هر کسی که بخواهد از ایران به کشورهای دیگر سفر کند، باید چند کار را انجام دهد. یکی از این کارها پرداخت عوارض خروج از کشور است. این عوارض (Departure Tax)، هزینه ای است که هر مسافر باید قبل از ترک مرزهای ایران بدهد. این قانون از سال ۱۳۶۴ در ایران وجود دارد، ولی از سال ۱۳۹۸، با نام «مالیات خروج از کشور» شناخته می شود. پول دریافت شده به حساب دولت می رود؛ البته که بخش کمی از آن به سازمان گردشگری هم تعلق می گیرد.
قوانین این حوزه همیشه در حال تغییر است؛ برای نمونه تا چند سال پیش بچه های زیر هفت سال نیازی به پرداخت عوارض نداشتند، ولی الان حتی نوزادان هم باید این عوارض را بپردازند، همچنین باید بدانید که این عوارض خروج از کشور فقط برای سفرهای هوایی نیست، بلکه خروج از طریق راه های زمینی و دریایی را نیز شامل می شود. با راهنمایی متخصصان الی گشت می توانید این مرحله را راحت تر طی کنید.
سفرهای هوایی دارای قوانین و شرایط بسیار مهم دیگری هم هستند که می‌توانید تمامی آن‌ها را در صفحه مسافرت با هواپیما مطالعه کنید.
عوارض خروج از کشور دانشجویان
به دلایل مختلف می‌توان از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف شد. یکی از راه‌های اخذ معافیت شامل عوارض خروج از کشور دانشجویان است که قصد دارند برای ادامه تحصیل به سایر کشورها سفر کنند. بنا به مطالبی که در سامانه مشارکت دانشجو «نشا» منتشر شده است؛ دانشجویانی که در این سامانه ثبت‌نام کنند، از پرداخت هزینه عوارض خروج از کشور معافند. ثبت‌نام در سامانه نشا برای هر دانشجویی که اقدام به تحصیل در خارج از کشور می‌کند، الزامیست. علاوه‌بر‌این، این سامانه مسئول پرداخت ارز دانشجویی به دانشجویان نیز است.
داشتن گواهی اشتغال به تحصیل و گرفتن مهر اجازه خروج، برای تشکیل پرونده در سفارت الزامی است، به همین دلیل دانشجویانی که قصد دارند برای ترم اول و شروع تحصیل به خارج از ایران سفر کنند، باید طبق روال عادی عوارض خروج از کشور خود را پرداخت نمایند. این هزینه تا سال ۱۳۹۶ برای هر نفر مبلغ ۷۵ هزار تومان بود اما طی افزایش سه برابری این مبلغ، مسافران موظفند برای سفر اول خود مبلغ ۲۲۰ پرداخت کنند و این امر برای دانشجویانی که قصد خروج از کشور به بهانه ادامه تحصیل را دارند نگرانی ایجاد کرده است، زیرا دانشجویان معمولا برای اخذ ویزا باید یک مرتبه به کشورهای مجاور مثل ارمنستان و ترکیه سفر کنند، پس برای سفر به مقصد کشور اصلی مجبورند مبلغ ۳۳۰ هزار تومان بپردازند و اگر بار سوم مجبور به ترک کشور شوند وادار به پرداخت ۴۴۰ هزار تومان خواهند شد.
مهر اجازه خروج دانشجویی در پاسپورت چیست ؟
مهر اجازه خروج دانشجویی مجوزی است که توسط نمایندگی های جمهوری اسلامی (کنسولگری‌ها) ایران در خارج از کشور در گذرنامه ثبت می‌شود و به واسطه آن صاحب گذرنامه می‌تواند هر سال سه نوبت از معافیت استفاده نمایند بشرط آنکه فاصله دو ورود به کشور بیش از سه ماه باشد.
برای تشکیل پرونده در بخش کنسولی سفارت باید ابتدا در سامانه تاک ثبت نام کنید. برای ثبت نام در سامانه تاک باید مدارک زیر را به صورت اسکن شده در سایت آپلود کنید.
