اگر تا به امروز تجربه بازدید از تنگه ظلمات را نداشتید، در اولین فرصت برای سفر به این منطقه شگفت‌انگیز و خیره‌کننده اقدام نمایید. تنگه ظلمات از آثار ملی و زیباترین جاذبه‌های طبیعی ایران است که در غرب کویر مرکزی کشور واقع شده و به دلیل قرار گرفتن در پارک ملی کویر امکان بازدید شبانه روزی از آن فراهم است. همچنین امکانات اقامتی و رفاهی مناسبی نیز برای گردشگران در این منطقه فراهم شده است.
پیشنهاد می‌شود جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره تنگه ظلمات، دیدنی‌های آن و امکانات مورد نیاز سفر به این منطقه در ادامه به مجله گردشگری الی گشت همراه باشید.
تنگه ظلمات کجاست؟
تنگه ظلمات از جاذبه‌های طبیعی بسیار زیبا در مرکز ایران است. این تنگه در غرب کویر مرکزی ایران، استان سمنان و در جنوب شهر گرمسار واقع شده است. همچنین می‌توان گفت تنگه ظلمات در جنوب شرقی پارک ملی کویر قرار گرفته است. بهتر است بدانید، تنگه ظلمات در سال ۱۳۸۴ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این تنگه به دلیل فرسایش‌های آبی و بادی در طول زمان تشکیل شده و حدود ۲ کیلومتر طول دارد. بین مسیر شما از دالان‌هایی عبور می‌کنید که بومیان منطقه آن را ظلمات نامیده‌اند. در قسمت شمالی تنگه دیوارها کوتاه‌تر بوده و هرچه به سمت جنوب می‌روید ارتفاع دیوارها بلندتر می‌شود تا جایی که ارتفاع آن‌ها به ۳۰ متر می‌رسد.
در میان مسیر تنگه ظلمات، تخته سنگ‌هایی به هم برخورد کرده و راه‌هایی میان آن‌ها شکل گرفته، که زیبایی این تنگه را دو چندان کرده است. با ورود به تنگه دو مسیر به سمت تنگه اصلی و فرعی ایجاد می‌شود؛ تنگه فرعی ۲۰۰ متر طول داشته و پس از آن به بالای تپه می‌رسید. اما با ورود به تنگه اصلی ابتدا گمان می‌کنید که داخل آن تاریک است، اما هر چه جلوتر بروید با روزنه‌های نور خورشید از میان سنگ‌ها، نسیم خنک و ملایم و آرامش تنگه مواجه می‌شوید.
مسیر دسترسی به تنگه ظلمات
تنگه ظلمات در جنوب شرقی پارک ملی کویر و غرب کویر مرکزی ایران واقع شده است. بنابراین برای دسترسی به این تنگه می‌بایست ابتدا به محیط‌بانی سفیدآب در ۵۰ کیلومتری شرق مرنجاب بروید. برای رسیدن به محیط‌بانی سفیدآب، سه راه وجود دارد که در ادامه به شرح آن‌ها می‌پردازیم:
- مسیر اول، از ورامین، پیشوا، راه‌آهن قلعه بلند، سرمحیط‌بانی مبارکیه و قصر بهرام می‌گذرد.
- مسیر دوم، از کاشان، آران و بیدگل و مرنجاب گذشته و به محیط‌بانی سفیدآب می‌رسد.
- و در مسیر سوم، از کاشان، ابوزیدآباد، قاسم‌آباد، قلعه کردشاهی گذشته و به محیط‌بانی سفیدآب می‌رسیم.
پس از رسیدن به مقصد اول می‌بایست از محیط‌بانی سفیدآب به سمت محیط‌بانی ملک آباد، واقع در شرق محیط‌بانی سفیدآب، بروید. پس از رسیدن به مقصد دوم، در ادامه مسیر قبل از منطقه‌ی فسیل‌آباد وارد جاده‌ی شط شده و با طی مسافتی ۱۰ کیلومتری به تنگه ظلمات، از زیباترین جاذبه‌های طبیعی گردشگری این منطقه، می‌رسید.
در نظر داشته باشید، به همراه داشتن قطب‌نما، نقشه و وسایل مکان‌یابی و همچنین کمک گرفتن از افراد بومی و تور لیدرهای مجرب و باتجربه به شما در مسیریابی بهتر و جلوگیری از سردرگمی در مسیر کمک می‌کند.
