الی گشت
  • الی گشت
    • صفحه اصلی
    • بلیط هواپیما
    • رزرو هتل
    • تور مسافرتی
    • بلیط قطار
    • بیمه مسافرتی
  • گردشگری
    • صنعت گردشگری
    • صنعت هوانوردی
    • صنعت هتلداری
  • راهنمای سفر
    • راهنمای سفر

      با اقامت در این ۵ هتل کوش آداسی…

      ۱۳۹۹-۱۲-۰۵

      راهنمای سفر

      حقایق جالب درباره شهر نیژنی نووگورود در روسیه

      ۱۳۹۹-۱۱-۲۹

      راهنمای سفر

      آشنایی با طبیعت و جاذبه های جزیره ماله…

      ۱۳۹۹-۱۱-۲۷

      راهنمای سفر

      در سفر به عمان چه تفریحات توریستی را…

      ۱۳۹۹-۱۱-۲۷

      راهنمای سفر

      ارزان ترین غذاهایی که در کانادا می توانید…

      ۱۳۹۹-۱۱-۲۷

  • اخبار
    • اخبار

      همه چیز درباره محدودیت های منع تردد

      ۱۳۹۹-۱۰-۲۲

      اخبار

      افتتاح خط راه آهن هرات-خواف

      ۱۳۹۹-۱۰-۰۹

      اخبار

      علت مرگ سریالی نهنگ ‌ها در جزیره کیش…

      ۱۳۹۹-۱۱-۰۸

      اخبار

      آغاز رسمی پروازهای توریستی ماهان و ترکیش به…

      ۱۳۹۹-۰۶-۳۰

      اخبار

      پوشش درمان رایگان کرونا در هواپیمایی امارات

      ۱۳۹۹-۰۹-۱۹

  • آموزشی
    • مدیریت
    • بازاریابی
    • تجارب موفق
  • رسانه
    • عکس
    • ویدیو
آخرین اخبار
تهران گردی در نوروز را از این ۲۰ موزه دیدنی...
آشنایی با ۱۳ خانه تاریخی و دیدنی در شهر تهران
معرفی مرکز دلفین بی در دبی، جاذبه ای که باید...
معرفی منطقه هنری السرکال دبی و جاذبه های اطراف آن
معرفی شهربازی سرپوشیده آی ام جی ورد در دبی
معرفی آب نمای دبی و جاذبه های دیدنی بی نظیر...
معرفی اسکله ابرا، جاذبه ای دیدنی در قلب شهر دبی
معرفی ۵ هتل برای تجربه یک سفر فراموش نشدنی به...
تاثیر چشم گیر صنعت گردشگری بر شرایط اقتصادی دبی
آشنایی با اطلاعات ضروری برای سفر به دبی
معرفی ساحل کایت، یکی از سواحل خاص و دیدنی در...
۵ رستوران لوکس و منحصر به فرد دبی
با این ۹ دسر بی نظیر عاشق کشور اتریش می...
معرفی مرکز خرید برجمان یکی از قدیمی ترین مراکز خرید...
ساحل مارینا دبی، جاذبه ای که از دیدن آن سیر...
بازدید از مرکز خرید سیتی سنتر دیره را در تور...
معرفی مرکز خرید مارینا مال، جذاب ترین مجتمع تجاری در...
معرفی مرکز خرید امارات مال، محبوب ترین مال در دبی
الی گشت
  • الی گشت
    • صفحه اصلی
    • بلیط هواپیما
    • رزرو هتل
    • تور مسافرتی
    • بلیط قطار
    • بیمه مسافرتی
  • گردشگری
    • صنعت گردشگری
    • صنعت هوانوردی
    • صنعت هتلداری
  • راهنمای سفر
    • راهنمای سفر

      با اقامت در این ۵ هتل کوش آداسی…

      ۱۳۹۹-۱۲-۰۵

      راهنمای سفر

      حقایق جالب درباره شهر نیژنی نووگورود در روسیه

      ۱۳۹۹-۱۱-۲۹

      راهنمای سفر

      آشنایی با طبیعت و جاذبه های جزیره ماله…

      ۱۳۹۹-۱۱-۲۷

      راهنمای سفر

      در سفر به عمان چه تفریحات توریستی را…

      ۱۳۹۹-۱۱-۲۷

      راهنمای سفر

      ارزان ترین غذاهایی که در کانادا می توانید…

      ۱۳۹۹-۱۱-۲۷

  • اخبار
    • اخبار

      همه چیز درباره محدودیت های منع تردد

      ۱۳۹۹-۱۰-۲۲

      اخبار

      افتتاح خط راه آهن هرات-خواف

      ۱۳۹۹-۱۰-۰۹

      اخبار

      علت مرگ سریالی نهنگ ‌ها در جزیره کیش…

      ۱۳۹۹-۱۱-۰۸

      اخبار

      آغاز رسمی پروازهای توریستی ماهان و ترکیش به…

      ۱۳۹۹-۰۶-۳۰

      اخبار

      پوشش درمان رایگان کرونا در هواپیمایی امارات

      ۱۳۹۹-۰۹-۱۹

  • آموزشی
    • مدیریت
    • بازاریابی
    • تجارب موفق
  • رسانه
    • عکس
    • ویدیو

