بنجامین پیترس پروفسور فناوری مخابراتی دانشگاه توسلا در کتابی با نام «دوری از دام تارهای اینترنت: ماجرای اینترنت شوروی» سرنوشت دشوار اختراع «اِ.و.ام» مشابه اینترنت کنونی در اتحاد شوروی را شرح داده است.
برهمین اساس نتایج تازه ترین یافته های این دانشمند آمریکایی نشان از آن دارد، کارشناسان سایبرنتیک شوروی سال ۱۹۵۹ یعنی بسیار زودتر از آمریکا طرح راه انداری مشابه اینترنت امروزی را ارائه و در این زمینه اقدامات انجام داده بودند. در ادامه با الی گشت همراه باشید.
مطالب مرتبط: اعداد و ارقام داده های اینترنت اشیا، فاصله زیادی با واقعیت دارد سنگینی سیاه چاله های اینترنتی بر دوش موتورهای جستجو
وی برنامه ها و اقدام های ویکتور گلوشکوف و آناتولی کیتوف دانشمندان سایبرنتیک مشهور شوروی را که فناوری الکترونی_ رقمی را طراحی کرده بودند، بسیار ارزشمند عنوان کرده است.
پایگاه رادیو روسی اسپوتنیک روز شنبه نوشت: در این کتاب آمده که دانشمندان شوروی و آمریکایی در یک زمان گام های مهمی در حوزه فناوری های کامپیوتری برداشتند ولی رقیبان کمونیستی پیشگام تر و موفق تر بودند.
به نوشته پیترس در حالی که سال ۱۹۶۹ به عنوان زمان راه اندازی شبکه کامپیوتری آرانت (به عنوان جد اینترنت) در آمریکا شناخته می شود، بسیار پیش از این تاریخ و برای نخستین بارسال ۱۹۵۹ ایده ارتباط «ا.و.ام» با یک شبکه واحد از سوی کیتوف مطرح و وی ایجاد سامانه واحد خودکار هدایت نیروهای مسلح شوروی را پیشنهاد داد.
گلوشکوف نیز اولین طرح های این رشته را سال ۱۹۶۲ ارائه کرد که در برگیرنده پروژه نظام خودکار محاسبات و پردازش اطلاعات با عنوان مخفف «اوگاس» برای اداره اتوماتیک کل اقتصاد اتحاد شوروی قلمداد می شد.
دانشمند آمریکایی در کتاب خود نوشته است: هدف این بود که اوگاس دسترسی عمومی و همزمان به شبکه عمومی کامپیوتری را از راه دور بین کاربران در شوروی فراهم سازد و ساختار آن نیز خطوط تلفن و وسایل ارتباطی موجود آن زمان مدنظر قرار گرفته بود.
این ایده بلندپروازانه باید بخش اعظم اوراسیا را شامل می شد و هر مرکز از مجموعه اقتصاد برنامه ای شوروی نیز در این «سیستم عصبی» عضویت داشت.
در کانون این طرح، ارتباط ایستگاه رایانه ای مسکو با بیش از ۲۰۰ مرکز کامپیوتری مستقر در مناطق مختلف و شهرهای بزرگ و همزمان اتصال به ۲۰ هزار رایانه فعال در حوزه های مهم و کلیدی برنامه تولید و اقتصاد ملی شوروی در قالب شبکه واحد در نظر گرفته شده بود.
ییترس نوشته است: اما دستاوردهای دانشمندان سایبرنتیک شوروی به واقعیت نپیوست و سال های اواخر دهه ۸۰ قرن ۲۰ تمامی پروژه ها را رها کردند، ولی اینترنت مشابه آمریکایی توانست در عرصه نظامی و مدنی جاگیر شود.
در کتاب «دوری از دام تارهای اینترنت: ماجرای اینترنت شوروی» آمده است: گلوشکوف نابغه بی نظیری محسوب می شد که توانست به آینده دور نگاه کند، اما اراده سیاسی برای تغییر جهان کافی نبود.
ولادیمیر بِتِلین آکادمیسین آکادمی علوم روسیه نیز در این باره گفته است: اگر پروژه گلوشکوف به اجرا می رسید، یک جهش بزرگ برای شوروی به حساب می آمد و به احتمال زیاد می توانست از افتادن در بحران اقتصادی دهه ۸۰ (منجر به فروپاشی سال ۱۹۹۱) جلوگیری بعمل آورد.
بِتِلین اضافه کرده است: مقیاس طرح گلوشکوف بسیار عجیب است، زیرا الگوی کامپیوتری اقتصاد برنامه ای اتحاد شوروی، قوانین و همه فناوری های آن را اختراع کرده بود.