بهترین زمان سفر به تنگه ظلمات
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، تنگه ظلمات در دل پارک ملی کویر قرار گرفته است؛ بنابراین در این منطقه شما روزهای طولانی و گرم و شب‌های سرد و خنک را تجربه می‌کنید. برای راحتی سفر و متوجه نشدن با اوج گرما در وسط روز، بهتر است شب را در اقامتگاهی امن در کویر سپری کرده و صبح خیلی زود به سمت تنگه ظلمات حرکت کنید.
پیش از حرکت از وضعیت جوی و آب و هوا اطمینان حاصل کنید؛ زیرا در هوای ابری نمی‌توانید از زیبایی شب کویر و دیدن ستاره‌ها لذت ببرید. همچنین خطر حمله حیوانات وحشی همواره وجود داشته، بنابراین برای رعایت احتیاط، به‌هیچ‌عنوان در تاریکی شب به سمت تنگه حرکت نکنید.
به طور کلی، همه فصول به جز فصل تابستان برای بازدید از تنگه ظلمات مناسب است؛ در فصل تابستان، با گرمای طاقت فرسا و غیر قابل تحمل در دل کویر مواجه می‌شوید. به یاد داشته باشید، به همراه داشتن یک همراه بومی و یا لیدر مجرب تور، می‌تواند امنیت سفر شما را تضمین کند.
اقامت در تنگه ظلمات
از آنجایی که تنگه ظلمات در دل منطقه حفاظت شده پارک ملی کویر واقع شده است، بازدید از آن به صورت شبانه روزی امکان‌پذیر می‌باشد. اما برای رعایت ایمنی و مواجه نشدن با گرمای طاقت‌فرسای کویر در روز، بهتر است شب را در اقامتگاه یا مهمان‌سرای پارک ملی، بگذرانید و صبح خیلی زود به سمت تنگه حرکت کنید. هزینه اقامت در مهمان‌سرا، چندان زیاد نیست و برای یک شب مناسب است.
پوشش گیاهی و جانوری تنگه ظلمات
در منطقه تنگه ظلمات، علاوه بر جلوه‌های طبیعی و بافت گیاهی ویژه، انواع گونه‌های جانوری وحشی زندگی می‌کنند. پارک ملی کویر، زیستگاه ۳۴ گونه پستاندار، ۱۵۵ گونه پرنده و ۳۴ گونه خزنده است که در میان آن‌ها می‌توان به یوزپلنگ آسیایی، پلنگ ایرانی، گرگ، کفتار راه‌راه، گربه شنی، روباه قرمز، روباه شنی، جبیر، کل و بز، قوچ و میش، شغال و سیاه‌گوش اشاره نمود. به همین دلیل، یکی از خطراتی که گردشگران را در طول سفر به تنگه ظلمات تهدید می‌کند، همین بافت جانوری منطقه است.
علاوه بر آن خوب است با پوشش ویژه گیاهی منطقه نیز آشنایی داشته باشید. در منطقه پارک ملی کویر گیاهان خاصی همچون درمنه، کاروان‌کش، گز، گرگ تیغ، نی، درختچه‌های بادام کوهی، شیر‌خشت و خنجک روییده و رشد می‌کنند.
جاهای دیدنی در اطراف تنگه ظلمات
تنگه ظلمات یکی از زیبایی‌های خیره کننده و کم‌نظیر در محدوده پارک ملی کویر است. در کنار آن زیبایی آسمان شب کویر و عکاسی در طول روز نیز، از جاذبه‌های گردشگری این منطقه محسوب می‌شود. همچنین در اطراف تنگه ظلمات، دیدنی‌های شگفت‌انگیز دیگری نیز وجود دارد، که بازدید از آن‌ها خالی از لطف نبوده و به شدت توصیه می‌شود. برخی از جاهای دیدنی در اطراف تنگه ظلمات عبارت‌اند از:
- کوه دم، واقع در شرق تنگه
- صحرای ریگ جن، با تپه‌های ماسه‌ای
- جزیره سرگردانی، با زمین‌های صاف و نمکی
- قلعه تاریخی کرشاهی
- کویر مرنجاب
- منطقه حفاظت شده یخاب
- کاروانسرای مرنجاب
- معدن نمک گرمسار که تأمین کننده ۸۰ درصد نمک مورد نیاز کشور بوده و معادن اصلی آن “کوهدشت” و “سالار” هستند. وجود غارهای نمکی با تونل‌های پیچ‌درپیچ، کریستال بلورهای نمک و شیارهای دیواره‌ها از زیبایی‌های این معادن محسوب می‌شوند. همچنین بسیاری از گردشگران، سالانه با هدف نمک درمانی در حوضچه‌های سبز نمکی گرمسار به این منطقه سفر می‌کنند.