قومی در تاجیکستان که زبان باستانی ایرانی را هنوز زنده نگه داشته اند!

توسط گلاره خوانین زاده 1398-07-10
1398-07-10
مردم یاقنوبی تاجیکستان-الی گشت

مردم یاقنوبی تاجیکستان | The Yaghnobi people

تاکنون برایتان سوال پیش آمده است که آیا هنوز هم اقوامی باستانی در گوشه و کنار دنیا زندگی می کنند که هیچ اختلاطی با دیگر مردم جهان نداشته باشند؟ مردم یاقنوبی تاجیکستان یکی از اقوامی هستند که هنوز به قدیمی ترین زبان ایرانی و البته یکی از باستانی ترین زبان های دنیا صحبت می کنند. این قوم همچنان فرهنگ، آداب و رسوم و زبان باستانی داشته و از عجایب جوامع امروزی هستند. مجله الی گشت شما را با یکی از عجیب ترین اقوام دنیا به نام مردم یاقنوبی تاجیکستان با زبان باستانی ایرانی، مذهب اسلام و آداب و رسوم ایران باستان آشنا می نماید. با سفر به تاجیکستان می توانید به دیدن این قوم باستانی نیز بروید.

مردم یاقنوبی تاجیکستان
مطالب مرتبط:
هزار و یک دلیل برای سفر به تاجیکستان
راهنمای سفر به دوشنبه در تاجیکستان
راهنمای سفارت تاجیکستان و اخذ ویزای این کشور

مردم یاقنوبی یکی از اقلیت قومی در تاجیکستان هستند که در شمال غربی این کشور زندگی می کنند. آن ها در استان سغد تاجیکستان و در دره های رودخانه یقنوب (Yaghnob)، کول (Qul) و ورزوب (Varzob) ساکن هستند. یاقنوبی ها به عنوان نسل از مردمی به حساب می آیند که به زبان باستانی سوگدیان (Sogdian) صحبت می کنند. زبان سوگدیان (سغدی) در قدیم زبان مردمی بود که در اکثریت نواحی آسیای مرکزی و در بالای رودخانه آمودریا (Amu Darya) و در منطقه ای که به نام سوگدیای باستانی (Sogdia) معروف است، ساکن بودند.

این قوم به یکی از زبان های شرقی ایران باستان یعنی زبان یاقنوبی است. دیگر اعضای زبان های شرقی ایران باستان شامل پشتو (Pashto)، اوستیک (Ossetic) و زبان پامیری (Pamir) است. زبان یاقنوبی در دره های بالایی رودخانه یاقنوب در منطقه زرافشان (Zarafshan) تاجیکستان و توسط مردم یاقنوبی صحبت می شود. گفته می شود که این اقوام، از نژاد مستقیم اقوام سغدی هستند که در اصطلاح به آن ها نئو-سغدی (Neo-Sogdian) گفته می شود. شاید تعجب کنید اما این زبان از باستانی ترین زبان های دنیا و البته با ریشه زبان های ایران باستان خصوصا زبان اوستایی باستانی است که همچنان باقی مانده و توانسته تا عصر حاضر در میان این اقوام دور افتاده به حیات خود ادامه دهد.

در سال های ۱۹۲۶ تا ۱۹۳۹ آمار و داده های سرشماری در مورد تعداد افرادی که در بین این اقوام زندگی می کنند و به زبان یاقنوبی صحبت می کنند، انجام گرفت که نشان دهنده تعداد ۱۸۰۰ نفر بود. در سال ۱۹۵۵ میلادی شخصیت ثروتمند و معروفی به نام ام. بوگولیوباو (M. Bogolyubov) تخمین زد که تعداد کسانی که به این زبان صحبت می کنند بیشتر از ۲۰۰۰ نفر است. تحقیقات و سرشماری های این قوم همچنان ادامه داشت تا اینکه در سال ۱۹۷۲ شخصی به نام ای.خورومو (A. Khromov) سرشماری دیگری انجام داد و تخمین زد که تنها در دره یاقنوب حدود ۱۵۰۹ نفر و در مناطق اطراف حدود ۹۰۰ نفر به این زبان باستانی صحبت می کنند. در حال حاضر تعداد افراد مردم یاقنوبی تاجیکستان ۲۵۰۰۰ نفر تخمین زده می شود.

