سفر به کویر مرنجاب از سفرهایی است که توصیه می‌کنیم آن را تجربه کنید. تماشای آسمان پرستاره و فرو رفتن در سکوت شبانه کویر، گردشگران را منقلب می‌کند. در سال‌های اخیر، ایرانیان علاقۀ زیادی به کویرگردی پیدا کرده‌اند. یکی از این مناطق پرطرفدار کویر مرنجاب است. الی گشت قصد دارد در این مقاله، شما را به دل کویر مرنجاب ببرد تا با این مقصد رویایی بیشتر آشنا شوید.
فهرست عناوین:
- آیا سفر به کویر مرنجاب امن است؟
- چه زمانی برای سفر به کویر مرنجاب مناسب است؟
- مکانهای دیدنی کویر مرنجاب
- تفریحات کویر مرنجاب چیست؟
- آدرس کویر مرنجاب روی نقشه گوگل
- سفر به کویر مرنجاب با خودرو شخصی
- نکات ایمنی کویرگردی
آیا سفر به کویر مرنجاب امن است؟
کویر مرنجاب در استان اصفهان و در شمال شهرستان آران و بیدگل قرار دارد. فاصلۀ آن تا شهر کاشان حدود ۵۳ کیلومتر است. این منطقه در زمان صفویان، در مسیر جاده ابریشم قرار داشته و یکی از محل‌های محبوب شاه عباس صفوی بوده است. در اسناد تاریخی ثبت شده، نام مرنجاب را پادشاه محبوب صفوی انتخاب کرده است. جالب است بدانید نام اصلی این منطقه «مرد رنج آب» بوده که نشان از سختی تامین آب شیرین در این منطقه است. بر اثر گذر زمان نام این کویر به مرنجاب تغییر پیدا کرده است. سفر به کویـر مرنجـاب به صورت گروهی پیشنهاد می‌شود، زیرا نکات بسیاری را باید بدانید تا در بیابان‌های ناکجا آباد، به مشکل و دردسر نخورید. این مقاله شما را برای داشتن سفری ایمن در کویر مرنجاب آماده می‌کند.
چه زمانی برای سفر به کویر مرنجاب مناسب است؟
برای سفر به مناطق گرم و خشک، بهترین زمان ممکن، فصل پاییز است. آب و هوای کویر مرنجاب در پاییز معمولا بین ۱۰ تا ۲۲ درجه در نوسان است و شبهای سردی دارد. اگر قصد دارید چند روز در کویر اقامت داشته باشید و از شبهای این طبیعت شگفت‌انگیز و بی‌نظیر، لذت ببرید، پیشنهاد می‌کنیم فصل پاییز را انتخاب کنید. اواسط پاییز و اواخر آبان‌ماه منسب‌ترین زمان برای پیاده‌روی در کویر مرنجاب است.
مکان های دیدنی کویر مرنجاب
اگر قصد دارید، در دل کویر اقامت کنید، بهتر است با مکان های دیدنی کویر مرنجاب و اطراف آن آشنا شوید، زیرا حیف است که چنین مسافتی را پشت سر گذاشته و لذت دیدن جاذبه‌های اطراف را از دست بدهید. در این بخش معروف‌ترین و دیدنی‌ترین جاذبه‌های دیدنی سفر به مرنجاب را معرفی می‌کنیم.
دریاچه نمک مسیله
در کنار دریاچۀ ارومیه به عنوان بزرگترین دریاچه ایران که امروزه به دریاچه نمک تبدیل شده، دریاچه نمک مسیله هم یکی از بزرگترین دریاچه‌های نمک ایران است که در کویر مرکزی کشور و شمال کویر مرنجاب واقع شده است. دریاچه نمک مسیله معروف‌ترین مکان دیدنی برای بازدید گردشگران است و اکثر تورهای کویرگردی ابتدا کویرگردها را به دریاچه نمک مسیله می‌برد تا از چشم‌انداز زیبای این دریاچه هنگام غروب آفتاب لذت ببرند. هرچند این دریاچه تا روستای آران و بیدگل فاصله ای ۳۵ کیلومتری دارد، اما آن را با نام دریاچه نمک آران و بیدگل هم می‌شناسند. دریاچه نمک مسیله در شمال کویر مرنجاب قرار دارد، از این رو، به مرز استان‌های اصفهان، سمنان و قم نزدیک‌تر است. در نظر داشته باشید دریاچه نمک مسیله در کویر بند ریگ واقع شده است.
