استانبول، شهر هزار رنگ و هزار افسانه، مملو از بناهای تاریخی و مذهبی باشکوهی است که هر کدام داستانی برای گفتن دارند. در میان این گنجینه ارزشمند، مسجد اورتاکوی، با معماری ظریف و موقعیت بینظیرش در کنار تنگه بسفر، همچون نگینی درخشان خودنمایی میکند و سالانه گردشگران بسیاری را از سراسر جهان به سوی خود جذب میکند. در این مقاله از الی گشت قصد داریم شما را با این مسجد دیدنی آشنا کنیم.
معرفی مسجد اورتاکوی، نگینی درخشان بر ساحل بسفر
مسجد اورتاکوی نه تنها یک مکان مذهبی، بلکه یک اثر هنری ارزشمند و نمادی از تاریخ و فرهنگ غنی استانبول به شمار میرود. این مسجد با نام مسجد «سلطان عبدالمجید» هم شناخته میشود و در ناحیه بشیکتاش استانبول و در سمت غرب تنگه بسفر واقع شده است.
لازم به ذکر است که در منابع تاریخی از این مسجد زیبا و بزرگ تحت عنوان مسجد بزرگ سلطان عبدالمجید یاد شده است. جالب است بدانید از مسجد کنار پل بغاز به این خاطر با نام اورتاکوی یاد میکنند که در کنار اسکلهای به همین نام قرار گرفته.
مسجد وسیع و چشمنواز اورتاکوی به مدت دو سال از سال ۱۸۵۴ تا سال ۱۸۵۶ توسط سلطان عبدالمجید اول بنا شد که سی و یکمین پادشاه عثمانی به حساب میرفت.
چه چیزی مسجد اورتاکوی را خاص می کند؟
مسجد اورتاکوی دارای ویژگی شگفتانگیزی است که هر گردشگری با دیدن آن به وجد میآید. در حقیقت تغییر رنگ در نمای بیرونی مسجد و معماری بینظیر و خاص این بنا باعث شده به مسجد هزارچهره شهرت پیدا کند. علت این نامگذاری این است که این مسجد در طول شبانهروز به رنگهای مختلفی درمیآید.
این مسجد در هنگام صبح، سفید رنگ است اما در نزدیکی غروب به رنگ صورتی تغییر چهره میدهد و به هنگام شب با روشن شدن چراغهای اطراف، ظاهر بنا به رنگ زرد در میآید.
توصیف زیبایی تغییر رنگ مسجد اورتاکوی چیزی نیست که به کلمه دربیاید و تنها خود به عنوان بازدیدکننده و گردشگر میتوانید از نزدیک زیبایی آن را درک کنید.
آشنایی با تاریخچه مسجد اورتاکوی
مسجد اورتاکوی یادگاری از دوران عثمانی است. سلطان عبدالمجید اول در سال ۱۸۵۴، دستور ساخت این مسجد باشکوه را به معماران ارمنی دربار خود داد. موقعیت مکانی مسجد، در کنار اسکله اورتاکوی و درست در حاشیه پل بغاز، به زیبایی آن افزوده و هالهای از تقدس و آرامش را در فضا پراکنده است.
جالب است بدانید که پیش از ساخت این مسجد، در حدود ۱۳۰ سال قبل، داماد ابراهیم پاشا، وزیر با درایت سلطان سلیمان قانونی، مسجدی را در همین مکان بنا کرده بود. اما این مسجد که توسط محمود آقا طراحی شده بود، در جریان شورش پاترونا خلیل در سال ۱۷۳۰ به طور کامل ویران شد. پس از گذشت سالها، سلطان عبدالمجید اول تصمیم گرفت مسجد اورتاکوی را جایگزین آن کند.
پروسه ساخت مسجد اورتاکوی
معماری مسجد اورتاکوی، این شاهکار هنری را میکونوس بالیان، معمار برجسته عثمانی که به همراه خانوادهاش در استانبول زندگی میکرد، بر عهده داشت. شباهتهای معماری مسجد اورتاکوی با کاخ دلمه باغچه، گواهی بر این است که هر دو بنا توسط یک گروه معماران متبحر طراحی شدهاند.
