زمینی که بر روی آن زندگی می‌کنیم سرچشمه‌ی حیات ما انسان‌ها و دیگر جانداران زنده است. این خانه‌ی خاکی بر روی خود جاذبه‌های طبیعی گوناگونی را جای‌داده. اقلیم‌های متفاوتی که روزگاری انسان ناگزیر به زیست در آنها بدون هیچ تکنولوژی و وسایل پیشرفته بود. یکی از این جاذبه‌های طبیعی مناطق کویری و بیابان‌ها هستند. بخش زیادی از این صحراها و بیابان‌ها در کشورهای عرب‌نشین واقع شده. یکی از این کشورها کشور امارات است. اما اگر به بازدید از بیابان‌ها و بادیه‌ها علاقه دارید نباید بازدید از ذخیره گاه بیابان دبی را از دست بدهید. با الی گشت همراه باشید تا به معرفی این منطقه بپردازیم.
معرفی دبی
پیش‌ازاین که به معرفی ذخیره گاه بیابان دبی بپردازیم خوب است کمی درباره خود امارت دبی بدانیم. گفتنی است شهر دبی، مهم‌ترین شهر کشور امارات متحده عربی و از مدرن‌ترین شهرهای قاره آسیا و جهان به شمار می‌رود. دبی در نوار ساحلی شمالی امارات واقع شده و راس منطقه کلان‌شهری دبی شارجه عجمان به حساب می‌آید. لازم به ذکر است حکومت این شهر آسیایی، سلطنت مطلقه است و طبق آمار سال ۲۰۱۸، جمعیتی معادل ۳,۰۱۰,۲۶۱ نفر در مساحت ۴,۱۱۴ کیلومترمربعی این شهر زندگی می‌کرده‌اند.
این شهر در واقع پرجمعیت‌ترین شهر امارات و یکی از قطب‌های اصلی اقتصاد این کشور به شمار می‌رود. دبی در سال ۱۸۳۳ به دست «شیخ مکتوم بن بطی بن سهیل آل مکتوم» رسماً به عنوان یک شهر بنیان گذاشته شد. در واقع می‌توان گفت موقعیت جغرافیایی مهم این شهر، باعث شد تا در قرن بیستم به یک بندر مهم و مرکز توریستی تبدیل شود.
معرفی ذخیره گاه بیابان دبی
دبی یکی از توریستی‌ترین و مدرن‌ترین شهرهای خاورمیانه است و می‌توانید انواع جاذبه‌های گردشگری را در آن پیدا کنید. اما همان‌طور که می‌دانیم جهان عرب مشهور است به صحراها و بیابان‌هایش. پس عجیب نیست که ذخیره گاه بیابان دبی یکی از محبوب‌ترین این جاذبه‌ها باشد.
ذخیره گاه حفاظت‌شده بیابان دبی، با مساحت ۲۲۵ کیلومترمربع، اولین پارک ملی دبی است که به همت محمد بین راشد آل مکتوم احیا شد. این منطقه با دارابودن گونه‌های جانوری گوناگون، امکانات مناسب گردشگری، برنامه‌های متنوع و برخی ویژگی‌های توریستی دیگر، امروزه به گزینه‌ای اید‌ئال برای ماجراجویی و طبیعت‌گردی در سفر به دبی تبدیل شده است.
این ذخیره گاه در امارات متحده عربی، جاده العین دبی، خروجی ۵۰ قرار گرفته و با ماشین حدوداً یک ساعت تا دبی فاصله دارد.
تاریخچه ذخیره‌گاه بیابان دبی
اما شاید بخواهید قدری درباره تاریخچه ذخیره گاه بیابان دبی بدانید. لازم به ذکر است که این ذخیره گاه حفاظت‌شده زمانی مزرعه‌ای وسیع برای شترها بود. تا این که شیخ محمد بن راشد آل مکتوم با الهام از ذخایر باز آفریقای جنوبی، زمینی به بزرگی ۲۲۵ کیلومترمربع را در سال ۱۹۹۷ در این منطقه خریداری کرد و بعد از تخلیه شترها، کل این بخش را حصارکشی کرد تا از گونه‌های بومی محافظت شود. جالب است بدانید این منطقه حدود پنج درصد از کل کشور امارات را تشکیل می‌داد.
