بازار زنجان، نمونه ای از بازار سنتی قاجاری

بازار زنجان

معمولا در سفر به هر شهر در کنار بازدید از جاذبه هایش سراغی هم از بازار آن شهر می گیریم، جایی که با گشتی در آن می توان از نزدیک فرهنگ محلی ها را دید و اجناسی متنوع و ارزان را پیدا کرد که در جاهای دیگر به سختی پیدا می شوند. در شهرهای مختلف ایران بازارهای سنتی زیادی است که قدمتشان به صدها سال قبل برمی گردد و همچنان با معماری زیبایشان قلب تپنده شهر هستند. با رفتن به این بازارها همهمه، هیاهو و جریانی از زندگی را می بینید که به بازار حال و هوایی خاص بخشیده اند و بودن و چرخ زدن در آن را لذت بخش تر کرده اند. این بار به سراغ بازار زنجان می رویم و با این بازار بیشتر آشنا می شویم، در ادامه الی گشت را همراهی کنید.

مطالب متبط:
گشتی در بازار تاریخی تبریز
بازار وکیل، معروف ترین بازار سنتی ایران

بازار زنجان یکی از طولانی ترین بازارهای سرپوشیده ایران است که با دیدن معماری اش به راحتی می شود فهمید که به سبک قاجار درست شده است. این بازار از مهمترین مکان های تجاری زنجان است که در بافت قدیمی شهر قرار گرفته و به صورت یک خط مستقیم به بخش های بالا و پایین تقسیم شده است. بزرگی این بازار و وجود راسته ها، سرایا، کاروانسراها و مساجد فراوان در آن به خوبی نشان می دهد که این مسجد در طول این سالیان چقدر فعال و پویا بوده است.

تاریخچه بازار زنجان

در زمان آقامحمد خان قاجار بود که ساخت این مسجد در زمینی به مساحت ۱۵ هکتار شروع شد و بعد از ۸ سال در زمان فتحعلی شاه به پایان رسید. در سال های بعد  مساجد، راسته ها، گرمابه ها و کاروانسراهایی در اطراف این بازار درست شدند و مجموعه کاملی از این بازار را در اواخر دوره قاجاریه پدید آوردند.

راسته ها

بازار زنجان ۸ راسته مختلف شامل راسته زرگرها، بزازها، کفاش ها، سراج ها و … دارد که ۵ مسجد مختلف و دو کاروانسرای مهم «حاج علی قلی» و «حاج کربلایی علی» را در خود جای داده اند. برای ورود به این بازار ۵۶ راه اصلی و فرعی را در پیش رو دارید و می توانید خرید خود را از بین ۹۴۰ مغازه مختلف انجام دهید. این بازار دو بخش بالا و پایین دارد؛ در بخش پایین بازار به غیر از دادوستد، محل هایی وجود دارد که در آن ها محصولات دیگر روستاهای اطراف این شهر فروخته می شود که البته امروز به انبار تبدیل شده اند. در این قسمت از بازار دو سرای ملک و گلشن وجود دارند که در سال ۱۳۴۵ مورد مرمت قرار گرفته اند، از طرفی دو مسجد تاریخی هم زیبایی این قسمت از بازار را دو چندان کرده اند. در قسمت بالای بازار اجناس، تنوع بیشتری دارند و عرضه محصولات هم بیشتر است به همین دلیل این قسمت مهمترین بخش تجاری و اقتصادی شهر است. برای خرید اجناس گرانبها و لوکس به راسته قیصریه بروید راسته ای که از فعال ترین قسمت های بازار است و از راسته های اصلی منشعب می شود.

میادین

در گذشته در نزدیکی دروازه های شهر کاروانسراهایی را درست می کردند تا کاروان تجار در آنجا استراحت کنند در کنار این کاروانسراها میادین ساخته می شدند تا فروشنده های دوره گردو بازرگانان در آن ها خرید و فروش کنند؛ دو میدان آهنگران و ورکچی ها در این بازار هستند.

معماری بازار زنجان

معماری این بازار کاملا به شیوه قاجار است، در جای جای این بازار از راسته ها و حجره ها گرفته تا مساجد و کاروانسراها سبک معماری قاجار به زیبایی هر چه تمام تر به نمایش در آمده است. به خصوص در گرمابه حاج داداش  که امروز به سفره خانه سنتی تبیل شده اوج این معماری زیبا را می توانید ببینید.