سیر تا پیاز مسافرت با قطار

145

مسافرت با قطار یکی از محبوب‌ترین و پرمخاطب‌ترین انواع سفر است. از زمان حرکت نخستین قطار جهان در سال ۱۸۰۴ تا به امروز قطارها نقش مهمی در حمل و نقل و توسعه زندگی مدرن ایفا کرده‌اند. در واقع قطار یکی از نمادهای دنیای مدرن و از اصلی‌ترین ابزار لازم در مسیر توسعه و پیشرفت کشورها بوده و هست. صدای سوت هر قطار و آهنگ موزون حرکت چرخ‌های آن روی ریل‌ها یکی از صداها و آواهای نمادین عصر تکنولوژی و ارتباطات است و این معنی را می‌دهد که بلیط قطار خود را برای سوار شدن به قطار آماده کنید. بدون صنعت ریلی و جریان به‌هم پیوسته و وسیع خطوط ریلی جهان، تصور بسیاری از اتفاقات و رویدادها ناممکن به‌نظر می‌رسید.

شبکه راه‌آهن هر کشور، پیشرفته بودن و کیفیت قطارها و سرویس‌دهی آن‌ها یکی از شاخص‌های مهم در تعیین توسعه‌یافتگی و رفاه آن کشور است. در کنار تمامی عوامل این‌چنینی جایگاه صنعت ریلی و قطارها در توسعه گردشگری و صنعت توریسم جایگاهی ممتاز و ویژه است. پیشرفت و تکامل صنعت گردشگری ارتباط مستقیمی با پیشرفت شبکه راه‌آهن هر منطقه و کشور دارد.

مسافرت با قطار به هر مقصد و سرزمینی که باشد، سفری خاطره‌انگیز خواهد بود. قطار پس از هواپیما رتبه دوم پرمخاطب‌ترین وسایل نقلیه برای سفر را به خود اختصاص می‌دهد. سفر با قطار مزایای فراوانی دارد و در بسیاری از کشورهای جهان قطارها محبوب‌ترین وسیله شهروندان برای سفرهای بین شهری یا حتی سفرهای خارجی هستند. این ماشین‌های غول‌پیکر مسافران خود را به ضیافت خاطرات و هیجانات ناب سفر دعوت می‌کنند. بیش از ده نوع قطار بر اساس کاربرد و میزان مسافتی که طی می‌کنند وجود دارد. هر یک از انواع قطار ویژگی‌های خاص خود را دارد و البته قطارها قوانین و مقررات مختلف و مخصوص به خود را هم دارند. در این مقاله از مجله گردشگری الی گشت انواع مسافرت با قطار و قوانین و جزییات مختلف سفر با قطار را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

انواع مسافرت با قطار

مسافرت با قطار به دلایل فراوانی یکی از محبوب‌ترین انواع سفر است. در شهرهای بزرگ و کوچک جهان ایستگاه‌های قطار پذیرای مسافرانی هستند که قطار را برای سفر خود انتخاب کرده‌اند. یک قطار ممکن است صدها کیلومتر را از میان نواحی خارج از شهرها طی کند تا به مقصد خود برسد. در طول این مسافت ده‌ها شهر کوچک و بزرگ در مسیر حرکت قطار قرار داشته و بعضاً چندین کشور طی می‌شود تا یک سفر ریلی به پایان برسد. بر همین اساس است که سفرهای انجام گرفته با قطار را دسته‌بندی کرده و انواع مختلفی برای آن‌ها تعریف می‌شود.

مهم‌ترین گروه‌بندی مسافرت با قطار را بر اساس مرزها و محدوده‌های سفر انجام می‌دهند. بر اساس این‌که یک سفر ریلی در چه محدوده‌ای انجام شود و مبدأ و مقصد سفر داخل مرزهای یک کشور باشد یا خیر سفر با قطار به دو نوع تقسیم می‌شود. در ادامه این مطلب با انواع مسافرت با قطار آشنا خواهیم شد.

• مسافرت داخلی با قطار

همان‌طور از عنوان مشخص است مسافرت داخلی با قطار شامل آن‌ گروه از سفرهای ریلی است که در محدوده مرزهای یک کشور انجام می‌گیرد. به‌عبارت دیگر مسافرت داخلی با قطار به سفرهایی گفته می‌شود که از مبدأ شهری در یک کشور آغاز شده و با رسیدن به مقصد در یکی از شهرهای همان کشور به پایان می‌رسد. در طول چنین سفری بسته به فاصله مبدأ تا مقصد و نوع قطار ممکن است قطار در چندین ایستگاه توقف داشته باشد. تمامی ایستگاه‌های بین راهی و مسافرانی که سفرهای خود را از این ایستگاه‌ها آغاز می‌کنند مشمول در قوانین ریلی آن کشور خواهند بود. مسافرت با قطار در بسیاری از کشورهای جهان یکی از بهترین و پرطرفدارترین انواع سفر است. توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل ریلی، امکانات و خدمات مناسب قطارها در کنار عواملی همچون راحتی و امنیت مسافران در طول سفر عمده‌ترین دلایل استقبال شهروندان از سفرهای ریلی است.

سفرهای ریلی داخلی در بسیاری از کشورهای توسعه یافته جهان انتخاب اول شهروندان است. فاصله نسبتاً کوتاه بین اکثر شهرها در این کشورها به همراه مواردی مانند ارزان بودن سفر، صرفه‌جویی در زمان و راحتی سفر با قطار دلیل اصلی محبوبیت قطار در چنین کشورهایی است. در تمامی شهرهای بزرگ ایران در ایستگاه‌های راه‌آهن و با استفاده از انواع قطارها مسافرت های داخلی متعددی با قطار انجام می‌گیرد. سفر ریلی در ایران به دلیل گستردگی و تنوع اقلیمی و فاصله طولانی بین شهرها سفری هیجان‌انگیز و ماجراجویانه خواهد بود. مزایای متعدد سفر با قطار در کنار امکان انتخاب از میان بهترین قطارها مسافرت با قطار را به گزینه ایده‌آلی برای سفر و گردشگری تبدیل کرده است.

تمامی مراحل مسافرت داخلی با قطار بر اساس قوانین و مقررات شرکت راه آهن آن کشور انجام گرفته و این نوع سفر با قطار مشمول در قوانین و مقررات خاصی نخواهد شد. به‌عبارت دیگر در سفرهای داخلی با قطار موانع و دغدغه‌ای از بابت قوانین و مقررات متوجه مسافران نخواهد بود. مسافرت داخلی با قطار یکی از ایمن‌ترین و لذت‌بخش‌ترین انواع سفر است که چنانچه اشاره شد در بسیاری از کشورها گزینه اول شهروندان آن کشور برای سفرهای داخلی به‌حساب می‌آید.

• مسافرت خارجی با قطار

مسافرت با قطار از یک کشور به مقصد کشوری دیگر ساده‌ترین تعریف مسافرت خارجی با قطار است. در این سفر مسافران در ایستگاه راه آهن شهری از یک کشور سوار قطار شده و در ایستگاه راه آهن شهری از یک کشور دیگر از قطار پیاده خواهند شد. سفر با قطار از یک کشور به کشوری دیگر تجربه‌ای متفاوت و هیجان انگیز است. در طول این سفر قطار از شهرها و مناطق مختلفی خواهد گذشت و احتمال بالایی برای آشنایی و برقراری ارتباط با مسافرانی از کشور مقصد یا سایر کشورها وجود دارد. مسافرت بین دو کشور با قطار از نظر زمان و هزینه تفاوت‌های قابل توجهی با سفر داخلی با قطار دارد.

قیمت بلیط این نوع از مسافرت با قطار طبیعتاً گران‌تر از سفرهای داخلی خواهد بود. هم‌چنین زمان بیشتری طول خواهد کشید تا قطار با عبور از شهرها یا کشورهای مختلف به مقصد برسد. علاوه بر تمامی این موارد مسافرت به خارج از کشور با قطار مشمول در قوانین بین‌المللی حمل و نقل ریلی است و مسافران موظف به رعایت کلیه قوانین وضع شده در این مورد هستند. تهیه مدارک لازم و همراه داشتن آن‌ها در طول سفر یکی دیگر از مهم‌ترین ملزومات سفر خارجی با قطار است.

با وجود این‌که مسافرت بین دو کشور با قطار پیچیده‌تر از سفر ریلی داخلی به‌نظر می‌رسد اما این نوع سفر یکی از بهترین و به‌یاد ماندنی‌ترین انواع سفر خواهد بود. عبور از شهرها و اقلیم‌های متفاوت یکی از بهترین و جالب‌ترین مزایای سفر خارجی با قطار است. دیدن مناظری بکر و بی‌همتا یکی از خاطرات مشترک همه گردشگرانی است که قطار را برای رفتن از یک کشور به کشور دیگر انتخاب می‌کنند. شبکه ریلی جهان در بسیاری از کشورها هم‌چون یک شبکه ملی و یکپارچه عمل می‌کند. در کشورهای اروپایی مسافرت خارجی با قطار یکی از بهترین تجربه‌ها و خاطرات گردشگران را رقم می‌زند. ایران هم با بسیاری از کشورهای همسایه خود ارتباط ریلی دارد. مسافرت به ترکیه با قطار یا مسافرت به آذربایجان با قطار تجربه فوق‌العاده‌ای خواهد بود. علاوه بر این دو کشور می‌توان با قطار از ایران به کشورهای ترکمنستان، گرجستان و نخجوان هم سفر کرد.

بلیط سواری با قطار

خرید بلیط نخستین مرحله مسافرت با قطار است. برای داشتن سفری راحت و بدون دغدغه با قطار تهیه بلیط و اطلاع داشتن از قوانین و مقررات بلیط قطار ضروری است. بلیط قطار بر اساس هزینه‌های مورد نظر، نوع قطار و درجه کیفی آن و مدت زمان سفر تهیه می‌شود. در واقع بلیط صادر شده از سوی شرکت‌ها و مؤسسات مربوطه بر اساس توقعات و خواسته‌های مسافران است. هر بلیط بر اساس اطلاعات و خواسته‌هایی که مسافر در هنگام خرید وارد می‌کند تعریف خواهد شد و شامل جزییات و قوانین سفر است. مسافرت راحت با قطار ارتباط مستقیمی با برنامه‌‌ریزی و توقعات مسافران دارد و این به معنی آگاهی داشتن از قوانین خرید بلیط قطار و دقت در ثبت اطلاعات هنگام خرید بلیط از سوی مسافران است. ادامه مطلب به معرفی قوانین مهم در ارتباط با بلیط قطار اختصاص دارد.

قوانین بلیط قطار

در هنگام خرید بلیط قطار بسیار مهم است که متقاضیان از قوانین مختلفی که در حوزه سفرهای ریلی وضع شده است آگاهی داشته باشند. بخشی از مهم‌ترین قوانین این حیطه در ارتباط با مسائل و مواردی است که در ارتباط با خرید بلیط یا لغو سفر و استرداد بلیط تعیین شده است. یکی از موارد مهمی که هنگام خرید بلیط باید در نظر گرفت خرید از آژانس‌های مسافرتی یا شرکت‌های معتبر است. با خرید بلیط قطار از مراجع ذی‌صلاح و معتبر علاوه بر برخورداری از تمامی ضمانت‌های لازم برای مسافرت با قطار، در صورت لغو سفر می‌توان بر اساس قوانین موجود از خدمات و ضمانت‌های این شرکت‌ها استفاده کرد. مهم‌ترین قوانین بلیط قطار در ادامه ارائه خواهد شد.

• قوانین خرید بلیط قطار

یکی از مهم‌ترین قوانین خرید بلیط برای مسافرت با قطار درج اطلاعات شناسایی و مشخصات فردی هر یک از افراد متقاضی بلیط است. در صورت عدم تطابق اطلاعات شناسنامه‌ای فرد صاحب بلیط با مشخصات درج شده بر روی بلیط، این فرد بدون بلیط تلقی شده و اجازه ورود به قطار را ندارد. توجه به این نکته هم الزامی است که پس از صدور بلیط امکان اصلاح و ویرایش مشخصات وجود ندارد. بنابراین از ثبت نام با اسامی غیرشناسنامه‌ای و القاب خودداری کنید.

بدون داشتن نسخه چاپی بلیط امکان سوار شدن به قطار وجود ندارد. چنانچه در هنگام خرید اینترنتی بلیط امکان چاپ بلیط وجود ندارد در هنگام سوار شدن به قطار ضمن همراه داشتن کارت ملی یا شناسنامه و اطلاعات بلیط مانند شماره سریال، شماره کوپه و سالن با مراجعه به باجه‌های مخصوص صدور بلیط اقدام به تهیه نسخه چاپی بلیط کنید.

چنانچه مسافری نسخه چاپی بلیط را گم کند می‌تواند در ساعات اداری یا یک ساعت قبل از زمان حرکت قطار به مرکز فروش بلیط در ایستگاه‌های راه‌آهن مراجعه کرده و نسخه المثنی تهیه کند. نسخه المثنی تنها برای بلیط‌هایی صادر می‌شود که به‌صورت اینترنتی خریداری شده‌اند.

چنانچه قصد انجام مسافرت متوالی با قطار را دارید در هنگام خرید بلیط قطار به اختلاف زمانی بین رسیدن قطار اول به ایستگاه و حرکت قطار دوم از ایستگاه دقت کنید. بهتر است حد اقل سه ساعت اختلاف زمانی برای این منظور در نظر بگیرید.

حد اقل سن متقاضیان بلیط برای مسافرت با قطار به‌صورت انفرادی هفده سال است. مسافران بین دو تا دوازده سال کودک در نظر گرفته شده و بلیط آن‌ها نیم‌بها خواهد بود. کودکانی که کمتر از دو سال دارند به‌عنوان نوزاد در نظر گرفته می‌شوند و تنها ده درصد از مبلغ بلیط به‌عنوان بیمه برای سوار شدن آن‌ها به قطار گرفته خواهد شد. استفاده از صندلی برای نوزادان تعریف نشده است. در صورتی که قصد استفاده از صندلی برای نوزاد خود دارید باید بلیط نیم‌بها تهیه کنید.

