تاریخچه نان کروسان، آیا کروسان واقعا فرانسوی است؟

تاریخچه شیرینی محبوب کروسان | History of Croissant

دلایل بسیار زیادی برای شهرت و محبوبیت فرانسه و پاریس در جهان وجود دارد و یکی از این دلایل بدون شک غذاها و شیرینی های فرانسوی است. در بین شیرینی های فرانسوی، نان شیرینی کروسان محبوبیت بسیار زیادی پیدا کرده و امروزه در سرتاسر جهان مصرف می شود. تجربه طعم نان کروسان داغ و برشته در کنار یک فنجان قهوه در یک کافه قدیمی، فرانسوی ترین کاری است که در سفر به پاریس می توانید انجام بدهید! هرچند در ایران هم نمونه هایی از این نان شیرینی وجود دارد، اما مسلما طعم نان کروسان پاریسی اصیل چیز دیگری است. اما چیزی در مورد تاریخچه نان کروسان می دانید؟ می دانید که شایعاتی وجود دارد که خاستگاه اصلی کروسان نه کشور فرانسه، بلکه کشور اتریش است؟ آیا می دانید این شیرینی از چه زمانی اختراع شد و چطور به محبوب ترین نان شیرینی فرانسه تبدیل شد؟ در ادامه با الی گشت همراه باشید تا سری به پاریس و نانوایی های معروفش بزنیم.

کروسان، شیرینی فرانسوی یا اتریشی؟

مطالب مرتبط: خوشمزه ترین دسرهای فرانسوی! بهترین سوغاتی های پاریس راهنمای سفر به پاریس

اولین روایات و نوشته ها در مورد نان کروسان به سال ۱۶۸۳ و شهر وین اتریش برمی گردد. در مورد تاریخچه و خاستگاه اصلی شکل گیری این نان روایات مختلفی وجود دارد. اما یکی از این روایات که مقبولیت بیشتری پیدا کرده به این شرح است: در آن زمان شهر به محاصره نیروهای امپراتوری عثمانی در آمده بود. ظاهرا یک نانوا باخبر می شود که نیروهای عثمانی در حال حفر تونلی زیر دیوارهای شهر هستند و می خواهند از این طریق وارد شهر بشوند. او که برای پخت نان روزانه اش از خواب بیدار شده بود به سرعت زنگی را به صدا درآورد و به این ترتیب به نیروهای خودی موضوع را خبر داد. آن ها با خراب کردن تونل لشکر قدرتمند عثمانی را شکست دادند. نانوای قهرمان برای جشن گرفتن این پیروزی، خمیر نان های هرروزش را به شکل هلال ماه که نماد و سمبل پرچم ترک های عثمانی بود درآورد و به این ترتیب نان هلالی کروسان به وجود آمد. جالب است بدایند که واژه کروسان به معنای هلال ماه است و به شکل هلالی این نوع نان اشاره دارد. البته تاریخ شناسان و کارشناسان در صحت و سقم این داستان شک دارند، با این حال به نظر می رسد این روایت مقبولیت عام پیدا کرده و از هر نظر منطقی و قابل توجیه به نظر می رسد. اما این که چطور این شیرینی اتریشی سر از فرانسه درآورد داستان جالبی دارد که در ادامه می خوانیم.

نان کروسان چطور به فرانسه آمد؟

برای صحبت در مورد این موضوع باید ابتدا در مورد ملکه مشهور فرانسه یعنی ماری آنتوانت صحبت کنیم. ماری آنتوانت که تا انقلاب کبیر فرانسه و سرنگونی رژیم شاهنشاهی ملکه فرانسه بود اصلتی فرانسوی نداشت و در حقیقت اتریشی بود! او در سن ۱۵ سالگی برای ازدواج با پادشاه فرانسه از اتریش به فرانسه نقل مکان کرد و با خود بسیاری از یادگاری های اتریش، از جمله نان کروسان را نیز همراه آورد. او که دلتنگ کشور مادری اش شده بود از آشپزهای دربار درخواست کرد که برایش این نان خوش طعم و خوشمزه را بپزند. به این ترتیب نان کروسان در سرتاسر فرانسه متداول و رایج شد و به نانی فرانسوی تبدیل شد. البته باز هم در مورد صحت و درستی این روایت شک و تردیدهایی وجود دارد، اما ظاهرا مردم دوست دارند این داستان را به عنوان حقیقت در نظر بگیرند.

با این حال، اولین اشاره به نان کروسان در کتب و نوشته های فرانسوی در سال ۱۸۵۳، یعنی نزدیک به یک قرن بعد از سلطنت ملکه ماری آنتوانت و در کتابی به نام مواد غذایی (Des Substances alimentaires) ثبت شده است.

