مطالب مرتبط: قلعه فلک افلاک، شاهکار معماری در لرستان راهنمای سفر به لرستان
قلعه تاریخی فلک الافلاک یکی از برترین جاذبه های گردشگری کشور است که استان لرستان و شهر سرسبز خرم آباد قرار گرفته است. تاریخچه این قلعه، که نام قدیمش دژ شاپور خواست است، به دوره ساسانیان باز می گردد. این قلعه که برفراز تپه ای مشرف به شهر قرار دارد، در دوره قاجار و زمان فتحعلی شاه بازسازی شده است.
بنای آجری فلک الافلاک یکی از ارزشمند ترین ابنیه تاریخی در غرب کشور است که بعد از گذشت سالیان دراز هنوز هم شکوه و صلابت خود را حفظ کرده است. کارشناسان احتمال می دهند که نام فلک الافلاک از دوران قاجار بر روی این قلعه باستانی نهاده شده است. امروزه در قلعه فلک الافلاک، یکی از مدرن ترین و بهترین موزه های مردم شناسی کشور فعالیت می کند. قلعه شگفت انگیز فلک الافلاک، با شماره ۸۳۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
سال های سال است که مسئولین در صدد به ثبت رساندن این قلعه تاریخی در فهرست میراث جهانی یونسکو هستند. به دلیل وجود برخی اشکالات در فضای اطراف این قلعه که متاسفانه تاکنون نیز بر طرف نشده اند، این بنا همچنان در فهرست انتظار برای جهانی شدن قرار دارد.
برای اینکه یک اثر به ثبت جهانی برسد، باید ویژگی ها و معیارهایی خاص داشته باشد. معیارهای مورد نیاز برای به ثبت رسیدن یک اثر فرهنگی – تاریخی می گویند که مکان مورد نظر، باید نشان دهنده یک شاهکار نبوغ و خلاقیت انسانی، نشان دهنده تبادل ارزش های انسانی در یک منطقه از لحاظ پیشرفت معماری یا فناوری، بی همتا بودن و … باشد. با توجه به موارد بالا، قلعه تاریخی فلک الافلاک، این پتانسیل را دارد که در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گیرد.
دلیل اینکه این سایت هنوز جهانی نشده است، مدیریت نابسامان حریم اطراف این قلعه است. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در سال های گذشته درصدد بر طرف کردن این مشکل بر آمده بود و شروع به خریدن این فضاها از نهادهای نظامی کشور کرد.
مسئولان سازمان میراث فرهنگی، اطمینان دادند که تا ۲ سال آینده تمامی زمین های حومه این قلعه خریداری می گردد و پرونده ثبت این اثر در یونسکو دوباره فعال خواهد شد. در این راستا، آزادسازی کامل حریم این قلعه و جلوگیری از ساخت و سازهای جدید در اطراف آن در دستور کار قرار خواهد گرفت.
استاندار لرستان در اینباره گفت: «با پیگیری های صورت گرفته، سند این مجموعه تاریخی اخذ شد و این امر منجر به تسهیل امور مربوط به آزادسازی زمین های اطراف و ساماندهی آن خواهد شد.» امید است که با پیگیری های مسئولان، شاهد جهانی شدن این قلعه شگفت انگیز ساسانی در استان لرستان باشیم.
