آشنایی با صنایع دستی و سوغات دزفول

صنایع دستی و سوغات دزفول

اگر گذرتان به استان خوزستان افتاد، سری هم به شهر زیبای دزفول بزنید. دزفول یکی از دیدنی ترین شهرهای جنوب غرب ایران است. شهری پر از جاذبه های تاریخی و طبیعی که مردمی بسیار خونگرم و میهمان نواز دارد. مردمی زحمتکش که هنر دستشان در استان خوزستان زبان زد خاص و عام است. برای آشنایی بیشتر با صنایع دستی و سوغات دزفول با الی گشت همراه شوید.

مطالب مرتبط: سوغاتی های معروف شهرهای جنوبی ایران خوشمزه ترین غذاهای جنوب ایران

شهرستان دزفول در جنوب غربی کشور و در منطقه جلگه ای خوزستان قرار دارد. شهر دزفول نیز دومین شهر بزرگ خوزستان بعد از اهواز است که در شمال این استان قرار گرفته است.  این شهر از سمت شمال به استان لرستان، از سمت به غرب به شهرستان اندیمشک و شوش، از مشرق به شهرستان مسجد سلیمان و استان چهارمحال بختیاری و از سمت جنوب به شهرستان شوشتر و اهواز محدود می شود.

مردم دزفول مردمانی بسیار خونگرم و میهمان نواز و از جمله شادترین مردم کشور هستند. در بین تمامی شهرستان های استان خوزستان، صنایع دستی دزفول جایگاه ویژه ای دارد. دزفول از سوغات و صنایع دستی های متعددی برخوردار است که می توانند ره توشه سفر گردشگران و بازدیدکنندگان به این شهر باشند.

ساخت و تولید صنایع دستی در دزفول، پیشینه ای بسیار طولانی دارد. سابقه ای که طبق گفته گریشمن، به ۵۰۰۰ سال قبل از میلاد باز می گردد. امروزه نیز حتی نام خانوادگی بسیاری از مردم دزفول، از حرفه ها و پیشه های صنایع دستی آن اقتباس شده است. سالهاست که درون بازار قدیم این شهر، راسته های بسیاری به فروش صنایع دستی و سوغات دزفول می پردازند که این خود نشان از قدمت و غنای این هنر در بین دزفولیان دارد. در این مطلب به معرفی معروف ترین صنایع دستی دزفول می پردازیم.

کپو بافی

یکی از زیبا ترین و معروف ترین صنایع دستی های دزفول که امروزه در بسیاری از کارگاه های آموزشی این شهر، تولید آن به جوانان جویای هنر آموزش داده می شود، صنعت “کپو بافی” است. کپو بافی در حقیقت از پیچیدن ساقه های نو رس و جوان نخل، دور تا دور ساقه های کرتک شکل می گیرد. هنرمندان  این صنعت، بعد از اینکه کالای مورد نظر را از این طریق تولید کردند، دست به تزئین آن به وسیله کامواهای الوان رنگ و وارنگ می زنند.

مهمترین مرکز تولید محصولات کپو در خوزستان، منطقه شهیون دزفول است. این کپوها به شکل های مختلفی همچون سینی، کاسه های حصیری، سبد های درب دار و سبد های بدون درب تولید و روانه بازار می شوند. در گویش محلی مردم دزفول هم به ظرفی که از شاخ و برگ خرما و کرتک ساخته شود، کپو می گویند. برای تهیه این محصولات ارزشمند می توانید سری به بازار قدیمی شهر دزفول بزنید، جایی که مرغوب ترین کپوهای ایران یافت می شود.

صنعت خراطی

مهمترین مرکز تولید محصولات خراطی در کل کشور، شهرستان دزفول در استان خوزستان است. صنعت خراطی از قدمت زیادی در این منطقه برخوردار است. کیفیت این محصولات در دزفول شهرت جهانی پیدا کرده است به طوری که تولید کنندگان محصولات خراطی در این شهر، از سازمان جهانی یونسکو مهر اصالت دریافت کرده اند.

محصولات خراطی از چوی به نام “جغ” تهیه می شوند. محصولاتی همچون گلدان های تزئینی، قلیان های تزئینی، مبلمان و دیگر ظروف هنری زیبا. برای تهیه این محصولات با ارزش هم می توانید سری به بازار قدیم شهر دزفول بزنید. آثار خراطی این شهرستان، به وفور در این بازار یافت می شود.

ساخت قلم نی

یکی از معروف ترین صنایع دستی و سوغات دزفول قلم نی های آن است.  سال های سال است که خوشنویسان کشور، بهترین قلم نی را قلم نی دزفول معرفی می کنند. تنها قلمی که رنگ دانه دارد، تنها قلمی که صیقلی و ارتجاعی است، تنها قلیمی که جنس آن از چوب نیست، تنها قلمی که از الیاف نخ مانند فشرده ساخته شده است و تنها قلمی که با جذب رنگ استحکام خودش را از دست نمی دهد، این ها همه ویژگی های قلم نی دزفول است که شهرتی جهانی هم پیدا کرده است.

قدمت ساخت قلم نی در شهرستان دزفول بیش از هزار سال تخمین زده شده است. تمام مراحل تولید قلم نی دزفول، دارای نکات و اصولیست که این اصول از فرآیند کشت تا برداشت قلم نی، فقط در اختیار تعداد انگشت شماری از خانواده های دزفولی است. حدود ۴ هکتار از مزارع دزفول، به کشت قلم نی اختصاص داده شده است. بخش عمده ای از بازار قلم نی ایران، سایر کشورهای اسلامی و حتی اروپا در اختیار شهرستان دزفول است.

خوراکی های دزفول

خوراکی های سوغات دزفول دارای تنوع فراوانی هستند، اما به طور مختصر از بین آن ها می توان به انواع کلوچه های خرمایی، کلوچه شکری، کلوچه نمکی، لوزی شکری، نان شیر، معجون کنجد، ارده، شیره (سیلون)، نان کنجدی، قرص نعناع و … اشاره کرد. شاید باورش برایتان دشوار باشد که دزفول در تولیدات مرکبات هم شهرت جهانی دارد. پرتقال و نارنج دزفول، زبان زد خاص و عام است.

شاید تا الآن تصور می کردید که کلوچه فقط سوغات خطه شمالی کشور است. ولی بدانید که بسیاری از گردشگرانی که به شهر دزفول سفر می کنند، سراغ کلوچه های خوشمزه و تازه مخلی دزفول را در بازار قدیم این شهر می گیرند. البته طعم این کلوچه ها، با کلوچه های شمال کشور زمین تا آسمان متفاوت است. چراکه در پخت آن از موادی مثل زیره سبز هم استفاه می شود.

اما شهرستان دزفول صنایع دستی و سوغاتی های دیگری هم دارد. صنایعی همچون ورشو سازی، مسگری، نمد مالی، گیوه بافی و جاجیم بافی از دیگر هنرهای این خطه از کشور هستند. دزفول غذاهای بسیار خوشمزه و منحصر به فردی هم دارد که با سفر به این شهر می توانید طعم زندگی با آن ها را تجربه کنید!