آشنایی با منطقه حفاظت شده سیاهرود رودبار

منطقه حفاظت شده سیاهرود

همه ما رودبار را با زیتون های مشهورش می شناسیم و شاید حداقل یک بار برای خرید انواع زیتون به این منطقه سفر کرده باشیم. در واقع رودبار دروازه ورود به استان سرسبز گیلان است. به همین دلیل سالانه میلیون ها مسافر عبوری از این منطقه گذر می کنند. اما پیشنهاد ما به شما این است که گاهی، خود شهرستان رودبار را به عنوان مقصدتان انتخاب کنید. دیدنی های این منطقه آنقدر گسترده و جذاب هستند که بتوانند خود را دل شما جا کنند. یکی از این دیدنی ها، منطقه حفاظت شده سیاهرود است. با الی گشت همراه شوید تا از جنگل های این منطقه دیداری داشته باشیم.

مطالب مرتبط:
آشنایی با غار درفک گیلان
راهنمای سفر به گیلان

طی مصوبه شماره ۱۷۶ شورای عالی محیط زیست، جنگل های سیاهرود رودبار در تاریخ ۱۵ دی ماه ۱۳۷۸، به عنوان منطقه حفاظت شده سیاهرود شناخته و به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت از محیط زیست کشور اضافه شد.

موقعیت جغرافیایی منطقه حفاظت شده سیاهرود

منطقه حفاظت شده سیاهرود در حدود ۳۵ کیلومتری شمال شرقی شهرستان رودبار گیلان قرار گرفته است. این منطقه از سمت شمال به حوزه آبخیز شماره ۲۲ انجیل بن و رودخانه زیبای سفید رود، از سمت جنوب به حوزه آبخیز شماره ۲۰ شهرستان رودبار، از سمت غرب به رودخانه سفید رود و از سمت شرق به مراتع زیبای دیلمان و عمارلو محدود می شود.

این منطقه در کم ارتفاع ترین مکانش، حدود ۴۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و رفته رفته به ارتفاع آن افزوده می شود. منطقه سیاهرود، منطقه ای کوهستانی محسوب می شود و از جنگل های نیمه متراکم، اراضی مرتعی و زمین های کشاورزی تشکیل شده است. مساحت این ناحیه ۲۸۲۸۹ هکتار است که از این مقدار، ۵ الی ۶ هکتار را جنگل های با ارزش هیرکانی تشکیل می دهند.

درون این منطقه، جنگل های انبوه و نیمه انبوه، مراتع وسیع، زمین های کشاورزی، رودخانه های داائمی خروشان، دره های سرسبز و عمیق، چشمه های فراوان و روستاهای زیبای زیادی وجود دارند. قله مرتفعو مشهور درفک نیز در شمال این منطقه حفاظت شده قرار گرفته است. این منطقه از پتانسیل بالایی برای توسعه صنعت گردشگری در رودبار برخوردار است.

دیدنی های منطقه حفاظت شده سیاهرود

منطقه سیاهرود رودبار، چشم اندازهای بکر و بسیار زیبایی دارد که بدون شک چشمان هر بیننده ای را به خود خیره خواهند کرد. بارز ترین ویژگی این منطقه، وجود جنگل های بسیار با ارزش هیرکانی است که در بخش های وسیعی از آن گسترده شده اند. چشم انداز مراتع سرسبزی که گاهی در مه فرو رفته اند دیگر ویژگی جذاب این منطقه حفاظت شده است. وجود چشمه سارهای فراوان، رودخانه های خروشان، کوه های سر به فلک کشیده و دشت هایی سبز و وسیع در کنار این جنگل ها، این منطقه را به یکی از زیباترین مناطق استان گیلان تبدیل کرده است.

اگر از علاقه مندان به حیات وحش باشید هم این مکان بهترین گزینه برایتان خواهد بود. وجود گونه های گیاهی و جانوری کمیاب و بسیار با ارزش در این منطقه، آن را به جاذبه ای جذاب برای دوستداران طبیعت و حیات وحش مبدل کرده است.

