سعدی شیرازی، یکی از به نام ترین شخصیت های تاریخ پرآوازه ادبیات کشورمان، ایران به شمار می آید. این شاعر برجسته که ملقب به شیخ اجل است، در قرن هفتم هجری شمسی زندگی می کرده و آثار پرتعدادی را به رشته تحریر در آورده که هر یک بخش بزرگی از گنجینه ادب فارسی به شمار می آیند. گلستان و بوستان به عنوان معروفترین آثار سعدی، سهم بزرگی در رشد ادبیات فارسی داشته است. آرامگاه سعدی در شیراز قرار دارد و یکی از پر بازدیدترین بناهای فرهنگی کشور به شمار می آید.
سعدی در طول عمر خود به سفرهای بسیاری پرداخت. وی از سرزمین های متعددی بازدید کرد و به نوعی شاعر جهانگرد دوران خود بود. پس از درگذشت این شاعر بزرگ در سال ۶۹۰ هجری، وی در شهر زادگاه خود شیراز به خاک سپرده شد. در این مطلب از مجله گردشگری الی گشت به آرامگاه سعدی در شیراز، که به سعدیه معروف است می پردازیم و از تاریخچه، بنا و بخش های مختلف آن صحبت خواهیم کرد.
جهت رزرو آنلاین بلیط هواپیما شیراز بر روی لینک کلیک کنید.
تاریخچه آرامگاه سعدی شیرازی
مطالب مرتبط: با بهترین هتل های شیراز آشنا شوید معرفی بهترین اقامتگاه های سنتی شیراز در سفر به شیراز بازدید از «باغ نظر» را فراموش نکنید!
ماجرای مقبره سعدی شیرازی، مانند ماحرای زندگی او داستانی پر از فراز و نشیب است. این شاعر جهانگرد پارسی زبان، پس از عمری طولانی و ۸۸ ساله، سرانجام در سال ۶۹۰ دار فانی را وداع گفت. وی را در همان خانقاهی که در زمان حیات در آن زندگی می کرد به خاک سپردند. برای سالها هیچ بنایی بر سر آرامگاه سعدی در شیراز وجود نداشت، تا این که سالها بعد و به دستور آباآقاخان، وزیر مشهور حکومت ایلخانان بنایی بر روی محل دفن او ساخته می شود.
این بنا سالها پا بر جا بوده است، تا این که در سال ۹۸۸ هجری قمری، حاکم وقت فارس مقبره سعدی را به طور کامل تخریب می کند. محل دفن این شاعر بزرگ تا سالها به همان صورت باقی می ماند، تا زمان حکومت پادشاهان زندیه فرا می رسد. کریم خان زند، پادشاه شیرازی این سلسله، دستور به ساخت مجدد آرامگاه سعدی در شیراز می گیرد. طبق نتایج موجود، این بنا در دوطبقه و بسیار با شکوه بوده است.
سالها بعد و در میانه های دوره قاجار، سنگ مزار سعدی توسط عده ای شکسته می شود. البته علی اکبر قوام شیرازی، از شخصیت های آن دوران سنگ جدیدی را جایگزین سنگ شکسته می کند. یک بازسازی کلی نیز توسط حبیب الله خان قوام الملک شیرازی روی مقبره صورت می گیرد تا بنا وضعیت بهتری داشته باشد. این وضعیت باقی می ماند تا سرانجام در سال ۱۳۳۱ بنای فعلی آرامگاه سعدی در شیراز ساخته می شود.
بنای فعلی آرامگاه سعدی در شیراز
پس از تصمیم گیری برای ساخت بنای جدیدی به عنوان آرامگاه سعدی در شیراز در سال ۱۳۲۴، وظیفه طراحی این بنا به محسن فروغی و علی اکبر صادق سپرده می شود. آندره گدار، معمار مشهور فرانسوی نیز نقشی مشورتی برای بهبود طرح این دو معمار ایرانی داشته است. ساخت این بنا در سال ۱۳۳۰ آغاز و در سال ۱۳۳۱ به پایان می رسد.
بلافاصله پس از عبور از ورودی سعدیه که به شعری از سعدی آراسته شده است، حوضی باریک با طول زیاد را مشاهده خواهید کرد که به ایوان ورودی مقبره سعدی می رسد. از ویژگی های این ایوان که از بالای آن دید مناسبی به محوطه آرامگاه خواهید داشت، وجود تعدادی ستون است. با عبور از این ایوان به بنای اصلی می رسیم که محل دفن سعدی در آن قرار دارد.
به طور کلی، بنای آرامگاه سعدی شامل دو ایوان عمود بر هم است که شکلی L مانند دارد. مقبره اصلی که فضایی هشت ضلعی و گنبدی به رنگ آبی فیروزه ای دارد، یکی از شناخته شده ترین بناهای فعلی کشور به شمار می آید.
بخش های مختلف آرامگاه سعدی در شیراز
آرامگاه سعدی دارای بخش هایی مختلف است. جدا از کتابخانه، باغ، ایوان و ساختمان اصلی، این مجموعه دارای بخش های متعددی است که در طول بازدید، باید از آنها نیز دیدن کرد. از مهمترین این بخش ها می توان به آرامگاه شاعرانی مشهور مانند شوریده شیرازی که در مجموعه سعدیه واقع است، اشاره کرد.
از بخش های دیدنی دیگر سعدیه می توان به دو حوض نحبوب برای گردشگران، یعنی حوض سکه و حوض ماهی، و همینطور بخش رازآلود این مجموعه یعنی قنات آن اشاره کرد.این سه بخش که در جنوب غربی آرامگاه سعدی قرار دارند، بسیار دیدنی هستند و تعداد زیادی از مراجعین به آنها مراجعه می کنند.
آرامگاه سعدی در شیراز یکی از دیدنی ترین بناهای واقع در این شهر است. جدا از جذابیت این بنا به عنوان مزار یکی از مشهورترین شخصیت های ادبی ایران، این مقبره یک شاهکار معماری به شمار می آید. شاید دانستن این نکته نیز جالب باشد که برای سالها تصویر بنای سعدیه روی سکه های ۵۰ ریالی ایران نقش بسته بود و در حال حاضر تصویر اسکناس های ۱۰۰ هزار ریالی است.
نشانی مقبره سعدی، بلوار بوستان، خیابان سعدی جنوبی است.