مسافران قطار از لحظه ورود به قطار تا لحظه خروج از آن بیمه هستند. این بیمه شامل مواردی مانند فوت بر اثر تصادف، آتش‌سوزی و مواردی از این قبیل، قطع عضو و خدمات درمانی است. همچنین اگر در طول مسافرت با قطار خسارتی به مسافران وارد شود در صورت داشتن بلیط چاپ شده شرکت مربوطه موظف به جبران خسارات وارده به مسافران است.

• قوانین استرداد بلیط قطار

چنانچه مسافری پس از خرید بلیط از مسافرت با قطار و رفتن به سفر منصرف شود می‌تواند برای کنسل کردن سفر و پس دادن بلیط رزرو شده اقدام کند. در مورد لغو سفر و استرداد بلیط خریداری شده قوانینی وجود دارد که این قوانین بر اساس مدت زمان باقی‌مانده تا ساعت حرکت قطار تنظیم شده‌اند. بر اساس قوانین استرداد بلیط قطار مسافران می‌توانند تا نود دقیقه قبل از ساعت حرکت قطار به‌صورت اینترنتی اقدام به لغو سفر و استرداد بلیط کنند. در مدت زمان کمتر از نود دقیقه تا حرکت قطار باید با همراه داشتن مدارک شناسایی معتبر و نسخه چاپی بلیط به مراکز فروش مراجعه و سفر را لغو کرد.

تعرفه‌های استرداد بلیط قطار وعودت مبلغ پرداخت شده بر اساس کسر جریمه از مبلغ اولیه تنظیم شده‌اند. به‌عبارت دیگر بر اساس مدت زمان باقی‌مانده تا ساعت حرکت قطار در صورت اقدام برای استرداد بلیط، مبلغی از هزینه اولیه به‌عنوان جریمه کسر شده و مابقی به حسابی که با آن مبلغ بلیط پرداخت شده عودت داده می‌شود. بر این اساس در صورت لغو سفر تا ساعت دوازده روز قبل از سفر ده درصد مبلغ پرداخت شده به‌عنوان جریمه کسر خواهد شد. از ساعت دوازده روز قبل از سفر تا سه ساعت قبل از سفر استرداد بلیط با سی درصد جریمه همراه خواهد بود. از سه ساعت مانده به حرکت قطار تا لحظه حرکت در صورت اقدام به استرداد بلیط پنجاه درصد از مبلغ اولیه به‌عنوان جریمه کسر می‌شود.

در صورت انصراف از مسافرت با قطار و لغو سفر پس از ساعت حرکت قطار هیچ مبلغی عودت داده نخواهد شد و امکان پیگیری و درخواست بازپرداخت مبلغ بلیط برای مسافران وجود ندارد. با توجه به اینکه درهای قطار ده دقیقه قبل از حرکت بسته شده و امکان سوار شدن به قطار وجود ندارد، حتما نیم‌ساعت قبل از زمان اعلام شده در ایستگاه راه آهن حضور داشته باشید. همچنین امکان خرید مجدد بلیطی که پس داده می‌شود وجود ندارد.

قوانین مسافرت با قطار

مسافرت با قطار قوانین و مقررات مخصوص خود را دارد و برای این‌که سفری به‌یاد ماندنی با قطار را تجربه کنیم بهتر است این قوانین را رعایت کنیم. قوانین مسافرت با قطار طیف گسترده و پیوسته‌ای از موارد ساده‌ای است که انجام آن‌ها کار آسانی است و با این وجود عدم رعایت هر یک از آن‌ها ممکن است عواقب سنگین و خسارات جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد. سفر با قطار و قوانین تعریف شده در این رابطه از لحظه خرید بلیط آغاز می‌شود و تا لحظه رسیدن به مقصد و خروج از ایستگاه راه‌آهن مقصد ادامه می‌یابد. از رعایت نکات ضروری در زمان خرید بلیط تا در نظر گرفتن کالاها و موارد ممنوعه در قطار و رعایت دستورالعمل‌های مختلف این حوزه، سفری ایمن و آرام را برای مسافران به ارمغان خواهد آورد. به‌منظور آشنایی بیشتر با قوانین مسافرت با قطار با ادامه مطلب همراه باشید.

• قوانین وسایل ممنوعه در مسافرت با قطار

ظرفیت حمل بار با قطار و میزان بار مجازی که هر مسافر می‌تواند با خود به داخل کوپه ببرد در مقایسه با هواپیما و اتوبوس بیشتر است. با این وجود مسافران مجاز به بردن هر وسیله‌ای به داخل کوپه‌ها نیستند. از آنجا که مسافرت با قطار ممکن است سفری طولانی باشد و حفظ امنیت، حقوق و حریم شخصی همه مسافران اولویت مسئولان و پرسنل هر قطار است بنابراین برخی از وسایل در فهرست موارد ممنوع برای مسافرت با قطار هستند.

یکی از مهم‌ترین وسایلی که مسافران اجازه حمل آن‌ها در قطار را ندارند مواد آتش‌زا است. بردن کلیه وسایلی که خطر ایجاد آتش‌سوزی و انفجار دارند به داخل قطار ممنوع است. وسایل مخصوص آتش‌بازی و ترکیبات شیمیایی و مایعات قابل اشتعال از مهم‌ترین این موارد به‌شمار می‌روند. حمل هرگونه سلاح گرم یا سرد در قطار ممنوع است. به‌ویژه بردن وسایلی مانند چاقو یا وسایل نوک تیز و بُرّنده که امکان ایجاد صدمه و جراحت دارند به درون قطار جرم محسوب می‌شود. همراه داشتن مواد شیمیایی و صنعتی که بوی نامطبوع دارند یا استنشاق آن‌ها ایجاد حساسیت و مسمومیت می‌کند در داخل کوپه ممنوع است

یکی از مواردی که در فهرست وسایل ممنوعه در مسافرت با قطار قرار می‌گیرند نوشیدنی‌های الکلی است. همراه داشتن نوشیدنی‌های الکلی در قطارها ممنوع بوده و جرم تلقی می‌شود. مدیران قطار مجاز هستند تا مسافرانی را که در قطار نوشیدنی‌های الکلی مصرف می‌کنند را از قطار اخراج کنند. همراه داشتن مواد مخدر، قرص‌ها و داروهای حاوی مواد مخدر یا سیگارهایی که با مواد توهم‌زا و مخدر ساخته شده‌اند در قطار ممنوع است و جرم تلقی می‌شود. مسافران اجازه ندارند تا حیوانات خانگی خود را به داخل قطار بیاورند.

در این مورد تنها بردن پرندگان کوچک در قفس‌های ایمن مجاز است که چنانچه این مورد هم برای سابر مسافران ایجاد مزاحمت کند باید از قطار خارج شود. یکی از نکاتی که برای مسافرت با قطار باید در نظر گرفت همراه نبردن اشیای قیمتی و کالاهای گران‌بها در قطار است. شرکت‌های مسافربری و مدیران قطار مسئولیتی در قبال حفاظت از چنین مواردی بر عهده ندارند.

• قوانین حمل دارو در مسافرت با قطار

یکی از موارد مهمی که در سفرهای ریلی باید به آن توجه کرد حمل دارو در مسافرت با قطار است. برای بسیاری از افرادی که قصد سفر کردن با قطار را دارند این سئوال را دارند که قوانین حمل دارو در مسافرت با قطار چگونه است؟ در این مورد باید توجه داشت که حمل داروهای مجاز و مورد تأیید در طول مسافرت داخلی با قطار مشکلی نداشته و مشمول در قوانین خاصی نمی‌شود.

در سفرهای داخلی نظارت و حساسیتی در رابطه با دارو وجود ندارد چرا که داروهای رایج و تأیید شده از سوی وزارت بهداشت در تمامی مناطق کشور یکسان بوده و حمل آن‌ها در قطار مانعی ندارد. چنانچه مسافری داروهای خاص دارای دُز بالای مخدرها یا داروهای مربوط به اعصاب و روان مصرف می‌کند، یک ساعت قبل از سفر در ایستگاه راه‌آهن حاضر شده وفهرست داروها را به همراه دستور رسمی و تأیید شده پزشک متخصص به مأموران ارائه دهد.

افرادی که قصد مسافرت خارجی با قطار دارند بهتر است چند نکته مهم را برای حمل دارو رعایت کنند. داروهایی که مصرف آن‌ها در کشور ما ممنوعیتی ندارد و مصرف آن‌ها رایج است ممکن است در کشورهای مقصد غیر مجاز بوده و حمل آن‌ها جرم تلقی شود. مهم‌ترین این داروها که نسبت به همراه داشتن آن‌ها در کشورهای خارجی حساسیت وجود دارد داروهای روان‌گردان و حاوی مواد مخدر، داروهای آرام‌بخش و خواب‌آور، کدئین، مرفین و متادون هستند.

همچنین همراه داشتن تعداد زیاد قرص و داروهای تزریقی ممنوع است و برای جلوگیری از توقیف آن‌ها مسافران موظف هستند تا دستور و تأییدیه رسمی پزشک متتخص که به زبان کشور مقصد ترجمه شده را ارائه کنند. در رابطه با شربت‌ها و داروهای مایع حساسیت زیادی وجود دارد و در مسافرت خارجی با قطار بهتر است از همراه داشتن حجم بالای شربت خودداری شود. بهترین راه برای اطلاع یافتن از فهرست داروهای غیرمجاز و ممنوع در سفرهای خارجی مراجعه به پایگاه‌های رسمی اطلاع‌رسانی کشور مقصد در این زمینه است.

• قوانین حمل دخانیات در مسافرت با قطار

در مسافرت داخلی یا خارجی با قطار مسافران موظف هستند که به حقوق سایر مسافرین احترام گذاشته و باعث ایجاد مزاحمت برای دیگران نشوند. یکی از مهم‌ترین قوانین وضع شده برای مسافرت با قطار قوانین مرتبط با حفظ حریم خصوصی و آرامش مسافران است. از موارد حائز اهمیتی که در این قوانین وجود دارد قوانین مرتبط با استعمال دخانیات است. در قطارهای ایران سیگار کشیدن و استعمال دخانیات ممنوع است و مسافران حق استفاده از سیگار در کوپه‌ها و سایر مکان‌ها در قطار مانند راهروها یا رستوران را ندارند. بر این اساس مسافران مجاز به استفاده از سیگار، پیپ و سایر دخانیات مانند قلیان نیستند.

حتی استعمال تنباکو به‌صورت خام و جویدنی هم در قطارهای کشور ممنوع است. استفاده از سیگارهای الکترونیکی و معطر هم در قطار غیر مجاز است و مسافران موظف هستند تا با خودداری از کشیدن سیگار و مواد دخانی به حقوق همسفران خود احترام بگذارند. یکی از مواردی که باید در مسافرت داخلی با قطار در نظر گرفت استعمال مواد مخدر و سیگارهایی است که با مواد توهم‌زا ساخته شده‌اند. بر اساس قوانین راه‌آهن ملی ایران همراه داشتن مواد مخدر یا سیگارهای توهم‌زا در قطار ممنوع بوده و جرم تلقی می‌شود. افرادی که چنین موادی در قطار مصرف کنند مجرم شناخته شده و مدیران و پرسنل قطار می‌توانند افراد خاطی را از قطار اخراج کرده و به مراجع قضایی تحویل دهند.

اگرچه در برخی از کشورها مسافران می‌توانند در کوپه‌های مخصوص استعمال دخانیات سیگار بکشند با این وجود در مسافرت داخلی با قطارهای ایران چنین امکانی وجود ندارد. حمل سیگار و تنباکو هم توسط مسافران قطار با محدودیت‌های ویژه‌ای امکان‌پذیر است. همراه داشتن سیگار برای مسافران تا سقف یک جعبه که حاوی ده پاکت سیگار است معمولا مانعی نخواهد داشت. چنانچه مسافری مقادیر بیشتری سیگار برای حمل با قطار به همراه داشته باشد مسئولان قطار می‌توانند بار وی را توقیف کرده و مانع از حمل آن به قسمت بار شوند. این محدودیت‌ها و موانع برای حمل تنباکو هم وجود دارد و مسافران اجازه حمل حجم بالای تنباکوی خام یا تنباکوهای معطر را در مسافرت با قطار ندارند.

• قوانین حمل حیوانات در مسافرت با قطار

حیوانات خانگی بخشی از زندگی امروزی به‌حساب می‌آیند و بسیاری از شهروندان در کشورهای مختلف یک یا چند حیوان خانگی دارند. طبیعی است که در هنگام سفر گردشگران علاقمند باشند تا حیوان خانگی خود را هم با خود به سفر ببرند. به همین دلیل قوانین جدیدی به بخش موارد مجاز و غیرمجاز در وسایل حمل و نقل عمومی اضافه شده است. یکی از مسائل مهمی که در مسافرت با قطار وجود دارد حمل حیوانات در قطار است. در بسیاری از کشورهای جهان تمهیداتی در نظر گرفته شده تا مسافران بتوانند حیوانات خانگی خود را هم در قطار همراه خود داشته باشند. بر اساس این قوانین مسافران باید یک کوپه اختصاصی کرایه کرده و جثه حیوان بزرگ نباشد. داشتن گواهی سلامت و به‌ویژه داشتن کارت تزریق واکسن هاری یکی از مدارک مورد نیاز برای بردن حیوانات خانگی در مسافرت خارجی با قطار است.

با وجود اینکه در کشورهای خارجی و برخی شرکت‌های ریلی خارج از کشور امکان همراه داشتن حیوانات خانگی در قطار فراهم است اما چنین قانونی در ایران وجود ندارد. در مسافرت های داخلی با قطار های ایران مسافران اجازه بردن حیوانات خانگی خود به قطار را ندارند. فارغ از جثه و اندام حیوان مورد نظر یا داشتن تمامی گواهی‌ها و مدارک پزشکی لازم باز هم چنین امکانی برای سفرهای ریلی داخل کشور وجود ندارد. یکی از دلایل مهم چنین ممنوعیتی حساسیت اکثریت جامعه به چنین موضوعی است چنانچه بسیاری از مسافران و گردشگران ایرانی تمایل ندارند در فضای محدود قطار در کنار یک حیوان خانگی باشند.