جزیره سرگردان اصفهان
در داخل دریاچۀ نمک مسیله یا همان دریاچه آران و بیدگل، جزیره‌ای بزرگ با نام جزیره سرگردان اصفهان وجود دارد که یکی از جذاب‌ترین مکانهای دیدنی مرنجاب به‌شمار می‌رود. این جزیره در دل دریاچه نمک قرار گرفته است. در گذشته معتقد بودند که جزیره سرگردان شناور است و حرکت می‌کند. البته امروزه می‌دانیم که این باور اشتباه است و خطای دید موجب می‌شد، تصور کنیم جزیره در حال حرکت است. اگر قصد دیدن این بخش از کویر را دارید، بهتر است به همراه گروه و راهنما به آن سفر کنید.
کاروانسرای مرنجاب
کاروانسرای مرنجاب از جمله یادگاری‌های دوران حکومت صفویه است که امروزه از تاریخی‌ترین مکانهای دیدنی در سفر به کویر شمار می‌رود. در سال ۱۰۱۲ هجری قمری، در زمان حکومت شاه عباس صفوی، کویر مرنجاب یکی از پررفت‌وآمدترین مسیرها به خصوص برای دسترسی از اصفهان به شهر مشهد بود. از سویی دیگر، در همان دوران، کاروانسرا‌سازی هم در حال اوج گرفتن در کشور بود و به دستور ایشان، کاروانسرای مرنجاب در این منطقه ساخته شد. این کاروانسرا یکی از بهترین و بزرگترین کاروانسراهای حکومت شاه عباس صفوی است و تا قبل از دوران پهلوی اول، جزو شلوغ‌ترین کاروانسراهای ایران بود، اما با روی کار آمدن حکومت پهلوی، جاده‌سازی و خیابان‌کشی در سراسر ایران آغاز شد.
جاده‌هایی برای دسترسی اصفهان به مشهد احداث گردید و به لطف این جاده‌ها دیگر کسی از کویر مرنجاب عبور نکرد و کاروانسرای مرنجاب از رونق افتاد. قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، دانشگاه تهران و سازمان میراث فرهنگی کاشان، برای ایجاد ایستگاهی تحقیقاتی، کاروانسرای مرنجاب را مرمت و بازسازی کردند، اما به دلیل بعضی جریان‌های انقلابی، این پروژه لغو گردید. در سال ۱۳۷۸، سازمان میراث فرهنگی این کاروانسرا را خریداری کرد و دوباره مورد مرمت و بازسازی قرار دارد. در سال ۱۳۸۴، کاروانسرای مرنجاب با ۲۹ اتاق دنج و محیطی سنتی، در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.
امروزه کاروانسرای مرنجاب یکی از جاذبه‌های تاریخی و ارزشمند منطقه محسوب می‌شود و محبوب‌ترین اقامتگاه بوم‌گردی در کویر مرنجاب نیز به‌شمار می‌رود. در آغاز فصل کویرگردی، تمامی اتاق‌های این اقامتگاه رزرو می‌شود. خوب است بدانید تمامی اتاق‌های این کاروانسرا به صورت کف خواب است و باید با خود کیسه خواب به همراه داشته باشید.
چاه دستکند
چاه دستکند برای بسیاری از مردم ارزش و احترام بالایی دارد. چاه دستکند در نزدیکی کویر مرنجاب است و برخلاف رودخانه‌های شور و دریاچه‌های نمک این منطقه، آب شیرین در آن می‌جوشد، چرا‌که این آب از فیلترهای ماسه‌ای عبور می‌کند و در نهایت، با درصد بسیار کمی نمک، آبی شیرین تحویل می‌دهد. داستان‌های مختلفی درباره چاه دستکند سینه به سینه چرخیده است، اما در معروف‌ترین داستان، گفته می‌شود امام رضا (ع) در گذشته‌های دور هنگامی که می‌خواستند از عراق به مشهد سفر کنند، این چاه را حفر کرده تا آب شیرین مورد نیاز کاروانشان را مهیا کنند.
