شاید نام تهران به عنوان پایتخت کشور ایران چندان جنبه توریستی و گردشگری نداشته باشد، اما در گوشه و کنار این شهر شلوغ و پرجمعیت شاهد نقاط گردشگری متعددی هستیم که در سال های اخیر بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته اند.
شما نیز می توانید به همراه خانواده و یا دوستان خود یک برنامه گردشگری و یا مسافرت چند روزه برای بازدید از مکان های توریستی و نقاط گردشگری تهران تنظیم نموده و راهی این شهر شوید. گورستان متفقین یکی از مهم ترین مکان هایی است که پیشنهاد می دهیم در مسافرت به شهر تهران از آن بازدید کنید.
با توجه به کمتر شناخته شده بودن این مکان تاریخی قصد داریم تا در ادامه اطلاعات بیشتری از آن در اختیار شما عزیزان قرار دهیم، از این رو پیشنهاد می کنیم تا در صورتی که به دنبال یک منطقه گردشگری در تهران می گردید تا انتها با ما همراه باشید.
گورستان متفقین تهران
گورستان متفقین در شهر تهران که با عناوین دیگری از قبیل گورستان جنگی تهران یا گورستان دولت نیز شناخته می شود، یکی از زیباترین آرامگاه های تاریخی در شهر تهران است. این آرامگاه زیبا و باشکوه، محل دفن تعداد زیادی از سربازان و نیروهای متفقین در جنگ های جهانی ( اول و دوم ) است.
گورستان متفقین تهران در ضلع جنوبی سفارت بریتانیا قرار دارد و یکی از جذاب ترین جاذبه های گردشگری در قلهک تهران است.
تاریخچه گورستان متفقین تهران
تاریخچه گورستان متفقین تهران به جنگ جهانی اول باز می گردد. در جنگ جهانی اول، کشورهای درگیر به نوعی کشور ایران را برای دست یافتن به مقاصد نظامی خود وارد جنگ جهانی کردند.
موقعیت جغرافیایی و استراتژیک ایران، مهم ترین عامل ورود کشورمان به جنگ جهانی بود. در این خصوص قرار داشتن خلیج فارس و دریای عمان در جنوب و دریای خزر در شمال مهم ترین موقعیت استراتژیک ایران به نفع متفقین برای وارد کردن فشار به نیروهای روسیه بود.
سربازانی که در جنگ جهانی اول یعنی در سال های ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۸ و همچنین در جنگ جهانی دوم یعنی در سال های ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۳ کشته شدند و امکان انتقال آن ها به زادگاهشان نبود، توسط متفقین در بخشی از قلهک دفن شدند و گورستانی را به عنوان آرامگاه سربازان و نیروهای متفقین برای آن ها در نظر گرفتند.
باغ قلهک و آرامگاه متفقین تهران
اگر بخواهیم به صورت کاملا دقیق و حساب شده موقعیت گورستان تاریخی متفقین تهران را بیان کنیم، باید بگوییم که این آرامگاه در ضلع جنوبی باغ سفارت بریتانیا در محله قلهک واقع در منطقه ۳ شهرداری تهران قرار دارد.
باغ بسیار زیبا و شکوهمند قلهک، یکی از آثار تاریخی دوره قاجار در شهر تهران و در محله قلهک است. این باغ به عنوان یکی از آثار ملی ایران نیز ثبت شده است.
باغ قلهک وسعتی بیش از ۱۷ هکتار دارد، اما توسط محمد علی شاه قاجار در اختیار دولت بریتانیا قرار گرفت و سپس به سفارت این کشور در ایران تبدیل گردید.
این باغ روزهای پرفراز و نشیبی را در طول تاریخ و از دوره قاجار تاکنون سپری کرده است و می توان گفت یکی از نقاط ایران است که به علت بی تدبیری پادشاهان قاجار مورد استعمار قرار گرفته است و صدای زمزمه وطن فروشی در سراسر این باغ به گوش می رسد.
طراحی گورستان متفقین
زمانی که وارد خیابان شهید کلاهدوز می شوید، اولین چیزی که از این مکان دیدنی و زیبا مشاهده می شود یک درب چوبی و تاریخی است. شما پس از عبور از این درب، به یک منطقه سرسبز و بسیار زیبا به وسعت سه هزار متر مربع وارد می شوید.
البته گورستان متفقین سه درب ورودی دارد. درب های جنوبی گورستان متفقین در خیابان دولت قرار گرفته اند که یکی از آن ها سال هاست که باز نشده و افراد حق عبور و مرور از آن مسیر را ندارند. درب شمالی همان قسمتی است که ورود به باغ و سفارت انگلستان را ممکن می کند.