اکوسیستم ذخیره گاه بیابان دبی
از زمان تأسیس ذخیره گاه بیابان دبی تابه‌حال، بیشتر از ۶۰۰۰ درخت در این منطقه کاشته شده و ازآنجایی‌که شترها عادت به خوردن یا له کردن گیاهان و درختان دارند، با حذف آنها از این منطقه اکوسیستم مهم علف‌ها و درختچه‌ها هم احیا شده‌اند. جرگ شافلر، به‌عنوان یکی از راهنماهای این منطقه بیان می‌کند که با وجود این که جانوران عربی شبیه به نژادهای هم‌خانواده آفریقایی‌شان هستند اما تفاوت‌های مهمی هم با آنها دارند.
گفتنی است دمای شهر دبی اغلب ۴۹ درجه‌ی سانتی‌گراد است و به همین خاطر، حیوانات این ناحیه خود را با این شرایط آب‌وهوایی وفق داده و در برابر خشکی و بی‌آبی مقاوم شده‌اند. اما به‌عنوان‌مثال غزال‌های درشت‌اندام آفریقایی ابداً مقاومت غزال‌های عربی را ندارند و اگر به دبی آورده شوند خواهند مرد. با وجود این که ذخیره گاه بیابان دبی، مکان جدیدی به حساب می‌رود اما این منطقه هزاران سال است که زیستگاه حیات‌وحش است.
شیرها و غزال‌های عربی
بر اساس آنچه شافلر درباره ذخیره گاه بیابان دبی می‌گوید در همین منطقه بوده که ژولیوس سزار، شیرهایش را برای مبارزه با مسیحیان در کولوسئوم جمع کرده. گفتنی است شیرهای عربی بیابان دبی تقریباً به‌اندازه سگ سنت برنارد بودند، به همین خاطر فقط شخصی با جثه بسیار بزرگ شانس برنده‌شدن مقابل این شیرها را داشت.
متأسفانه، امروزه دیگر اثری از شیرهای عربی در بیابان دبی نیست اما داستان‌های جالبی در این باره وجود دارد. حتی قبل از ساخت این پارک، غزال‌های عربی در معرض خطر انقراض قرار داشتند. جالب است بدانید که پدر شیخ دبی، در اقدامی هوشمندانه، آخرین جمعیت به‌جامانده از این حیوانات را برای تولیدمثل به آمریکا منتقل کرد تا بقای نسل این غزال‌ها را تضمین کند. اما بعد از سروسامان گرفتن پارک، او این غزال‌ها را به دبی بازگرداند. در حال حاضر تعداد این غزال‌ها سه برابر شده.
احیای بی‌سابقه‌ی ذخیره گاه بیابان دبی، این منطقه را به مایه فخر امارات و جاذبه مهم توریستی که نماینده فرهنگ و تمدن عربی است بدل کرده.
گونه‌های جانوری ذخیره گاه بیابان دبی
از جمله گونه‌های جانوری ارزشمندی که در ذخیره گاه بیابان دبی زیست می‌کنند باید به پستانداران، خزندگان و حشرات اشاره کرد. روباه شنی، کاراکال، گربه شنی، تیزشاخ عربی، خرگوش صحرایی قهوه‌ای، جوندگان صحرایی و موش‌ها، خارپشت ایرانی، خارپشت بیابانی، حشره‌خوار اتروسی و خفاش‌ها از جمله پستانداران این منطقه هستند. مار بوآ، مار شنی آفریقایی آسیایی، افعی شاخ‌دار بیابانی، بزمجه آژیرگر، مارمولک ریش‌ریش انگشت، گکوی شکم زرد خانگی، مارمولک خانگی مدیترانه‌ای، گکوی سنگی ایرانی، سقنقور و کرمی‌مارمولکان هم از جمله خزندگان این پارک ملی به شمار می‌روند.
عنکبوت‌ها، عقرب‌ها، خرخاکی‌ها و هزارپایان هم حشرات این ناحیه را تشکیل می‌دهند.
