جزیره مرجانی ایران یکی از جذابیت‌هایی است که نمی توان آن را نادیده گرفت. خلیج فارس یکی از مراکز اصلی جزایر مرجانی در دنیا است. در سال های اخیر گردشگری ساحلی بشدت رواج پیدا کرده و توانسته به خوبی صنعت گردشگری را توسعه دهد. در کشور ما ایران، جزیره های خلیج فارس در صنعت گردشگری یک نام تجاری هستند که جاذبه های تعریف شده ای دارند. در این بین مناطق مرجانی یکی از مقاصد پرطرفدار گردشگری محسوب می شوند که ما در این مقاله قصد داریم چند جزیره مرجانی ایران را که بسیار معروف نیز هستند، به شما معرفی کنیم.
نحوه تشکیل جزایر مرجانی
بطور حتم تاکنون نام جزیره های مرجانی به گوش شما خورده است. مرجان ها بطور کلی به صورت کُلُنی زندگی می کنند. تکثیر مرجان ها از طریق نوزادان آن ها و یا پلانولاها صورت می گیرد. کلونی هایی که از این نوزادان بوجود می آیند در طول زمان جزایر مرجانی را تشکیل می دهند. در حالت کلی تشکیل جزیره مرجانی ایران و جزایر مرجانی کل دنیا، به سه حالت اصلی صورت می گیرد. اول از همه بوسیله رگه های مرجانی حصاری یا سدی، بعد از آن بوسیله ریشه های مرجانی و در آخر بوسیله ایجاد جزایر مرجانی که هر کدام تعریف خود را دارند.
- انواع مختلف مرجان ها از نظر نحوه تشکیل
رگه های مرجانی سدی یا حصاری دسته اول هستند که در فاصله چند کیلومتری با خشکی شکل می‌گیرند و به نوعی مرداب یا آبگیر در درون آنها به وجود می‌آید. گاهی اوقات اندازه و بزرگی این آبگیر ها تا حدودی است که یک کشتی بزرگ می تواند به راحتی در آن لنگر انداخته و مستقر شود. معروفترین این گونه از مرجان ها را می توانید در استرالیا ببینید. مرجان های ریشه یا همان ریشه های مرجانی در مکان هایی با فاصله کمتر به خشکی تشکیل می شوند و آبگیر هایی عمیق را ایجاد می‌کنند. معروفترین آنها در هاوایی وجود دارد.
سومین نوع که جزایر مرجانی نامیده می‌شوند مانند جزیره مرجانی ایران، شکل بیضوی یا به طور معمول نعل اسبی دارند و به طور معمول باعث می‌شوند که آبگیری کم عمق از آب های مجاور به وجود آید. هزاران نوع از این دسته جزایر را می توانید در قسمت های مختلف اقیانوس های آرام و هند بوضوح بینید. حال اگر یک توده زمین به طور آهسته به درون آب فرو برود، مرجان هایی که در این منطقه ایجاد می شوند، جزایر مرجانی ریشه ای نام گذاری خواهند شد. در این بین هرچه زمین به فرو رفتن خود بیشتر تمایل داشته باشد، توده های مرجانی بیشتر جدا شده و آبگیر بین آنها و زمین پهن تر خواهد شد. در نهایت زمین فرو رفته کاملا محو می‌شود و فقط جزیره مرجانی که به وجود آمده قابل دیدن است.
جزایر مرجانی ایران
جزیره مرجانی ایران امروزه یکی از مقاصد بسیار جذاب گردشگری در کشورمان بحساب می آید. البته این صخره های مرجانی به راحتی در معرض تخریب و نابودی قرار گرفته اند و تمام این اتفاقات به واسطه عوامل طبیعی و انسانی پیش آمده کرده است. بیش از نیمی از بخش های مرجانی در جهان به واسطه فعالیت های انسانی در حال انقراض و نابودی هستند و بهره برداری کردن بیش از ظرفیت و اندازه از سواحل مرجانی، یک تهدید بالقوه برای این اکوسیستم به حساب می‌آید. به طور حتم می دانید که مناطق مرجانی مکانی برای تخم گذاری و همینطور تغذیه گونه‌های دریایی هستند و تنوع زیستی در این مناطق بسیار بالا است، به همین دلیل اهمیت زیادی دارند. خلیج فارس نیز به عنوان با ارزش ترین زیستگاه اکوسیستمی مرجانی، از موقعیت بسیار حساسی برخوردار است.