مردم یاقنوبی با زبان باستانی
خرید آنلاین پرواز دوشنبه

تاریخچه این قوم

در قرن چهارم میلادی، اسکندر بزرگ، هخامنشیان را شکست داد و تا آموردیا رفت. سغدیان را شکست داد و شاهزاده سگدیان، رکسانا را عروس خود نمود. از تهاجم یونانیان تا پیروزی اعراب مسلمان در سگدیان، قوم سگدی از امپراطوری تا امپراطور دیگر دست به دست می شد. این امپراطوری ها شامل گرکو-باختریان (the Greco-Bactrian)، کوشان و ساسانیان می شود. با هجوم اعراب، سغدیان، این قوم زرتشت به میان کوه ها پناه بردند. زبان منحصر به فرد مردم یاقنوبی تاجیکستان هم اکنون بازمانده از زبان زرتشتی آن دوران است. جشن های نوروز، جشن های بهاری و یک سری از خرافات باستانی، همانند خاموش نکردن شمع ها با فوت کردن و یا تکان ندادن دست ها پس از شستن آن ها و به اطراف پرتاب نکردن قطرات آب در میان این اقوام باقی مانده است.

صنعت و پیشه سنتی مردم یاقنوبی تاجیکستان کشاورزی است. این مردم همچنان به سنت و پیشه باستانی خود مشغول هستند. مردم دره یاقنوبی محصولاتی از قبیل جو، گندم و حبوبات می کارند و همچنین دام هایی مانند گاو، گوسفند و گاو وحشی دارند.

مردم یاقنوبی قومی جدا شده و نشات گرفته از سغدی ها بودند که در این منطقه زندگی می کردند.

سغدی ها پس از حمله مسلمانان در قرن هشتم شکست خورده و نابود شدند اما مردم یاقنوبی تاجیکستان از این شکست در امان مانده و همچنان به زندگی خود ادامه دادند. در همان زمان مردم یاقنوبی به ارتفاعات بالاتر کوچ کردند. هم اکنون و از همان زمان، مذهب مردم یاقنوبی به مذهب اسلام تغییر یافت و به دلیل جدا ماندن از دیگر مسلمانان جهان، گفته می شود که مذهب (pre-Islamic) دارند.

این اقوام چه به دلیل زبان باستانی یاقنوبی و چه به دلیل مذهبشان جزو نادرترین اقوام دنیا هستند که محققان و تاریخدانان جهان و همچنین اسلام شناسان به آن ها بسیار علاقه مند هستند. با این که سنت های مردم یاقنوبی تاجیکستان بر طبق سنت های اسلام است اما عناصری از مذاهب پیش از اسلام و به احتمال قوی زرتشتیان در میان سنت های این قوم همچنان دیده می شود.

مردم یاقنوبی در دره یانقوبی تاجیکستان
رزرو آنلاین پرواز دوشنبه

نه تنها تاریخدانان با مطالعه بر روی زندگی و فرهنگ مردم یاقنوبی تاجیکستان اطلاعات بسیاری از گذشتگان به دست آورده اند، بلکه زیست شناسان نیز به اطلاعات بسیار مهمی دست یافته اند. زیست شناسان و باستان شناسان با مطالعه هالپگروپ این اقوام و چهره آن ها قدمت این اقوام را به انسان هایی که در آسیای مرکزی-آسیای جنوبی و در ارتباط با فرهنگ کورگان (the Kurgan Culture) در اروپای شرقی یا به مهاجرت ایرانیان باستان و اولیه در حدود ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح نسبت می دهند. در نتیجه با مطالعه بر روی ژنتیک این قوم به اطلاعات بسیار مهمی راجع به ژنتیک انسان ها و اقوام اولیه که هیچ اختلاط ژنتیکی نداشته اند، دست یافته اند.

