تاریخ ایتالیا
یکی از کشورهایی که از گذشته دور و دوران باستان با سرزمین باستانی ما، ایران، روابط دیپلماتیک گسترده ای داشته و پیشینه ی تاریخی تمدنی درخور تامل و توجهی دارد کشور ایتالیا است و تاریخ ایتالیا از این نظر برای ما جالب است، کشوری که امروزه در جنوب قاره اروپا قرار گرفته و از شبه جزیره ایتالیا و دو جزیره سیسیل و ساردنی در دریای مدیترانه بوجود آمده است و در حال حاضر کشوری توسعه یافته محسوب می شود. شهر رم پایتخت آن پیشینه ای غنی به لحاظ تاریخی و فرهنگی دارد.
از جمله تعاملات ایران باستان با ایتالیا، در دوره فرمانروایی پارتیان قابل ذکر است که به خاطر موقعیت ویژه کشورمان، که در گذرگاه و مسیر تجاری بازرگانان دو کشور رم و چین قرار داشت ایران در تعاملات تجاری و فرهنگی نقش عمده ای بر عهده داشته است. در این دوران تجار رمی از شهرهایی مثل همدان و شاهرود گذر کرده اند.
در طول تاریخ همواره بین ایران و ایتالیای باستان روابط وجود داشته است و دانستن تاریخ ایتالیا با توجه به دیپلماسی موجود بین دو کشور و تبادلات فرهنگی آن دوره، جذابیت های ویژه ای دارد. سفر به تاریخ امروز الی گشت به سیری در تاریخ ایتالیا اختصاص دارد.
ایتالیا در دوران گذشته
مطالب مرتبط: تماشا کنید: تورین ایتالیا، رقیبی برای رم! ۶ جاذبه معروف بولونیا در ایتالیا+ تصویر
بر پایه نوشته های مورخان تاریخ ایتالیا، در دوران باستان، اتروسک ها، یونانی ها و بعد رومی ها بر ایتالیا حکمرانی می کردند. (اِتروسک ها و تمدنی اتروسک تمدنی است که تبار هندواروپایی داشته و از سال ۷۰۰ قبل از میلاد تا میانه ی قرن اول قبل از میلاد در شبه جزیره ایتالیا حضور داشتند اما با شکوفایی جمهوری روم ناپدید شدند.) اما در قرون وسطی ایتالیا بدست پاپها افتاد و بعد فرانکها، بیزانسیها، اعراب و نورمان ها در دوره های مختلف کنترل این سرزمین را بدست گرفتند.
شهر رم، پایتخت ایتالیا، به عنوان پایتخت امپراتوری روم محل اقامت پاپ بوده و برای مدت های طولانی یکی از مراکز مذهبی و سیاسی تمدن غرب محسوب می شود. بعد از سقوط امپراتوری روم سرزمین ایتالیا به شهرهای خودمختار و مناطقی که بصورت نامتمرکز اداره می شد تقسیم شد.
یکی از این مناطق خود مختار جمهوری ونیز بود. اما سرانجام در سال ۱۸۶۱ این واحدهای سیاسی خودگردان در این محدوده جغرافیایی متحد و یکپارچه شده و کشور امروزی ایتالیا شکل گرفت.
ایتالیا در قرن نوزدهم
در آغاز قرن نوزدهم میلادی تاریخ ایتالیا وارد مرحله ی جدیدی شد. در پی گسترش آزادی های اجتماعی و افزایش حقوق شهروندی در ایتالیا، که بر خورداری از حق رای شهروندان ایتالیایی یکی از مصادیق آن بود، در سال ۱۹۱۳ روند اتحاد سیاسی ایتالیا کامل شده و پس از این اتحاد، تغییراتی در این کشور در همه ابعاد آغاز شد و به محض شروع اصلاحات در زمینه سیاسی و اجتماعی، از نظر بینالمللی چهره ایتالیا یکپارچه تر و مدرن تر شده و این کشور وجهه متفاوتی در عرصه مناسبات بین المللی یافته و در صدد تقویت این وجهه برآمد.