مطالب مرتبط
جزیره نخل دبی| مقصدی بی‌نظیر برای تجربه‌ای لوکس و به‌یادماندنی
پوشش گیاهی ذخیره گاه بیابان دبی
از جمله گونه‌های گیاهی موجود در ذخیره گاه بیابان دبی باید به انواع درختان، بوته‌ها و گیاهان دارویی اشاره کرد. کهور ایرانی، آکاسیای چتری، سنگالیا سنگال، نخل خرما و کنار از جمله درختان، سنبل بیابان، عرفج، طاووسی، استبرق، نخود شنی، درخت مسواک و دیوخار از جمله بوته‌ها و گل عنکبوتی و اسفند رومی از جمله گیاهان دارویی این منطقه به شمار می‌روند.
دشت‌های تغییر شکل‌دهنده ذخیره گاه بیابان دبی
یکی از ویژگی‌های اصلی صحراها و بیابان‌ها که گشت‌وگذار در آنها را سخت و دشوار می‌کند تغییر شکل‌دادن مداوم تپه‌های شنی با حرکت باد است. در واقع اگر بادیه‌نشین نباشید و راهنما نداشته باشید به‌راحتی ممکن است در این صحراها گم و سرگردان شوید. به همین خاطر است که تنها بادیه‌نشینان محلی می‌توانند در ذخیره‌گاه بیابان دبی عبور و مرور کنند. امروزه خوشبختانه تیمی از راهنماها وظیفه هدایت و راهنمایی گردشگران را بر عهده دارند تا در این منطقه گم نشده و خوراک لاشخورها نشوند!
چه تفریحاتی می‌توان در ذخیره گاه بیابان دبی انجام داد؟
سؤال مهمی که شاید برایتان پیش بیاید این است که چه تفریحاتی می‌توان در ذخیره‌گاه بیابان دبی انجام داد؟ از جمله این تفریحات جالب و جذاب می‌توان به شترسواری، قوش‌پرانی، تیراندازی با کمان، اسب‌سواری، آفرود در تپه‌های شنی، برد شنی و بالون‌سواری اشاره کرد.
علاوه بر این می‌توان در این منطقه شام را در تپه‌های شنی نوش جان کرد و از طعم گوشت گریل، سالادهای تازه و شیرینی‌های عربی در کنار موسیقی و رقص و قلیان عربی لذت برد. همچنین اگر به دنبال تجربه‌ای استثنایی باشید، می‌توانید سفارش شام اختصاصی بدهید. با چنین سفارشی مکانی دورافتاده را برای شما و همراهتان آماده خواهند کرد و شامی رمانتیک و افسانه‌ای را تجربه خواهید کرد!
چه زمانی از ذخیره گاه بیابان دبی دیدن کنیم؟
یکی دیگر از سؤالات مهمی که ممکن است ذهنتان را به خود درگیر کرده باشد این است که بهترین زمان برای بازدید از ذخیره گاه بیابان دبی چه موقعی است؟ گفتنی است در فصل بهار هوایی نسبتاً گرم و مرطوب در این منطقه حکم‌فرما است. همچنین تابستان‌ها دمای هوا به شکل آزاردهنده‌ای افزایش پیدا می‌کند.
در پاییز هم در بیابان دبی میزان دما و رطوبت بهتر شده و باد خنکی می‌وزد. اما بهترین زمان برای بازدید از این منطقه زمستان است. چرا که در این فصل دمای متوسط تا حدود ۲۲ تا ۲۷ درجه سانتی‌گراد کاهش پیدا می‌کند. البته این نکته را هم باید در نظر داشته باشید که این فصل، شلوغ‌ترین زمان بازدید از این پارک ملی هم به حساب می‌رود و گردشگران بسیاری در این بازه زمانی به دیدن ذخیره‌گاه بیابان دبی می‌آیند.
آیا می‌توان در ذخیره گاه بیابان دبی اقامت کرد؟
شاید شگفت‌زده شوید اگر بدانید که ذخیره‌گاه بیابان دبی گزینه‌هایی برای اقامت بازدیدکنندگان هم فراهم کرده است. این خصوصیت جالب با حمل و نقل بازدیدکنندگان با ماشین چهارچرخه به محل کمپ، خیمه‌ای با دکور عربی و شامی جادویی محقق می‌شود. حتی تصور گذراندن شبی رویایی زیر آسمان صاف کویر با حال و هوای بیابانی عربی هم انسان را به وجد می‌آورد و شیفته و مسحور می‌کند.
