بقعه ادریس نبی
گنبد تاریخی بقعه ادریس نبی که در بخش چغامیش شهر دزفول قرار داشت بر اثر بارندگی، کم توجهی مسوولان و همچنین عدم مرمت در طی سال‌های اخیر به طور کامل فروریخت. به دلیل کوتاهی مسوولان شهری، سازمان اوقاف و میراثی که متولی حفاظت از آثار در مرمت بقعه ادریس نبی که از آثار ثبت ملی شده در بخش چغامیش دزفول می باشد، این بقعه به دلیل فرونشست زمین ریزش کرده و گنبد آن در روز پنجشنبه سیزدهم دی ماه به طور کامل فرو ریخت. در اوایل همین ماه جاری دو طاق از بخش غربی و قسمت های پیشین بقعه ادریس نبی که از آثار تاریخی ارزشمند بخش چغامیش دزفول است به دلیل نشست زمین ریزش کرده بود. این بقعه یا قدمگاه که متعلق به دوره تیموری می باشد در ۱۵ کیلومتری دزفول و در روستای فضیلی بخش چغامیش واقع شده است. با الی گشت همراه شوید تا در مورد دلایل فروریختن گنبد بقعه ادریس نبی بیشتر توضیح دهیم.
مطالب مرتبط: بقعه شیخ زاهد گیلانی، شخصیت تاثیر گذار بر شیخ صفی الدین اردبیلی بقعه هارونیه، بنای پر رمز و راز مشهد معرفی ۲۰ مورد از چهارطاقی های معروف ایران
جنس مصالح به کار رفته در این بقعه از خشت و گل بوده است که همین امر باعث شد تا تحت تاثیر هر بارندگی استحکام آن پایین بیاید. به گونه ای که بر اثر بارندگی های سال گذشته بخش هایی از این بقعه دچار آسیب شده بود. کارشناسان معتقد هستند که دیوارهای خشتی گنبدخانه دارای ضعف سازه‌ای بوده اما آسیبی که به جرزهای خشتی وارد شده است به میزانی نبود که موجب فرو ریختن گنبد شود. هر چند مسوولان میراث فرهنگی خوزستان قدمت این بنا را به دوران تیموری نسبت می دهند اما کارشناسان میراث فرهنگی معتقدند که گنبدخانه کهن بقعه بازسازی شده و در دوره های بعد و همچنین دوره معاصر به آن افزوده شده است. غیر از بخش‌های اضافه شده، این گنبد دو پوسته بر روی گوشه سازی ها و جرزهای خشتی بنا شده بود.
مهدی شیربتی کارشناس ارشد مرمت خوزستان در این زمینه گفته است: در زمان اولیه ساخت بنا، جرزهای خشتی با لایه ای از کاهگل محفاظت می‌شده اند. بعد از اینکه بنا توسعه یافته فضا های اضافه شده نقش محافظت از قسمت های خشتی را داشته‌اند. هر چند که نمای این بنا را نیز تحت تاثیر قرار داده اند. پس از اینکه فضاهای الحاق شده تخریب شدند، جرزهای خشتی در معرض رطوبت ناشی از بارندگی های شدید اخیر قرار گرفته اند. نتیجه این روند ضعف جرزهای خشتی در برابر رطوبت و فرو ریختن گنبد بوده است. بقعه ادریس پیامبر در شرایطی فرو ریخته است که در طول این سال ها مورد مرمت قرار نگرفته و از آنجا که این اثر ثبت ملی تحت نظارت اداره اوقاف بوده است بنا به گفته مسوولان میراث فرهنگی از نظر قانونی اداره میراث فرهنگی نمی‌توانسته است بدون درخواست مکتوب از اداره اوقاف دخل و تصرفی در این بقعه داشته باشد. در اوایل همین ماه جاری دو طاق از بخش غربی و قسمت های پیشین بقعه ادریس نبی که از آثار تاریخی ارزشمند بخش چغامیش دزفول است به دلیل نشست زمین ریزش کرده بود. این بقعه یا قدمگاه که متعلق به دوره تیموری می باشد در ۱۵ کیلومتری دزفول و در روستای فضیلی بخش چغامیش واقع شده است.
ادریس یا خنوخ یکی از پیامبران بوده و قرآن کریم نیز او را یکی از پیامبران بزرگ لقب داده که به جایگاه والایی رسیده است. برخی از مفسران قرآن و تاریخ نویسان مسلمان ادریس را با اخنوخ یا خنوخ که جد حضرت نوح بوده و نامش نیز در تورات ذکر شده است یکی می دانند. براساس روایات اسلامی ادریس نخستین کسی بود که جامه دوخت و قلم را برای نوشتن به کار بست و به دانش ستاره شناسی و حساب پرداخت. آیت الله جوادی آملی نیز معتقد است که حضرت ادریس سر سلسلۀ بسیاری از پیامبرانی است که قبل از حضرت نوح مبعوث شده اند. برخی دیگر نیز معتقدند که میان ادریس و حضرت آدم ۵ نسل فاصله است. طبرسی در مجمع البیان بیان کرده است که او جد پدر حضرت نوح بوده، اسم او در تورات اخنوخ است و روایات متعددی درباره به آسمان رفتن او نقل شده است.در تورات سفر تکوین باب پنجم درباره اجداد نوح آمده است: یارد صد و شصت دو سال زندگی کرد و خنوخ را به دنیا آورد و از خنوخ، متوشالخ به دنیا آمد، سپس متوشالخ را لمک نام می‌برد و گوید از لمک نوح به دنیا آمد. این متن تایید کننده سخنان مجمع البیان است که فرموده ادریس جد نوح بود.
در برخی از منابع اسلامی، ادریس را در سلسله نسب پیامبر اسلام (ص) ذکر کرده اند هر چند برخی این مطلب را نپذیرفته و عقیده دارند که چون ادریس، حضرت محمد (ص) را در شب معراج الاخ الصالح نامیده پس نمی‌تواند از اجداد پیامبر اکرم (ص) باشد.علامه طباطبایی نیز در تفسیر المیزان بیان می‌کند که نام دیگر ادریس هرمس بوده است. برخی دیگر نیز معتقدند که کلمه هرمس عربی ارمیس یونانی است و ارمیس به زبان یونانی به معنای عطارد است.