بررسی هایی که توسط کارشناسان محیط زیست انجام شده خبر از این موضوع می دهد که تقریباً تمام قسمت های جزایر ایرانی به واسطه آبسنگ های مرجانی، پوشیده شده و محاصره شده اند و به طور کلی این آب سنگ های حاشیه ای، ساختار اصلی در خطوط کشور ما را تشکیل می‌دهند. از جمله مهمترین مناطق مرجانی ایران جزیره های خارک، خارکو، فارسی، طاهری، کیش، لاوان، هندورابی، فارور، بنی فارور، شیدور، تنب بزرگ، تنب کوچک، سیری، لارک و ابوموسی، هنگام، قشم، هرمز، خلیج نایبند، خلیج چابهار و غیره هستند. هدف ما از به تحریر درآوردن این مقاله معرفی جزایر مرجانی ایران است که به صورت عمده بیشتر شناخته شده هستند و به دلیل رسیدگی هایی که در آنها اتفاق افتاده، مناطق گردشگری معتبر، شناخته شده و محبوبی به حساب می آیند. مانند جزایر کیش، قشم، لارک و هنگام.
معرفی جزیره مرجانی ایران
در این بخش از مقاله، جزیره هایی را که بیشترین حجم مرجان‌ها در آنها دیده شده است را به شما معرفی خواهیم کرد.
۱- قشم زیبا، اولین جزیره مرجانی ایران
در این قسمت قصد داریم تا شما را با یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری کشورمان یعنی جزیره مرجانی قشم آشنا کنیم. این جزیره مرجانی ایران در ۲۲ کیلومتری جنوب شهر بندرعباس قرار گرفته است و دو بندرگاه کوچک به نام های بندر درگهان و بندر قشم نیز دارد. قشم مرکز این جزیره است که در شرقی‌ترین نقطه جزیره قرار گرفته است. تقریباً از دهه ۷۰ یا ۸۰ هجری شمسی قشم در دسته مناطق آزاد تجاری قرار گرفت و به همین دلیل کسب و کار در این جزیره رونق پیدا کرد. انگیزه بیشتر گردشگرانی که به این جزیره مرجانی ایران سفر می کنند بعد از بازدید از جذابیت های طبیعی، استفاده کردن و خرید از بازارهای قشم است. این جزیره را بزرگترین جزیره ایران می‌دانند که در تنگه هرمز واقع شده و به شهرهای بندرعباس، جزیره لارک، بندر خمیر، تمب کوچک وتمب بزرگ و همچنین جزیره هنگام، همسایه است. مساحت زیادی دارد، تنوع آب و هوایی بالایی دارد و همین عوامل سبب به وجود آمدن پدیده های طبیعی و خاص در این جزیره شده‌اند. آب و هوای این جزیره مرجانی ایران در اکثر اوقات سال گرم و مرطوب است و دمای بالای هوا و همینطور تابش مستقیم آفتاب می تواند راهی طبیعی برای تغییر رنگ پوست شما باشد. اگر با گرمای هوا مشکل دارید به هیچ عنوان در فصل های تابستان و بهار به این جزیره مرجانی ایران سفر نکنید و در عوض پاییز و زمستان را انتخاب کنید که به راحتی می توانید با یک لباس تابستانه در این جزیره قدم بزنید.