قلعه کرشاهی
از دیگر بناهای کویر مرنجاب که در زمان ساسانیان ساخته شده، قلعه کرشاهی است. امروزه این قلعه متروکه شده است، اما هنوز زیبایی دوران خود را دارد. در زمان حکومت ساسانیان، قلعه کرشاهی اهمیت ویژه‌ای داشته و آن را تا به امروز، به عنوان نگین خشتی ایران می‌شناسند. هدف از ساخت قلعه کرشاهی، محافظت در برابر حملات مغول بود.
وسعت قلعه کرشاهی بیش از ۸ هزار متر مربع است و در زمان ساسانیان، از جمله قلعه‌های بزرگی بود که ساخته شد. هر دیوار این قلعه نزدیک به ۲۱۰ متر طول دارد و دارای ۱۰ برج اصلی و ۵ برج فرعی است. همچنین در اطراف آن، قلعه آبگیر وجود داشته تا هنگام حمله مغول‌ها از این بنای با‌عظمت دفاع شود. اگر قصد دارید از قلعه کرشاهی بازدید کنید، به جنوب کویر و نزدیک روستای ابوزیدآباد بروید.
تفریحات کویر مرنجاب چیست؟
تفریحاتی که در سفر به کویر مرنجاب و اکثر مناطق کویری انجام می‌شود، می توان به مواردی همچون پیاده‌روی در شنزارها و رمل‌ها، آفرود سواری و شیب زدن، تماشای آسمان پرستاره، شترسواری، موتورسواری، سند بوردینگ و کمپ کردن اشاره کرد. در روستای آران و بیدگل کمپ‌های آفرود سواری مجاز است و موتورهای چهارچرخ و تورهای آفرود در کویر در اختیار کویرگردان گذاشته شده است. اگر می‌خواهید در کویـر مرنجـاب پیاده‌روی کنید، حتماً نقشه کویر، نقشه موقعیت زندگی حیوانات و قطب‌نما همراه داشته باشید، زیرا آنتندهی گوشی و موقعیت یاب در برخی از مناطق کویر از کار می‌افتد. همچنین سعی کنید در بازه زمانی ۱۰ صبح تا ساعت ۱۶ پیاده‌روی کنید تا گرفتار گرمای طاقت‌فرسای منطقه نشوید.
آدرس کویر مرنجاب روی نقشه گوگل
اگر نگاهی گذرا به نقشه ایران بیاندازید، خواهید دید که کویر مرنجاب، به شهرستان آران و بیدگل بسیار نزدیک است. البته برای آغاز تور کویرگردی خود می‌توانید شهر‌های اصفهان، قم، کاشان و یا حتی سمنان و تهران را به عنوان مقصد انتخاب کنید.
اگر با ماشین شخصی سفر می‌کنید، مسافت و مدت زمانی که باید طی کنید به صورت تقریبی به شرح زیر است:
- اصفهان تا آران و بیدگل ۲۱۵ کیلومتر و حدود ۲ ساعت و نیم
- از قم تا آران و بیدگل ۱۱۷ کیلومتر و ۱ ساعت و نیم
- از کاشان تا آران و بیدگل ۱۵ کیلومتر و ۱۵ دقیقه
- از سمنان تا آران و بیدگل ۳۸۶ کیلومتر و ۴ ساعت
- از تهران تا آران و بیدگل ۲۵۹ کیلومتر و ۳ ساعت
بعد از رسیدن به آران و بیدگل حدود ۵۳ کیلومتر دیگر باید بروید تا به کویر برسید.فراموش نکنید که برای عبور از مسیرهای کویری باید از خودروی آفرود استفاده کنید، در غیر این صورت ممکن است در مسیر بمانید.
