آشنایی با خانه مشروطه در تبریز

خانه مشروطه در تبریز

تبریز جاذبه های تاریخی و دیدنی کم ندارد، مطمئنا از لحظه ای که قدم به این شهر می گذارید دلتان می خواهد بازدید از جاذبه های طبیعی و تاریخی اش را شروع کنید و برای آشنایی با فرهنگ شهرش به میان مردم محلی بروید. در میان بازدید از جاذبه های این شهر زیبا و دیدنی زمانی را هم به بازدید از پرافتخارترین و تاریخی ترین خانه این شهر اختصاص دهید. خانه ای که حدود ۱۵۰ سال قبل ساخته شده و بوی تاریخ و مشروطه می دهد. در این خانه همه چیز از تندیس ها و عکس ها گرفته تا مجسمه ها و اسناد تاریخی شما را به یاد تلاش ایرانی ها برای رسیدن به مشروطه می اندازد. در کنار همه این آثار تاریخی، معماری قاجاری خانه جذابیت آن را دو چندان کرده است. در این پست درباره خانه مشروطه و اینکه این خانه چگونه امروز به موزه ای از آثار دوران مشروطیت تبدیل شده حرف می زنیم ، الی گشت را همراهی کنید.

مطالب مرتبط:
راهنمای سفر به تبریز
گشتی در بازار تاریخی تبریز

در بافت قدیمی شهر تبریز جایی در غرب بازار معروف این شهر در روبروی مسجد جامع، خانه ای تاریخی خودنمایی می کند. خانه ای که در نگاه اول سبک معماری قاجاری اش نظرتان را جلب می کند و به شما می گوید که با خانه ای تاریخی طرف هستید. این خانه بیش از ۱۰۰ سال پیش در حوالی انقلاب مشروطه، فعال ترین روزهای خود را می گذراند چون محلی برای دور هم جمع شدن های بزرگان مشروطه بود. آن ها به اینجا می آمدند و تصمیم های تاریخ سازی را برای ایران می گرفتند برای همین هم هست که به آن خانه مشروطه می گویند. حیف است به تبریز بروید و این خانه، معماری جذاب و آثار تاریخی اش را از نزدیک نبینید.

خانه مشروطه خانه ای دو طبقه و بزرگ  با مساحت ۱۳۰۰ متر مربع است که ساخت آن به سال ۱۲۴۷ برمی گردد. در آن زمان شخصی به اسم «حاج ولی معمار» این خانه را با معماری جذابی از سنگ، آجر و خشت ساخت. این خانه روزگاری خانه شخصی حاج مهدی کوزه ‌کنانی بود، او بازرگان و آزادی خواه بود برای همین برای کمک به آزادی خواهی، مشروطه خواهان را پشتیبانی مالی می کرد و این خانه را در اختیار شان قرار داد تا در اینجا جمع شوند، جلسه بگیرند، مشورت کنند و تصمیم های مهم بگیرند. داستان تاریخی این خانه از زمانی شروع می شود که محمد علی شاه مجلس را به توپ بست با این کار بزرگان مشروطه که مسیر مشروطیت را در خطر دیدند به این خانه آمدند تا به دنبال راه چاره باشند. حتما برایتان جالب است که بدانید این خانه محل رفت و آمدهای شخصیت های مهمی مثل باقرخان و ستارخان بوده است.

در سال ۱۳۵۷ برای تبدیل شدن این خانه تاریخی به موزه تغییراتی در اتاق ها و تالارهای آن به وجود آمد و اسناد تاریخی مربوط به مشروطه در قسمتی ویژه به نمایش در آمد. بعد از این اقدامات، خانه به روی بازدید عموم مردم باز شد. وقتی به بازدید از این موزه بروید آثار تاریخی ای مثل وسایل شخصی سران مشروطه، اسلحه کمری ستارخان، فرش مشروطه و … نظرتان را جلب می کند. خانه ویژگی های معماری منحصربفردی دارد که آن را از دیگر خانه ها متمایز کرده است.در نمای بیرونی، پنجره های ارسی و درب های با تزئیات منبت به آن نمایی دیدنی بخشیده  است. نورگیرها، ستون هایی با تزئینات گچ بری، ساختمان کلاه فرنگی و پنجره هایی با شیشه های رنگی از ویژگی های معمای قاجاری است که در این ساختمان به خوبی به کار رفته است.

با وارد شدن به داخل این خانه حیاط زیبایی را می بینید که حوض، گل کاری ها و چمن کاری ها به آن طراوت خاصی بخشیده است. نورگیر سرسرا بر روی چهار ستون بلند قرار دارد که هر کدام از این ستون ها سرستون هایی با گچ بری های زیبا دارند و داخلش با شیشه های رنگی و آینه تزئین شده است. در طبقه اول ۶ اتاق و سرسرا و در طبقه دوم سالنی بزرگ هست که در سرسرای آن ۶ اتاق قرار گرفته است. همین که پا به داخل این خانه می گذارید انگار به بیش از ۱۰۰ سال قبل سفر کرده اید، پنجره ها و در و دیوار و به طور کلی معماری قاجاری خانه و تزئینات اش می تواند شما را در کوتاهترین زمان ممکن به زمان های گذشته ببرد. در کنار این ها، آثار تاریخی مشروطیت است که سفر تاریخی تان را کامل تر می کند؛ در قسمتی از خانه به محلی وارد می شوید که پر از تندیس های شخصیت هایی از دوران آغازین مشروطیت مثل ستارخان، باقرخان، جهانگیرخان صور اسرافیل و … است. در قسمت دیگری از آن عکس هایی از شخصیت هایی مثل مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه و دیگر مخالفان مشروطه را می بینید که آن ها را در شب نامه های دوره مشروطه تکثیر می کردند. در اینجا می توانید از سندهای تاریخی زیادی که مربوط به انقلاب مشروطه و فرمان مشروطه هستند دیدن کنید .

حتما در طبقه دوم از سرسرا و اتاق مشرف به حیاط دیدن کنید چون زیباترین قسمت این خانه است و با در و پنجره ‌های مشبک با شیشه الوان تزئین شده است. اتاق های جانبی (گوشوار) سقفی چوبی دارند که با هشت ضلعی های برجسته تزئین شده اند و برای زیبایی درهای چوبی هم از طرح های برجسته اسلیمی و گل و برگ استفاده شده است. این خانه که در سال ۱۳۶۷ به مالکیت سازمان میراث فرهنگی در آمد از آثار ملی ایران است و در سال ۱۳۵۴ به ثبت ملی رسیده است. خانه مشروطه دسترسی راحتی دارد و از آنجایی که در نزدیکی بازار سنتی تبریز است می توانید بعد از بازدید از آن به بازار تاریخی تبریز هم سر بزنید.