بهترین و بدترین فرودها بر روی مریخ
مریخ چهارمین سیاره در منظومه شمسی بوده که در مداری طولانی تر و با سرعتی کمتر از زمین به دور خورشید در حرکت می باشد. رسیدن به کره مریخ یک تلاش سخت و بدون قید و شرط است که امکان دارد بخش کمی نیز برای خطا در آن وجود داشته باشد. بیش از دو سوم از ۴۰ ماموریتی که به سوی کره مریخ انجام شده شکست خورده اند که به دلیل ایرادات موجود در اجزای کاوشگرها، ایراداتی که در موشک های پرتاب کننده به وجود آمده و یا خطاهای جدی که باعث شده است تا کاوشگر به سطح مریخ برخورد کند و یا به طور کلی سیاره را گم نماید. با توجه به اینکه چند روز پیش مریخ نورد اینستانت روی این سیاره فرود آمد تصمیم گرفتیم تا بهترین و بدترین فرودها بر روی مریخ را که در طول تاریخ صورت گرفته اند توضیح دهیم پس با الی گشت همراه شوید.
مریخ ۲ | Mars 2
مطالب مرتبط: وجود اهرامی در مریخ شبیه به اهرام مصر ثابت شد! + تصاویر ماهواره ای کشف سازه ای شبیه به استون هنج در مریخ! + تصاویر نخستین اجداد بشر در مریخ زندگی می کردند!
مریخ ۲ اولین سفینه ای بود که توسط اتحاد جماهیر شوروی سابق ساخته شد. این اولین سفینه مریخ نشینی بود که با تمایز دوطرفه توسط بشر ساخته شده بود تا بتواند بر روی سیاره سرخ فرود بیاید. مریخ ۲ در تاریخ ۱۹ می ۱۹۷۱ توسط موشک پروتون از پایگاه فضایی باینوکور به فضا پرتاب شد تا ماموریت ۴۶۱ روزه خود را آغاز نماید. مریخ نشین مارس ۲ که سفینه ای کروی شکل با سک تن وزن بوده است ابعادی به اندازه یک اجاق گاز داشته و برای فرود خود بر روی سیاره مریخ از چتر استفاده نموده و همچنین برای ترمزهای نهایی از موشک های معکوس استفاده می کرده است. به رغم اینکه این مریخ نورد در تمام سفر طولانی خود توانست سالم باقی بماند که در نوبه خود شاهکاری بزرگ محسوب می شد اما این کاوشگر در نهایت در تاریخ ۲۷ نوامبر ۱۹۷۱ در حالی که در یک طوفان که بر سطح مریخ رخ داده بود گرفتار شده و در حوضه غربی دشت هلاس به سطح این سیاره برخورد کرد تا اولین در تاریخچه فرودها بر روی مریخ باشد. ۹ روز پس از این پرتاب کاوشگر مریخ ۳ در ۲۸ می ۱۹۷۱ پرتاب شد.
مریخ ۳ | Mars 3
ماموریت مریخ ۳ نیز که توسط اتحاد جماهیر شوروی ساخته شده بود همانند خواهر خود مریخ ۲ دچار خطاهای مهندسی شده و شکستی غیر قابل توضیح برای ان روی داد. این کاوشگر در ۲ دسامبر ۱۹۷۱ در ارتفاعات Terra Sirenium بر روی سیاره مریخ با موفقیت فرود آمد، دقیقا پس از پایان یافتن طوفان گرد و خاکی که موجب از کار انداختن مریخ ۲ شده بود. اما ۲۰ ثانیه پس از شروع اولین اسکن عکاسی این کاوشگر، سیگنال تلویزیونی آن به طور کامل خاموش شد و به عنوان یکی از بدترین فرودها بر روی مریخ به شمار می رود.