سفر به کویر مرنجاب با خودرو شخصی
بسیاری از افراد تصمیم می‌گیرند به صورت گروهی و با ماشین شخصی، سفر به کویر مرنجاب را تجربه کنند. اگر شما نیز ترجیح می‌دهید با خودرو شخصی سفر کنید، به نکات زیر توجه کنید.
- برای سفر به کویر مرنجاب با خودرو شخصی بهتر است از شهرستان آران و بیدگل به سمت کویر بروید.
- هزینه‌ی ورود به کویر، برای خودروهای شخصی و غیر شاسی بلند ۵۰۰۰ و برای خودروهای آفرود و شاسی بلند ۱۰۰۰۰ تومان است.
- خودروهای غیر شاسی بلند در کویر استهلاک زیادی خواهند داشت و خطر جا‌ماندن در جاده بین آن‌ها شایع است، بنابراین بهتر است حداقل با دو ماشین سفر کنید و وسایل بُکسل کردن نیز همراه داشته باشید.
- اگر بدون راهنمای محلی سفر می‌کنید، از مسیرهای اصلی خارج نشوید.
- برای چند روز، حداقل یک روز، بیشتر از روزهای سفر خود، آب و غذا با خود ببرید.
- تنها در محدوده ۳۰ کیلومتری کاروانسرای مرنجاب موبایل آنتن می‌دهد، پس اگر دچار مشکل شدید باید از راه‌های دیگری مانند آتش زدن لاستیک برای درخواست کمک استفاده کنید.
- کویر مرنجاب گنجینۀ طبیعی کشور ماست. وظیفۀ هر کویرگردی است که از این گنجینه مراقبت کند، پس یادمان باشد حتما کیسه زباله همراه داشته باشیم تا کویرمان پاکیزه بماند.
نکات ایمنی کویرگردی
سفر به کویر مرنجاب مانند سفر به دیگر نقاط کویری، خطراتی دارد که با رعایت چند نکته ساده می‌توانید از رخ دادن این خطرات جلوگیری کنید. نکات ایمنی کویرگردی زیر را با دقت بخوانید و به خاطر بسپارید.
- در کویر حیوانات مختلفی وجود دارند و خطر گزیدگی زیاد است.
- در شن‌های کویری، عقرب و مارهای مختلف صحرایی زندگی می‌کنند که باید مراقب آن‌ها بود.
- بهتر است برای جلوگیری از گزیدگی توسط مار و عقرب، کفش ساق دار بپوشید.
- احتمال گم شدن در کویر بسیار زیاد است، پس حتما با راهنما و نقشه سفر کنید.
- از دست دادن بیش از حد آب و قند در بدن باعث ایجاد شوک می‌شود، پس آب و مواد قندی به اندازه کافی همراه خود ببرید.
- تحت هیچ شرایطی با یک ماشین و تکی وارد کویر نشوید. خطر خرابی ماشین و گیر افتادن در دل کویر زیاد است. حتما به صورت گروهی سفر کنید.
جمع بندی درباره کویر مرنجاب
شاید شما هم با دیدن عکس کویر و جاذبه‌های گردشگری اطراف آن، مشتاق سفر به کویر مرنجاب شده‌اید. نزدیک‌ترین کویر به تهران، کویر مرنجاب است، به همین خاطر، این کویر از معروف‌ترین و شلوغ‌ترین کویرهای ایران به‌شمار می‌آید، اما سفر به کویر کار هر کسی نیست. علاوه‌بر اینکه باید کویر را به خوبی بشناسید، پیشنهاد می‌شود از تورهای کویرگردی استفاده کنید تا سفری آسوده و ایمن داشته باشید.
سوالات متداول
جاهای دیدنی کویر مرنجاب کدامند؟
کاروانسرای مرنجاب، کویر مسیله و دریاچه سرگردان از مشهورترین جاذبه‌های گردشگری این منطقه هستند.
کویر مرنجاب تا تهران چند ساعت فاصله دارد؟
تهران تا آران و بیدگل حدود ۳ ساعت فاصله دارد.
آیا در کویر مرنجاب اقامتگاه وجود دارد؟
بله، چندین اقامتگاه معتبر در کویر مرنجاب مشغول به فعالیت هستند.