مسجد لالا مصطفی پاشا، مسجدی با معماری گوتیک در قبرس

مسجد لالا مصطفی پاشا  | Lala Mustafa Pasha Mosque در قبرس

قبرس جزیره ای کوچک با تاریخچه ای طولانیست. موقعیت خاص این جزیره در دریای مدیترانه باعث شده که در طول قرن ها همه ی امپراتوری هایی که دوست داشتند در مدیترانه ی شرقی به قدرت برسند به این کشور چشم طمع داشته باشند. این جزیره به غیر از سواحل ماسه ای پر از جاذبه های تاریخی ست و به هر کدام از شهرهایش که بروید ویترینی از جاذبه های تاریخی و طبیعی را می بینید. اگر گذرتان به فاماگوستا (famagusta) یکی از شهرهای شمالی قبرس بیفتد جاذبه ای زیبا و متفاوت را می بینید: مسجد لالا مصطفی پاشا. در ادامه الی گشت را همراهی کنید تا درباره مسجد مصطفی پاشا بیشتر بدانید.

مطالب مرتبط:
سنت هیلاریون، قلعه ای افسانه ای در قبرس
به این ۸ دلیل به قبرس شمالی بروید

تاریخ قبرس؛ جزیره ای منحصر به فرد و به یادماندنی

مسجد لالا مصطفی پاشا  (Lala Mustafa Pasha Mosque) بزرگ ترین بنای قرون وسطایی در شهر فاماگوستا است. مسجدی که در گذشته کلیسا بوده و معماری جذابی به سبک گوتیک دارد به طوری که طراحی اش ما را یاد کلیسای جامع معروف پاریس می اندازد. در قبرس چندین کلیسا هست که در همه ی آن ها از معماری فرانسوی استفاده شده مثلا کلیسای جامع سنت سوفیا در نیکوزیا. شاید تعجب کنید که چطور در جایی مثل قبرس از معماری فرانسوی استفاده شده است! در واقع در سال های ۱۱۹۰ تا ۱۴۸۹ پادشاهان فرانسوی در این ناحیه حکمرانی می کردند برای همین در معماری تعدادی از بناهایی که در این سال ها ساخته شده از معماری فرانسوی الهام گرفته شده است.

قبرس جزیره ای باشکوست جایی که در کنار جاذبه های طبیعی چشمتنان به معماری های جذابی می افتد؛ از معماری عثمانی گرفته تا معماری گوتیک. بدون شک یکی از جذاب ترین بناهای شهر همین مسجد است مسجدی که در گذشته به کلیسای جامع سنت نیکولاس معروف بود. ساخت این کلیسا در حوالی سال ۱۳۰۰ میلادی شروع شد اما باید این نکته را در نظر گرفت که کامل شدن کلیساهای جامع قرون وسطی حدودا ۱۰۰ سال زمان می برد پس زمان درست شدن این کلیسا حوالی سال ۱۴۰۰ بوده است. از طرفی  به نظر می آید که در گذشته در محل ساخت این بنا، کلیسای دیگری وجود داشته و این کلیسا بر روی ویرانه های کلیسای دیگری ساخته شده است.

مطمئنا اگر بدانید این مسجد در گذشته میزبان مراسم های مهمی بوده اهمیتش برایتان بیشتر می شود و دوست دارید در سفر به قبرس هر طور شده از آن بازدید کنید. امپراتور های زیادی در گذشته در این کلیسا تاجگذاری و سلطنت خود را شروع کرده اند پس با بنایی باشکوه طرف هستید که از طراحی و معماری خیره کننده ای برخوردار است. پادشاهان Lusignan  که در گذشته در کلیسای سنت سوفیای نیکوزیا  تاجگذاری می کردند بعد از ساخت این کلیسا به این محل نقل مکان کردند.

اگر با دقت بیشتری به این بنای تاریخی نگاه کنید هنوز هم آثار زخم هایی که نیروهای عثمانی به بدنه ی این بنا وارد کردند مشخص است. در مسجد دو برج هست که قسمت بالایی آن ها به غیر از آسیب هایی که از زلزله دیده آثار زخم های ۶۰۰ ساله را با خود به همراه دارد. بعد از سقوط فاموگوستا در سال ۱۵۷۱، سرنوشت این کلیسا هم متحول شد؛ نیروی های عثمانی به این محل ریختند و تغییراتی زیادی را در آن به وجود آوردند به طوری که یک مناره به برج شمالی اضافه و به این ترتیب کلیسا تبدیل به مسجد شد.

در قسمت غربی مسجد سه ورودی هست که در بالای همه ی آن ها یک پایه به چشم می خورد که به نظر می آید جایگاه مخصوص مجسمه های کلیسا بودند اما امروز هیچ اثری از آن ها باقی نمانده است. در بالای در اصلی یک پنجره ی گرد بزرگ هست که به تزئینات خیره کننده ای مزین شده است چون در آن زمان طراحی بیشتر کلیسا ها به همین شکل بوده تا زیبایی نمای بنا دو چندان شود.

در گذشته در و دیوارهای داخلی کلیسا پر از نقاشی های دیواری بود اما بعد از اینکه مسلمان ها این محل را در سال ۱۵۷۱ فتح کردند روی همه ی آن نقاشی ها را با گچ پوشاندند تا دیگر اثری از آن ها دیده نشود و امروز هیچ کس نمی داند که چه گنجینه ای در زیر آن گچ ها پنهان شده است.  وزیر عثمانی، لا لا مصطفی، محراب و مجسمه ها را از بین برد تا دیگر ظاهر اینجا مثل کلیسا نباشد. از تغییرات دیگری که در این محل به وجود آمد جایگزین کردن همه ی شیشه های رنگی با شیشه های ساده بود چون همه شیشه هایی که برای پنجره ها به کار رفته بود رنگی بودند. لالا مصطفی پاشا، صدر اعظم امپراتوری عثمانی بود و در تعدادی از جنگ ها نیروهای عثمانی را هدایت می کرد.

تعدادی از پادشاهان قبرس در این کلیسا دفن شده بودند اما با ورود مسلمانان همه ی سنگ قبرها از بین رفت. مثل همه ی مسجدها، در کف زمین فرش پهن شد برای همین بعید نیست که تعدادی از آن سنگ قبرها همچنان دست نخورده باقی مانده باشد. امروز داخل این مسجد کاملا طراحی ساده ای دارد، نه اثری از مجسمه هست و نه اثری از نقاشی های دیواری. در محوطه این مسجد یک درخت انجیر به چشم می خورد که به قدیمی ترین درخت قبرس معروف است و به نظر می آید در همان زمان ساخت کلیسا کاشته شده است. شهر فاماگوستا در فاصله ی حدود ۷۰ کیلومتری نیکوزیا، پایتخت قبرس قرار دارد و بازدید از این مسجد هم کاملا رایگان است.

منبع: northcyprus.co.uk