این جزیره مرجانی ایران جاذبه‌های بسیار زیادی دارد مانند قلعه پرتغالی‌ها، برکه بی بی، چاه های تاریخی آب در اطراف قلعه لافت معروف به چاه های طلا که ۳۶۶ حلق هستند، مسجد و مقبره شیخ برخ مربوط به عصر خلیفه دوم، جنگل های دریایی حرا از لافت تا بندر خمیر، مسجد و مدرسه کمالیه، آرامگاه معروف شاه شهید، سواحل زیبای جنوبی جزیره، مسجد قبا، مسجد رمچاه، مسجد جامع قشم، مسجد روستای طبل، قبرستان انگلیسی ها، درخت کهنسال انجیر معابد معروف به درخت لور، سد دم یا پی پشت که از دوره ساسانیان بر جای مانده، نهالستان سلمانی، غارهای خربس، آرامگاه شیخ اندرآبی، کوه نمکدان از معادن قشم، سد خالصی، منطقه کوه کولغان، بنادر درگهان، سلخ، شیب دراز، مسن، میدان امام قلی خان، اسکله توریستی تبریز، ژئو پارک قشم و همچنین تنگه چاهکوه، دره ستاره افتاده، تنگه عالی، دره تندیس ها، دره شور، نمکدان، دولاب و غیره. در این جزیره مرجانی ایران زیبایی ها و جاذبه های گردشگری کم نیستند.
- راه های دسترسی به جزیره مرجانی قشم
شما برای سفر به قشم چند راه پیش روی خود دارید. هم می توانید از مسیر زمینی به سمت قشم حرکت کنید و یا می توانید سفر هوایی را امتحان کنید. اگر تصمیم گرفتید که سفر هوایی به این جزیره مرجانی ایران را انتخاب کنید باید بدانید که راحت ترین راه دسترسی، پرواز هوایی است. رزرو بلیط قشم برای شما بستگی به ایرلاین کلاس پروازی و زمان پرواز شما دارد و با توجه به شرایط آب و هوایی، تعطیلات و ساعت پرواز، ممکن است با قیمت های مختلف و متفاوتی روبرو شوید. فرودگاه بین المللی قشم نیز اهمیت بسیار ویژه ای در منطقه دارد که در سال ۱۳۷۲ به طور کامل ساخت و ساز آن به پایان رسید و در حال حاضر یکی از فرودگاه های بسیار پر رفت و آمد ایران محسوب می شود.
اما اگر تصمیم داشته باشید که سفر خود را به صورت زمینی این جزیره مرجانی ایران انجام دهید، می توانید مسیر شهر مبدا تا شهر بندرعباس را با ماشین شخصی یا قطار طی کنید و یا اینکه اگر در شهر تهران زندگی می کنید، بلیط قطار تهران قشم را تهیه کنید که در حدود ۱۸ ساعت و نیم زمان خواهد برد تا شما را به این جزیره مرجانی ایران برساند. بعد از اینکه وارد بندرعباس شدید با قایق به قشم خواهید رفت، که این قایق ها تقریباً هر ۱ ساعت یک بار از سمت اسکله شهید حقانی به سمت اسکله شهید ذاکری قشم حرکت کرده و این فاصله را در مدت زمان ۵۰ دقیقه طی می‌کنند. اگر تصمیم گرفتید با وسیله شخصی و ماشین خودتان به این جزیره مرجانی ایران سفر کنید باید بدانید که بعد از اینکه به بندرعباس رسیدید، مستقیم به بندر پل بروید. از آنجا ۷۰ کیلومتر راه در پیش دارید که آن را به وسیله لندی کرافت به همراه ماشین خود طی خواهید کرد و لندی کرافت ها در مدت زمان تقریبی ۲۰ دقیقه شما را از بندر عباس به قشم خواهند رساند. زمانی هم که هوا نامساعد باشد و آب و هوا جو ناپایداری داشته باشد، این شناورها شما را به جزیره قشم نخواهند برد.