اما اصلی‌ترین دلیلی که مانع از همراه بردن حیوانات در مسافرت با قطار های ایران است به‌ رعایت حقوق حیوانات مربوط می‌شود. با توجه به طولانی بودن اکثر سفرهای ریلی در ایران با فضای کم درون قطار و کوپه‌ها و محیط محدودی که برای حیوانات وجود دارد احتمال آسیب دیدن یا بیمار شدن حیوانات بسیار بالا است. به همین دلیل بهتر است که هنگام مسافرت با قطار های ایران از همراه بردن حیوانات اکیداً خودداری شود. البته مسافران می‌توانند پرندگان کوچک خود را با داشتن مجوزهای لازم و رضایت مسافران در قفس‌های مخصوص به داخل قطار ببرند.

• قوانین حمل خودرو با قطار

مسافرت با قطار و تحویل گرفتن خودروی شخصی خود در مقصد یکی از روش‌های مرسومی است که بسیاری از گردشگران در سفرهایی که فاصله بین مبدأ و مقصد زیاد است استفاده می‌کنند. در مسافت‌های طولانی حمل خودرو با قطار هزینه‌های به مراتب پایین‌تری خواهد داشت. همچنین خطرهای سفر جاده‌ای، کمبود فضای خودرو، استهلاک خودرو و مشکلات ناشی از رانندگی در مسافت طولانی وجود نخواهد داشت. خرید بلیط قطار برای خودرو و ارسال آن با قطار و تحویل گرفتن خودرو در مقصد یکی از بهترین روش‌ها برای تجربه سفری متفاوت و به‌یادماندنی است. حمل  و نقل خودرو با قطار قیمت مناسب و ایمنی بالایی دارد.

هنگام خرید بلیط قطار برای خودرو باید مشخصاتی همچون شماره پلاک، نوع خودرو و مشخصات مالک خودرو را ثبت کرد. چنانچه قصد مسافرت با قطار و ارسال خودروی خود با قطار را دارید باید قوانین مربوط به تحویل دادن خودرو را رعایت کنید. تحویل به موقع خودرو یکی از مهم‌ترین این قوانین است. بهتر است خودرو را در ساعات اولیه اداری روز حرکت قطار تحویل ایستگاه داد. اگرچه می‌توان در ساعت حرکت اعلام شده در بلیط حمل خودرو هم خودرو را تحویل داد اما بهتر است این کار در ساعاتی که از سوی ایستگاه برای تحویل دادن خودرو اعلام شده است انجام شود. حد اکثر یک‌چهارم ظرفیت باک بنزین پر باشد و کپسول گاز خودروهای دوگانه‌سوز خالی شود. همچنین به منظور رعایت دستورالعمل‌های ایمنی بهتر است سرباتری در مبدأ از خودرو جدا شده و در مقصد مجدداً نصب شود.

پذیرش لوازم اضافی در هنگام تحویل خودرو امکان‌پذیر نیست. برای مسافرت با قطار و ارسال خودرو با قطار از قرار دادن وسایلی مانند چمدان، زاپاس، جک و قفل فرمان در خودرو خودداری کنید. علاوه بر هزینه‌های مربوط به بلیط حمل خودرو با قطار مسافران موظف به پرداخت هزینه بیمه حمل خودرو با قطار هم هستند. مبلغ بیمه حمل به‌صورت درصدی از قیمت خودرو تعیین شده است که به‌صورت نقدی از مالک خودرو دریافت خواهد شد.

برای تحویل گرفتن خودرو در مقصد طبق قوانین مسافرت و حمل خودرو با قطار مالک یا فرد تحویل‌گیرنده تا ۲۴ ساعت پس از دریافت پیامک رسیدن خودرو به مقصد باید آن‌را تحویل بگیرد. در صورت تأخیر در تحویل گرفتن خودرو از سوی فرد تحویل گیرنده مبالغی به‌صورت جریمه پارکینگ و توقیف دریافت خواهد شد. همچنین شرکت راه‌آهن در صورت تأخیر در تحویل به‌موقع خودرو پس از ۲۴ ساعت موظف است نیمی از هزینه بلیط را به‌عنوان جریمه عودت دهد. در صورت تحویل ندادن خودرو در مقصد، متقاضیان تا یک ماه فرصت دارند که با مراجعه به نمایندگی‌های فروش بلیط و ارائه کارت شناسایی و اصل بلیط کل مبلغ پرداختی را پس بگیرند. حمل و نقل خودرو روشی ارزان و ایمن برای حمل خودرو است، با این وجود چنانچه در طول سفر آسیبی به خودرو وارد شود شرکت بیمه مبلغ خسارت را پرداخت خواهد کرد.

• قوانین و شرایط مسافرت با قطار در دوران بارداری

مسافرت با قطار در دوران بارداری بهترین و مطمئن‌ترین گزینه است. چرا که در این دوران احتمال عدم صدور گواهی مسافرت با هواپیما از سوی پزشکان ایرلاین‌ها بسیار بالا است. مسافرت با خودرو یا اتوبوس هم به‌دلیل محدودیت فضا گزینه پرریسکی خواهد بود. اما مسافرت در دوران بارداری با قطار محدودیت و مانع خاصی ندارد. چنانچه بانوان در طول دوران بارداری مجبور به سفر هستند بهتر است از قطار استفاده کنند. بانوان باردار برای مسافرت با قطار منع و محدودیت خاصی ندارند. به‌منظور داشتن سفری راحت و آسان بهتر است که در این دوران چند نکته ساده برای سفر ریلی در نظر گرفته شود.

مشاوره با پزشک متخصص و اطمینان از عدم وجود شرایط خاص و اضطراری پیش از اقدام به خرید بلیط قطار مهم‌ترین اصل برای مسافرت با قطار در دوران بارداری است. پس از دریافت تأییدیه و مجوز پزشک متخصص انتخاب نوع قطار و خرید بلیط قطار نکته مهم بعدی خواهد بود. بانوان باردار بهتر است با قطارهای اتوبوسی سفر نکرده و یک کوپه دربست برای سفر در نظر بگیرند. زودتر از موعد در ایستگاه حاضر شدن و سوار شدن به قطار پیش از ازدحام و تجمع مسافران مسئله مهمی است که باید در نظر گرفته شود. برای نشستن روی صندلی ترجیحاً صندلی‌هایی انتخاب شوند که در جهت حرکت قطار هستند. نشستن روی این صندلی‌ها احتمال بروز مشکلاتی مانند تهوع و سرگیجه را کاهش خواهد داد.

مسافرت بانوان باردار با قطار بدون همراه توصیه نمی‌شود. در صورت سفر انفرادی از همراه بردن چمدان‌های سنگین و بار اضافی اکیداً خودداری شود و از چمدان‌های کوچک و چرخ‌دار استفاده شود. یکی از مواردی که در این دوران برای سفر با قطار باید در نظر گرفت پوشیدن لباس‌های راحت است. یکی از موضوعات مهم دیگر در سفرهای ریلی که بانوان باردار باید در نظر بگیرند تغذیه در طول سفر است. در سفرهای طولانی توصیه می‌شود که بانوان باردار از صرف وعده‌های غذایی در رستوران قطار خودداری کرده و از غذاهای سبک خانگی استفاده کنند. اگرچه مسافرت با قطار در دوران بارداری مشمول در قوانین خاصی نیست با این وجود بهتر است که بانوان باردار تا حد امکان در هنگام توقف قطار، حتی توقف‌های طولانی مدت از قطار خارج نشوند.

• قوانین مسافرت با قطار در کرونا

در هنگام مسافرت با قطار به دستورالعمل‌ها و پروتکل‌های بهداشتی دوران کرونا توجه کنید. در سالیان اخیر مقابله با راه‌های انتقال بیماری کرونا به بخشی از زندگی شهروندان کشورهای مختلف تبدیل شده است و با وجود کنترل قابل قبول شیوع این ویروس در کشورهای مختلف خطر انتقال این بیماری همچنان وجود دارد. سفرهای ریلی و محیط خاص قطارها یکی از مواردی است که رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی در آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. فضای محدود کوپه‌ها و تماس با وسایل و اشیای مختلف باعث می‌شوند تا مسافران قطار در معرض ابتلا به ویروس کرونا قرار بگیرند.

به همین دلیل بهتر است که در طول مسافرت با قطار قوانین وضع شده در این حیطه رعایت شود. مهم‌ترین اصل به منظور جلوگیری از ابتلاء به کرونا در سفرهای ریلی رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی است. به همین منظور توصیه می‌شود که یک کوپه دربست برای سفر کرایه شود. در کوپه‌ها و سایر مکان‌های قطار فاصله یک تا یک و نیم متری را با سایر مسافران رعایت کرده و از افراد مشکوک به بیماری فاصله بگیرید. یکی دیگر از قوانین و نکات مهمی که هنگام مسافرت با قطار در دوران کرونا باید در نظر داشت استفاده نکردن از اماکن عمومی قطار مانند رستوران و سرویس بهداشتی است. بر اساس دستورالعمل‌های بهداشتی راه‌آهن ملی ایران شرکت‌ها و مسئولین قطارها موظف به ضدعفونی کردن کلیه سطوح و وسایل قطار هستند.

با این وجود بهتر است تا حد امکان از تماس با سطوح و دست زدن به چشم و صورت خودداری شود. همراه داشتن مایع و ژل ضدعفونی کننده دست و استفاده از ماسک‌های سه‌لایه یکی دیگر از موارد مهمی است که در مسافرت با قطار در زمان شیوع کرونا باید رعایت کرد. تیم‌های پزشکی در ایستگاه‌های راه‌آهن موظف هستند تا تست‌های مقدماتی را از مسافران بگیرند. در صورت مشاهده موارد مشکوک به ابتلاء تست‌های پیشرفته از مسافران گرفته خواهد شد و در صورت مثبت بودن تست، مسافرت این افراد با قطار لغو خواهد شد. تست‌های پیشرفته‌ای که در ایستگاه راه‌آهن از افراد مشکوک به بیماری گرفته می‌شود رایگان خواهد بود.

انواع قطار

مسافرت با قطار یکی از خاطره‌انگیزترین و پرطرفدارترین نوع سفر است که بسیاری از شهروندان و گردشگران در طول سال یک یا چند بار آن‌را تجربه می‌کنند. انواع مختلفی از قطارها برای سفرهای ریلی طراحی شده است که هر یک از آن‌ها دارای امکانات و ویژگی‌های مخصوص به خود است. بر اساس امکانات و خدماتی که در هر قطار ارائه می‌شود و راحتی و محیط قطارها، دسته‌بندی و کلاس هر قطار مشخص می‌شود.

یکی از موارد حائز اهمیت در خرید بلیط قطار و سفرهای ریلی اطلاع داشتن از نوع و کلاس قطار است. هنگام خرید بلیط توجه به مواردی مانند بودجه و قیمت بلیط، مدت زمان سفر و فاصله بین مبدأ و مقصد ضروری است. قیمت بلیط هر قطار بر اساس سطح و کلاس آن قطار تعیین می‌شود و بسیاری از مسافران با توجه به شرایط و مدت زمان سفر اقدام به تهیه بلیط قطار می‌کنند. برای تجربه مسافر راحت با قطار با ادامه مطلب و معرفی انواع قطار همراه باشید.

قطار پنج ستاره

یکی از اتفاقات مهم و تحولات بزرگ در زمینه مسافرت با قطار در ایران اضافه شدن قطارهای درجه یک و لوکس به ناوگان ریلی کشور است. قطارهای درجه یک یا پنج‌ستاره بهترین نوع قطارها از لحاظ امکانات رفاهی و خدماتی هستند. کادر مهمانداری قطار پنج ستاره از میان نیروهای مجرب و آموزش دیده مهمانداری قطار انتخاب شده و در طول سفر به بهترین شکل پاسخگوی سئوالات و خواسته‌های مسافران هستند. قطارهای پنج ستاره به‌دلیل طراحی منحصربه‌فرد کوپه‌ها و سالن‌ها محیطی دلنشین و آرام برای مسافران خود ایجاد می‌کنند. امکانات مختلفی جهت راحتی و سرگرمی مسافران در طول سفر در اختیار آن‌ها قرار داده می‌شود.

در قطارهای پنج ستاره یا درجه یک به تمامی جزییات و نکات دقت شده و تمامی امکانات در اوج کیفیت برای یک سفر دلچسب و خاطره‌انگیز فراهم شده است. قطارهای پنج‌ستاره ناوگان ریلی ایران بهترین و البته گرانقیمت‌ترین قطارهای کشور هستند و در ادامه با آن‌ها آشنا خواهیم شد.

• قطار پنج ستاره فدک

قطارهای فدک به‌عنوان نخستین قطار پنج ستاره ایرانی پیشگام در ارائه خدمات نوین و فوق لوکس در صنعت ریلی ایران هستند. مسافرت با قطار های فدک یکی از بهترین تجربه‌های سفر از دید گردشگران ایرانی است. این مجموعه فعالیت‌های خود را از سال ۱۳۸۴ و در مسیر تهران به مشهد آغاز کرد و در ادامه فعالیت‌های خود را در مسیر تهران به شیراز دنبال کرد. در حال حاضر می‌توان در بسیاری از مسیرهای ریلی ایران مسافرت با قطار فدک را تجربه کرد. قطارهای فدک در سه کلاس مختلف پذیرای مسافران هستند و امکانات متفاوت و سطح کیفی بالای سفر با این قطارها دلیل اصلی شهرت قطارهای فدک است.

