قلعه ی آگرا در هند | Agra Fort
قلعه ی آگرا در هند به قلعه ای شکوهمند و از همه مهم تر قلعه ای سرخ رنگ مشهور است. این قلعه که به آن کاخ آگرا یا آگره نیز می گویند، آن قدر معروف است که هیچ وقت نزدیک بودنش به بنایی همچون تاج محل، آن را در زیر سایه ی مشهور بودن آن قرار نداده و با شخصیت مستقل و بسیار محکم قلعه مانندش، طرفداران پر و پا قرص خودش را پیدا کرده. این قلعه ی بسیار معروف را به نام ها و القاب معروف دیگری نیز می شناسند که در ادامه اگر با ما در الی گشت همراه باشید هم می توانید از آن ها با خبر شوید و هم با سرگذشت تاریخی قلعه ی آگرا در هند آشنا شوید.
تاریخچه ی کاخ آگرا در هند
مطالب مرتبط: بازدید از ۹ مکان دیدنی آگرا در یک روز راهنمای سفر به آگرا کاخ دیدنی جهانگیر آگرا در هند
به آن صورتی که در مقدمه نیز اشاره کردیم، کاخ آگرا را در سراسر جهان به قلعه ی سرخ (Red Fort) نیز می شناسند. این بنای بسیار مشهور درشهر آگرا و در نزدیکی جاذبه ی بسیار مشهور تاج محل قرار گرفته است. می گویند که کا خ آگرا قدمتش به قرن ۱۶ میلادی می رسد و تمامی شکوه به کار رفته در آن، حاصل نبوغی است که در آن قرون در آن به کار گرفته بوده شده است. کاخ آگرا که اتفاقا بسیار مستحکم نیز هست را از سنگ ماسه سرخ رنگ ساخته اند. این کاخ که آن را قلعه ی آگرا هم نیز می گویند، با دارا بودن دیوارهایی به طول ۲/۵ کیلومتر توانسته است تا نصف بیشتر تاریخ سرزمین هند در آن قرون و همچنین شهر سلطنتی امپراتوری مغولی هند یا گورکانیان را در خود جای بدهد! قلعه ی آگرا در هند که یک بنای بسیار تاریخی است، در اطرافش مسجد و قصرهای بسیار زیبا و مجللی را در کنار خود دارد.
این کاخ بسیار زیبا از سال ۱۹۸۳ میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. قلعه ی آگرا در ۵/۲ کیلومتری شمال غربی دیگر بنای تاریخی مشهور هند، تاج محل قرار دارد. این قلعه ی تاریخی با مسجد و قصرهای زیبا و مجللی که به آن ها اشاره کردیم، تماما شکوه معماری ایرانی در آن زمان را به همگانی که برای بازدید از این جاذبه ها می آیند، نشان می دهد. همانطور که اشاره کردیم، ساخت این کاخ از زمان اکبر شاه گورکانی شروع شد و تا زمان شاه جهان گورکانی نیز ادامه پیدا کرد.
اکبر شاه که در واقع پدربزرگ شاه جهان بود سه همسر مسیحی، مسلمان و هندی داشت که تنها از همسر هندی خود بچه دار شد. وقتی پدر شاه جهان به دنیا آمد، پدر همسر اکبر شاه به خاطر به دنیا آمدن نوه ی خود جامی پر از سکه به داماد و دخترش هدیه کرد. بعدها نیز شاه جهان نوه ی اکبر شاه در درون قلعه، کاخ هایی برای اقامت خود و همسرانش از جمله ممتاز بانو ساخت. ملکه ممتاز نیز در این قصر از دنیا رفت.
قلعه ی آگرا در هند در واقع محل زندگی شاه جهان و خانواده اش بود. پسر شاه جهان که اورنگ زیپ نام داشت نیز شاه جهان را در طی ۸ سال آخر عمرش در این قلعه زندانی کرد. بر اساس شایعات تاریخی، شاه جهان درون برج معصومان درگذشت که برجی با ایوانی مرمرین و مشرف به تاج محل است. این قلعه توسط اکبر و جهانگیر و شاه جهان کامل شد.
قلعه ی آگرا در هند محل سکونت سلطان جهانگیر گورکانی نیز بوده است. حیاط این قلعه بسیار دیدنی است و مشرف به خوابگاه و ناهار خوری مجموعه بود. در وسط حیاط دیگر قصر تابستانی شاه بود. طراحی قلعه سرخ آگرا همانند تاج محل بود. در قسمتی که شاه جهان زندانی بوده یک مسجد کوچک به نام مسجد مینا قرار دارد که کوچک ترین مسجد دنیا و محل عبادت شاه جهان بوده است.
در ابتدای قلعه ی آگرا در هند نیز جام بزرگی که بیشتر به یک حوض شبیه بود، وجود داشت. کاخ تابستانه ی پادشاه و تخت تابستانی آن که تماما از سنگ مرمر است هم برای خود روایتی عجیب دارد. این تخت که مشرف به حیاطی بسیار سر سبز است، ظاهرا آنجا در قدیم مکانی برای برپایی بازاری مخصوص زنان اشراف و بزرگان بوده است. شاه هم از بالا جلوس می کرده و از بالای قصر زنان قصر را مشاهده می نموده است. درست در همین جا بود که شاه جهان برای اولین بار ممتاز بانو را در قصر می بیند و عاشق او می شود و با او ازدواج می کند.