- کارت ملی یا شناسنامه متقاضی
- گذرنامه متقاضی
- کارت اقامت متقاضی
- آخرین مدرک تحصیلی (اگر مدرک تحصیلی قبلی شما از ایران است، به ترجمه انگلیسی نیازی نیست و صرفا تصویر دانشنامه به زبان فارسی را آپلود کنید.)
- عکس جدید گذرنامه‌ای
پس از طی کردن این مرحله، گواهی اشتغال به تحصیل را با تاریخ جدید و با مهر دانشگاه از دانشگاه محل تحصیل بگیرید، آپلود کرده و کد رهگیری دریافت نمائید. حال تصویر مدارک خود را همراه با فرم تشکیل پرونده دانشجویی، جهت تایید نهایی به صورت حضوری به بخش کنسولی سفارت ببرید یا با پست ارسال نمایید.
عوارض خروج از کشور زمینی
هزینه عوارض خروج از کشور ایران به صورت زمینی برای مسافران عادی در سال ۱۴۰۲ به شرح زیر است:
- برای سفر اول ۲۵۰ هزار تومان
- برای سفر دوم ۶۰۰ هزار تومان
- برای سفر سوم و بیشتر ۸۰۰ هزار تومان
این مبلغ بستگی به نوع مرز و مقصد سفر دارد. برای مسافران زائر، مرزنشین و تیم های ملی، نرخ های متفاوتی در نظر گرفته شده است.
مطالب مرتبط:
قوانین جدید برای اخذ ارز مسافرتی در سال ۱۴۰۱ چگونه است؟
روش های پرداخت عوارض خروج از کشور
برای پرداخت عوارض خروج از کشور می توانید از روش های زیر استفاده کنید:
-
- پرداخت در فرودگاه: این روش قدیمی ترین روش است، اما زمان بر است.
- پرداخت از طریق شعب بانک ملی ایران: این روش فقط در شعب ارزی بانک ملی ایران قابل انجام است.
- پرداخت از طریق ATM: دستگاههای خودپرداز GSS دستگاههای خودپرداز بدون نقد(Cashless ATM) هستند که در فرودگاه امام خمینی و بعضی دیگر از فرودگاه‌های کشور نصب شده اند.
- پرداخت به صورت آنلاین: این روش با استفاده از سامانه آنلاین پرداخت عوارض خروج از کشور(سامانه پرداخت سداد) فراهم شده است.
- پرداخت با کارتخوان پرداخت الکترونیک سداد: با توجه به اتصال دستگاه های کارتخوان به سامانه پلیس گذرنامه، امکان پرداخت هزینه خروج از کشور توسط دستگاههای کارتخوان سداد برای مسافران فراهم شده است.آدرس سایت سداد برای پرداخت اینترنتی عوارض جهت خروج از کشور: ir
- پرداخت با اپلیکیشن ایوا IVA: اپلیکیشن ایوا، اپلیکیشن پرداخت عوارض خروج است که امکان پرداخت عوارض خروج از کشور از طریق موبایل را برای مسافران فراهم کرده است.
نرخ عوارض خروج از کشور در سال ۱۴۰۲ چقدر است؟
عوارض خروج از کشور ایران برای مسافران عادی در سال ۱۴۰۲ بین ۴۰۰ هزار تومان تا ۸۰۰ هزار تومان باشد. این مبلغ بستگی به تعداد سفرهای خارجی در یک سال دارد. برای سفر اول ۴۰۰ هزار تومان، برای سفر دوم ۶۰۰ هزار تومان و برای سفر سوم و بیشتر ۸۰۰ هزار تومان. این عوارض را باید از طریق درگاه های پرداخت الکترونیکی و به حساب بانک ملی واریز کنید. این مبلغ برای سفرهای حج تمتع و عمره هم به ترتیب ۱۳۲ هزار تومان است.
چه افرادی از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف هستند؟
- دانشجویانی که با مجوز تحصیلی در کشورهای دیگر مشغول به تحصیل هستند. (در صورتی که بین سفرهای آنان بیشتر از ۳ ماه فاصله باشد)
- جانبازان و بیمارانی که برای پروسه درمان و با مجوز به کشورهای دیگر سفر می‌کنند. (همراه بیمار می تواند از تخفیف ۴۰ تا ۶۰ درصدی برای پرداخت عوارض برخوردار شود)
- خدمه پرواز و خدمه کشتی های تجاری و مسافربری
- ایرانیان مقیم کشورهای خارجی که دارای کارنامه شغلی از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی هستند.