طراحی فضای اختصاصی و دیدنی با کوپه‌هایی دلنشین و مجهز یکی از امتیازات این قطارها است. هر کوپه دارای عایق صوتی و حرارتی است که آرامش بی‌نظیری برای مسافران به ارمغان خواهد آورد. سیستم اطفاء حریق و سیستم تنظیم دما که به‌صورت اختصاصی در هر کوپه قرار دارد از دیگر امکانات جالب توجه قطارهای فدک است. مسافران هر کوپه می‌توانند از طریق سیستم‌های باکیفیت و به‌روز پخش فیلم و موسیقی از آرشیو کامل فیلم‌ها و آهنگ‌های روز استفاده کنند. اینترنت وای‌فای پرسرعت امکان دسترسی به شبکه‌های اجتماعی را برای مسافران در طول سفر فراهم خواهد کرد. هر مسافر یک میز اختصاصی در اختیار دارد و امکان تنظیم نور محیط در هر کوپه به‌صورت اختصاصی فراهم است.

پرسنل و مهمانداران قطارهای فدک پس از طی دوره‌های آموزش حرفه‌ای مهمانداری در این مجموعه مشغول به فعالیت شده‌اند. مسافران در طول سفر می‌توانند با کوپه مهماندار تماس گرفته و از سرویس‌هایی مانند نوشیدنی‌های سرد و گرم و میان وعده استفاده کنند. منوی غذایی متنوع ایرانی و خارجی و کیفیت غذاهایی که در طول سفر سِرو می‌شود یکی دیگر از نقاط قوت و دلایل تمایز قطارهای پنج‌ستاره فدک است. شرکت اتریشی Donhauser به‌عنوان بزرگترین کیترینگ صنعت ریلی آسیا مدیریت رستوران‌های قطارهای فدک را بر عهده دارد. قطارهای فدک می‌توانند با سرعت دویست کیلومتر بر ساعت حرکت کرده و این موضوع از نظر صرفه‌جویی در زمان از اهمیت بالایی برخوردار است. مسافران قطارهای فدک از گیت‌های اختصاصی به سکوی ایستگاه راه‌آهن رفته و در طول سفر می‌توانند از امکاناتی مانند ویلچر و کالسکه برای افراد کم‌توان و نوزادان استفاده کنند.

• قطار پنج ستاره زندگی

قطار پنج ستاره زندگی اولین قطار پنج ستاره ایران است و می‌توان گفت هتلی متحرک و منحصربه‌فرد برای مسافرت با قطار در مسیر تهران به مشهد است. این قطار بزرگ و دیدنی به‌دلیل طراحی داخلی خاص و چشم‌نواز خود و ارائه خدمات و امکانات فوق‌العاده در طول سفر یکی از بهترین قطارهای پنج‌ستاره در ایران است. فضای دلنشین و زیبای این قطار سفری متفاوت و آرام را برای مسافران در پی خواهد داشت. در کوپه‌های لوکس و مجهز این قطار مسافران می‌توانند با استفاده از سیستم‌های صوتی و تصویری مدرن و باکیفیت به تماشای فیلم سریال مشغول شده یا موسیقی‌های محبوب خود را گوش کنند.

برای علاقمندان به کتاب و نشریات هم در این قطار امکانات مناسبی در نظر گرفته شده است. قطارهای زندگی دارای کتابخانه هستند و روزنامه‌ها و مجله‌های چاپ روز هم در این قطارها در دسترس مسافران است. این قطار مجهز به اینترنت وای‌فای پرسرعت است و در تمام مدت مسافرت با قطار مسافران می‌توانند کارهای خود را با خیالی آسوده پیگیری کنند. یکی از دلایل تمایز و محبوبیت قطارهای زندگی کادر حرفه‌ای و باتجربه آن است. مهمانداران این قطار که همگی دوره‌های حرفه‌ای مهمانداری را طی کرده‌اند در هر زمان آماده پاسخگویی به مسافران قطار هستند. مسافران در کوپه‌های خود می‌توانند با بخش مهمانداری تماس گرفته و از سرویس نوشیدنی سرد و گرم استفاده کنند.

قطار زندگی یکی از بزرگترین قطارهای ایران هم است. مسافرت با قطار زندگی خاطرات شیرینی برای مهمانان این قطار رقم خواهد زد که یکی از آن مربوط به پذیرایی کامل و بسیار خوب از مسافران در زمان سِرو غذا است. رستوران لوکس و دو طبقه این قطار به‌دلیل تعداد زیاد مسافرین این قطار که جمعیتی بالغ بر سیصد نفر است هنگام وعده‌های غذا در سه مرحله از مهمانان پذیرایی می‌کند. ساعت حضور در رستوران قطارهای زندگی توسط مهمانداران قطار با مسافران هر کوپه هماهنگ خواهد شد. قطارهای زندگی دارای هشت واگن هستند که به‌دلیل پذیرایی و سرویس‌دهی عالی به مسافران در طول سفر، انتخاب اصلی بسیاری از گردشگران برای مسافرت تهران به مشهد با قطار به‌حساب می‌آیند.

• قطار پنج ستاره نور الرضا

یکی دیگر از بهترین قطارهای پنج ستاره ایران که برای طرفداران مسافرت با قطارهای لوکس انتخاب ایده‌آلی خواهد بود قطار پنج ستاره نور الرضا است. این قطارها در ابتدای فعالیت‌های خود در مسیر تهران به مشهد مسافران را جابجا می‌کردند. مسیرهای تهران به شیراز، تهران به اصفهان، اصفهان به مشهد و کرج به مشهد دیگر مسیرهای فعالیت این قطارهای لوکس و مجهز هستند. قطارهای نور الرضا در چهار کلاس مختلف رتبه‌بندی می‌شوند که به ترتیب سطح کیفی عبارتند از: فِرست کلاس، بیزینس کلاس، اکونومی کلاس و کلاس معمولی. قطارهای فرست کلاس و بیزینس کلاس نور با عنوان قطارهای VIP شناخته می‌شوند که سطح امکانات و خدماتی آن‌ها بی‌نظیر است.

اما باید در نظر داشت که مسافرت با قطار نور در هر یک از کلاس‌ها رضایت‌بخش و دلنشین خواهد بود. دلیل این امر امکانات و خدمات مناسبی است که در تمامی قطارهای نور الرضا در هر سطح و کلاسی مشترک است. کلیه قطارهای نور دارای کوپه‌های چهار نفره مجهز به عایق صوتی و حرارتی و سیستم تنظیم دما هستند. برای هر کوپه امکانات ویژه‌ای مانند ویلچر، چراغ خواب و مطالعه و پریزهای برق جهت شارژ گوشی و لب‌تاپ در نظر گرفته شده است.

در قطارهای VIP نور الرضا امکانات مختلف و متنوعی وجود دارد که از مسافرت با قطار برای هر یک از مهمانان این قطارها خاطره‌ای ماندگار می‌سازد. بسته‌های پذیرایی در بدو ورود، صرف میان وعده‌های متنوع و رستوران‌هایی با فهرست بی‌نظیری از غذاهای ایرانی و خارجی از جمله امکانات این کلاس از قطارهای نور هستند. قطارهای نور یک بسته بهداشتی و راحتی در اختیار مسافران خود قرار می‌دهد تا در طول مسافرت با قطارهای نور سطح مطلوبی از رفاه و راحتی را تجربه کنند. راحتی و آرامش و برخورد دوستانه و گرم پرسنل و مهمانداران قطارهای نور الرضا در هر کلاس و رتبه‌ای که دارند، خاطره مشترک تمامی افرادی است که مسافرت با قطار نور را تجربه کرده‌اند!

قطار چهار ستاره

دومین کلاس تعریف شده برای قطارها در سیستم ریلی ایران قطار چهار ستاره است. قطارهایی که در کلاس چهار ستاره قرار می‌گیرند دارای امکانات رفاهی و خدماتی بسیار خوبی بوده و سفر رضایت‌بخشی برای مسافران رقم خواهند زد. مسافرت با قطار چهار ستاره یکی از پرمخاطب‌ترین انواع سفر در ایران به‌حساب می‌آید. قیمت مناسب و راحتی سفر با این قطارها دلیل اصلی استقبال مسافران و گردشگران از قطارهای چهار ستاره است. قطارهای چهار ستاره راه‌آهن ملی ایران دارای کوپه‌های چهار تخته هستند و در هر واگن هشت، نه، ده یا یازده کوپه قرار دارد. تنها تفاوت قطارهای چهار ستاره و پنج‌ستاره را می‌توان در سرویس‌های متنوع و رایگان نوشیدنی و میان‌وعده قطارهای پنج ستاره و وعده‌های غذایی رایگان در قطارهای پنج ستاره دانست. در ادامه با مهم‌ترین قطارهای چهارستاره ناوگان ریلی ایران بیشتر آشنا می‌شویم.

• قطار چهار ستاره غزال

قطارهای غزال گزینه اصلی بسیاری از ایرانیان برای مسافرت با قطار هستند. قطار چهار ستاره غزال یکی از مجهزترین و بهترین قطارهای تندرو در ایران هستند و پرمخاطب‌ترین قطار در ناوگان ریلی ایران به‌شمار می‌روند. قطارهای غزال مزایا و امکانات فراوانی دارند و هر گردشگری که قصد مسافرت در ایران با قطار را دارد این قطارها را انتخاب خواهد کرد. قطارهای غزال جزء جدیدترین قطارهای صنعت حمل و نقل ریلی ایران هستند که رعایت اصول ایمنی و کیفی در بالاترین سطح سبب شده تا تمامی گواهی‌های معتبر بین‌المللی در زمینه کیفیت و امنیت را دریافت کنند.

بسیاری از مسافرانی که قصد تجربه سفری آرام و راحت با قطار را دارند از قطارهای غزال استفاده می‌کنند. قطارهای غزال به‌عنوان یکی از بهترین قطارهای ایران انواع مختلفی از اتوبوسی تا لوکس و VIP دارند. واگن‌های این قطارها نه یا ده کوپه‌ای هستند و می‌توان گفت بسیاری از مکان‌ها و امکانات قطار به‌صورت اختصاصی در اختیار مسافران هر کوپه قرار دارد. عایق صوتی و حرارتی کوپه‌ها بالاترین سطح آرامش را در طول سفر برای مسافران قطارهای غزال فراهم می‌کند. نمایشگرها و سیستم پخش فیلم و موسیقی در طول سفر در کنار کنسول بازی و امکانات تفریحی برای کودکان از دیگر امکانات این قطارها است.

یکی از دغدغه‌های افراد در مسافرت با قطار امکان شارژ کردن تلفن همراه و دسترسی به اینترنت است. در قطارهای غزال هر کوپه دارای پریز برق بوده و این قطارها دارای اینترنت پرسرعت وای‌فای هستند. قطارهای چهار ستاره غزال در بسیاری از مسیرهای ریلی ایران فعالیت کرده و در صدر فهرست قطارهای پرطرفدار ایرانی هستند. دلیل اصلی محبوبیت این قطارها علاوه بر امکانات مناسب و راحتی مسافران در طول سفر مواردی مانند سرعت بالا و رفتار حرفه‌ای پرسنل و مهمانداران این قطارها است. مهمانداران حرفه‌ای این قطارها در تمام مدت سفر رفتاری صمیمانه با مسافران داشته و پاسخگوی درخواست‌ها و سئوالات مسافران هستند. مسافران می‌توانند هنگام خرید بلیط قطار های غزال هزینه پذیرایی و غذا را هم پرداخت کرده تا در مدت زمان مسافرت خود با قطار غزال از پذیرایی مناسب و غذاهای باکیفیتی که در رستوران این قطارها ارائه می‌شود لذت ببرند.

• قطار چهار ستاره سیمرغ

قطار سیمرغ رجا یا سیمرغ نوین نخستین قطارهای مجهز و لوکس برای مسافرت با قطار در ایران هستند. قطار چهار ستاره سیمرغ پیشگام تحول در صنعت ریلی ایران به‌حساب می‌آیند و نخستین قطارهای راه‌آهن ملی هستند که امکانات و خدمات رفاهی ویژه در طول سفر برای مسافران خود فراهم کردند. قطارهای سیمرغ رجا به‌دلیل فضای خاص خود، طراحی متفاوت و ظاهر خاطره‌انگیزی که دارند یکی از محبوب‌ترین قطارهای ایرانی به‌شمار می‌روند. طراحی منحصربه‌فرد و فضای راحت و دلنشین کوپه‌های قطارهای سیمرغ آن‌ها را در ردیف قطارهای پنج‌ستاره و تاپ‌کلاس قرار می‌دهد.

کوپه‌های چهار تخته این قطارها تمامی امکانات رفاهی لازم را در اختیار مسافران خود قرار می‌دهد. صندلی‌های راحت و منعطف و تخت‌های بزرگ‌تر از ابعاد معمولی یکی از تفاوت‌های قطارهای سیمرغ با سایر قطارهای ایرانی است. در این کوپه‌ها صفحه نمایشگر و سیستم پخش موسیقی وجود دارد و مسافران می‌توانند از طریق این نمایشگرها در حین مسافرت با قطار برنامه‌های تلویزیونی را هم دنبال کنند. اینترنت پرسرعت و سیستم تهویه هوا و امکان تنظیم درجه حرارت در کوپه از دیگر امکانات قطارهای سیمرغ رجا است.

واگن‌های قطارهای سیمرغ دارای هشت کوپه چهار تخته هستند و در هر واگن یک کوپه مخصوص مهماندار وجود دارد که مسافران می‌توانند در آن از امکاناتی مانند مایکروفر و آب‌جوش استفاده کنند. این قطارها امکانات مناسبی جهت مسافرت راحت کودکان با قطارها دارند که مهم‌ترین آن‌ها کنسول بازی است. کتابخانه، ویلچر، جعبه کمک‌های اولیه و فروشگاه مواد غذایی از دیگر امکانات قطارهای سیمرغ رجا هستند. هنگام خرید بلیط قطار سیمرغ رجا می‌توان با پرداخت هزینه غذا در وعده‌های غذایی به رستوران این قطارها مراجعه کرد. قطارهای سیمرغ رجا یا سیمرغ نوین به‌دلیل قیمت مناسب و امکانات خوبی که برای رفاه مسافران در آن‌ها فراهم است یکی از بهترین گزینه‌ها برای مسافرت با قطار در ایران هستند. به‌ویژه مسافرت با قطار از تهران با مشهد با قطارهای سیمرغ یکی از بهترین خاطرات تمام شهروندان ایرانی است که این سفر فراموش نشدنی را تجربه کرده‌اند.