با آغاز جنگ جهانی اول ایتالیا که وجهه ی متفاوتی را برای خود ترسیم کرده بود در چنین شرایطی این صورت دگرگون شد و در کنار قدرت هایی مثل ایالات متحده، فرانسه و انگلیس وارد میدان جنگ شد. در سال ۱۹۱۹ با برپایی کنفرانس صلح پاریس، ایتالیا بر مناطق شمالی ترنتینو، التوادیجه و ونتریا جولیا دست یافت و ضرورت دستیابی و تسلط بر این مناطق از آن جهت بود که برای کامل کردن روند اتحاد ملی نفوذ کامل و سلطه بر این مناطق مورد نیاز بود.
در این دوران، اگرچه که ایتالیا از میدان مبارزه پیروز بیرون آمد، ولی از نظر اقتصادی شرایط بحرانی را پذیرا شد و به دنبال فشارهای اقتصادی آشفتگی هایی غیر قابل کنترل در وضعیت کشور بوجود آمد که دولت توان اداره و مدیریت اوضاع را نداشته و بهبود شرایط و پیش بردن وضعیت موجود به سمت شرایط مثبت ناممکن بود.
در چنین شرایطی بعضی از تشکل های سیاسی که در آینده کشور تاثیری جدی و عمیق داشتند فرصت ظهور پیدا کرده و به میدان رقابت های سیاسی پا گذاشتند. حزب ملت یکی از این احزاب و تشکل ها بود که در سال ۱۹۱۹ شکل گرفت وپس از مدتی به حزب دموکرات مسیحی تغییر نام و تغییر شکل داد، حزب سوسیالیست، حزب کمونیست که توسط گرامشی بنیان گذاشته شد و طبقات مبارز که موسولینی پایه گذار آن بود. این حزب دو سال بعد با تغییر مشی سیاسی تغییر نام داده و به حزب فاشیست ملی تبدیل شده و در قدرت یابی موسولینی نقش داشت.
ایتالیا در دوره موسولینی
سال ۱۹۲۵ شروع دوره تباهی و سیاهی در این کشور بود. رژیم فاشیستی فعالیت خود را شروع کرده و هر گونه فعالیت کلیه احزاب دیگر ممنوع شد! حال این رژیم خفقان و سرکوب در لباس میش کار گرگ را می کرد و با سیاست استبدادی خود و در قالب ملی گرایی همه گونه قدرت و اختیار را بدون محدودیت از آن خود می دانست و باعث تغییرات بنیادی در زندگی مردم شد و آزادی های سیاسی و حقوق شهروندی را محدود کرد.
رژیم فاشیستی در جهت جلوگیری از خصومت کلیسای کاتولیک با واتیکان به توافقاتی دست یافت. در چنین شرایطی اقداماتی برای توسعه فعالیتهای صنعتی و کشاورزی انجام شد و موسولینی تلاش کرد در سیاست خارجی، با تکیه بر سیاست توسعه طلبی وجهه ی خود را تثبیت کند که در همین راستا با آلمان متحد شده و ضد متفقین وارد جنگ جهانی دوم شد که طبیعتا شکست های نظامی و به دنبال آن سقوط و فروپاشی رژیم فاشیست را به دنبال داشت.
پس از یک دوره اعمال سیاست های فاشیستی و سرکوب و خفقان، تبعاتی که به دنبال داشت چندان به راحتی قابل جبران نبود اما با این همه دموکراسی بازسازی شد و کشور با اوضاع نابسامانی های پس از جنگ، هر چند به سختی، اما اداره شد و تلاش های بسیاری صورت گرفت تا میراث به جا مانده از تفکر و عمل رژیم فاشیست از بین برود و حاصل این تلاش ها و کوشش ها ایجاد و شکل گیری مجمع قانون اساسی در این کشور بود.
سال ۱۹۴۶ سال جشن و شادی بود و پس از یک رفراندم، جمهوری ایتالیا زاده شد و جشن ملی در سراسر ایتالیا برپا شد. دو سال بعد قانون اساسی جدید رسمیت یافته و قابلیت اجرایی پیدا کرد.
تلاش ایتالیا پس از جنگ برای نزدیک شدن به کشورهای غربی در خور توجه است و در همین راستا راه پیوستن به اتحاد آتلانتیک را در پیش گرفت. ایتالیا در سطح جامعه اروپا جزء کشورهایی بوده که تلاش فراوانی در یکپارچه سازی اروپا از نظر اقتصادی و سیاسی داشته است.