از گذشته تاکنون رابطه‌ای که بین انسان و طبیعت وجود دارد به همان شکل حفظ شده است و شاید بتوان گفت که بشر هر چه که دارد از طبیعت دارد. در این مطلب می‌خواهیم به معرفی یکی از باغ‌های ایران که توسط انسان و با الهام از طبیعت ساخته شده بپردازیم. یکی از باغ‌های زیبای کشورمان در طبس، شهری کویری که در غرب استان خراسان جنوبی قرار دارد واقع شده است. طبس در زمان‌های قدیم یکی از شهرستان‌های یزد خوانده می‌شد. اینک به گوشه‌ای از بهشت در دل کویر شرق سر می‌زنیم بنام باغ گلشن. در این مطلب با الی گشت همراه شوید تا بیشتر با این باغ زیبا و دیدنی آشنا شوید.
مطالب مرتبط: لیست اقامتگاه های بومگردی کویری ایران شهر طبس و جاذبه های دیدنی آن سد شاه عباسی در طبس، نمونه ای بی نظیر از معماری ایرانی روستای نایبند در طبس، ماسوله ای سرسبز در دل کویری ایران
تاریخچه ای شنیدنی
در ابتدای کار لازم است کمی دربارهٔ تاریخچه‌ای که باغ گلشن در طبس با خود به همراه دارد صحبت کنیم. ساخت این باغ به دوره‌های زندیه و قاجاریه برمی‌گردد که به‌واسطهٔ خان حکومت طبس بنام میرحسن خان بنا شده است. شاید این سؤال برای شما پیش بیاید که بالاخره کدام یک؟ زندیه یا قاجاریه؟ در این باره باید گفت که زمان معینی برای ساخت این باغ وجود ندارد. زیرا زمان احداث آن با روزهای آخر حکومت لطفعلی‌خان زند و به حکومت رسیدن آقا محمد خان قاجار یکی شده است و به همین دلیل نمی‌توان گفت که ساخت آن متعلق به دوره حکومت زندیه است یا دوره حکومت قاجاریه. جالب است بدانید این اثر ابتکاری انسان در الهام از طبیعت در سال ۱۳۵۵ شمسی به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. جالب است بدانید که جهانگردان زیادی از باغ گلشن بازدید کردند که از جمله می‌توان به همسر آندره گدار، معمار معروف فرانسوی و هم چنین سون هدین، جغرافی دان سوئدی اشاره نمود.
آشنایی با باغ گلشن و ویژگی های منحصر به فردش
باغ گلشن در طبس دومین سمبل شهر طبس به‌حساب می‌آید و در جهان جزء یکی از ۵۰ باغ معروف محسوب می شود . باغ گلشن یکی از باغ های زیبای ایران است و با مساحت هشت هکتار، جز باغ های کمیاب ایران است که دارای آب جاری دایم می باشد. در محوطه ی آن تنوع درختان نخل و مرکبات از قبیل نارنج ، پرتقال ، سرو و صنوبر دیده می شود که در لابه لای این درختان صدای پرندگان به زیبایی به گوش می رسد.
جالب است بدانید در این باغ گونه‌های مختلف گیاهان سازگار با اقلیم‌های متفاوت آب و هوایی وجود دارد برای مثال شما می توانید درخت چنار را که خاص مناطق سردسیر است در کنار خرما که فقط در مناطق گرمسیری رشد می‌کند در این باغ ببینید. کیفیت شگفت انگیز آبی که در آن محوطه است موجب تشکیل استخر که در وسط باغ قرار گرفته و جوی های آب و آبشار های طبیعی گردیده همانند بوم نقاشی رنگارنگی را در این منطقه خواهید دید. البته وجود همچنین آب زلالی با این کیفیت در میان دو کویر نمک زار ایران یعنی دشت لوت و دشت کویر ممکن کمی عجیب و غیر قابل باور باشد.