• قطار چهار ستاره سبز

قطارهای سبز رجا دومین گروه از قطارهای ویژه این شرکت برای مسافرت با قطار در ایران هستند. قطار چهار ستاره سبز به‌دلیل قیمت مناسب و خدمات رضایت‌بخش و مطلوبی که دارند یکی از گزینه‌های اصلی برای سفرهای ریلی در ایران هستند. اصلی‌ترین مسیرهایی که قطارهای سبز رجا در آن‌ها فعالیت می‌کنند مسیرهای رفت و برگشت تهران به مشهد، تهران به تبریز و تبریز به مشهد است. هر واگن قطارهای سبز دارای هشت کوپه است که یک کوپه به مهمانداران قطار اختصاص دارد. مسافرت با قطار سبز به‌دلیل فضای مناسبی که در اختیار مسافران قرار دارد و امکاناتی که در طول سفر برای آنان فراهم است مسافرتی خاطره‌انگیز و دلنشین خواهد بود. عایق‌های صوتی و حرارتی هر کوپه را از صداهای مزاحم و گرما یا سرمای محیط بیرون قطار در امان می‌دارد.

سیستم تهویه هوای هر کوپه دمایی مطبوع در طول سفر برای مسافران فراهم می‌کند. این قطارها مانند همه قطارهای ویژه ایران در هر کوپه خود نمایشگر و سیستم پخش فیلم و موسیقی دارند. مسافران در طول مسافرت خود با قطار می‌توانند از طریق نمایشگرهای داخل کوپه شبکه‌های تلویزیون را دریافت کرده و برنامه‌های محبوب خود را دنبال کنند. پریز برق و آرشیو مطبوعات و مجلات از دیگر امکانات این قطارها است. قرار داشتن دو سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی در هر کوپه یکی دیگر از نکات حائز اهمیت قطارهای سبز است.

یکی از امکانات ویژه‌ای که برای مسافرت با قطار سبز در اختیار مسافران قرار دارد واگن مخصوص این قطارها با عنوان قطار سبز ویژه است. یکی از واگن‌های قطارهای سبز با عنوان قطار سبز ویژه فضایی متفاوت و زیبا با امکانات فوق‌العاده و لوکس دارد. کوپه‌های قطار سبز ویژه سرویس‌دهی و امکاناتی هم‌سطح قطارهای پنج‌ستاره دارند و سفر آرام و دلنشینی را به مسافران خود تقدیم می‌کنند. برای استفاده از رستوران‌های قطار سبز می‌توان هنگام خرید بلیط هزینه وعده‌های غذایی را پرداخت و هنگام مسافرت با قطار تمامی وعده‌های غذایی را در رستوران صرف کرد.

• قطار چهار ستاره پلور سبز

یکی از مهم‌ترین پیشرفت‌های حاصل شده در صنعت ریلی ایران و مسافرت با قطار در سالیان اخیر اضافه شدن ۲۵۰ واگن خریداری شده از شرکت پلور سبز به ناوگان حمل و نقل ریلی کشور است. واگن‌های قطار چهار ستاره پلور سبز بر خلاف اسم خود، آبی‌رنگ بوده و به‌عنوان واگن‌های لوکس رومانیایی هم شناخته می‌شوند. تشابه اسمی این قطارها با قطارهای سبز رجا سبب شد تا سال ۱۳۹۸ نام این قطارها به قطارهای امید رجا تغییر کند. با این وجود هنوز هم بسیاری از گردشگران از این قطارها با همان عنوان قدیمی پلور سبز یاد می‌کنند. قطارهای پلور سبز یا امید رجا یکی از پر مخاطب‌ترین قطارها برای مسافرت به نقاط مختلف ایران با قطار به‌حساب می‌آیند.

این قطارها در بسیاری از مسیرهای کشور که عمدتاً به مقصد مشهد هستند فعالیت می‌کنند. با این وجود قطار پلور سبز مسیر تهران به شیراز یکی از بهترین قطارهای چهار ستاره ایران به‌شمار می‌رود. این قطارها دارای واگن‎‌های ده کوپه‌ای بوده و هر کوپه دارای چهار تخت است. امکاناتی که مسافران از مسافرت با قطار چهار ستاره انتظار دارند هم در این قطار فراهم است. به‌ویژه کوپه‌های عایق صوت و حرارت یکی از مهم‌ترین این امکانات است. سیستم گرمایش و سرمایش قابل تنظیم هم از دیگر امکانات داخل کوپه‌های قطار پلور سبز است که می‌توان دمای مطبوع و مورد نظر خود را در کوپه با استفاده از آن تنظیم کرد.

در قطارهای پلور سبز یا امید رجا امکانات مناسبی برای سرگرم شدن مسافران در طول سفر تدارک دیده شده است. در هنگام مسافرت با قطار پلور سبز می‌توان از سیستم پخش فیلم و موسیقی یا تماشای برنامه‌های تلویزیونی لذت برد. کتابخانه و غرفه نشریات از دیگر امکاناتی است که در این قطارها فراهم است. فروشگاه و رستوران، دو سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی در هرکوپه از امکاناتی هستند که در قطارهای پلور سبز وجود دارد. در قطارهای پلور سبز یا امید رجا یک وعده پذیرایی رایگان به مسافران ارائه می‌شود.

• قطار چهار ستاره سریر

قطارهای سریر یکی از جدیدترین قطارهای چهار ستاره ناوگان ریلی ایران هستند. در فاصله کوتاهی که از ورود این قطارهای مدرن و مجهز به جمع قطارهای رجا می‌گذرد، قطارهای سریر به یکی از اصلی‌ترین گزینه‌های مسافرت با قطار در مسیر تهران به شیراز تبدیل شده‌اند. قطار چهار ستاره سریر از نوروز ۱۳۹۸ فعالیت خود را در مسیر ریلی تهران به شیراز آغاز کرده‌اند. این قطارهای چهار ستاره به‌دلیل در اختیار داشتن تجهیزات و امکانات مدرن که مطابق با بالاترین سطح استانداردهای بین‌المللی انتخاب شده‌اند با استقبال خوبی از سوی گردشگران و مسافران مواجه شده‌اند.

قطارهای سریر دارای واگن‌هایی با ده کوپه هستند و از لحاظ فضای ظاهری کوپه‌ها شباهت‌های قابل توجهی به قطارهای پلور سبز رجا دارند. با این وجود کیفیت به مراتب بالاتر و تجهیزات مدرن و به‌روز این قطارها تفاوت‌های اساسی با سایر قطارهای این کلاس را رقم زده است. در واقع کوپه‌های راحت و دلنشین این قطارها یکی از بهترین سیستم‌های عایق‌بندی صوتی و حرارتی در بین قطارهای چهار ستاره ایرانی را دارند. هم‌چنین مسافرت با قطار سریر به‌دلیل سیستم تهویه مدرن و قوی هر کوپه برای مسافران بسیار مطلوب است. سایر امکانات مورد انتظار در قطارهای چهار ستاره مانند رستوران و فروشگاه مواد غذایی، باجه مطبوعات و کتابخانه در قطارهای سریر هم وجود دارد.

یکی از عوامل مهمی که قطارهای سریر را به یکی از بهترین قطارهای ایرانی تبدیل می‌کند پذیرایی مطلوب و باکیفیت در طول سفر است. مسافران با مراجعه به کوپه مهمانداری می‌توانند از نوشیدنی‌های گرم و سرد در طول سفر استفاده کنند. سیستم‌های پخش موسیقی و فیلم در این قطارها کیفیت بالا و رضایت‌بخشی دارند و در حین مسافرت با قطار های سریر می‌توان برنامه‌های تلویزیونی را هم دنبال کرد. در این قطارها بسته‌های راحتی و بهداشتی که شامل بسیاری از وسایل شخصی مورد نیاز در طول سفر است به مسافران داده می‌شود. کوپه‌های لوکس و مجهز قطارهای جدید سریر آن‌ها را در فهرست بهترین گزینه‌ها برای مسافرت با قطار در ایران قرار می‌دهد.

• قطار چهار ستاره اتوبوسی پردیس رجا (ترن ست)

یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در مسافرت با قطار توجه بسیاری از مسافران را به خود جلب می‌کند مدت زمان سفر است. مسافرت طولانی با قطار باعث می‌شود تا مسافران در طول سفر انرژی زیادی از دست بدهند و این امر منجر به اختلال در برنامه‌های سفر شود. قطارهای لوکس و درجه یک به‌دلیل امکانات رفاهی بسیار خوب مسافرت راحتی برای مهمانان خود رقم خواهند زد اما همچنان موضوع سرعت و صرفه‌جویی در زمان مطرح است. یکی از بهترین قطارهای ایران برای مسافرت سریع با قطار، قطار چهار ستاره اتوبوسی پردیس رجا است.

این شرکت باسابقه و پیشگام در صنعت ریلی کشور قطارهای اتوبوسی مختلفی دارد که می‌توان گفت بهترین آن‌ها قطارهای اتوبوسی پردیس هستند. قطارهای پردیس رجا عنوان قطارهای اتوبوسی تندرو یا سریع‌السیر این شرکت است که به‌دلیل مسافرت راحت و سریع مورد توجه بسیاری از مسافران و  گردشگران ایرانی قرار گرفته است. با خرید بلیط قطار پردیس رجا علاوه بر تجربه سفری سریع، مسافرت راحت با قطار را هم تجربه خواهید کرد. در قطارهای تندروی پردیس رجا نخستین موضوعی که جلب توجه می‌کند صندلی‌های راحت و جادار این قطارها است. وجه تمایز قطارهای پردیس با نمونه‌های مشابه خود صندلی‌های راحت و مجهز و سالن‌های مدرن و پیشرفته آن‌ها است.

سیستم تهویه قدرتمند سالن‌ها مسافرت با قطار پردیس را بسیار لذت‌بخش خواهد کرد چرا که هوای سالن‌ها در طول سفر تازه و مطبوع خواهد بود. این قطارها دارای سیستم گرمایش و سرمایش از سقف هستند. مسافران با دریافت هدفون‌های اختصاصی و باکیفیت می‌توانند از طریق سیستم پخش موسیقی و فیلم به مجموعه کامل و بزرگی از آهنگ‌ها و فیلم‌های روز دسترسی داشته باشند. در مسافرت با قطار پردیس مسافران یک وعده غذا و یک وعده پذیرایی میان‌وعده را به‌صورت رایگان مهمان قطار هستند. علاوه بر این مسافران می‌توانند از بوفه و رستوران موجود در قطار تنقلات و مواد غذایی مورد نیاز خود را تهیه کنند. یکی از دلایلی که قطار پردیس را به گزینه‌ای ایده‌آل برای مسافرت با قطار تبدیل می‌کند سرعت ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت و سیستم‌های عایق صوت و حرارت است. سفری راحت در کمترین زمان ممکن خواسته مطلوب هر گردشگری از مسافرت با قطار است!

• قطار چهار ستاره اتوبوسی صبا

قطار چهار ستاره اتوبوسی صبا یکی دیگر از بهترین گزینه‌ها برای تجربه مسافرت ایمن با قطار هستند. این قطارها که در گروه قطارهای اتوبوسی جای می‌گیرند به‌دلیل سرعت بالا و مدت زمان کوتاه سفر مورد استقبال بسیاری از مسافران و گردشگران ایرانی قرار گرفته‌اند. اما مدت زمان کوتاه سفر با قطارهای صبا تنها مزیت آن‌ها به‌شمار نمی‌رود. قطارهای صبا یکی از بهترین قطارهای سریع‌السیر در مسیر تهران به مشهد هستند که در مدت زمان ده ساعت مسافت طولانی بین این دو شهر را طی می‌کنند. یکی از بهترین مزایای مسافرت با قطار صبا صندلی‌های راحت و جادار این قطارها است.

مسافران در طول سفر می‌توانند صندلی خود را به حالت تخت درآورده و با استفاده از زیرپایی و زیرسری صندلی به استراحت بپردازند. قطارهای صبا به‌دلیل داشتن سیستم کنترل تکانه‌های حرکتی و قلاب‌های اتوماتیک، ضربه‌ها و تکان‌های قطار در حین حرکت را به داخل کابین منتقل نمی‌کنند. این موضوع در کنار فضای قابل توجهی که هر صندلی در اختیار مسافران قرار می‌دهد باعث می‌شود تا از آرامش مسافرت با قطار صبا لذت برد.

قطارهای صبا دارای سیستم تهویه هوا و سیستم گرمایش پیشرفته هستند و این موضوع یکی دیگر از مزایای این قطارها است. پنجره‌های دو جداره و سیستم عایق صوتی و حرارتی این قطارها آرامش فضای داخلی را دو چندان می‌کند. قطارهای صبا دو طبقه هستند و مسافرت با قطار اتوبوسی صبا و تماشای مناظر زیبای طول مسیر یکی از بهترین خاطرات مسافران از سفر با این قطارها را ساخته است. هنگام خرید بلیط قطار صبا به این نکته توجه کنید که می‌توان هزینه غذا را هم در زمان خرید بلیط پرداخت کرد.

این قطارها دارای رستوران و فروشگاه هستند اما امکان صرف غذا در رستوران برای مسافرانی فراهم است که هنگام خرید بلیط هزینه غذا را هم پرداخت کرده‌اند. سیستم پخش فیلم و موسیقی از دیگر امکانات قطارهای صبا است. قطارهای صبا یکی از بهترین قطارهای تندرو و اتوبوسی ایران هستند که به‌دلیل قیمت مناسب بلیط و امکانات مطلوبی که دارند یکی از بهترین انتخاب‌ها برای مسافرت با قطار در ایران خواهند بود.

