۵ تا از معروف ترین حمام عمومی های تاریخی ایران

491

در زمان های قدیم، حمام ها، مکان های عمومی بودند و در طول روز بسیاری از افراد به سراغ این مکان ها رفته و از آن استفاده می کردند.به دلیل آن که در خانه ها در گذشته حمام وجود نداشت، مردان و زنان ایرانی مجبور بودند تا به سراغ حمام های عمومی رفته و برای استحمام و شستشو خود از این مکان ها استفاده کنند.

همین مسئله باعث شده تا در نقاط مختلف ایران شاهد به وجود آمدن حمام های گوناگونی باشیم. امروزه نیز شما می توانید با بررسی دوره های تاریخی مختلف مشاهد کنید که چگونه در هر زمان شاهد به وجود آمدن حمام های عمومی مختلفی در شهرهای گوناگون ایران بودیم.

امروزه نیز این حمام ها اگر چه کاربرد اصلی خود را ندارند اما به عنوان یکی از مهم ترین جاذبه های توریستی و گردشگری ایران از آن ها یاد می شود. همین مسئله باعث شده تا گردشگران خارجی که به ایران می آیند به سراغ این حمام های تاریخی رفته و از آن ها بازدید کنند.

در این مطلب قصد داریم تا شما را با مهم ترین و تاریخی ترین حمام های ایران آشنا کرده و در رابطه با هر یک از این مکان ها توضیحاتی را به شما ارائه دهیم، پس با ما همراه باشید تا نگاهی به معروف ترین حمام های ایرانی بیاندازیم و در رابطه با آن ها صحبت کنیم.

۱-حمام سلطان امیر احمد کاشان

بی شک زیباترین و خاص ترین حمام تاریخی موجود در کشور ایران، حمام سلطان امیر احمد است. این حمام عمومی مشهور در فضای هزار متر مربعی در زمان سلجوقیان ساخته شده و یکی از شاهکارهای معماری ایرانی به حساب می آید.

اگر بخواهیم در رابطه با این حمام صحبت کنیم باید گفت که حمام سلطان امیر احمد به قدری مقاوم و مهندسی ساخته شده که از زلزله کاشان جالب سالم به در برده و در حالی که بخش بسیار زیادی از این شهر تخریب شد، اما این حمام بدون هیچ مشکلی سالم باقی ماند.

نکته مهم این است که این حمام نه تنها در بخش داخلی، بلکه در معماری خارجی نیز زیبایی فوق العاده ای دارد.

نام این حمام از امامزاده ای گرفته شده که در مجاورت آن قرار دارد. به منظور بررسی فضای داخلی حمام سلطان امیر احمد باید گفت که این مکان مثل سایر حمام های عمومی از چندین بخش و قسمت مختلف تشکیل شده است که شامل ورودی، گرم خانه، هشتی، خزینه، شاه نشین، اتاق نظافت، رختکن و… می شود.

شما می توانید در حمام سلطان امیر احمد گچ بری های آبی، زرد و سفید بسیار زیبایی را مشاهد کنید که باعث جذابیت و خاص شدن این حمام شده است. اگر به شهر کاشان سفر کردید، پیشنهاد ما این است که حتماً بازدید از این مجموعه را در برنامه خود قرار دهید و از این حمام تاریخی زیبا و خاص بازدید کنید.

رزرو آسان تور کاشان در سامانه آنلاین الی گشت.

۲-حمام فین کاشان

با وجود این که شاهد حمام های زیبا، شگفت انگیز و بسیار زیادی در شهر کاشان هستیم اما بی شک یکی از مهم ترین حمام های عمومی این شهر، حمام فین است.

در واقع اهمیت این مکان به دلیل اتفاق تاریخی مهمی است که در آن رخ داده است. این حمام که در داخل باغ فین کاشان واقع شده، محلی است که در آن امیر کبیر، صدراعظم ایران را به قتل رساندند. بی شک امیر کبیر یکی از بزرگ ترین صدراعظم های تاریخ ایران بوده که از مهم ترین فعالیت های او می توان به بنیان گذاری دارالفنون اشاره کرد.

این حمام قدیمی در کنار باغ بزرگ فین کاشان واقع شده و در قسمت جنوبی این باغ قرار دارد. حمام فین از دو بخش تشکیل شده که به حمام کوچک و بزرگ شهرت دارد. حمام کوچک در دوره صفویه ساخته شده و به همراه بنای اولیه باغ فین ساخته شده است.

هم چنین باید به این موضوع اشاره داشت که حمام بزرگ در دوران حکومت قاجار و به فرمان فتحعلی شاه به وجود آمده است. نکته مهمی که باید بدانید این است که حمام بزرگی فین مخصوص امرا و حمام کوچک نیز برای خدام بوده.