بیگل ۲ | Beagle 2
در روزهای کریسمس سال ۲۰۰۳ فضاپیمای ایگل ۲ که توسط بریتانیا ساخته شده بود وارد فضای اطراف مریخ شد. با اینکه این کاوشگر در مدار اروپا در اطراف کره سرخ قرار گرفته بود اما بدون اینکه اثری از آن باقی بماند در فضای اطراف مریخ ناپدید شد. این کاوشگر شکلی شبیه به یک ساعت جیبی داشته و در مدار اکسپرس اروپا مستقر گردید اما زمانی که قصد فرود روی مریخ را داشت ضربه برخورد آن محکم تر از آن بود که با کیسه های هوای در نظر گرفته شده متوقف شود. بعدها تحقیقی صورت گرفت که طی آن مشخص شد چگالی جوی سیاره سرخ کمتر از حد انتظار بوده و چترها و کیسه های هوای کاوشگر را دیرتر از زمان برنامه ریزی شده باز کرده است. در ژانویه ۲۰۱۵ مدارگرد شناسایی های رایز تصاویری از مریخ نورد بیگل منتشر کرد که نشان می داد دو عدد از چهار پنل خورشیدی آن در مکان درست خود قرار نگرفته و باعث پوشیده ماندن آنتن ارتباطات رادیویی آن شده است که در لیست بدترین فرودها بر روی مریخ قرار گرفت.
مریخ نشین پلار | Mars Polar Lander
محققان بریتانیایی و روسی تنها کسانی نبودند که در فرستادن فضاپیما به کره مریخ شکست خورده اند. مریخ نشین پلار ناسا که به فرودگر نقشه بردار مریخ ۹۸ نیز شناخته می شود یک کاوشگر ۲۹۰ کیلوگرمی بود که در ۳ ژانویه ۱۹۹۹ راه اندازی شده و برای مطالعات و نقشه برداری از قطب جنوب مریخ پرتاب شد. این کاوشگر قبل از فرود در قطب سیاره سرخ به علت نقص فنی موتورهای خود را پیش از رسیدن به این سیاره از دست داده و با سرعتی بیش از حد انتظار با کره مریخ برخورد کرد تا یکی دیگر از بدترین فرودها بر روی مریخ را رقم بزند. برخی از تجهیزات و ابزارهای باقی مانده از این کاوشگر در مریخ نشین جدید ناسا به نام فونیک مورد استفاده قرار گرفت که با موفقیت در می ۲۰۰۸ روی سیاره سرخ فرود آمد.
وایکینگ ۱ | Viking 1
اولین فرود موفقیت آمیز و یکی از بهترین فرودها بر روی مریخ در ۲۰ ژوئیه ۱۹۷۶ بود زمانی که مریخ نشین وایکینگ ۱ ناسا در منطقه Chryse Planitia بر روی سیاره سرخ فرود آمد. این کاوشگر ۵۷۶ کیلوگرمی پس از گردش به دور سفینه مادر خود با یک فرود سه نقطه ای به وسیله چتر نجات و موتور موشکی خود بر روی سیاره سرخ فرود آمد. سه آزمایش بیولوژیکی که وایکینگ ۱ انجام داد هیچ شواهدی از وجود باکتری ها بر روی مریخ را نشان نمی داد. این کاوشگر توسط یک ژنراتور ترموایزوالکتریک که با رادیوایزوتوپ پلوتونیم انرژی خود را تامین می کرده به فعالیت پرداخته و در نهایت در ۱۱ نوامبر ۱۹۸۲ و شش سال پس از انجام ماموریت اولیه برنامه ریزی شده ۹۰ روزه خود در اثر ارسال یک فرمان ناقص از مرکز کنترل زمین خاموش شد.