جهت رزرو سریع و آسان تور قشم با تضمین بهترین قیمت روی تصویر زیر کلیک کنید:
۲- کیش، دومین جزیره مرجانی ایران
جزیره کیش یک جزیره بیضی شکل است که ۹۰ کیلومتر مربع مساحت دارد و در جنوب غربی بندرعباس در میان آب های زیبای خلیج همیشه فارس قرار گرفته است. بلند ترین قسمت این جزیره مرجانی ایران، ارتفاعی برابر با ۳۵ متر از سطح دریا دارد، همچنین این جزیره هیچگونه رودخانه ای ندارد اما منابع آب شیرین زیرزمینی آن بسیار زیاد هستند. از جمله جاذبه های جزیره کیش، آثار تاریخی، پارک های ساحلی و تفریحی، سواحل مرجانی، سواحل ماسه‌ای – مرجانی، باغ وحش، آکواریوم، باغ پرندگان کیش، دلفیناریوم، شهر زیرزمینی کاریز، کشتی های تفریحی و همچنین کشتی به گل نشسته یونانی می باشند.
در کنار جاذبه‌های تاریخی این جزیره مرجانی ایران، شما تفریحاتی مانند پلاژ بانوان و آقایان، امکانات سوارکاری، پیست دوچرخه سواری، کارتینگ، غواصی، جت اسکی، اسکی روی آب و دیگر تفریحات سرگرم کننده را در این جزیره مرجانی ایران خواهید دید. یکی از جاذبه های ناگفته جزیره کیش این است که در خیابان ها شما با چراغ قرمز راهنمایی و رانندگی مواجه نخواهید بود، ضمن اینکه بزرگترین پرچم ایران نیز در این جزیره قرار دارد.
راه های دسترسی به جزیره کیش
راه های دسترسی به جزیره کیشبرای سفر به جزیره کیش شما می توانید هم از سفر هوایی استفاده کنید و هم با قطار یا ماشین شخصی به این جزیره مرجانی ایران سفر کنید. اگر تصمیم گرفتید که از هواپیما استفاده کنید و با سفر هوایی خودتان را به این جزیره مرجانی زیبا برسانید، باید این موضوع را در نظر بگیرید که سفر به کیش در تعطیلات رسمی و فصل هایی که آب و هوای مناسبی دارند مانند پاییز و زمستان کمی گران تر تمام می شود. اما اگر به جای انتخاب تعطیلات، در روزهای پایانی سال و یا فصل هایی مانند بهار یا اواخر تابستان اقدام به سفر کنید، هزینه شما هم برای مسافرت و هم برای اقامت و خرید در این جزیره مرجانی ایران تقریباً دو سوم یا نصف خواهد شد.
اگر تصمیم گرفتید با قطار سفر کنید باید برای مثال از تهران به بندرعباس بلیط قطار تهیه کرده و از بندرعباس با قایق های مخصوصی که انتقال مسافران و گردشگران به این جزیره مرجانی ایران را انجام می‌دهند، به کیش سفر کنید. اگر تصمیم گرفتید که با ماشین خود این مسافت را طی کنید و علاوه بر مقصد از طی کردن مسیر نیز لذت ببرید، باید بدانید که به جز چند باک بنزین هزینه دیگری نخواهید داشت. زمانی که به بندرعباس رسیدید، از بندر چارک با لندی گراف و با اتومبیل خود به راحتی می توانید وارد کیش شوید. هزینه شما از این طریق خیلی کمتر خواهد شد و البته در این جزیره مرجانی ایران نیز به جای پرداخت کرایه می توانید با ماشین خود در سطح شهر تردد کنید.