نژاد مردم یاقنوبی تاجیکستان

زندگی مردم یاقنوبی تاجیکستان در قرن بیستم

تا قرن بیستم هنوز مردم یاقنوبی تاجیکستان با اقتصاد طبیعی و به شیوه گذشتگان خود و بدون ارتباط با دیگر اقوام زندگی می کردند. از راه ها و تیرهای چراغ برق دوری می کردند و همچنان زمین های اجدادی خود را حفظ نموده بودند. اولین ارتباط این اقوام با جماهیر شوروی در سال ۱۹۳۰ میلادی و در خلال پاکسازی بزرگ این شوروی صورت گرفت. این اتفاق باعث شد که بسیاری از مردم این قوم تبعید شوند. با این حال بزرگترین آسیب به مردم یاقنوبی تاجیکستان در بین سال های ۱۹۵۷ تا ۱۹۷۰ میلادی بود که آن ها را مجبور کردند از سرزمین های آب و اجدادی خود یعنی کوهستان های یاقنوب مهاجرت کرده و آن ها را به دشت های نیمه خشک تاجیکستان فرستادند.

در سال ۱۹۷۰ ارتش سرخ، هلیکوپتری را به میان روستاهای مردم یاقنوبی تاجیکستان فرستاد تا این زمین ها را خالی از جمعیت نماید. کسانی که در این صورت از مهاجرت دوباره سرباز زدند، کشته شدند و با این کار، جمعیت مردمی که به زبان باستانی شرقی ایران صحبت می کردند بسیار کم شد.

شغل مردم یاقنوبی تاجیکستان

یکی از پیرمردان و ریش سفیدان این قوم به نام کربون ادلیف (Kurboon Idliev) از خاطرات خود از آن سال ها می گوید:

“در ۱۰ مارس ۱۹۷۰، من ۲۳ ساله بودم که هلیکوپترهای شوروی در دره یاقنوبی در شمال غربی تاجیکستان فرود آمدند و همه اشخاص را از خانه خود بیرون کردند. آن ها ما را به مناطق مسکونی پایین تر برای کار بر روی گیاهان پنبه بردند. کسانی هم که مقاومت کردند، کشته شدند. این ماجرا مربوط به ۴۷ سال قبل از بازگشت ما به دره یانقوبی می شود”.

مردم یانقوبی تاجیکستان به روستاهای خود کیشلاکس (kishlaks) می گویند. هر یک از روستاهای مردم یانقوبی تاجیگستان شامل ۳ تا ۱۰ خانوار بود که در معرض نابودی قرار گرفتند. شوروی سابق در آن برنامه قصد تلفیق و یکپارچه سازی اقوام پراکنده و بهره کشی از آن ها را داشت.

مردم یاقنوبی-از سگدیان

در آن زمان، بسیاری از مردم یاقنوبی تاجیکستان را مجبور کردند که در میان مزارع پنبه مشغول به کار شوند. با این کار نیز به دلیل تغییری که در نحوه زندگی و محیط زندگی این مردم صورت گرفته بود و البته بیماری ها و کار بیش از حد، افراد بیشتری از مردم یاقنوبی تاجیکستان کشته شدند. همین موضوع باعث شد که بعضی از مردم شورش کنند و دوباره به کوهستان های یاقنوب و سرزمین اجدادی خود پناه ببرند. ارتش جماهیر شوروی، تمام ناطق اصلی زندگی آن ها را خالی از سکنه نمود و بزرگترین روستای آن ها را که در کنار رودخانه یاقنوب به نام پیسکون (Piskon) قرار داشت، از صحنه روزگار محو نمود. سربازان در این دوره حتی تمام کتاب های مذهبی و قدیمی مردم یاقنوبی تاجیکستان را نابود کردند. قدیمی ترین کتاب این قوم مربوط به ۶۰۰ سال پیش بود. در نتیجه قوم بزرگ یاقنوبی توسط ارتش جماهیر شوروی نابود شد. آن ها برای دو دهه از بازگشت به خانه های خود ممنوع بودند.

خانواده هایی که پس از این جریان باقی ماندند توانستند، دوباره در سال ۱۹۸۳ به دره یاقنوب بازگردند. هر چند که در این میان، اکثریت مردم یاقنوبی تاجیکستان در دشت ها باقی ماندند و کم کم با دیگر مردم تاجیک درآمیختند. فرزندان خانواده هایی که در دشت ها زندگی می کنند، هم اکنون به مدارس تاجیکستان فرستاده می شوند و زبان تاجیکی دارند. مردم یاقنوبی تاجیکستان هم اکنون اقتصادی بر پایه طبیعت دارند و هیچ جاده و برقی به سمت روستاها و مناطقی که این اقوام در آنجا زندگی می کنند، وجود ندارد.