قطار سه ستاره

مسافرت با قطار سه ‌ستاره یکی از متداول‌ترین شیوه‌های سفر در ایران است. به فراخور استقبال و تقاضای مسافران و گردشگران هم تعداد قطارهای سه‌ستاره ناوگان ریلی ایران بیشتر از سایر کلاس‌ها است. قطارهای سه‌ستاره مزایای مختلفی دارند و اغلب سفرهای ریلی در ایران با این قطارها انجام می‌گیرد. قطارهای سه‌ستاره امکانات کمتری در مقایسه با قطارهای چهارستاره یا پنج‌ستاره دارند و معمولاً زمان سفر با این قطارها طولانی‌تر از قطارهای لوکس و ویژه است.

با این وجود تنوع مقصدهای مسافرت با قطار سه ستاره در ایران بسیار بالا است. قیمت مناسب و اقتصادی بلیط قطار سه ستاره در مقایسه با قطارهای درجه یک، یکی دیگر از دلایل استقبال مسافران از سفر با این قطارها است. در مجموع می‌توان گفت که قطارهای سه‌ستاره پر رفت و آمدترین قطارها در مسیرهای ریلی ایران هستند و پس از سال‌ها همچنان محبوب و پر مخاطب هستند. در ادامه با انواع قطار سه ستاره و امکانات و ویژگی‌های آن‌ها آشنا خواهیم شد.

• قطار سه ستاره البرز

قطار سه ستاره البرز رجا یکی از بهترین قطارهای درجه دو ایران و انتخابی مناسب برای مسافرت با قطار در مسیرهای جنوبی و مرکزی ایران است. این قطار اگرچه در کلاس قطارهای درجه دو یا سه ستاره قرار می‌گیرد با این وجود امکانات رفاهی و خدماتی مناسبی برای مسافران در این قطارها فراهم است. بیشترین تردد این قطارها در مسیرهای تهران به زاهدان، تهران به بندرعباس، تهران به تبریز، تهران به گرگان و اصفهان به بندرعباس است. یکی از بهترین مزایای این قطارها در مقایسه با قطارهای هم‌رده یا قطارهای اتوبوسی کوپه‌های چهار تخته آن‌ها است.

در این کوپه‌ها امکانات مناسبی در اختیار مسافران قرار می‌گیرد که مهم‌ترین آن‌ها تخت‌های راحت و فضای مناسب برای هر مسافر است. کوپه‌های قطار البرز مانند کوپه قطارهای درجه یک در برابر صدا و حرارت عایق هستند. یکی از امتیازات مسافرت با قطار البرز بسته‌های حاوی وسایل راحتی و بهداشتی است که باعث می‌شود مسافران در طول سفر دغدغه‌ای بابت وسایل شخصی و راحتی نداشته باشند.

قطارهای البرز دارای سیستم تهویه مطبوع هوا در هر کوپه هستند و مسافران در طول مسافرت با این قطار می‌توانند دمای کوپه را به دلخواه خود تنظیم کنند. مسافران در طول سفر با این قطار سه ستاره می‌توانند برای دریافت خدمات به کوپه مهاندار مراجعه کنند. همچنین برای خرید تنقلات می‌توان به فروشگاه‌ها و بوفه‌های درون قطار مراجعه کرد. قطارهای البرز دارای رستوران هستند و مسافران در صورت تمایل برای صرف غذا در رستوران می‌توانند با پرداخت هزینه غذا از این سرویس هم استفاده کنند. کتابخانه، ویلچر، سیستم پخش فیلم و موسیقی و هدفون از دیگر امکاناتی است که در مسافرت با قطار البرز در اختیار مسافران قرار می‌گیرد. قیمت مناسب بلیط این قطارها و کوپه‌های راحت چهارتخته بهترین مزیت قطارهای البرز است و بسیاری از مسافران برای سفر به جنوب و شرق کشور از این قطارها استفاده می‌کنند.

• قطار سه ستاره خلیج فارس

برای مسافرت با قطار گزینه‌های مناسبی وجود دارد که یکی از بهترین این موارد سفر با قطارهای سه‌ستاره است. یکی از مشهورترین و پر سفرترین قطارهای سه ستاره ایران قطار سه ستاره خلیج فارس رجا است. این قطارها در بسیاری از مسیرهای ریلی کشور مسافران را جابجا می‌کند و عوامل مختلفی دست به دست هم داده‌اند تا این قطار را به یکی از پرمخاطب‌ترین قطارهای ایران تبدیل کنند. قطارهای خلیج فارس رجا در مسیرهایی مانند تهران به مشهد، تهران به تبریز، تهران به اصفهان، تهران به ارومیه، تهران به مراغه، تهران به مهاباد، اصفهان به زاهدان و قزوین به مشهد فعالیت می‌کنند.

این قطارها امکانات و خدمات مختلفی را برای راحتی در طول سفر در اختیار مسافران خود قرار می‌دهند. کوپه‌های قطار خلیج فارس چهار تخته بوده و در هر واگن این قطارها یازده کوپه قرار دارد که یک کوپه به مهماندار اختصاص دارد. این امر به معنی در اختیار داشتن فضای بیشتر و راحتی بیشتر مسافران است. مسافرت با قطار خلیج فارس به‌دلیل راحتی کوپه‌ها و فضای دلنشین آن‌ها مسافرتی به‌یاد ماندنی خواهد بود.

مسافران در هنگام سوار شدن به قطارهای خلیج فارس پذیرایی می‌شوند و این پذیرایی رایگان است. همچنین در این قطارها عصرانه رایگان به مسافران داده خواهد شد. هنگام مسافرت با قطار خلیج فارس مسافران می‌توانند از سیستم پخش موسیقی و فیلم درون کوپه استفاده کرده و از کوپه مهمانداری هدفون تهیه کنند. کوپه‌های این قطارها در برابر صدا و حرارت عایق بوده و این موضوع بر آرامش کوپه‌ها خواهد افزود. مسافران می‌توانند دمای کوپه را بر روی درجه حرارت مطلوب خود تنظیم کنند و در طول مسافرت با این قطار خواب راحتی را تجربه کنند.

رستوران و فروشگاه تنقلات از دیگر امکانات قطار خلیج فارس است که البته سِرو غذا در رستوران این قطارها رایگان نخواهد بود. کتابخانه و باجه مطبوعات از دیگر امکاناتی است که در اختیار مسافران قطار خلیج فارس قرار دارد. قطارهای خلیج فارس سفری راحت با قیمتی مناسب و مطلوب را برای مسافران فراهم کرده و به همین دلیل یکی از بهترین قطارهای ایران به‌حساب می‌آیند.

• قطار سه ستاره طوس

قطار سه ستاره طوس یکی دیگر از بهترین گزینه‌های مسافرت با قطار در ایران است. این قطارها به‌دلیل برخورداری از امکانات مختلف رفاهی و خدماتی، مسافرتی راحت و پرخاطره را برای مسافران ایرانی رقم خواهند زد. قطار طوس یا قطارهای توس یکی از بهترین قطارهای سه ستاره ایران هستند که امکاناتی در سطح یک قطار درجه یک را برای مسافران خود فراهم کرده‌اند. این قطارها از لحاظ طراحی فضا و محیط کوپه‌ها و واگن‌ها شباهت زیادی به قطارهای سیمرغ دارند. واگن‌های آلمانی و ایمن این قطارها نه کوپه مجهز و دلنشین دارند. امکانات مناسبی جهت راحتی مسافران در هر کوپه از قطارهای طوس وجود دارد.

کوپه‌های چهار تخته و محیط دلنشین و راحت این کوپه‌ها یکی از مزایای مسافرت با قطار توس است. در هر واگن دو سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی قرار دارد. مسافران کم‌توان می‌توانند ویلچرهای خود را به داخل قطار بیاورند. پذیرایی عصرانه در قطارهای توس رایگان است و مسافران می‌توانند از فروشگاه‌های داخل قطار خوراکی و تنقلات تهیه کنند. برای صرف غذا در رستوران باید هزینه وعده‌های غذایی را پرداخت کرد. غذای قطارهای طوس کنسرو شده و سرد است و این موضوع یکی از تفاوت‌های این قطار با قطار چهار ستاره سیمرغ است.

کوپه‌های قطار توس مجهز به عایق‌های باکیفیت صوت و حرارت هستند و سیستم تهویه هوای مطبوع هم به ایجاد فضایی آرام و دمایی مطلوب در کوپه کمک می‌کند. مسافران می‌توانند از سیستم پخش فیلم و موسیقی هر کوپه استفاده کرده تا از مسافرت با قطار توس لذت بیشتری ببرند. کتابخانه و بخش مطبوعات هم در این قطار بری مسافران تدارک دیده شده است. قیمت مناسب بلیط قطار توس یکی از مزایای اصلی آن است. مسافرت راحت با قطار طوس مهم‌ترین نکته‌ای است که افرادی که با این قطارها سفر کرده‌اند به آن اشاره می‌کنند. قطار توس در مسیرهای تهران به مشهد، تهران به تبریز و تبریز به مشهد فعالیت می‌کند.

• قطار سه ستاره سهند

یکی از بهترین قطارها برای مسافرت با قطار بین شهرهای تهران و تبریز قطار رعد سهند تبریز است که با عنوان قطار سهند شناخته می‌شود. بیشترین تردد قطار سه ستاره سهند در مسیر بین شهرهای تهران و تبریز است و از این قطار با عنوان قطار درجه یک اسپانیایی هم یاد می‌شود. واگن‌های این قطارها ساخت کشور اسپانیا هستند و فضایی ویژه و خاص دارند که برای مسافران بسیار دلنشین و مطبوع است. این قطارها به‌دلیل ارائه خدمات مطلوب و مناسب در گروه قطارهای سه ستاره‌ای قرار می‌گیرند که هم‌سطح قطارهای درجه یک ایران هستند.

قطارهای سهند انتخاب نخست بسیاری از مسافران برای مسافرت بین تبریز و تهران با قطار هستند. در هر واگن از این قطار نه کوپه قرار دارد که یک کوپه به بخش مهمانداری قطار اختصاص دارد. کوپه‌های قطار سهند چهار تخته بوده و فضای راحت و مناسبی در اختیار مسافران قرار می‌دهند. به‌ویژه مسافرانی که بلیط قطار خود را برای کوپه دربست رزرو کرده‌اند از مسافرت با این قطار ها رضایت بالایی دارند. در هر واگن دو سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی قرار دارد که این تعداد سرویس برای جمعیت هر واگن کفایت خواهد کرد.

قطارهای سهند سیستم تهویه هوای بسیار خوب و پیشرفته‌ای داشته و امکان تنظیم دمای هوا در هر کوپه، بر کیفیت مسافرت با قطار های سهند خواهد افزود. سیستم عایق صوت و حرارت و پنجره‌های دوجداره در هر کوپه خیال مسافران را از سکوت مطلوب و سرد یا گرم نشدن کوپه‌ها آسوده خواهد کرد. سیستم پخش فیلم و موسیقی، باجه کتاب و مطبوعات، رستوران و بوفه تنقلات از دیگر امکانات قطارهای سهند است. قیمت مناسب و کاملا اقتصادی بلیط قطار سهند و سطح کیفی قابل قبول و رضایت‌بخش خدمات و امکانات این قطارها دلیل استقبل گسترده مسافران از این قطارها است. مسافرت به تبریز با قطار سهند تجربه‌ای به‌یاد ماندنی و زیبا است که بسیاری از گردشگران را به تکرار آن ترغیب خواهد کرد.

• قطار سه ستاره مهتاب

شرکت مهتاب سیر جم یکی از شرکت‌های تازه وارد به ناوگان ریلی کشور و از بزرگترین شرکت‌های متولی مسافرت با قطار در ایران است. این شرکت از سال ۱۳۸۹ با هدف ارائه خدماتی در بالاترین سطح کیفی و مطابق با استانداردهای بین‌المللی فعالیت خود در حوزه حمل و نقل ریلی ایران را آغاز کرده است. پرمخاطب‌ترین و شناخته‌شده‌ترین قطارهای این شرکت قطارهای شش تخته مهتاب است. قطار سه ستاره مهتاب به‌دلیل ارائه امکانات مختلف و متنوع رفاهی در طول سفر یکی از محبوب‌ترین قطارهای ایران، به‌ویژه در مسیر تهران به مشهد هستند. این قطارهای لوکس در گروه قطارهای سه ستاره یا درجه دو قرار می‌گیرند اما امکانات و سرویس‌دهی در این قطارها با قطارهای درجه یک کشور برابری می‌کند.

مسافرت به مشهد با قطارهای شش تخته مهتاب یکی از سفرهای خاطره‌انگیز بسیاری از گردشگران ایرانی است. یکی از دلایل اصلی محبوبیت قطارهای مهتاب کادر مهمانداری حرفه‌ای و آموزش دیده آن است. برخورد دوستانه و خوب مهمانداران با مسافران در طول سفر یکی از نقاط قوت قطار مهتاب است که مسافران همگی به خوبی از آن یاد می‌کنند. کوپه‌های مدرن و مجهز این قطارها یکی دیگر از امتیازات مسافرت با قطار مهتاب است. این کوپه‌ها عایق صوتی و حرارتی بسیار مناسبی دارند که محیطی آرام و دلنشین را برای مسافران ایجاد می‌کند.

مسافرت با قطار مهتاب با توجه به قیمت مناسب بلیط و راحتی سفر یکی از بهترین گزینه‌ها برای افرادی است که می‌خواهند یک سفر گروهی خاطره‌انگیز تجربه کنند. سیستم سرمایش و گرمایش مدرن و قابل تنظیم از داخل کوپه یکی دیگر از مزایای قطارهای مهتاب است. سیستم پخش موسیقی و فیلم و امکان دریافت هدفون از باجه مهمانداری هم یکی دیگر از امکانات قطار مهتاب است. هنگام مسافرت با قطار مهتاب امکان برقراری تماس با مهمانداران از داخل کوپه فراهم است. هر کوپه دارای مایکروویو اختصاصی است و پذیرایی از مسافران در میان‌وعده‌ها رایگان است. رستوران، بوفه، غرفه مطبوعات روز و باجه کتاب از دیگر امکاناتی است که مسافران در هنگام مسافرت با قطار مهتاب در اختیار دارند.

