سفر به شهمیرزاد، سرزمین باغ های گردو

دیدنی های شهمیرزاد

شهمیرزاد از توابع شهرستان مدیشهر واقع در استان سمنان است. هر چند در فاصله کمی از این شهر بیابان واقع شده و آب و هوایی گرم و خشک دارد به محض ورود به این شهر هوای مطبوع آن شما را شگفت زده خواهد کرد به نحوی که میانگین دمای سالیانه آن ۱۱ درجه سانتی گراد بالای صفر می باشد. دیدنی های شهمیرزاد فراوان است از جمله آن ها می توان به باغ گردو اشاره کرد که با وسعت ۷۵۰ هکتار بزرگ ترین در جهان است. قدمت این شهر نیز به سال های بسیار دور باز می گردد که باعث شده علاوه بر دیدنی های طبیعی آثار تاریخی زیادی نیز داشته باشد. در ادامه با الی گشت همراه شوید تا با زیبایی های شهمیرزاد آشنا شوید.

موقعیت قرار گرفتن

مطالب مرتبط:
مجموعه باستانی بسطام، از دیدنی های استان سمنان
روستای عشین کجاست؟ چگونه به آنجا برویم؟

شهمیرزاد تنها ۲۴ کیلومتر با مرکز استان سمنان، شهر سمنان فاصله دارد. در واقع می توان با خودرو شخصی در حدود ۲۰ دقیقه این مسافت را طی کرد و به دیدنی های شهمیرزاد رسید. با وجود این فاصله کم اما شرایط آب و هوا در این منطقه کاملا متفاوت و خنک است. جالب است بدانید که مردم شهمیرزاد به زبان مازندرانی صحبت می کنند. از شهمیرزاد راه ارتباطی به مرکز استان مازندران (ساری) نیز وجود دارد که ۱۸۰ کیلومتر است و به منطقه کیاسر و سپس ساری می رسد، در این مسیر کوه های بلند البرز مانند دیوارهایی عظیم در اطراف جاده قرار گرفته اند و منظره ای فراموش نشدنی را شکل داده اند.

اختلاف ارتفاع سمنان و شهمیرزاد از سطح دریا بیش از هزار متر است و این امر از عجایب طبیعت استان سمنان است که در فاصله ۲۰ کیلومتری تا این اندازه اختلاف دما وجود دارد بر همین اساس بی جهت نیست که شهمیرزاد را بهشت کویر نیز نامیده اند. در جلسه ای هیئت وزیران که سال ۱۳۸۶ برگزار شد شهر شهمیرزاد به عنوان منطقه نمونه گردشگری بین الملیی تعیین شد.

باغ گردوی شهمیرزاد

از اصلی ترین دیدنی های شهمیرزاد کوچه ها و باغ های پر از درختش است به خصوص که بزرگ ترین باغ گردوی جهان نیز در این شهر قرار گرفته است. اصلی ترین مشخصه ای که گردوهای باغ شهمیرزاد دارند خوشه ای بودن آن ها است. در باغ بیش از ۲۰ هزار درخت قرار دارد که هر سال تقریبا ۱۴ تا ۱۵ هزار اصله از آن ها بار می آورند. گردوهای تولید شده در شهمیرزاد علاوه بر مصرف داخلی به کشورهای حوزه خلیج فارس، آسیای میانه و ترکیه صادر می شود.

آبیاری این باغ نیز به روش قطره ای انجام می شود و سیراب کردن آن با کم ترین هدر رفت آب همراه است. شهمیرزاد ۵۰۰ درخت کهنسال گردوی بالای ۲۰۰ سال دارد. حتی یک درخت گردو در این شهر وجود دارد که تخمین زده می شود ۱۳ قرن از عمر آن گذشته باشد ارتفاع این درخت ۱۵ متر است. درخت گردوی قدیمی شهمیرزاد دارای تاجی ۲ شاخه و متقارن بوده که این تاج از ارتفاع ۳ متری درخت شروع به روییدن کرده است و زیبایی خاصی در آن جلوه گر شده و به دلیل همین تاج زیبا، در بین اهالی بومی منطقه شهمیرزاد به نام درخت گردوی کمان رستم نامیده می شود. کمان رستم در سال ۱۳۹۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