در این باره باید به این نکته اشاره کنیم که باغ گلشن از منابع آب های زیرزمینی که نوعی چاه آرتزین است، استعمال گردیده است. با توجه به این که در طبس باران به ندرت می بارد و هیچ روخانه یا نهری به چشم نمی خورد، ایده استفاده از چاه آرتزین برای روح بخشیدن به این بهشت زمینی بسیار هوشمندانه بوده است. شایان ذکر است که سیستم آبیاری و گردش آب در این باغ ثابت و همیشگی است. در استخر باغ گلشن طبس پرندگانی از جمله پلیکان و اردک و غاز در آن حیات دارند و پلیکان های باغ که در دهه پنجاه به آن ملحق شده اند، تبدیل به نماد زیبایی در این باغ شده اند.
داستانی که پلیکان های باغ دارند از این قرار است که دو پلیکان مهاجر در دهه ۵۰ در سفر خود به طبس در این باغ ساکن شدند و آن را به عنوان مکانی برای زندگی انتخاب کردند. زلزله ای که در سال ۵۷ رخ داد سبب فوت یکی از آن ها و تنها شدن دیگری شد. دیگری نیز بعد از مدت ها در سال ۹۴ از دنیا رفت. پلیکان هایی که اکنون در باغ وجود دارند چند سال بعد از فوت پلیکان آخر، به باغ آورده شدند.
آنچه معماری باغ برای گفتن دارد…
معماری باغ گلشن در طبس شباهت زیادی به معماری چهارباغ استان البرز دارد. هم چنین طبق آیات قرآنی که به تفسیر بهشت اشاره کرده در آن دو نهر یکدیگر را قطع کرده است. باید افزود، باغ دارای طرحی است که این احتمال را می‌دهیم در یک نخلستان پیاده شده است. در طراحی ابتدایی باغ گلشن درختان به سبک شطرنجی کشت شده‌اند که زیبایی منحصربه‌فردی را به محوطه باغ داده است که تمامی توریست‌های منطقه را محو تماشای خودکرده است. دو گذرگاه اصلی متقاطع در این باغ، آن را به چهار مربع بزرگ و کرت تقسیم کرده است و در وسط این چهار کرت یک استخر به چشم می‌خورد که جلوهٔ بی‌نظیری را از گیاهان در میان خیابان‌بندی‌های این باغ در مقابل چشم حاضران به تصویر کشیده است.
رزرو تورهای داخلی و خارجی در سایت الی گشت
معماری باغ گلشن در طبس شباهت زیادی به معماری چهارباغ استان البرز دارد. هم چنین طبق آیات قرآنی که به تفسیر بهشت اشاره کرده در آن دو نهر یکدیگر را قطع کرده است. باید افزود، باغ دارای طرحی است که این احتمال را می‌دهیم در یک نخلستان پیاده شده است. در طراحی ابتدایی باغ گلشن درختان به سبک شطرنجی کشت شده‌اند که زیبایی منحصربه‌فردی را به محوطه باغ داده است که تمامی توریست‌های منطقه را محو تماشای خود کرده است. دو گذرگاه اصلی متقاطع در این باغ، آن را به چهار مربع بزرگ و کوچک تقسیم کرده است و در وسط این چهار کرت یک استخر به چشم می‌خورد که جلوهٔ بی‌نظیری را از گیاهان در میان خیابان‌بندی‌های این باغ در مقابل چشم حاضران به تصویر کشیده است.
باغ گلشن همانند مشهورترین بنای جهان یعنی تاج‌محل در جنوب دهلی کشور هندوستان به‌به صورت مربع به تصویر کشیده شده است. در واقع تمامی اضلاع این باغ گلشن برابر و به موازات یکدیگر ایجاد شده است.
عمارت سردرب باغ گلشن طبس، تنها ساختمان این باغ و یک ساختمان دو طرفه است. سردرب باغ به دلیل زلزله‌ای که در سال ۱۳۵۷ در طبس رخ داد به کلی ویران شد ولی اکنون بازسازی شده و نگرانی را از دل طرف‌داران این بنا برطرف کرده است. گفتنی است که در عمارت سردرب، موزه مردم‌شناسی برپاشده است و خالی از لطف نیست در کنار گشت و گذار در باغ، از آن هم بازدید کنید. این موزه یکی از شاخه‌های علوم پایه بوده که ارتباط زیادی با زندگی روزمره انسان‌ها داشته و تأثیر مؤثری در رشد و توسعه تمدن بشری دارد.
