
این کوه و آثار تاریخی موجود در آن به دوران اشکانی و ساسانی تعلق دارند.
مطالب مرتبط : آشنایی با شگفتیهای شهر سوخته سیستان گل فشانهای سیستان و بلوچستان ، جاذبه ای منحصر به فرد در ایران ۹ جاذبه دیدنی سیستان و بلوچستان؛ دومین استان پهناور ایران!