درخت گردو چنان در فرهنگ مردم شهمیرزاد ریشه دوانده است که این درختان را مهریه دختران شهر می کنند تا ازدواجشان همواره پایدار باشد. در خانواده‌ های اصیل شهمیرزادی‌، یک درخت گردو مهریه دختران است و این اعتقاد وجود دارد شهمیرزاد با درختان گردو که به آن ‌میخ طلا  می‌ گویند به زمین متصل شده است‌.  این درخت ها مثل  درخت نخل شناسنامه و سند مالکیت جداگانه ‌ای هم دارند.

قله نیزوا

نیزوا با ۳۸۱۰ متر مرتفع ترین قله در استان سمنان است و چشم انداز خیره کننده ای دارد. علت انتخاب چنین بادی وزش دائمی بادهای شدید در منطقه است. وا در زبان محلی معنی باد می دهد و این نام یعنی همواره باد همچون نیزه با بدن انسان برخورد می کند. یک دریاچه فصلی زیبا نیز در کنار این قله قرار دارد که تماشای آن خالی از لطف نخواهد بود. چندین مسیر مختلف برای صعود به قله نیزوا وجود دارد (مسیر خوریه – درویشو، مسیر اسپیرلو، مسیر اورپلنگ، مسیر سیاه خانی، مسیر گردنه چشم) قبل از حرکت دقت کنید که لوازم و تجهیرات مناسب را به همراه داشته باشید و همچنین صعود از این مسیرها نیازمند به آمادگی جسمانی بالا می باشد.

قلعه های تاریخی

• شیر قلعه

شیر قلعه یکی از دیدنی های شهمیرزاد است که در زمان اشکانیان ساخته شده است. با این وجود شیر قلعه در دوران اسلامی نیز به عنوان یکی از پناهگاه های مستحکم اسپهبدان طبرستان و همچنین بر اساس اسناد تاریخی مورد استفاده اسماعیلیان مطرح بوده است. فاصله قلعه تا شهر ۵ کیلومتر است برای بازدید از قلعه نیاز دارید که از پای کوه حدود ۳۰ دقیقه پیاده روی کنید آسان ترین راه به در اصلی مجموعه وارد می شود، راه های دیگری نیز وجود دارد که هرچند صعب العبور هستند اما طبیعتی بسیار زیبا را پشت سر می گذارند.

مردم این منطقه معتقدند، ساکنان اولیه قلعه با احداث بنایی برج مانند در پای کوه و ساختن پله‌های مارپیچی نظیر پله‌های مناره، آب مورد نیاز را از چشمه پای کوه به داخل قلعه می‌رساندند. ارتفاع کوهی که شیر قلعه در بالای آن قرار گرفته حدود ۲۵۰ متر بلندتر از زمین های اطراف است. در این ناحیه چشمه های متعددی از جمله سر چشمه (شیخ چشمه) و هفت چشمه قرار دارد.

• قلعه دژ وهل

دژ وهل بر بالاى کوه و در کنار باغات میوه و گردو قرار دارد. سنگ‌ هاى مصالح در ساختمان قلعه از همان کوه کنده شده و مورد استفاده قرار گرفته است. دژ از دو برج مدور براى دیده ‌بانى و دیوارهاى سنگى تشکیل شده است دژ وهل از آثار پیش از اسلام است. دژ وهل قلعه ای سنگی است که و اکنون آثاری جزیی از آن باقی مانده است.

• قلعه شیخی

قلعه شیخی یکی از دیدنی های شهمیرزاد است. قلعه شیخی که فقط سنگ چین های بسیار محدودی از آن باقی مانده است و به قول پرفسور کلایس به وسیله طرفداران حسن صباح ساخته شد و در قرن ده و یازده حاکمان کومس (کومش) در زمان صفویه از این قلعه برای جلوگیری از هجوم ترکمنان، استفاده کردند.