- افراد با گذرنامه سیاسی
عوارض خروج از کشور هوایی
اگر قصد دارید به صورت هوایی نیز از مرزها خارج شوید، پرداخت عوارض خروج از کشور هوایی امری واجب است. جالب است بدانید که قانون دریافت این هزینه از سال ۱۳۶۴ اجرایی شد. در آن زمان از مسافران برای پرواز‌های اول، پنج هزار و برای سفرهای بعدی ۱۰ هزار تومان دریافت می‌کردند. دولت و مجلس وقت، علت دریافت این هزینه را جبران خسارات ناشی از جنگ عنوان کردند، ولی این هزینه پس از جنگ نیز پابرجا ماند، اما افزایش چندانی نداشت. در سال ۱۳۹۷ نرخ عوارض از ۷۵ هزار تومان به ۳۰۰ هزار تومان افزایش یافت و امسال این نرخ به ۴۰۰ هزار تومان رسیده است. ایران در حال حاضر جزء معدود کشور‌هایی است که این هزینه را دریافت می‌کند. اکنون به هزینه خروج از کشور برای گروه‌های مختلف می‌پردازیم.
| نوع مسافر | بار اول سفر در سال (ریال) | بار دوم سفر در سال (ریال) | بار سوم سفر در سال و بیشتر (ریال) | نوع مرز |
| عادی | ۴,۰۰۰,۰۰۰ | ۶,۰۰۰,۰۰۰ | ۸,۰۰۰,۰۰۰ | کلیه مرزها |
| زائر حج تمتع | ۱,۳۲۰,۰۰۰ | ۱,۹۸۰,۰۰۰ | ۲,۶۴۰,۰۰۰ | کلیه مرزها |
| زائر حج عمره | ۱,۳۲۰,۰۰۰ | ۱,۹۸۰,۰۰۰ | ۲,۶۴۰,۰۰۰ | کلیه مرزها |
| زائر عتبات | ۳۷۵,۰۰۰ | ۴۵۰,۰۰۰ | ۴۵۰,۰۰۰ | مرز هوایی |
| زائر عالیات | ۱۲۵,۰۰۰ | ۱۵۰,۰۰۰ | ۱۵,۰۰۰ | مرز زمینی و دریایی |
| مسافر مرزنشین | ۷۵۰,۰۰۰ | ۶,۰۰۰,۰۰۰ | ۸,۰۰۰,۰۰۰ | مرز هوایی |
| مسافر مرزنشین | ۲۵۰,۰۰۰ | ۶,۰۰۰,۰۰۰ | ۸,۰۰۰,۰۰۰ | مرز زمینی و دریایی |
| تیم‌های ملی | ۲,۶۴۰,۰۰۰ | ۲,۶۴۰,۰۰۰ | ۲,۶۴۰,۰۰۰ | کلیه مرزها |
عوارض خروج از کشور برای زائرین حج تمتع و عمره
عوارض خروج از کشور برای زائرین حج تمتع و عمره در سال ۱۴۰۲ به شرح زیر است:
- برای سفر اول ۱۳۲ هزار تومان
- برای سفر دوم ۱۹۸ هزار تومان
- برای سفر سوم و بیشتر ۲۶۴ هزار تومان
این نرخ ها برای کلیه مرزها یکسان است.
عوارض خروج از کشور برای زائرین عتبات و عالیات
عوارض خروج از کشور برای زائرین عتبات و عالیات در سال ۱۴۰۲ به شرح زیر است:
- برای سفر اول ۳۷۵ هزار تومان (اگر از مرز هوایی خارج شوند)
- برای سفر اول ۱۲۵ هزار تومان (اگر از مرز زمینی یا دریایی خارج شوند)
- برای سفر دوم ۴۵۰ هزار تومان (اگر از مرز هوایی خارج شوند)
- برای سفر دوم ۱۵۰ هزار تومان (اگر از مرز زمینی یا دریایی خارج شوند)
- برای سفر سوم و بیشتر ۴۵۰ هزار تومان (اگر از مرز هوایی خارج شوند)
- برای سفر سوم و بیشتر ۱۵ هزار تومان (اگر از مرز زمینی یا دریایی خارج شوند)
این مبلغ بستگی به نوع مرز و مقصد سفر دارد. این نرخ‌ها برای مقاصد زیارتی عتبات و عالیات گذاشته شده است.