وایکینگ ۲ | Viking 2
با توجه به فرود موفقیت آمیز وایکینگ ۱ که به تازگی روی داده بود، ناسا در تاریخ ۳ سپتامبر ۱۹۷۶ با فضاپیمای وایکینگ ۲ که توسط موشک تیتان ۳ ای به فضا پرتاب شده بود مجددا در مریخ فرود آمد. مریخ نورد وایکینگ ۲ در دشت های وسیع Utopia Planitia فرود آمد همان جایی که عکس هایی از شبنم های صبحگاهی گرفته شده است. وایکینگ ۲ خاک استریل این منطقه را مورد آزمایش انجام داده و هیچ مدرکی از وجود زندگی میکروبی به دست نیاورد و در نهایت این مریخ نورد در سال ۱۹۸۰ به کار خود پایان داد. وایکینگ ۲ در طول ماموریت خود موفق به ارسال ۱۶ هزار تصویر به کره زمین گردید.
رهیاب مریخ | Red Planet Roving
در تاریخ ۴ ژوئیه ۱۹۹۷، ناسا روز استقلال آمریکا را با یکی دیگر از بهترین فرودها بر روی مریخ توسط اولین کاوشگر متحرک بر روی سیاره سرخ جشن گرفت. رهیاب مریخ با استفاده از چتر نجات و همچنین کیسه های هوا توانست بر روی کره مریخ فرود آمده و سپس به وسیله متحرک تغییر حال دهد که به آن Sojourner گفته می شد. این مریخ نورد یک وسیله کوچک ۶ چرخ بوده که ابعادی به اندازه یک ماکروویو داشته و می توانست زمین های اطراف را بررسی نماید. ماموریت رهیاب مریخ در تاریخ ۲۷ سپتامبر ۱۹۹۷ با موفقیت کامل به پایان رسید.
مریخ نورد اسپریت | Spirit’s Big Bounce
موفقیت رهیاب مریخ و سورجورنر او باعث شد تا فرودی بزرگتر و جسورانه تر در ۴ ژانویه ۲۰۰۴ زمانی که مریخ نورد اسپریت در منطقه Gusev Crater فرود آمد به وجود آید. مریخ نورد اسپریت توسط پرتابگر دلتا ۲ به سمت کره سرخ حرکت کرده و از اهداف اصلی آن تحلیل طیف وسیعی از خاک و سنگ این سیاره و همچنین بررسی آثار قدیمی از وجود آب بر روی این سیاره بود. اسپریت به مدت بیش از ۶ سال که بسیار بیشتر از ماموریت ۹۰ روزه در نظر گرفته شده برای آن بود توانست اکتشافاتی را انجام دهد و در نهایت به دلیل قرار گرفتن در یکی از زمستان های سرد مریخ و کاهش دمای قطعات داخلی آن به بیش از منفی ۵۵ درجه و همچنین عدم توانایی قرارگیری صحیح صفحات خورشیدی آن در مارس ۲۰۱۰ در خاموشی فرو رفت. اسپریت در طول مدت فعالیت خود توانست ۱۲۸ هزار و ۲۲۴ عکس به مرکز کنترل بر روی زمین ارسال نموده و همچنین ۷ هزار و ۷۳۰ متر رهپیمایی را بر روی این سیاره سرخ داشته باشد که موجب ایجاد بینش و آگاهی بسیاری از مریخ گردید و همچنین یکی از بهترین فرودها بر روی مریخ به شمار می رود.
مریخ و این سیاره سرخ بسیاری از اسرار را به همراه خود دارد. تلاش هایی که در جهت شناسایی و فرودها بر روی مریخ صورت گرفته است به عنوان اولین سفرها به یک سیاره دیگر می باشد که همچنان نیز در حال پیگیری و ادامه است. از طرفی با توجه به طرح سفرهای بی بازگشت که قرار است در چند سال آینده اتفاق افتد نیاز بر شناسایی این کره نسبتا ناشناخته بیش از پیش احساس می شود. امیدها بر این است تا با توجه به شرایط این سیاره بتوان مواردی را از حیات اولیه و یا وجود آب بر روی آن یافت نمود.
منبع: www.space.com و www.bigbangpage.com