محبوبیت جهانی کروسان

نانوایی فرانسوی به نام سیلون کلودیوس گوی در سال ۱۹۱۵ دستور تهیه کروسان فرانسوی را منتشر کرد و در آن تکنیک تهیه نان را توضیح داده بود. این نانوا در تهیه نان کروسان از مخمر و خمیرمایه استفاده می کرد که باعث پف دارتر شدن این نوع شیرینی می شده است. اضافه شدن مخمر به ترکیبات نان کروسان باعث به وجود آمدن نان شیرینی های امروزی و مدرن شد و به چیزی که امروزه می شناسیم تبدیل شد. نیمه اول قرن بیستم نان کروسان دیگر به یکی از شیرینی های فرانسوی تبدیل شده بود و در تمام نانوایی و قنادی ها به فروش می رسید. اما محبوبیت فزاینده این نوع نان بعد از جنگ جهانی دوم صورت گرفت. بعد از جنگ مصرف گرایی و غذاهای مختلف رشد زیادی پیدا کرد و باعث محبوبیت بیش از پیش این نان شد و علاوه بر فرانسه در سایر کشورهای اروپایی و جهان هم محبوب و پرطرفدار شد. در اواخر قرن بیستم به لطف رشد تکنولوژی و اختراع ماشین آلات صنعتی امکان تولید انبوه این نوع نان فراهم شد و فروشگاه ها و مغازه های متعددی این نوع نان را در معرض فروش قرار می دادند. در حال حاضر، نان کروسان در کشورهای فرانسه، اتریش، آرژانتین، ایتالیا، آمریکا، استرالیا و کشورهای آسیایی مثل ایران هم وجود دارد و در هر کشور و منطقه ای به سبک و سیاق خاصی تولید می شود. تاریخچه نان کروسان تاریخچه ای پر فراز و نشیب است و کشورها و شهرهای مختلفی بر سر ادعای مالکیت آن مباحثاتی داشته اند. اما در نهایت دنیا کروسان را به عنوان نانی فرانسوی و پاریسی می شناسد و به رسمیت می شناسد.

انواع نان کروسان

تاریخچه اختراع و راه پیدا کردن آن به فرانسه هرچه باشد، امروزه در تمام نانوانی ها و شیرینی فروشی های فرانسه و پاریس می توانید این نوع نان شیرینی را پیدا کنید. اگرچه در ایران بیشتر کروسان با مغز شکلاتی رایج شده اما باید بدانید که نان کروسان انواع بسیار متفاوتی دارد. در حقیقت، معروف ترین نان کروسان در فرانسه کروسان کره ای (croissant au beurre) است. حتی جالب است بدانید که نان کروسان به صورت ساندویچی هم وجود دارد و مثل ساندویچ وسط نان را با ژامبون و پنیر و … پر می کنند. کروسان شکلاتی (pain au chocolat) نیز یکی دیگر از انواع این نان است که در بسیاری کشورها رواج بیشتری دارد. کروسان بادامی هم داخلش با کرم فرانجیپانه (frangipane) پر می شود که کرمی خوشمزه است که با کرم بادام تهیه می شود. البته در هر نانوایی و کافه ای می توانید نان کروسان های خلاقانه و ابتکاری هم ببینید که به اسم کروسان به فروش می رسند.

کروسان هلالی یا صاف؟

همان طور که دیدیم نان کروسان اصیل و سنتی می بایست به شکل هلالی باشد و در حقیقت نام کروسان هم به هلالی بودن آن اشاره دارد. با این حال، امروزه ممکن است با کروسان های صاف هم روبرو بشوید که شاید برای راحت تر بودن پخت به این شکل درآمده اند. البته این فرم از نان در فرانسه زیاد رایج نیست و فرانسوی ها بسیار به فرم اصلی و هلالی این نان پایبند هستند. اما در کشورهای دیگر می توانید اشکال مختلف این نان را هم ببینید.

چطور مثل یک فرانسوی کروسان بخوریم؟

کروسان یک نان شیرینی بسیار خوشمزه و خوش طعم است و تقریبا هر زمانی می توان آن را میل کرد. اما فرانسوی ها به طور سنتی کروسان را به عنوان صبحانه و همراه با قهوه می خورند. البته نحوه سرو این نوع نان به زمانی که در اختیار دارید هم بستگی دارد. صبحانه های آخر هفته فرانسوی ها معمولا بسیار مفصل برگزار می شود و در کنار کروسان انواع میوه های تازه، خامه، کره، مربا، آب پرتقال و قهوه هم سرو می کنند. برای شاغلان هم جمع و جور بودن کروسان مزیت فوق العاده ای است و شاغلان و بچه مدرسه ای ها به راحتی کروسان را با خود همراه می برند و در طول مسیر میل می کنند.

بهترین کروسان پاریسی را از کجا خریداری کنیم؟

اگر احیانا گذرتان به پاریس افتاد و به این کشور و شهر سفر کردید پیشنهاد می کنیم امتحان کردن نان کروسان را در برنامه سفرتان بگنجانید. اگرچه می توانید در تمام کافه های پاریس کروسان سفارش بدهید، اما اگر دوست داشتید این نان شیرینی ها را مستقیما از نانوایی های سنتی پاریس تهیه کنید به این آدرس ها مراجعه کنید:

• نانوایی Bread and Roses به آدرس پلاک ۶۲-خیابان مادام در منطقه شش پاریس اصیل ترین طعم کروسان را به شما عرضه می کند. این کروسان ها با طعم کره ای، کمی شیرین و بافت ترد و برشته شان طرفداران زیادی دارند.
• نانوانی دِگاتو اِدو پَن |  Des Gâteaux et du Pain : شماره ۶۳ بلوار پاستور (منطقه ۱۵) کروسان های چاق و چله و کاراملی می فروشد که بسیار پف دار و خوشمزه هستند.
• شیرینی فروشی لاپاتیسری سیریل لینیاک | La Pâtisserie Cyril Lignac: شماره ۲۴، خیابان پل برت (منطقه ۱۱)

منبع: bakersmaison.com.au