چه نکاتی را باید به هنگام بازدید از ذخیره گاه بیابان دبی در ذهن داشته باشیم؟
از جمله نکاتی که باید به هنگام بازدید از ذخیره گاه بیابان دبی در ذهن داشته باشیم باید به مواردی از این دست اشاره کرد که برای بازدید می‌توانید از تورهای مخصوص ذخیره‌گاه حفاظت شده استفاده کنید. همچنین لازم به ذکر است که علاوه بر بازدید روزانه، می‌توانید در برنامه ویژه سافاری شبانه هم شرکت کنید.
همچنین باید اضافه کرد قیمت بسته‌های مختلف تورهای این ذخیره‌گاه با همدیگر متفاوت هستند. گفتنی است گران‌ترین این تورها (در سال ۲۰۲۱) ۴۱۱ درهم و ارزان‌ترین آنها ۱۵۳ درهم قیمت دارد.
جاذبه‌های گردشگری نزدیک به ذخیره گاه بیابان دبی
شاید بخواهید بدانید چه جاذبه‌های گردشگری دیگری در نزدیکی ذخیره گاه بیابان دبی وجود دارند تا بتوانید با یک تیر چند نشان زده و در یک‌زمان از آنها هم دیدن کنید. از جمله این جاذبه‌ها می‌توان به دریاچه القدره دبی، سد آبی حتا دبی، دهکده میراث حتا دبی، پارک مشرف دبی، مرکز باستان‌شناسی ملیحه شارجه، باغ وحش تاپیه، ایوان بتسدا، قلعه بیشاپ، مرکز خرید لوته یانگ پلازا، مسجد مغول و مرکز خرید گورنی پلازا اشاره کرد.
جمع‌بندی
در این مقاله از الی گشت به معرفی یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری کشور امارات متحده عربی و شهر دبی یعنی ذخیره‌گاه بیابان دبی پرداختیم. قدری درباره تاریخچه و ویژگی‌های این منطقه حفاظت‌شده بیابانی گفتیم. اکوسیستم و گونه‌های مختلف و متنوع و ارزشمند جانوری و گیاهی این ناحیه را معرفی کردیم و نکاتی را در مورد بازدید از این جاذبه گردشگری و پارک ملی مورد بررسی قرار دادیم. در پایان باید اضافه کرد چنانچه به امارات و دبی سفر می‌کنید بازدید از این منطقه بیابانی حفاظت شده را از دست ندهید چرا که بیابان و کویر روح عربستان است و بدون بازدید از آن انگار اصلاً به جهان عرب نرفته‌اید!
سؤالات متداول
۱- ذخیره‌گاه بیابان دبی کجاست؟
ذخیره‌گاه بیابان دبی در امارات متحده عربی، جاده العین دبی، خروجی ۵۰ قرار گرفته و با ماشین حدوداً یک ساعت تا دبی فاصله دارد.
۲- ذخیره‌گاه بیابان دبی چه نوع منطقه‌ای است؟
ذخیره‌گاه بیابان دبی منطقه‌ای کویری با گونه‌های جانوری و پوشش گیاهی متنوع و مساحت ۲۲۵ کیلومترمربع است که به عنوان اولین پارک ملی دبی که به همت محمد بین راشد آل مکتوم احیا شده شناخته می‌شود.
۳- اهمیت ذخیره‌گاه بیابان دبی در چیست؟
این منطقه حفاظت‌شده در حال حاضر زیستگاه گونه‌های متنوع جانوری و گیاهی است که زمانی در حال انقراض بوده‌اند و نه‌تنها به لحاظ اکوسیستم و حفاظت از محیط‌زیست حائز اهمیت است بلکه از جایگاه مهمی در صنعت توریسم کشور امارات هم برخوردار است.
۴- چه تفریحاتی می‌توان در ذخیره گاه بیابان دبی انجام داد؟
شترسواری، قوش‌پرانی، تیراندازی با کمان، اسب‌سواری، آفرود در تپه‌های شنی، برد شنی و بالون‌سواری از جمله این تفریحات هستند.
۵- چه زمانی برای بازدید از ذخیره گاه بیابان دبی مناسب‌تر است؟
بهترین موقع برای بازدید از ذخیره گاه بیابان دبی فصل زمستان است که دمای هوا تا حدود ۲۲ تا ۲۷ درجه سانتی‌گراد کاهش پیدا می‌کند.