دور تا دور گورستان با دیوارهای آجری از سایر نقاط باغ جدا شده است و یک حریم امن را برای بازدید کنندگان فراهم نموده است.
سایر بخش های این گورستان که به خلق یک طراحی زیبا و چشم نواز کمک کرده است، در بخش های بعدی و تحت عنوان جاذبه های گورستان متفقین تهران معرفی می گردند.
جاذبه های آرامگاه متفقین تهران
گورستان تاریخی متفقین یکی از جاذبه های باغ قلهک است که البته می توان آن را آرام بخش ترین نقطه در محله قلهک نیز به حساب آورد. شما در بازدید از گورستان متفقین در شهر تهران از جاذبه های ذیل نیز دیدن خواهید کرد.
بنای یادبود گنبدی شکل
یکی از جاذبه های این قبرستان، بنای یادبود گنبدی شکلی است که حاصل ترکیب معماری ایرانی اسلامی و سبک معماری در غرب است، با این حال جنبه های معماری اسلامی در آن بیش از جنبه های غرب گرایی به چشم می خورد.
این بنای یادبود گنبدی شکل، یک بنای نمادین است و به گونه ای نشان از خاکسپاری متفقین در یک کشور اسلامی دارد.
جالب است بدانید کتیبه هایی که به صورت قرینه بر روی گنبد فیروه ای رنگ این بنا مشاهده می‌شود، اسم بیش از ۴ هزار سرباز گمنام را در برگرفته اند.
در واقع افرادی که در این لیست قرار دارند، در زمره کسانی هستند که هرگز به خانه بازنگشتند و هیچ کس هیچ گونه خبری از آن ها ندارد و تا همیشه همانند یک معما در تاریخ باقی مانده اند.
نظم بصری و آرامش گورستان
نظم دیداری و بصری بسیار بالایی در این گورستان به چشم می خورد. این نظم بصری در طراحی درختان و کاشت آن ها و همچنین در قرارگیری قبرها نیز مشاهده می‌شود.
در گورستان تاریخی متفقین ۶۰۰ قبر وجود دارد که در چهار ردیف و به صورت کاملا منظم قرار گرفته اند که متعلق به سربازان و نیروهای لهستانی، بریتانیایی و آمریکایی هایی است که در جنگ یا در زمان زندگی در ایران کشته شده‌اند.
دو ردیف از این چهار ردیف را ستون های هفت تایی و ردیف های ۱۸ تایی و دو ردیف دیگر را ستون های ۱۲ تایی تشکیل می دهد که در هر ردیف آن ۱۶ قبر قرار گرفته است.
صلیب بلند و سفید رنگ
در انتهای گورستان و رو به روی گنبد یادبود فیروزه ای، صلیبی بلند و سفید رنگ وجود دارد و به صورت نمادین مسیحی بودن متفقین را نشان می دهد.
هر ساله و در ۶ ژوئن، مراسم یادبودی با حضور سفیران کشورهای مربوطه برگزار می شود و در کنار این صلیب به جانباختگان جنگ جهانی اول و دوم ادای احترام می کنند.
جالب است که بدانید علاوه بر نظامیان و سربازان درگیر جنگ، برخی دیگر از افراد سرشناس همچون دیپلمات های انگلیسی، اعضای خانواده آن ها و به طور کلی کسانی که به نوعی در ایران زندگی کرده و در همین کشور جان سپرده اند، در این گورستان به خاک سپرده شده اند.
چگونه از گورستان متفقین تهران بازدید کنیم؟
این گورستان که در خیابان شریعتی، حد فاصل خیابان دولت و پل صدر در محله قلهک قرار دارد، برای بازدید نیاز به مجوز داشته و برای این کار باید سازمان گردشگری اجازه کتبی و رسمی دریافت کنید، مگر اینکه همراه تورهای گردشگری به این منطقه بروید که در این صورت تورهای مربوطه اقدامات لازم را انجام می دهند.
پیش از سفر به تهران، بهتر است از شرایط جوی و آب و هوای این شهر مطلع شوید. تهران در ایام نوروز روزهای دل چسبی را سپری می کند. خیابان ها خلوت است و خبری از آلودگی هوا نخواهد بود. آب و هوای تهران در ایام نوروز کاملا بهاری بوده و با توجه به امکانات بسیار زیادی که دارد قطعا یک مسافرت مناسب را برای شما رقم می زند.