بدون شک قدم زدن در میان جنگل های بسیار زیبا و ارزشمند هیرکانی و عکاسی از چشم اندازهای حیرت انگیز این جنگل ها و مراتع اطراف، خاطرات بسیار خوشی را برایتان رقم خواهد زد.

گونه های شاخص جانوری

حیوانات با ارزشی منطقه حفاظت شده سیاهرود را به عنوان محل سکونت خود انتخاب کرده اند. از مهم ترین گونه های جانوری این منطقه می توان گربه وحشی، پلنگ، خرس قهوه ای، مارال، گراز، شوکا، تشی، شغال و راسو را نام برد. پرندگانی نظیر عقاب جنگلی، دلیجه، کبک، دارکوب و بحری نیز در این منطقه زندگی می کنند.

حیوانات این منطقه به ندرت توسط انسان ها مشاهده شده اند ولی با این حال، در سفر به این منطقه باید مراقب اطرافتان باشید. در خرداد ماه ۹۱، در اثر درگیری بین دو خرس قهوه ای، یکی از آن ها توسط دیگری کشته شد. متاسفانه گزارش های زیادی هم دررابطه با شکار غیر قانونی در این منطقه به گوش می رسد. بسیاری از گونه های جانوری این منطقه از جمله پلنگ؛ در معرض خطر انقراض قرار دارند و این خود لزوم برنامه ریزی های منسجم برای حفاظت از این حیوانات را بیش از پیش نشان می دهد. درون این منطقه، پاسگاه محیط بانی داماش مسئولیت حفاظت از محیط زیست این منطقه را بر عهده گرفته است.

پوشش گیاهی منطقه حفاظت شده سیاهرود

حدود ۴ هکتار از این منطقه را درختان پراکنده زربین تشکیل داده اند. گونه های درختی با ارزش راش، ممرز، بلوط، افرا، انجیلی، نمدار، گردو، گیلاس وحشی، زالزالک و سرخدار هم در جای جای این منطقه جنگلی مشاهده می شوند. بخش اعظمی از منطقه حفاظت شده سیاهرود را هم مراتع سرسبز و وسیعی تشکیل داده اند که محل رویش یکی از با ارزش ترین گیاهان بومی کشورمان است.

سوسن چلچراغ

یکی از با ارزش ترین گونه های گیاهی ایران، که شهرتی جهانی دارد، سوسن چلچراغ است. این گل، اهمیت زیادی برای کشورمان دارد. چرا که بومی (ایندمیک) ایران است و فقط در دو نقطه از جهان که هر دو در فلات ایران جای گرفته اند، مشاهده می شود. منطقه داماش در رودبار گیلان و منطقه تالش آذربایجان. خوشبختانه از این گیاه ملی، به خوبی محافظت می شود و محل رویش آن ها با فنس هایی از دیگر بخش های جدا شده اند. این گل های عمر کوتاهی دارند و از اواسط خرداد ماه به مدت یک ماه قابل مشاهده هستند.

سوسن چلچراغ در سال ۱۳۵۵ به عنوان اولین گل ملی کشور، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

بهترین فصل سفر به این منطقه

در فصول بهار و زمستان بارندگی های زیادی در این مطقه رخ می دهد. در فصل تابستان هم ممکن است گرمای هوا آذارتان دهد. بنابراین، بهترین فصل سفر به این منطقه، فصل بهار و از فروردین ماه تا اوایل تابستان است.

سخن نهایی

جنگل های حفاظت شده سیاهرود، از با ارزش ترین ذخایر جنگلی کشور هستند و به عنوان زیستگاهی برای گونه های مهم گیاهی و جانوری شناخته می شوند. بنابراین هنگام سفر به این منطقه، حداقل اصول محیط زیستی را رعایت کنید. تا حد امکان از روشن کردن آتش در دل جنگل خودداری کنید و زباله های خود را به خود به شهر باز گردانید.