عوارض خروج از کشور برای مرزنشینان
عوارض خروج از کشور ایران برای مرزنشینان در سال ۱۴۰۲ به شرح زیر است:
- برای سفر اول ۷۵۰ هزار تومان (اگر از مرز هوایی خارج شوند)
- برای سفر اول ۲۵۰ هزار تومان (اگر از مرز زمینی یا دریایی خارج شوند)
- برای سفر دوم ۶۰۰ هزار تومان (اگر از مرز هوایی خارج شوند)
- برای سفر دوم ۶۰۰ هزار تومان (اگر از مرز زمینی یا دریایی خارج شوند)
- برای سفر سوم و بیشتر ۸۰۰ هزار تومان (اگر از مرز هوایی خارج شوند)
- برای سفر سوم و بیشتر ۸۰۰ هزار تومان (اگر از مرز زمینی یا دریایی خارج شوند)
این مبلغ بستگی به نوع مرز و مقصد سفر دارد. این نرخ ها برای مسافران مقیم در مناطق محدوده مرزی گذاشته شده است.
عوارض خروج از کشور برای ورزشکاران تیم ملی
عوارض خروج از کشور ایران برای ورزشکاران در سال ۱۴۰۲ به شرح زیر است:
- برای هر بار سفر ۲۶۴ هزار تومان
این مبلغ بستگی به نوع مرز و مقصد سفر ندارد. این نرخ ها برای تیم های ملی ورزشکاری که با مجوز وزارت ورزش و جوانان به کشورهای خارجی سفر می کنند گذاشته شده است.
این نرخ‌ها احتمالا در سال ۱۴۰۲ شمسی یا ثابت خواهد بود یا چند درصد افزایش خواهد یافت. برای اطلاع از روش‌های ارزان سفر کردن، به سایت الی گشت رجوع کنید تا از آفرهای ویژه ما بهره‌مند شوید.
تنها موضوع ناگفته تا اینجا، مسئله زمان پرداخت عوارض خروج از کشور است. مسافران می‌توانند برای سفرهای خود در طول یک سال، در هر بازه زمانی پیش از سفر، عوارض را پرداخت نمایید. فراموش نکنید که امکان پرداخت عوارض خروج از کشور برای سال بعدی وجود ندارد. حداقل نیز باید قبل از یک بازه زمانی مشخص قبل سفر خود، هزینۀ عوارض را پرداخت کنید. این بازه زمانی طبق قانون ۳۰ دقیقه در نظر گرفته شده است؛ یعنی باید حداقل ۳۰ دقیقه قبل از انجام سفر این عوارض را بپردازید. بنابراین، این کار را به دقاقی پایانی موکول نکنید.
مدارک مورد نیاز برای پرداخت عوارض
برای پرداخت این عوارض به مدارک خاصی نیاز ندارید. تنها باید کارت عابر بانکی عضو سامانه شتاب داشته باشید و مشخصات خود را وارد کنید.
زمان پرداخت عوارض خروج از کشور
مسافران می توانند این هزینه را در هر زمانی قبل از سفرهای یک ساله خود بدهند. اما نمی توانند برای سال آینده پرداخت کنند. همچنین باید حداقل ۳۰ دقیقه قبل از سفر این هزینه را انجام دهند. قانون این طور است. پس این کار را برای آخرین لحظات نگذارید.