مردم یاقنوبی تاجیکستان-سغدی

گردشگری در تاجیکستان

اکثر افرادی که به دنبال مناطق کمتر شناخته شده، مناظر بی بدیل و وسیع و کوهستان های دور از دسترس علاقه مند به این ناحیه از تاجیکستان در شمال غربی سفر می کنند. جهانگردانی که در سال های اخیر وارد روستاهای مردم یاقنوبی تاجیکستان شده اند، از آن ها عکس های بسیاری منتشر کرده اند و سعی در شناخته شدن بیشتر این قوم دارند. شما هم اگر اهل هیچ هایکری و سفر به طبیعت هستید، می توانید برای ملاقات با این مردم به این ناحیه سفر کنید.

منبع: ghorbany.com

آن چه در سفر باید بدانیمتاجیکستاندوشنبهعجایب جهان
۱ نظرات
مطلب قبلی
معرفی هتل هیلتون بسفر استانبول | ۵ ستاره
مطلب بعدی
هتل زیردریایی زنگبار تانزانیا که در سال ۲۰۲۰ افتتاح خواهد شد!

مطالب مرتبط

با اقامت در این ۵ هتل کوش آداسی...

حقایق جالب درباره شهر نیژنی نووگورود در روسیه

آشنایی با طبیعت و جاذبه های جزیره ماله...

در سفر به عمان چه تفریحات توریستی را...

ارزان ترین غذاهایی که در کانادا می توانید...

معرفی بهترین و بزرگ ترین مراکز خرید در...

چمدان خود را برای سفر چگونه جمع کنیم...

بهترین زمان برای سفر به جزایر مالدیو کدام...

آشنایی با هتل آکدامار در شهر وان ترکیه

آشنایی با گراند هتل در شهر وان ترکیه

۱ نظرات

زبان‌شناس 1397-11-28 - 1:49 ب.ظ

«یَغنابی» درست است. در فارسیِ تاجیکی «آ» را به‌صورت ضمه تلفظ می‌کنند.

پاسخ

نظر بدهید لغو پاسخ

نام ، ایمیل و وب سایت من را برای دفعه بعدی که نظر می دهم در این مرورگر ذخیره کنید.

شبکه های اجتماعی

Facebook Twitter Instagram Linkedin Telegram RSS

مطالب اخیر

  • تهران گردی در نوروز را از این ۲۰ موزه دیدنی آغاز کنید!

    1399-12-18
  • آشنایی با ۱۳ خانه تاریخی و دیدنی در شهر تهران

    1399-12-18
  • معرفی مرکز دلفین بی در دبی، جاذبه ای که باید به آن سر بزنید!

    1399-12-17
  • معرفی منطقه هنری السرکال دبی و جاذبه های اطراف آن

    1399-12-17
  • معرفی شهربازی سرپوشیده آی ام جی ورد در دبی

    1399-12-17
  • معرفی آب نمای دبی و جاذبه های دیدنی بی نظیر در اطراف آن

    1399-12-17

مطالب برتر

  • معرفی هتل دانا در لنکاوی + تصویر

    1398-07-13
  • ۴ مورد از بهترین شکارگاه ها در آفریقا

    1398-07-14
  • ۱۰ مورد از مراکز خرید باکو

    1398-10-16
  • معرفی راحت ترین هواپیماهای دنیا + تصویر

    1396-09-14
  • بهترین مسیرهای طبیعت گردی در دبی

    1398-07-21
  • معرفی هتل ۳ ستاره بست وسترن روزولت در نیس

    1396-11-03
  • معرفی هتل ۴ ستاره دای پورت ون کلیو در آمستردام

    1398-06-25
  • خوشمزه ترین ها از نگاه نشنال جئوگرافیک!

    1398-07-14

دسته بندی ها

  • آموزشی
  • اخبار
  • راهنمای سفر
  • رسانه
  • گردشگری

درباره مجله گردشگری الی گشت

الی گشت لوگو
مجله گردشگری الی گشت، منبع اخبار و مقالات گردشگری، راهنمای سفر، توریسم اخبار گردشگری بین الملل و بروزترین مطالب در زمینه سفرهای داخلی و خارجی
Facebook Twitter Instagram Telegram

الی گشت در اینستاگرام

مطالب جذاب

  • حکایت شهرهای کوچک اروپایی

  • معرفی تند ترین سس های جهان

  • روایت تجربه ای از سفر به کشور شگفت انگیز هند

استفاده از مطالب مجله گردشگری و توریستی الی گشت فقط برای مقاصد غیر تجاری و با ذکر منبع بلامانع است. کليه حقوق اين سايت متعلق به شرکت الی گشت میباشد.

بیشتر بخوانیدx

این اشتباهات را در بانجی جامپینگ نکنید!

معرفی بهترین بازارهای سنتی امارات

۲۴ ساعت در آلماتی