تور کیش را با تخفیفات ویژه گشت های تفریحی جزیره از الی گشت رزرو کنید:
۳- جزیره لارک، سومین جزیره مرجانی ایران
سومین جزیره مرجانی ایران جزیره لارک است که در ۳۳ کیلومتری بندرعباس و درست در ۱۱ کیلومتری جزیره قشم، در جهت شرقی قرار گرفته است. مساحتی در حدود ۴۰ کیلومتر مربع دارد و ارتفاع سطح جزیره از دریا ۷۵ متر تخمین زده شده است. بلندترین نقطه این جزیره مرجانی ایران نیز ۱۵۱ متر ارتفاع از سطح دریا دارد. جاذبه های جزیره لارک شامل سواحل مرجانی زیبا، قبرستان و قلعه پرتغالی ها و همچنین تلگرافخانه مربوط به کمپانی هند شرقی در مکانی موسوم به “مرنه” هستند. از جمله مراسم هایی که نقطه عطفی در مدنیت این جزیره مرجانی ایران است و بسیار جذاب نیز می باشد، آتشدان های سفالی هستند که از گل پخته تهیه شده و به شکل گلدان های کوچکی بر روی مقبره های مردگان و همچنین جوان مردگان گذاشته می‌شوند. در آنها آتش با ذغال افروخته ریخته می‌شود و به آن اسپند و کندر نیز اضافه می‌کنند که در شب‌های جمعه بر گور رفتگان خود قرار می دهند. قلعه پرتغالی ها در جزیره لارک نیز به دلیل نوع بنا و ساختمان آن، به قلعه پرتغالی ها که در بندر خمیر و جزیره مرجانی قشم قرار گرفته اند بسیار شباهت دارد.
- راه های دسترسی به جزیره مرجانی لارک
برای دسترسی به جزیره لارک شما می توانید از طریق اسکله موجود در قشم اقدام کنید. مطمئن ترین مسیر و البته اولین راه پیشنهادی ما این است که شما به بندرعباس سفر کنید از آنجا خود را به قشم برسانید و سپس با اتوبوس دریایی به جزیره لارک سفر کنید. راه بعدی این است که با استفاده از قایق های موتوری از اسکله دوحه در جزیره قشم خود را به به این جزیره مرجانی ایران برسانید. مسافتی که از جزیره قشم تا لارک طی خواهد شد در حدود ۱۶ کیلومتر تخمین زده شده است. البته شما می توانید از بندرعباس نیز با استفاده از قایق دربستی خود را به لارک برسانید.
اگر دوست داشتید سفری به جزیره هرمز نیز داشته باشید، جای هیچ نگرانی نیست. شما از جزیره هرمز نیز به این جزیره مرجانی ایران یعنی لارک به راحتی دسترسی خواهید داشت. البته توجه کنید که جزیره لارک در یک موقعیت حساس استراتژیک در تنگه هرمز قرار گرفته و به همین دلیل ممکن است شما با مانورهای نظامی زیادی نیز رو به رو شوید. ناگفته نماند اگر در این منطقه مانور نظامی در حال برگزاری باشد، رفت و آمد به این جزیره ممنوع خواهد بود. پیشنهاد می کنیم قبل از اینکه به جزیره لارک سفر کنید، در اسکله های جزایر قشم و بندرعباس اطلاعات خود را به روز کنید تا در سفر خود با تاخیر مواجه نشوید. به طور معمول برای انجام مانورهای نظامی از چند روز قبل، اطلاع رسانی انجام می شود تا مردم محلی و گردشگران برای رفت و آمد مشکلی نداشته باشند.
۴- زیبایی وصف ناپذیر مرجان ها در جزیره هنگام
جزیره هنگام وسعتی در حدود ۵۰ کیلومتر مربع داشته و با معادن نمک، خاک و سربی که دارد، در جنوب جزیره قشم قرار گرفته است. شما در این جزیره مرجانی ایران ارتفاعات پس آهکی زیادی را خواهید دید و بلندترین نقطه آن کوه ناکس است که ۱۰۶ متر ارتفاع دارد. از جمله تفرجگاه های زیبا در این جزیره مرجانی ایران، سواحل مرجانی زیبا و آب سنگ های موجود در جزیره هستند که محل تخم گذاری لاک پشت های دریایی نیز می باشند. همچنین سواحلی که برای غواصی در نظر گرفته شده اند، دره آفتاب یا دره خورشید که در روستای قیل قرار دارد و دشت هایی که در جزیره گسترده شده اند و در فصل بهار زیبایی نفس گیری دارند، همگی از جمله جذابیت های گردشگری در این جزیره مرجانی ایران هستند.