• قطار سه ستاره پارسی

یکی دیگر از قطارهای قدیمی و پرمخاطب برای مسافرت ارزان و راحت با قطار در ایران قطار سه ستاره پارسی است. این قطارها در رده قطارهای سه ستاره قرار می‌گیرند و کوپه‌های شش تخته آن‌ها از بهترین کوپه‌های درجه دو در بین قطارهای ایران است. مسافرت با قطار پارسی به‌دلیل قیمت بلیط مناسب و تنوع مقصدها و ایستگاه‌ها یکی از بهترین گزینه‌های سفر در میان دانشجویان ایرانی است. این قطارها در دو نوع کوپه‌های چهار تخته و شش تخته در دسترس هستند. قطارهای چهار تخته پارسی امکانات بیشتری در مقایسه با قطار شش تخته دارند که مهم‌ترین آن فضای بیشتر کوپه و سرویس صبحانه رایگان است.

با این وجود قطارهای شش تخته پارسی هم امکانات مناسبی برای مسافرت راحت با قطار را برای مسافران خود فراهم کرده‌اند. کادر مهمانداری حرفه‌ای و آموزش دیده و پاسخگویی خوب مهمانداران یکی از نکات مثبت مسافرت با قطار پارسی است. این قطارها کوپه‌های عایق در برابر صدا و حرارت داشته و محیط آرام و مناسبی دارند. در هر کوپه امکاناتی مانند سیستم پخش فیلم و موسیقی، سیستم تهویه هوا، پریزهای برق برای شارژ موبایل و لب‌تاپ و سرویس مجهز و راحت خواب وجود دارد.

هنگام خرید بلیط قطار چهار تخته پارسی یا در حین مسافرت با این قطار می‌توان با پرداخت هزینه وعده غذایی مورد نظر از رستوران این قطارها هم استفاده کرد. این موضوع یکی دیگر از تفاوت‌های قطار چهار تخته پارسی با قطارهای شش تخته است. بوفه خرید تنقلات و غرفه کتاب و نشریات از دیگر امکانات موجود در قطارهای شش تخته پارسی است. افراد کم‌توان و معلول می‌توانند ویلچر خود را به داخل کوپه بیاورند یا از ویلچرهای داخل قطار استفاده کنند. واگن‌های قطار شش تخته پارسی دارای ده کوپه هستند که یک کوپه به مهماندار اختصاص دارد. این قطارها در مسیرهای ریلی مختلفی فعالیت می‌کنند. برای مسافرت ارزان با قطار به نقاط مختلف ایران خرید بلیط قطار پارسی گزینه‌ای ایده‌آل و مناسب است. این قطارها در مسیرهای رفت و برگشت تهران به اهواز، اهواز به مشهد، کرج به مشهد،قم به مشهد، کاشان به مشهد و ساری به مشهد فعالیت می‌کنند.

• قطار سه ستاره میلاد

اگر می‌خواهید به‌صورت گروهی یا خانوادگی مسافرت با قطار را تجربه کنید یکی از بهترین قطارهای ایران برای این منظور قطار سه ستاره میلاد رجا است. قطار میلاد یکی از قطارهای سه ستاره و شش تخته رجا است که به‌دلیل داشتن امکانات رفاهی و خدماتی بسیار مناسب در رده قطارهای درجه یک قرار می‌گیرد. شرکت رجا متنوع‌ترین ناوگان حمل ونقل ریلی را با توجه به تنوع قطارهای خود در اختیار دارد. قطارهای این شرکت در سه گروه اتوبوسی یا سالنی، کوپه‌ای شش تخته و کوپه‌ای چهار تخته دسته‌بندی می‌شوند. در گروه قطارهای شش تخته این شرکت هم کلاس‌بندی قطارها با توجه به امکانات و خدمات آن‌ها به این صورت است: قطارهای میلاد (کلاس یک)، قطارهای پارسی (کلاس دو)، قطارهای زاگرس (کلاس سه) و قطارهای شش تخته تبدیلی (کلاس سه).

با توجه به این تعیین سطح می‌توان متوجه کیفیت بالای قطارهای میلاد در بین قطارهای شش تخته ایران شد. برای مسافرت خانوادگی با قطار یا سفر گروهی قطارهای میلاد رجا گزینه مطلوب و ایده‌آلی هستند. این قطارها کوپه‌های راحت و مجهزی دارند که در مقایسه با قطارهای اتوبوسی درجه یک راحتی و فضای بیشتری دارند. از طرفی قیمت این قطارها بسیار به‌صرفه و ارزان‌تر از قطارهای چهار تخته است. با این وجود می‌توان از امکانات یک قطار لوکس و درجه یک در مسافرت با قطار میلاد بهره‌مند شد.

بسیاری از امکاناتی که در قطارهای درجه یک به آن‌ها اشاره شد در قطارهای میلاد هم فراهم است. کوپه‌هایی با طراحی فضای دلنشین و ویژه که عایق صوتی و حرارتی هستند و سیستم تهویه و گرمایش و سرمایش مدرنی دارند از اصلی‌ترین مشخصه‌های قطار میلاد است. امکان رزرو غذا و پرداخت هزینه‌های آن در هنگام خرید بلیط قطار یا در طول سفر از دیگر امتیازات مسافرت با قطار میلاد است. سرویس خواب راحت، سیستم با کیفیت پخش فیلم و موسیقی در کوپه با قابلیت پخش برنامه‌های تلویزیون و پذیرایی میان وعده از دیگر امکانات قطارهای لوکس میلاد رجا به‌شمار می‌روند. مسیرهای رفت و برگشت تبریز به تهران، تبریز به مشهد، قزوین به مشهد و تهران به اصفهان مسیرهای اصلی برای مسافرت در ایران با قطار میلاد است.

• قطار سه ستاره زاگرس

در میان گزینه‌های مختلفی که برای مسافرت ارزان با قطار مطرح می‌شوند قطار سه ستاره زاگرس یکی از بهترین قطارهای ایران به‌حساب می‌آید. قطارهای زاگرس جزء قطارهای درجه دو و سه ستاره ایران هستند که در گروه قطارهای پرمخاطب ایرانی قرار دارند. این قطارها دارای واگن‌هایی با ده کوپه شش تخته هستند و دلیل اصلی محبوبیت آن‌ها قیمت بسیار مناسب در ازای خدمات و امکاناتی است که در آن‌ها ارائه می‌شود. اگرچه ممکن است قطارهای زاگرس امکانات قطارهای چهار تخته و درجه یک را نداشته باشند اما در کلاس قطارهای درجه دو جزء بهترین قطارها برای مسافرت با قطار در ایران به‌شمار می‌روند.

قیمت مناسب و امکانات قابل قبول قطارهای زاگرس باعث شده تا از آن‌ها با عنوان قطار دانشجویی هم نام برده شود. یکی از دلایل این موضوع مسیر تردد قطارهای زاگرس است. این قطارها در مسیر ریلی تهران به مراغه و تهران به ارومیه به‌صورت رفت و برگشت فعالیت می‌کنند. همین امر سبب شده تا بسیاری از دانشجویانی که در شهرهای واقع شده در این محور مشغول به تحصیل بوده یا زندگی می‌کنند از این قطارها استفاده کنند.

سرویس خواب راحت و مجهز یکی از امکانات خوب قطارهای زاگرس است. سیستم پخش موسیقی و هدفون در کنار غرفه مطبوعات و نشریات روز یکی دیگر از امکاناتی است که در این قطارها در اختیار مسافران قرار دارد. مسافرت با قطارهای زاگرس به‌دلیل همراهی کادر مهمانداری حرفه‌ای و آموزش‌دیده سفری بی دغدغه و راحت خواهد بود. بوفه خرید تنقلات، امکان استفاده از ویلچر و سیستم تهویه هوا در هر کوپه از دیگر امکانات قطار زاگرس است. هنگام خرید بلیط قطار زاگرس ممکن است با توجه به ارزان بودن بلیط این قطارها مسافران نسبت به کیفیت این قطارها دچار تردید شوند. اما باید گفت که قطار زاگرس یکی از بهترین قطارهای درجه دو ایران است و چنانچه قصد مسافرت گروهی با قطار را دارید سفر با این قطار یکی از بهترین خاطرات شما را رقم خواهد زد!

• قطار سه ستاره اتوبوسی ارم

قطار ارم ریل باس یا قطار سه ستاره اتوبوسی ارم یکی از جدیدترین قطارهای ناوگان ریلی کشور است. مسافرت با قطار به حومه کلان‌شهرها موضوعی است که در سالیان اخیر مورد توجه مدیران بسیاری از کشورها قرار گرفته و شهر تهران هم از این قاعده مستثنی نیست. به‌همین منظور طی سالیان اخیر زیرساخت‌ها و اقدامات ویژه‌ای برای انجام سفرهای حومه‌ای تدارک دیده شده است که قطار سه ستاره میلاد نمونه درخشان این اقدامات است. قطار میلاد یک قطار اتوبوسی مدرن و مجهز برای مسافرت در مسافت‌های نسبتاً کوتاه با سرعت بالا است.

این قطار دارای طراحی ارگونومیک یا به‌عبارت بهتر طراحی سازگار با شرایط فیزیکی انسان به‌منظور کاهش فشارها و راحتی بدن در طول سفر است. سرعت ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت موجب می‌شود تا این قطار در کمترین زمان ممکن مسافران را به مقصد خود برساند. مسافرت با قطار ارم به‌دلیل قیمت مناسب و راحتی خرید بلیط قطار گزینه‌ای ایده‌آل است. علاوه بر این ویژگی، قطار ارم در مسافت‌های کوتاه و با سرعت بالا تردد می‌کند و این موضوع از نظر صرفه‌جویی در زمان از اهمیت بالایی برخوردار است.

قطارهای ارم جزء قطارهای خودکششی برای مسافرت های حومه ای با قطار هستند. به‌این معنی که نیروی محرکه لازم برای حرکت این قطار توسط سیستم دیزلی هیدرولیک تأمین شده و برای حرکت نیازی به نیروی محرک الکتریکی از منبع خارجی ندارند. کوپه‌های عایق‌بندی شده مجهز به سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی قدرتمند یکی از مزایای مسافرت با قطار ارم است. این ریل باس به‌دلیل طراحی ارگونومیک امکان سفر راحت و بدون خستگی را برای مسافران فراهم می‎‌کند. سرعت بالا، راحتی کوپه‌ها و قیمت بسیار مناسب بلیط قطار اصلی‌ترین مزایای مسافرت با قطار اتوبوسی ارم است. همان‌طور که اشاره شد قطارهای ارم جزء قطارهای حومه‌ای به‌حساب می‌آیند و برای مسافرت در مسافت‌های کوتاه طراحی شده‌اند. اصلی‌ترین مسیر حرکت قطار ارم مسیر رفت و برگشت تهران به قم است. تهران به زنجان، تهران به پرند و تهران به هشتگرد دیگر مسیرهایی هستند که با قطارهای ارم می‌توان در آن‌ها تردد کرد.

شرکت های حمل و نقل ریلی و مسافرت با قطار در ایران

مسافرت با قطار در ایران یکی از موضوعاتی است که در دو دهه گذشته رشد قابل توجهی داشته است. با آغاز واگذاری مدیریت حمل و نقل ریلی کشور به بخش خصوصی از سال ۱۳۷۶ فصل تازه‌ای در این حوزه آغاز شد. شرکت رجا به‌عنوان نخستین شرکت پیشگام در صنعت سفرهای ریلی ایران از سال‌های پایانی دهه هفتاد فعالیت‌های خود را در قالب یک شرکت خصوصی آغاز کرد. با توسعه زیرساخت‌ها و پیشرفت امکانات و به دنبال آن استقبال از مسافرت با قطار در ایران روند خصوصی‌سازی ناوگان ریلی ایران در دهه هشتاد سرعت بیشتری پیدا کرد و از سال ۱۳۸۸ شرکت‌های مختلفی در این زمینه آغاز به‌کار کردند. در حال حاضر بیش از ده شرکت معتبر در صنعت حمل و نقل ریلی و راه‌آهن ایران مشغول به‌کار هستند. در ادامه با مهم‌ترین شرکت های حمل و نقل ریلی و انواع قطار در ایران بیشتر آشنا خواهیم شد.

• شرکت رجا

شرکت حمل و نقل ریلی رجا نماد صنعت راه‌آهن و مسافرت با قطار در ایران است. این شرکت خوشنام با بیش از دو دهه فعالیت در حوزه ریلی ایران قدیمی‌ترین و اولین شرکت غیر دولتی راه‌آهن در کشور است. شرکت رجا به‌دلیل در اختیار داشتن بیشترین تعداد قطار و همچنین دارا بودن بیشترین تنوع در کلاس‌بندی قطارها بزرگترین شرکت ریلی ایران است. شرکت رجا جزء معدود فعالان حوزه ریلی کشور است که قطارهای پنج ستاره و درجه یک را در مسیرهای ریلی ایران به‌کار گرفته است. از طرفی وارد کردن قطارهای سریع‌السیر یا تندرو به ناوگان ریلی ایران توسط شرکت رجا یکی دیگر از اقدامات نوآورانه و مهم این شرکت در صنعت حمل و نقل ریلی کشور است. فهرست قطارهای شرکت راه‌آهن ملی ایران به شرح زیر است:

• قطار پنج ستاره زندگی رجا
• قطار لوکس سپهر رجا
• قطار چهار ستاره پلور سبز رجا
• قطار چهار ستاره سبز رجا
• قطار چهار ستاره سیمرغ رجا
• قطار چهار ستاره پردیس رجا (ترن ست)
• قطار سه ستاره خلیج فارس رجا
• قطار سه ستاره طوس رجا
• قطار سه ستاره میلاد رجا
• قطار دلیجان رجا
• قطار اتوبوسی جدید رجا
• قطار اتوبوسی صبا
• قطار اتوبوسی ارم رجا

• شرکت راه آهن شرقی بنیاد (بُن ریل)

شرکت راه ‌آهن شرقی بنیاد یا بن ریل یکی از بزرگترین شرکت‌های فعال در حوزه مسافرت با قطار در ایران است. این شرکت از سال ۱۳۷۳ فعالیت‌های خود را در صنعت ریلی کشور آغاز کرد و در حال حاضر با در اختیار داشتن بیش از ۱۳۰ واگن یکی از مهم‌ترین شرکت‌های حمل و نقل ریلی ایران است. شرکت بن ریل به‌دلیل در اختیار داشتن قطارهای مدرن و مجهز و فعالیت در بسیاری از مسیرهای ریلی ایران جایگاه ویژه‌ای در حمل و نقل ریلی کشور دارد. مهم‌ترین قطارهای این شرکت عبارتند از:

• قطار غزال بنیاد

• قطار سروش

یکی از قطارهای درجه یک و مدرن ایران با کوپه‌های چهارتخته قطار سروش شرکت بن ریل است. این قطارها امکانات متعددی مانند پذیرایی رایگان، یخچال و مایکروویو، رستوران مدرن با امکان انتخاب از منوی متنوع، صندلی مخصوص کودک، اینترنت پر سرعت وای‌فای و خدمات ویژه حمل بار است.