راهنمای سفر به تنگه ظلمات
سفر به تنگه ظلمات و بازدید از این جاذبه طبیعی و گردشگری بی‌نظیر، نیازمند رعایت نکاتی است که به کیفیت سفر شما می‌افزاید. در ادامه به برخی از مهم‌ترین نکات سفر اشاره می‌کنیم:
- موقعیت جغرافیایی تنگه ظلمات به گونه‌ای است که برای رسیدن به مقصد می‌بایست با اتومبیل مخصوص و راهنمای بومی و باتجربه همراه باشید. همچنین به دلیل قرار گرفتن تنگه در منطقه حفاظت شده از پارک ملی کویر، می‌بایست مجوز لازم را از سازمان محیط زیست و پارک ملی کویر دریافت نمایید.
- بهتر است، پیش از غروب آفتاب و تاریکی شب به اقامتگاه بازگردید؛ زیرا شما در منطقه تنگه ظلمات هماره در خطر حمله حیوانات وحشی و گم شدن در مسیر هستید. بنابراین بهتر است تور بازدید از تنگه را در روشنایی روز به پایان ببرید.
- حتماً لوازم ضروری کمپ و سفر مانند کلاه آفتابی و کرم ضد آفتاب، قمقمه‌ی آب، لباس خنک برای روز و لباس گرم برای شب را همراه خود داشته باشید.
- منظور از اتومبیل مناسب جهت رسیدن به تنگه ظلمات، اتومبیل‌های دو دیفرانسیل، شاسی بلند، مجهز و مناسب کویر‌نوردی است؛ بنابراین تاحدامکان از این مدل اتومبیل‌ها استفاده نمایید تا حین سفر دچار مشکلات فنی نشوید.
سؤالات متداول
۱.تنگه ظلمات کجاست؟
این تنگه در غرب کویر مرکزی ایران، استان سمنان و در جنوب شهر گرمسار واقع شده است و به عبارتی می‌توان گفت تنگه ظلمات در جنوب شرقی پارک ملی کویر نیز قرار دارد.
۲.بهترین زمان برای سفر به تنگه ظلمات چه موقع است؟
به‌جز فصل تابستان به دلیل گرمای طاقت‌فرسای هوا و نیز تاریکی شب در سایر مواقع می‌توان با کمک راهنما از تنگه ظلمات بازدید کرد.
۳.آیا امکان اقامت در تنگ ظلمات وجود دارد؟
بله شما می‌توانید شب را در اقامتگاه یا مهمان‌سرای پارک ملی اقامت داشته باشید.
۴.امکانات مورد نیاز برای بازدید از تنگه ظلمات چیست؟
برای بازدید از تنگه لازم است اتومبیل شاسی‌بلند و دو دیفرانسیل مناسب و راهنمای بومی باتجربه همراه داشته باشید. همچنین به‌همراه‌داشتن کلاه آفتابی و کرم ضدآفتاب، قمقمه‌ی آب، لباس خنک و گرم فراموش نشود.
سخن پایانی
در مقاله بالا، مجله گردشگری الی گشت، سعی کرده تا مهم‌ترین اطلاعات را درباره بازدید از تنگه ظلمات، جاهای دیدنی اطراف آن و امکانات و شرایط منطقه در اختیار گردشگران قرار دهد. تنگه ظلمات یکی از زیباترین و منحصربه‌فردترین جاذبه‌های طبیعی و گردشگری در مرکز ایران است که سالانه میزبان گردشگران از سراسر دنیاست. علاوه بر زیبایی‌های تنگه، جاذبه‌های دیدنی بسیاری در اطراف آن وجود دارد که بازدید از آن‌ها به‌تمامی گردشگران توصیه می‌شود.
اگر شما هم قصد گذراندن تعطیلات خود را در سفری حیرت‌انگیز و به‌یادماندنی دارید، می‌توانید جهت اطلاع از برگزاری تورهای منطقه تنگه ظلمات با کارشناسان ما در آژانس مسافرتی الی گشت در ارتباط باشید.
مقالات مرتبط