عوامل تاثیرگذار بر مبلغ عوارض خروج از کشور
عوارض خروج از کشور بر اساس قانون بودجه تعیین می شود. دولت سعی دارد که با دریافت این عوارض بخشی از منابع مالی خود را تامین کند. اگر بودجه دولت کافی باشد، ممکن است عوارض سفرهای خارجی کاهش یابد. اما اگر دولت با کسری بودجه روبرو باشد، ممکن است عوارض سفرهای خارجی افزایش یابد. پس قانون بودجه عامل مؤثری در قیمت عوارض خروج از کشور است و هر سال ممکن است تغییر کند.
پرداخت عوارض خروج از کشور مسافرتی به صورت الکترونیکی
سرهنگ مجید صمدی، رییس پلیس گذرنامه و مهاجرت ناجا، اخیرا خبر داد که عوارض خروج از کشور باید به صورت الکترونیکی پرداخت شود و روش کاغذی دیگر قابل قبول نیست. این طرح می تواند برای مسافران مفید باشد زیرا از تخلفات، جعل فیش ها و تزاحمات ناشی از پرداخت عوارض جلوگیری می کند.
پیشنهاد کاهش رقم عوارض خروج از کشور
علی اصغر مونسان، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، درباره افزایش عوارض خروج از کشور گفت: ما با عدد اعلام شده موافق نبودیم و هماهنگی کافی با ما نشده بود. وی افزود: ما فقط به افزایش منطقی و نرمال عوارض رضایت داریم و با توجه به شرایط فعلی، این مسئله را از طریق دکتر جهانگیری دنبال خواهیم کرد.
علی اصغر مونسان، گفت: ما پیشنهاد کاهش عوارض خروج از کشور را به آقای نوبخت ارسال کرده ایم و امیدواریم در جلسات بعدی با آن ها، به یک عدد منطقی برسیم و عوارض را کمتر از رقم فعلی کنیم. وی افزود: ما می خواهیم عوارض خروج از کشور را برای توسعه زیرساخت های گردشگری و جذب گردشگران خارجی استفاده کنیم، چون این کار برای کشور سودآور است. مونسان در پاسخ به انتقاداتی که به دولت بابت نگاه درآمدزایانه به عوارض خروج از کشور شده بود، گفت: ما چنین نگاهی نداریم و فقط می خواهیم عوارض را به صورت نرمال و منطقی افزایش دهیم و هدف ما تقویت صنعت گردشگری در داخل است.
عوارض خروج از کشور دانشجویان
دانشجویانی که برای تحصیل به کشورهای دیگر می روند، می توانند از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف شوند. برای این کار، باید در سامانه مشارکت دانشجو «نشا» ثبت‌نام کنند. این سامانه در سایت نشا منتشر شده است؛ دانشجویان باید در آن ثبت‌نام کنند تا از پرداخت هزینه عوارض خروج از کشور معاف شوند. ثبت نام در سامانه نشا برای همه دانشجویانی که قصد تحصیل در خارج از کشور را دارند، ضروریست. همچنین، این سامانه مسئول پرداخت ارز دانشجویی به دانشجویان نیز است.
هزینه عوارض خروج از کشور برای دانشجویان
به نظر می رسد که عوارض خروج از کشور ایران برای دانشجویان در سال ۱۴۰۲ بین ۴۰۰ هزار تومان تا ۸۰۰ هزار تومان باشد. این مبلغ بستگی به تعداد سفرهای خارجی در یک سال دارد. برای سفر اول ۴۰۰ هزار تومان، برای سفر دوم ۶۰۰ هزار تومان و برای سفر سوم و بیشتر ۸۰۰ هزار تومان. این عوارض را باید از طریق درگاه‌های پرداخت الکترونیکی و به حساب بانک ملی واریز کنید.
برخی دانشجویان از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف هستند. مثلا:
- دانشجویان و دانش آموزان مقیم خارج
- دانشجویانی که در سامانه نشا ثبت نام کنند
- دانشجویانی که مهر اجازه خروج دانشجویی در گذرنامه داشته باشند
مهر اجازه خروج دانشجویی در پاسپورت چیست ؟
اگر دانشجو هستید و می خواهید از عوارض خروج از کشور معاف شوید، باید مهر اجازه خروج دانشجویی را در گذرنامه خود بگیرید. این مهر توسط نمایندگی های جمهوری اسلامی (کنسولگری‌ها) ایران در خارج از کشور صادر می شود و به شما این امکان را می دهد که هر سال سه بار با فاصله بیش از سه ماه به کشور برگردید. برای درخواست این مهر، باید ابتدا در سامانه تاک ثبت نام کنید. در سامانه تاک، باید مدارک زیر را به صورت الکترونیکی آپلود کنید: کارت ملی یا شناسنامه، گذرنامه، کارت اقامت، آخرین مدرک تحصیلی (اگر مدرک تحصیلی قبلی شما از ایران است، فقط تصویر دانشنامه به زبان فارسی را آپلود کنید.)، عکس جدید گذرنامه ای.