ممتاز بانو هم از اشراف ایرانی بود و عمه ی ممتازبانو نیز، همسر محبوب جهانگیر شاه و پدر شاه جهان بود. ولی از آنجا که ساخت این کاخ ها و آرامگاه ممتاز بانو در تاج محل بسیار هزینه بر بود، پسر شاه جهان یا همان اورنگ زیپ که بالاتر از او نام بردیم، پدرش را به بهانه ی دیوانگی بر کنار می کند و در این قصر زندانی می کند. البته در این قصر پنجره ای هم وجود دارد که از آن تاج محل قابل رویت است.
سبک معماری کاخ آگرا در هند
اکبر شاه که یکی از معروف ترین امپراتورهای گورکانی بود و همچنین این بنا را ساخت نیز علاقه ی زیادی به سنگ و همچنین ماسه ی سرخ داشت و برای عمارت های این بنا از این سنگ استفاده کرده است. امروزه دقیقا به همین دلیل و به خاطر رنگ و روی قرمز رنگ آن، امروزه به آن قلعه ی سرخ یا ارگ سرخ و یا کاخ سرخ آگرا نیز گفته می شود. توجه نمایید که قلعه ی آگرا در هند را با قلعه ی سرخ در دهلی اشتباه نگیرید. این کاخ دارای ۴ دروازه است که دورتادور آن گودال های عمیقی وجود دارد. بسیاری از تزئینات و کاشی کاری های سرسراهای کاخ آگرا کاملا منطبق با اصول معماری ایرانی ساخته شده اند. تنها تفاوت معماری این سرسراها با معماری ایرانی این است که بر روی آن ها به جای خطوط اسلیمی و خطاطی رایج در طراحی معماری ایرانی از اژدها و فیل و پرندگان استفاده شده است. دیوارهای قلعه ی آگرا در هند بسیار بلند و به رنگ قرمز است.
قصرهای موجود در این کارخ نیز از دو رنگ سفید و قرمز ساخته شده است. حتی در طبقه ی پایین این قصر از سنگ هایی به رنگ قرمز و طبقه بالای آن نیز از سنگ مرمر سفید استفاده شده است. در کاخ آگرا برای حیوانت مخصوص شاه نیز باغ وحشی مخصوص ساخته شده بود. قلعه ی آگرا در هند از لحاظ جغرافیایی در کنار رود یامونا قرار گرفته است و به شکل یک هشت ضلعی نامنظم و به وسیله ی دیواری از سنگ های قرمز رنگ کاملا محصور شده است و طول آن ۵/۲ کیلومتر و ارتفاع آن از ۱۶ تا ۳۳ متر متغیر است. اطراف دیوارها هم خندقی وجود دارد که به رودخانه ی یامونا متصل می گردد.
آگرا
حال که سیر تا پیاز قلعه ی آگرا در هند را می دانید فکر می کنیم که بهتر است تا مختصری هم درباره ی شهر آگرا بدانید. آگرا، سومین شهر بزرگ در اوتار پرادش هندوستان است. آگرا از شهر دهلی که پایتخت هند است با ماشین تنها ۲ ساعت و نیم، با قطار ۴ ساعت و با هواپیما ۳۰ دقیقه فاصله دارد. آگرا یا همان آگرابانا به معنای بهشت است و در متون ماهابهاراتا آمده است. آگرا در زمان حکومت شاهانی چون: اکبر، جهانگیر و شاه جهان گورکانی اهمیت بسیار زیادی پیدا کرد. این شهر پایتخت حکومت اکبر، پادشاه بزرگ امپراتوری مغولی هند یا گورکانیان بود و در آن زمان تبدیل به مرکز هنر، فرهنگ، تجارت و یادگیری هندوستان بزرگ شد.
آگرا را در گذشته، شهر اکبرآباد نیز می نامیدند. بابر که موسس سلسله ی امپراتوری مغولی در هند بود نیز برای مدتی در شهر آگرا ماند و ساخت باغ هایی چهار گوش همچون باغ های ایرانی را در آنجا مرسوم کرد. اولین باغ معروف به باغ های پارسی در کنار رود یامونا در همین شهر طراحی و ساخته شد و سازنده آن شاه بابر بود. نام این باغ ایرانی که در حال حاضر هم و جود دارد، آرام باغ است. از باغ ایرانی، قلعه ی آگرا در هند و تاریخ آن که بگذریم باید بگوییم که، آگرا در کناره های رود جمنا در ایالت شمالی اوتار پرادش هند و در ۲۰۶ کیلومتری دهلی قرار دارد.
این شهر سومین شهر بزرگ ایالت است و جمعیت آن در سال ۲۰۱۱ حدود یک میلیون و پانصد هزار نفر بوده است. آگرا آب و هوایی نیمه خشک دارد و گاهی هم در مرز آب و هوای نیمه گرمسیری مرطوب است. زمستان های ملایم، تابستان های گرم و خشک و فصل بارندگی های موسمی از خصوصیات اصلی آب و هوایی اش است. بارندگی های موسمی اینجا به شدت دیگر شهرهای هند نیست به همین خاطر است که آب و هوایش در رده ی نیمه خشک قرار دارد.
بهترین زمان برای رفتن به آگرا پاییز و زمستان است چون دیگر از آن گرمای همیشگی خبری نیست و آب و هوای مطبوع گردش در شهر را برایتان لذت بخش می کند. در آگرا فستیوال هایی همچون تاج ماهوتساو که محبوب ترین فستیوال شهر است برگزار می شود. این فستیوال هر سال از ۱۸ تا ۲۷ فوریه برگزار می شود. هر سال پیامی از این فستیوال به جهانیان منتقل می شود و در آن صدها نفر هنرمند از سراسر هند هنر و آثار خودشان را به این فستیوال می آورند.
برای آشنا شدن با برنامه های کاخ آگرا و دیگر نکات دانستنی درباره ی آن به وب سایت تریپ ادوایزر حتما سر بزنید. 😎