البته در این جزیره شما با بناهای تاریخی مثل برج ها، پل ها، قلعه ها، کاخ ها، بازار ها، میادین، حمام ها و بناهای مذهبی مانند امامزاده ها، تکایا، مساجد، آرامگاه ها، معابد و زیارتگاه هایی روبرو می شوید که در تمامی آنها آداب و سنن مردم جزیره هنگام در کنار فرهنگ غنی آنها را، به وضوح شاهد خواهید بود. در این جزیره مرجانی ایران شما با طبخ انواع غذا، شیرینی و پیش غذا های متنوع در کنار چاشنی ها، صنایع دستی و پوشاک زیبا و متنوعی روبرو می شوید که همه آنها را می توان جلوه هایی از زندگی غنی و پر افتخار مردم خطه جنوب کشور دانست، که البته ارزش های بسیار زیادی در عرصه گردشگری فرهنگی نیز دارند.
- راه های دسترسی به جزیره مرجانی هنگام
برای سفر کردن به این جزیره مرجانی ایران شما باید اول وارد جزیره قشم بشوید. بگذارید همین ابتدای کار به شما اطمینان بدهم هیچ راه دیگری در هیچ کجای دنیا برای ورود به جزیره هنگام وجود ندارد. تنها راه شما جزیره قشم است که شما باید خودتان را به وسیله قطار، هواپیما و یا اتومبیل شخصی به این جزیره برسانید. سپس از طریق اسکله کندالو یا اسکله شیب دراز، بلیط قایق تهیه کرده و با قایق به سمت جزیره هنگام سفر کنید. البته چندان فرقی نمی‌کند که اسکله شما کدام باشد، چون فاصله قشم تا این جزیره مرجانی ایران تنها چند دقیقه است.
اگر می‌خواهید بهترین تصور از مسیر خود را داشته باشید ما به شما پیشنهاد می کنیم که از گوگل مپ که از طریق گوگل مَپ، مسیر دسترسی خود از جزیره قشم به جزیره هنگام را رصد کنید. بعد از اینکه به قشم رسیدید، از دو مسیر می توانید خود را به این جزیره برسانید. یا از جاده ساحلی جنوبی استفاده کنید که در کنار ساحل قرار گرفته و منظره چشم نواز دریا در کنار آن به وضوح مشخص است. یا از اتوبان قشم – درگهان استفاده کنید و از آن جا خود را به فرودگاه و اسکله شیب دراز برسانید. البته مسیر دوم زمانی برای شما پیشنهاد می شود که شما با استفاده از اتومبیل خود قصد سفر به این جزیره مرجانی ایران را داشته باشید. در غیر اینصورت تاکسی ها مسیر را بلدند و به راحتی و در کمترین زمان، شما را به این جزیره مرجانی ایران خواهند رساند.
زیبایی خارق العاده در جزیره مرجانی ایران
جزایر آب سنگی و مرجانی در خلیج همیشه فارس یکی از بی نظیر ترین مناطق مرجانی در دنیا محسوب می‌شوند. جزیره هایی که به عنوان جزایر زیبای مرجانی در این مقاله به شما معرفی شدند از جمله نقاطی هستند که به واسطه جاذبه های گردشگری، سالانه مهمانان و مسافران زیادی هم از داخل کشور و هم از خارج از کشور، از آنها دیدن می‌کنند. البته به واسطه استفاده نادرست و بی رویه، این اکوسیستم بی‌نظیر و کمیاب در خلیج فارس رو به نابودی است. چه بهتر است که با مشارکت جامعه بومی و همچنین مدیریت و حفظ منطقه، جاذبه‌های طبیعی مرجانی و آب سنگ های خلیج فارس در این جزیره های مرجانی ایران مورد حمایت قرار بگیرند تا از انقراض و نابودی آنها جلوگیری شود.