• قطار پرستو

قطار پرستو یکی از قطارهای معروف شرکت بن ریل است. این قطار چهار ستاره دارای واگن‌هایی با ده کوپه چهارتخته و امکانات رفاهی متنوع است. اینترنت وای‌فای در هر کوپه، سیستم خواب مدرن و راحت، صبحانه و میان وعده رایگان، امکان رزرو و خرید غذا و سیستم تهویه مطبوع و کوپه‌های عایق از مهم‌ ترین امکانات قطار پرستو است.

• قطار سفیر بنیاد

• قطار پارسی بنیاد

• شرکت قطارهای فدک

شرکت قطارهای فدک یکی از بهترین و پرطرفدارترین شرکت‌های فعال در ناوگان ریلی کشور است. مسافرت با قطار فدک یکی از بهترین تجربه‌های گردشگران ایرانی است که باعث شده از قطارهای این شرکت با عنوان بهترین قطارهای ایران یاد کنند. شرکت قطارهای فدک فعالیت خود را با دویست واگن لوکس آغاز کرد و در ادامه به‌عنوان یکی از شرکت‌های ریلی تاپ‌کلاس در ایران شناخته شد. قطارهای فدک به‌دلیل ارائه سطح بالایی از امکانات کیفی و خدماتی از معدود قطارهای ایرانی هستند که در سطح فوق لوکس و بین‌المللی دسته‌بندی می‌شوند.

قطارهای فدک در چهار کلاس ویژه، بیزینس، اکونومی و عصرانه به مسافران خود سرویس می‌دهند. با خرید بلیط قطار فدک امکانات متعدد و جالب توجهی در اختیار مسافران قرار می‌گیرد تا مسافرت متفاوت و زیبایی با قطار را تجربه کنند.

• شرکت ریل ترابر سبا

ریل ترابر سبا یکی از شرکت‌های جدید و پیشگام در ارائه سرویس‌ها و خدمات به‌روز در صنعت حمل و نقل ریلی ایران است. شروع فعالیت‌های این شرکت مبتکر و خوش‌نام به سال ۱۳۸۸ برمی‌گردد. این شرکت با پنجاه واگن در مسیرهای تهران به مشهد  و تهران به اهواز وارد حوزه راه‌آهن و حمل و نقل ریلی ایران شد و در ادامه با افزایش تعداد واگن‌ها و قطارهای خود به یکی از نام‌های مطرح در زمینه مسافرت با قطار در ایران تبدیل شد. شهرت شرکت ریل ترابر سبا به‌دلیل قطارهای تندرو و مدرن غدیر است. این قطارها نخستین قطارهای سریع‌السیر کوپه‌ای در ایران هستند. قطارهای اتوبوسی نگین و قطار نگین VIP دیگر قطارهای مجهز و مطرح این شرکت هستند.

• شرکت جوپار

شرکت جوپار یکی دیگر از شرکت‌های بزرگ و مطرح در صنعت حمل و نقل ریلی کشور است که از سال ۱۳۸۱ فعالیت‌های خود را در این عرصه آغاز کرده است. شهرت این شرکت به‌دلیل قطارهای پارسی و قطارهای باری آن است. این شرکت با در اختیار داشتن بیش از ۱۵۰ واگن جزء بزرگترین شرکت‌های ریلی ایران به‌حساب می‌آید.

• دیگر شرکت های ریلی معتبر ایران

در حال حاضر شرکت‌های مختلفی در ناوگان ریلی کشور فعال بوده که در زمینه مسافرت با قطار نام‌هایی مطرح و معتبر به‌شمار می‌روند. علاوه بر شرکت‌های معرفی شده در این قسمت می‌توان از شرکت‌هایی همچون نورالرضا، کوثر، وانیا ریل، مهتاب سیر جم و رعد تبریز به‌عنوان برخی دیگر از شرکت‌های بزرگ و مهم در ناوگان حمل و نقل ریلی کشور یاد کرد.

میزان بار مجاز در مسافرت با قطار

پیش از آن‌که قوانین و ضوابط مرتبط با میزان بار مجاز در مسافرت با قطار را مورد بررسی قرار دهیم لازم است با دو موضوع مهم در ارتباط با بار قطار آشنا شویم. نخستین مطلب، مفهوم بار همراه در قطار است. بار همراه به وسایلی گفته می‌شود که مسافران می‌توانند با خود به داخل کوپه‌ها ببرند. بار همراه شامل وسایلی مانند کیف دستی و کوله‌پشتی، چمدان‌های کوچک و ساک‌های مسافرتی، لوازم شخصی و الکترونیکی، ویلچر و کالسکه نوزادان است. به استثنای ویلچر و کالسکه ابعاد این وسایل نباید از چهل سانتیمتر تجاوز کند. دومین موضوعی که در این ارتباط باید با آن آشنا شد بار غیر همراه یا توشه است.

بار توشه عبارت است از وسایلی که مسافران اجازه یا امکان حمل آن‌ها به داخل کوپه را ندارند و باید به قسمت حمل بار قطار تحویل دهند. مهم‌ترین مواردی که به‌عنوان بار توشه شناخته می‌شوند محموله‌ها و بسته‌های بزرگ، صندوق و جعبه‌های میوه و خوار و بار است. بارها و محموله‌های سنگین و وسایلی که ابعاد آن‌ها بیش از ۷۵ سانتی‌متر باشد بار توشه به‌حساب می‌آیند. در مورد بارهای توشه باید توجه شود که بسته‌بندی کامل و مناسبی داشته باشند تا در طول مسیر دچار آسیب نشوند. همچنین از قرار دادن اشیای قیمتی و گرانبها در قسمت بار توشه خودداری شود. برای تحویل بار توشه به واگن حمل بار بهتر است حد اقل یک‌ساعت قبل از زمان حرکت قطار در ایستگاه راه‌آهن حاضر شده و مراحل پرداخت هزینه بار و صدور بارنامه را انجام داد.

در مسافرت داخلی با قطار افراد می‌توانند تا سقف دویست کیلوگرم بار همراه داشته باشند. بار مسافرین دارای بلیط تمام‌بها تا سقف سی کیلوگرم و مسافرینی که بلیط نیم‌بها دارند تا سقف بیست کیلوگرم به‌صورت رایگان حمل خواهد شد. اضافه‌بار بیشتر از این میزان مشمول در پرداخت هزینه خواهد بود. در ضمن باید در نظر داشت که قطارها از پذیرش محموله‌هایی با ابعاد بیشتر از دو متر خودداری خواهند کرد.

در مسافرت خارجی با قطار بار را در دو گروه توشه همراه و توشه بارنامه‌ای تعریف می‌کنند. توشه همراه شامل وسایل شخصی و ضروری مسافر است و می‌تواند آن‌ها را با خود به داخل کوپه ببرد. توشه بارنامه‌ای به وسایلی گفته می‌شود که دارای بسته‌بندی مناسب سفر بوده و وسایلی مانند چمدان، کیف و محموله‌های بزرگ را شامل می‌شود. حداکثر بار مجاز برای هر فرد در مسافرت بین المللی با قطار ۱۵۰ کیلوگرم است. از این میزان تا سقف سی کیلوگرم برای بلیط تمام‌بها و تا سقف بیست کیلوگرم برای بلیط نیم‌بها رایگان خواهد بود و مسافرین باید برای حمل اضافه‌بار خود کرایه پرداخت کنند. برای تحویل توشه بارنامه‌ای در نظر داشته باشید که درهای واگن حمل بار در مسافرت خارجی با قطار یک ساعت قبل از حرکت بسته خواهد شد.

مزایا و معایب مسافرت با قطار

مزایا و معایب مسافرت با قطار چیست؟ تا به اینجا با موضوعات مختلفی در ارتباط با سفرهای ریلی آشنا شده‌ایم و از امکانات و ویژگی‌های قطارهای مختلف اطلاع داریم. با این وجود مسافرت با قطار مانند دیگر انواع سفر مزایا و معایب خاص خود را دارد. یکی از مهم‌ترین معضلاتی که مسافران در سفر ریلی از آن شکایت دارند سرعت پایین حرکت قطارها است. این موضوع باعث خستگی و بی‌حوصلگی بسیاری از مسافران می‌شود. توقف‌های طولانی در برخی از ایستگاه‌ها یکی دیگر از نکات منفی مسافرت با قطار است. سیستم تهویه نامناسب در برخی از قطارها یکی از ایرادات اساسی مسافرت با قطار است.

همچنین برخی از قطارها سیستم سرمایش نداشته و امکان تنظیم درجه حرارت سیستم گرمایشی از داخل کوپه وجود ندارد. برای برخی از مسافران همسفر شدن با افراد ناشناس در داخل یک کوپه در سفری که در اغلب اوقات طولانی خواهد بود یکی از نکات منفی مسافرت با قطار است. مشکلات جزیی از جمله گم کردن کوپه و صندلی، عدم رضایت از وضعیت بهداشت سرویس‌های بهداشتی و قیمت بالای مواد غذایی درون قطار از دیگر معایب سفر ریلی است.

در نقطه مقابل مسافرت با قطار دارای مزایای ویژه‌ای و متعددی است که سبب شده تا سفر ریلی یکی از پرمخاطب‌ترین انواع سفر باشد. برنامه‌های دقیق حرکت و عدم تأخیر در زمان حرکت اعلام شده یکی از بهترین مزایای سفر با قطار است. نداشتن تشریفات طولانی و وقت‌گیر قبل از سفر هم از دیگر مزایای این نوع مسافرت است و کافی است بیست دقیقه قبل از حرکت در ایستگاه راه‌آهن حضور داشت. قطار یکی از بهترین وسیله‌ها برای مسافرت گروهی است و سفر در یک کوپه اختصاصی در کنار دوستان یا خانواده بهترین خاطرات را رقم خواهد زد. ایمنی بالای سفر و بی‌تأثیر بودن شرایط جوی بر حرکت قطارها از دیگر نکات مثبت سفر ریلی است. کمترین آمار تلفات در سفر مربوط به مسافرت با قطار است. یکی از مزایای مهم سفر با قطار قرار گرفتن ایستگاه‌های راه‌آهن در مرکز شهرها است.

این موضوع باعث راحتی مسافران و گردشگران برای رفتن به نقاط مختلف در مقصد و دسترسی آسان به ایستگاه راه‌آهن مبدأ می‌شود. در مسافرت با قطار محدودیت حمل بار وجود ندارد و در اکثر مواقع مسافران می‌توانند با خیال راحت کلیه وسایل خود را به داخل کوپه ببرند. آسان بودن خرید بلیط قطار، قیمت مناسب و ارزان بلیط، آرامش و راحتی در حین سفر و در اختیار داشتن امکانات مختلف از دیگر مزایای مهم مسافرت با قطار به‌شمار می‌رود.

جمع‌بندی درباره مسافرت با قطار

بیش از دو قرن است که قطارها یکی از بهترین و وفادارترین همراهان انسان در روزهای تلخ و شیرین تاریخ به‌حساب می‌آیند. مسافرت با قطار در دو قرن گذشته یکی از پرمخاطب‌ترین شیوه‌ها برای جابجایی شهروندان در کشورهای مختلف بوده است. در تمام این سال‌ها تلاش متصدیان امور معطوف به افزایش کیفیت قطارها و توسعه خطوط ریلی بوده است و این امر به گستردگی هرچه بیشتر شبکه‌های ریلی جهان دامن زده است. مسیرهای صعب‌العبور و طولانی، ایستگاه‌های مختلف و انبوهی از قطارها با ظرفیت و امکانات و سرعت‌های مختلف، ارکان و اساس مسافرت با قطار را شکل داده‌اند.

در این مقاله از مجله گردشگری الی گشت با مفاهیم و قوانین مهم سفرهای ریلی در ایران آشنا شده و از امکانات و قابلیت‌های قطارهای مختلف کشورمان آگاه شدیم. در حال حاضر حدود ۱۳۵ هزار کیلومتر مسیر ریلی استاندارد در کشور وجود دارد که در طول سال میلیون‌ها مسافر را بین شهرهای مختلف سرزمین ایران جابجا می‌کنند. راه‌آهن ایران در سال ۱۳۰۶ تأسیس شده و تا به امروز توسط سازمان راه‌آهن ملی ایران مدیریت می‌شود. از سال ۱۳۷۶ شرکت‌های مختلفی در بخش خصوصی به توسعه و به‌روز رسانی ناوگان ریلی کشور کمک کرده‌اند.

این پیشرفت روز افزون که با همکاری بسیاری از سازمان‌ها و افراد متخصص حاصل شده است نقش به‌سزایی در توسعه گردشگری و رونق اکوتوریسم در سرزمین زیبای ایران خواهد داشت. برای مسافرت در ایران با قطار و آشنایی با زیبایی و شکوه این سرزمین می‌توانید خرید بلیط قطار در الی گشت را تجربه کنید. هر نقطه از این سرزمین مقصدی شگفت‌انگیز خواهد بود و برای رسیدن به هر مقصد قطاری با داستان‌ها و خاطرات خود آماده حرکت است!