نگاهی بر طبیعت ازبکستان

طبیعت ازبکستان | Uzbekistan

طبیعت ازبکستان خاص و متنوع است. ازبکستان مساحت وسیعی را (۴۴۷۴۰۰ کیلومتر مربع) در قلب آسیای میانه اشغال کرده است، در حالی که قسمت عمده آن بین رودهای آمودریا و سیردریا (سیحون) قرار دارد. سفر به آسیای میانه می تواند برای خیلی ها جالب باشد و حس نوستالژی خوبی برای آنان فراهم آورد. ازبکستان با قرقیزستان، قزاقستان، تاجیکستان، ترکمنستان و افغانستان مرز مشترک دارد. برای سفری کوتاه در طبیعت ازبکستان با الی گشت همراه باشید.

شرایط آب و هوایی

بی دلیل نیست که آب و هوای ازبکستان را بی رحم میخوانند. در طی روز دما به قدری است که قطرات درشت عرق بر روی همه عابرین دیده می شود. در تمام نقاط کوهستانی چنین آب و هوایی دیده می شود روزهایی به شدت گرم و داغ و اما بعد از غروب خورشید همه چیز یخ می زند. تابستان ها داغ وخشک است. زمستان ها کوتاه و معتدل است اما گاهی یخبندان می شود که برای محلی ها بسیار طاقت فرساست. در مقابل آن بهار همراه با بارش های دائمی و رگبار ( هنگامی که طبیعت تلاش می کند تا شکوفایی زمین را تسریع بخشد) است. پس از آن پاییز فصل دل پذیر کشور از راه می رسد دما به تدریج کاهش می یابد( تقریبا ۱ درجه در روز) خورشید در آسمان بی ابر با اقتدار می درخشد و فروشندگان با کیسه های پر از میوه و سبزیجات به بازار می آیند.

دشت توران

عمده خاک ازبکستان مسطح است و دشت توران یکی از نواحی اصلی آن است. بزرگ ترین قسمت این بخش صحرای قزل ‌قوم است که با مساحت ۲۹۸۰۰۰ کیلومتر مربع یازدهمین بیابان بزرگ جهان لغب گرفته است. معنی آن در زبان ترکی شن سرخ است. این صحرای شنی بی پایان کاملا بی حرکت به نظر می رسد اما به شدت توصیه می شود که از قدم زدن و یا خیلی داخل آن شدن مگر در مواقع لازم و ضروری بپرهیزید. در طول سالیان طولانی تنها کاروان های شتر سوار جرئت کردند که در ادامه جاده بزرگ ابریشم وارد این صحرا شوند.

بیابان های ماسه ای، خاک رس و سنگ ها بیش از ۴۰% این کشو را پوشانده اند. علارغم شرایط دشوار این بیابان ها مملو از زندگی هستند. در فصل بهار این زمین ها در ابعاد وسیع با گل های رنگارنگ لاله، شکوفه های زردآلو، گل های بنفش و … فرش می شود. اما عمر این  گل ها کوتاه است. در اواخر ماه اردیبهشت چمن های سبز، زرد می شوند

دریاچه Aydarkul

در اواسط قرن بیستم در قسمت جنوبی صحرای قزل قوم یک پدیده جغرافیایی رخ داد. در میان طبیعت وحشی و بی آب یک دریاچه ظاهر شد که وسعت آن به ۲۳۰۰ کیلومتر مربع می رسید. این دریاچه در نتیجه طغیان رودخانه سیحون، هنگامی که در حال انتقال آب فوق العاده زیاد Jizak Steppe، به حوضه داخلی Aydar  بودند ایجاد شد. بنابر این دریاچه آبی Aydar Lake همراه با آب های پر از ماهی و ساحل های جذابش برای گذراندن تعطیلات به وجود آمد.

استپ ها

در جنوب قزل قوم سرزمینی است که منظره اش توسط آبیاری دگرگون شد. در واقع این زمین ها در گذشته صحراهای خشکی بودند که در زبان محلی استپ نامیده می شدند. این استپ ها دیگر بیابان هایی خشک و بی آب  علف نیستند. امروزه این زمین ها، دشت هایی کشت شده با مزارع  بی حد و حصرپنبه، گندم، باغ ها و باغچه ها هستند. مزارعی مکانیزه و شهرهایی صنعتی!

دریاچه آرال

یکی از مشخصه های ازبکستان قرار گرفتنش در قلب قاره آسیا است، کیلومترها دورتر از نزدیک ترین دریا. ازبکستان به جز ساحلی به طول ۴۲۰ کیلومتر اطراف دریاچه آرال ساحل دیگری ندارد. یک سرنوشت ناگوار برای دریای آرال رغم خورده بود. در دهه های گذشته دریاچه ۵ برابر کوچک تر شده است. در برخی نقاط آن سطح آب از خط ساحلیش ۸۰ کیلومتر عقب نشینی داشته است. با همکاری کشورهای همسایه و کمک گرفتن از جامعه جهانی  دولت ازبکستان در حال اقدامات اورژانسی برای نجات دریاچه است.

گیاهان

در این مکان در نزدیکی رود سیحون دسته ماهی خوارها دیده می شود. اگر کسی خوش شانس باشد می تواند قرقاولان را از میان شاخه های درخت بید ببیند.

در واحه ها و آبادی ها عمدتا درخت بید، زیتون و انواع توت ها می روید. در کوه پایه ها درختان گردو، درختچه های گل رز، زالزالک، بادام، پسته و درختان وحشی دیگر دیده می شود

رشته کوه زرافشان

رشته‌کوه زرافشان به طول تقریبی ۳۷۰ کیلومتر و قله‌هایی بین ۴٬۵۰۰ تا ۵٬۰۰۰ متر در ازبکستان قرار دارد. در سراسر آن یخچال هایی قرار دارند. کوه چیمتارگا با ۵۴۸۹ متر ارتفاع بلندترین نقطه رشته کوه زرافشان است. زرافشان یکی از نوادر مکان هایی است که شواهی از نحوه شکل گیری هسته زمین درسطح آن باقی مانده است. در این جا رودخانه هایی زیبا از قله های کوه ها عبور می کنندو دانمشندان را قادر به انجام تحقیقات در رابطه با زمین می سازند

مناطق بکر

یکی از چشم گیرترین جذابیت های طبیعت ازبکستان مناطق بکر آن است، مکان های که دست انسان به آن نخورده است. در حال حاظر ۹ منطقه متفاوت از این نوع در ازبکستان وجود دارد. این مناطق شامل بیابان های شنی، جنگل تگوای و چمن زارها می شود.

یکی از بزرگ ترین و قدیمی ترین مناطق بکر ازبکستان پارک ملی Ugam-Chatkal می باشد.این پارک در Tien Shan غربی (یکی از پاک ترین مناطق جهان از نظر زیست شناسی) قرار گرفته است. این منطقه در تعداد جانداران بسیار غنی است. در نزدیکی رودخانه Pskem خرس پنجه سفید زندگی می کند. همچنین این جا محل زندگی گوزن های سیبری، بزهای کوهی و … می باشد. بر اساس گفته دانشمندان ۴۰ گونه پستاندار در این پارک زندگی می کنند. هر یک از این ۹ منطقه در نوع خود بی نظیر است.