در این حمام ها شاهد ورودی، آب نما، گرم خانه، خزینه، رختکن، محل نظافت، کانال های تعویض آب، حوضچه و… هستیم. دیوارهای این حمام نیز با ماسه، ساروج و آهک پوشانده شده است. نکته مهم دیگری که باید در رابطه با این مکان بدانید آن است که این بنا در سال ۲۰۱۱ به همراه باغ فین به عنوان یکی از ۹ باغ ایرانی به ثبت سازمان جهانی یونسکو رسیده است.

۳-حمام عمومی شیخ بهایی اصفهان

بدون شک حمام شیخ بهایی نه تنها یکی از عجیب ترین حمام های ایران، بلکه یکی از شگفت انگیز ترین حمام های تمام جهان است.

در واقع این مجموعه که در اصفهان قرار دارد با هنر مهندسی و معماری شیخ بهایی به وجود آمده و مهم ترین نکته ای که در رابطه با این مکان باید بدانید این است که این حمام تنها با یک شمع گرم شده است.

شاید برای تان جالب باشد که بدانید، با وجود این که سالیان سال از ساخت این حمام می گذرد اما همچنان دانشمندان نتوانستند به صورت ۱۰۰ درصدی راز حمام شیخ بهایی را کشف کنند که چگونه این حمام به صورت همیشگی با استفاده از یک شمع گرم می شد.

دانشمندان سیستم گرمایی این حمام را یکی از شاهکارهای مهندسی می دانند و افراد دانشمند و متخصص اعتقاد دارند که شیخ بهایی با استفاده از قوانین فیزیک و شیمی توانسته این مجموعه را تنها با استفاده از یک شمع گرم نگه دارد.

بر اساس بررسی های صورت گرفته، برخی از افراد اعتقاد دارند که یک سیستم سفالینه لوله کشی در زیر زمین حمام قرار گرفته که با روش مکش طبیعی گازهایی مثل متان و اکسیدهای گوگرد را وارد خزینه حمام می کرده و با توجه به محاسبات شیخ بهایی و با طراحی خاص این خزینه، این فاضلاب منبعی برای گاز متان شده و با استفاده از شمع سبب تامین گرمای کل حمام می شد.

امروزه متخصصین بهداشت و محیط زیست تمام تلاش خود را کرده اند تا با استفاده از تولید گاز از فاضلاب، بتوانند سوخت جدیدی را ایجاد کنند اما در کمال تعجب باید بدانید که شیخ بهایی سالیان سال پیش از این، توانسته بود تا حمام اصفهان را تنها با یک شمع گرم نگه دارد.

۴-حمام چهار فصل اراک

یکی دیگر از حمام های مشهور ایران، حمام چهار فصل اراک است. نکته جالبی که باید بدانید این است که این حمام تنها حمام کشور است که بخشی مخصوص اقلیت های دینی دارد.

داستان های مختلفی در رابطه با این مکان نقل شده است اما بر اساس گفته بسیاری از افراد، بانی این بنا در زمستان مادر یهودی را دید که کودک خود را در فضای باز حمام می کند.

وقتی از او پرسید که چرا در فضا باز و در سرما بچه خود را حمام می کند، متوجه می شود که اقلیت ها حق استفاده از حمام عمومی را ندارند. به همین دلیل برای آن ها بخشی در نظر می گیرد تا آن ها نیز بتوانند در حمام سر پوشیده و مجهز اقدام به استحمام کنند.

این بنا در ۱۲۰ سال پیش توسط حاج ابراهیم خان خوانساری به وجود آمده است. نکته مهمی که باید بدانید این است که به دلیل چهار فصل بودن اراک، این مجموعه به صورت چهار حمام جداگانه ساخته شده است و به همین دلیل امروزه این مکان به حمام چهار فصل مشهور است.

این مجموعه در فضایی به مساحت ۱۶۰۰ متر مربع ساخته شده است. شما می توانید در حمام چهار فصل کاشی کاری های زیبا و پر نقش و نگاری را مشاهد کنید. امروز از این حمام به عنوان موزه مردم شناسی استفاده می شود.

۵-حمام سنگی گیوی اردبیل

بدون هیچ شک و تردیدی حمام سنگی اردبیل را می توان قدیمی ترین حمام ایرانی دانست. این حمام در شهر گیوی اردبیل واقع شده و در حقیقت یک اتاقک پنج متری است که در دل کوه حفر شده و یک ورودی با دو چشمه آب سرد و گرم دارد.

نکته جالبی که در رابطه با حمام سنگی اردبیل بدانید این است که این چشمه، دارای آب با املاح معدنی است و به همین دلیل در زمان استحمام هیچ نیازی به شامپو و صابون نیست.

تحقیقات گسترده ای بر روی این بنا صورت گرفته اما زمان ساخت آن هنوز مشخص نیست اما آن چه که می دانیم این است که این حمام نشان می دهد که ایرانیان از زمان های تقدیم به تمیزی و استحمام اهمیت می دادند و به همین دلیل اقدام به ساخت حمام های مختلفی در سراسر کشور کردند.