بعد از ثبت نام در سامانه تاک باید گواهی اشتغال به تحصیل با تاریخ جدید و با مهر دانشگاه را از دانشگاه خود بگیرید و آپلود کنید. سپس کد رهگیری را دریافت کنید. در آخر، تصویر مدارک و فرم تشکیل پرونده دانشجویی را به صورت حضوری یا پستی به بخش کنسولی سفارت بفرستید یا ببرید تا نهایتا مهر اجازه خروج دانشجویی را در گذرنامه خود دریافت کنید.
در ادامه پیشنهاد می دهیم قوانین مربوط به ارز ورودی به کشور را در مقاله «ورود اسکناس ارز به ایران» دنبال کنید.
سوالات متداول درباره عوارض خروج از کشور:
-
آیا برای کودکان هم باید عوارض بپردازیم؟
بله. چه سفر هوایی باشد و چه زمینی برای کودکان نیز باید عوارض خروج از کشور را پرداخت کرد.به ازای هر مسافر، نرخ عوارض با بلیط پرواز و کد ملی محاسبه شده و به او اعلام می شود.
-
آیا کشورهای خارجی هم قانون پرداخت عوارض خروج را دارند؟
چند کشور دیگر هم مثل ایران عوارض خروج از کشور می گیرند. مثلا استرالیا، اتریش، کامبوج و چین. چین فقط برای سفرهای هوایی این هزینه را می خواهد. سفرهای زمینی و دریایی رایگان هستند. بقیه کشورها هم این هزینه را به قیمت بلیط اضافه کرده اند. قبل از سفرتان، عوارض خروج را بپردازید. توجه کنید که عوارض خروج هر سال تغییر می‌کند. پس فقط برای سفرهای یک ساله معتبر است. همچنین مبلغ عوارض خروج با تورم بالاتر می رود. پس در سال ۱۴۰۲ این مبلغ زیادتر خواهد شد. منتظر نظرات و سوالات شما هستیم.
جمع بندی عوارض خروج از کشور ایران
عوارض خروج از کشور نوعی دریافت مالیات از مسافرانی است که با گذرنامه جمهوری اسلامی ایران از کشور خارج می شوند. این عوارض بر اساس قانون بودجه تعیین می شود و هر سال ممکن است تغییر کند. عوارض خروج از کشور برای مسافران عادی، زائرین، مرزنشینان و ورزشکاران متفاوت است و بستگی به نوع مرز و مقصد سفر دارد. عوارض خروج از کشور باید به صورت الکترونیکی از طریق حساب بانک ملی پرداخت شود. برخی افراد از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف هستند.
۶ نظرات
یعنی من که یه بار سالها پیش رفتم ترکیه الان بخوام برا دومین بار برم، باید هزینه عوارض بار دومو بپردازم؟
خیلی اوضاع بدی شده. تازه می خوان هر ۳ سال بیشترش هم کنن!
الان کسی که میره حج باید هزینه خروج کمتری بپردازه؟
سلام .من یه سوال دارم لطفا راهنمایی کنید .من حدود ۶سال هست آلمان هستم الان میخوام از آلمان برم ترکیه آیا باتوجه به اینکه پاسپورت ایرانی دارم نیاز به گرفتن ویزا ترکیه دارم .ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام به خواننده گرامی علی
امکان سفر توریستی و اقامت تا ۹۰ روز در کشور ترکیه با پاسپورت ایرانی وجود دارد و مشکلی نخواهید داشت.
یه سوال این بار اول و دوم در یکسال هستش؟