بهترین زمان سفر و بازدید
تمامی فصل‌های سال برای بازدید از باغ گلشن طبس مناسب است؛ اما اگر بخواهیم بهترین زمان را گلچین کنیم باید فصل بهار را انتخاب کنیم؛ زیرا در این فصل آب‌وهوای این منطقه بسیار خنک است و باغ زیباترین تصاویرش را در برابر چشمان گردشگران عرضه می‌دارد.
جالب است بدانید بر اساس یک سنت قدیمی که در میان اهالی طبس وجود دارد، اکثر مردم شهر و روستاهای اطراف در روز ۱۳ فروردین به این باغ می‌آیند و آئین سنت کهن و دوست‌داشتنی سیزده به در را در این به جا می‌آورند. هم چنین در اوایل فصل بهار و به مناسب عید نوروز، بساط دست‌فروشان در ابتدا باغ بر پا می‌شود و شما می‌توانید کالاهایی همچون نارنج، کاهو، ریواس و گل‌های لاله کوهی که همگی از کوه‌ها و روستاهای اطراف جمع‌آوری‌شده، از غرفه‌های این دست‌فروشان خریداری کنید. بااین‌وجود، طبس در فصل پاییز نیز آب‌وهوای معتدلی دارد و باغ گلشن در روزهای پاییزی هم بسیار تماشایی است.
موقعیت مکانی و نحوه رسیدن
همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره نمودیم باغ گلشن طبس از نظر جغرافیایی بین دو کویر زیبای ایران به نام دشت لوت و دشت کویر واقع شده است و به دلیل وجود این باغ در چنین موقعیت جغرافیایی، بسیار موردتوجه گردشگران و جهانگردان قرار گرفته است. باغ گلشن در شرق شهر طبس واقع شده است و در بلوار امام خمینی قرار دارد.
برای اینکه از باغ گلشن دیدن فرمایید باید عازم سفر به شهر طبس در استان خراسان جنوبی شده و از آن جا مسیر مستقیم از طریق ایستگاه‌های اتوبوس یا وسائل نقلیه عمومی به ایستگاه باغ گلشن بروید و با چنددقیقه‌ای پیاده‌روی خود را به بهشتی زیبا در دل کویر آرام برسانید.
جاذبه های دیدنی اطراف باغ گلشن
طبس یکی از دیدنی‌ترین و پرجاذبه‌ترین شهرهای ایران که اگر دوست داشته می‌توانید در کنار بازدید از باغ گلشن، از دیگر جاذبه‌های آن نیز دیدن کنید. در اینجا ما فقط اسامی برخی از این موارد را به شما معرفی خواهیم نمود و بازدید از آن‌ها و توصیفشان را به عهده خودتان می‌گذاریم. دره جنی، طاق عباسی، غار حلوان، قلعه طبس، جنگل سنو، رودخانه نمک طبس، ارگ طبس، کاروان سرای خان و روستای نایبند از جمله جاذبه‌های دیدنی طبس است که می‌توانید از آن‌ها هم بازدید کنید.
و در پایان
در این مطلب سعی نمودیم یکی از ۵۰ باغ‌های معروف ایران و جهان را به شما معرفی کنیم. باید این نکته را افزود که بازدید از باغ گلشن طبس شبانه‌روزی است و زمان معینی برای بازدید از آن وجود ندارد. هم چنین برای دیدن آن نیاز به پرداخت هزینه‌ای نیست. پیشنهاد می‌کنیم که لوازم پیک‌نیک با خود به همراه برده و در داخل باغ بنشینید و لحظات خوبی را در خاطراتتان رقم بزنید. با رفتن به باغ گلشن طبس می‌توانید در دل کویر، از فضای فوق‌العاده خنک، دلچسب و سرسبز باغ لذت ببرید.