ساخت این مسجد زیبا دو سال به طول انجامید و در طول سالیان متمادی، بارها بر اثر حوادث طبیعی مانند زلزله و آتشسوزی آسیب دید. به ویژه آتشسوزی سال ۱۹۸۴، مسجد را به طور کامل ویران کرد. اما با همت و تلاش فراوان، مسجد مجدداً بازسازی شد و شکوه و جلال پیشین خود را بازیافت.
مسجد اورتاکوی با سبک معماری نئوباروک بنا شده است، سبکی که ریشه در فرانسه دارد و در آن احساس هنرمند بر تقارن و تناسب، اولویت دارد. این سبک هنری که با جنبش و پویایی شناخته میشود، با هنر کلاسیک فاصلهای چشمگیر دارد.
جلوه بی نظیر مسجد اورتاکوی
بدون شک، چشمانداز مسجد اورتاکوی، زیباترین منظره در میان مساجد استانبول است. اولین چیزی که در این بنای جذاب، نظرها را به خود جلب میکند، سنگهای مرمر درخشان آن است. با نزدیک شدن به مسجد، نقشهای برجسته و ظریف آن، چشمان شما را نوازش میدهند و از دیدن این همه زیبایی، به وجد خواهید آمد.
مانند سایر مساجد به جا مانده از دوران عثمانی، مسجد اورتاکوی هم دارای گنبد و منارههای باشکوه است. پنجرههای بزرگ این مسجد نور را به زیبایی به داخل منعکس میکنند و فضایی دلنشین و روحانی را به وجود میآورند. علاوه بر معماری چشمنواز، موقعیت مکانی بینظیر مسجد اورتاکوی، تجربهای فراموشنشدنی را برای گردشگران رقم میزند و آنها را غرق در زیباییهای اطراف خود میکند.
آشنایی با معماری و بخش های مختلف مسجد اورتاکوی
مسجد اورتاکوی در استانبول از جمله جاذبههای زیبای این شهر به حساب میرود که از سنگ مرمر سفید ساخته شده و دارای نقوش و برجسته کاریهای زیادی است و همانطور که گفته شد به سبک معماری نئوباروک ساخته شده. این مسجد دو بخش دارد و بخش اصلی آن دارای گنبد است.
در این بخش، پنجرههای بلند و بزرگی وجود دارد که نور را به داخل مسجد میرساند و نور تغییر یافته تنگه بسفر را هم بازتاب میدهد. مسجد اورتاکوی همچنین دو مناره دارد که هر کدام یک شرفه دارند. منارهها با مرمر سفید و موزاییک تزیین شدهاند و قسمت بالای آنها از سنگ مرمر و سنگ آذرین تشکیل شده است.
نمای بیرونی مسجد، جلوه نور و نقوش زیبا
اورتاکوی همچون نگینی است که با ظرافت تمام تراشیده شده است. دو مناره باریک با بالکنهای زیبا، قامت استوار خود را به سوی آسمان برافراشتهاند. بنای مسجد با پلان مربعی و چهار ستون اصلی در گوشهها، استحکام و صلابت را به نمایش میگذارد. همچنین در کنار مسجد، آلاچیقی سلطنتی قرار دارد که یادآور سلیقه و سبک زندگی سلاطین عثمانی است.
نمای بیرونی مسجد در سه سطح خود، میزبان گردشگران است: سطح اول با دو پنجره، سطح دوم با سه پنجره و سطح سوم با برجهای نوکتیز و به این طریق معماری مسجد پیش از آنکه گنبد باشکوه خود را نمایان کند، چشم بازدیدکنندگان را به آرامی به سمت بالا هدایت میکند. علاوه بر این ستونها با نقش و نگارهای هنرمندانه پوشیده شدهاند و هر بینندهای را به تحسین وا میدارند.
فضای درونی مسجد، غرق در شکوه و معنویت
با ورود به این مسجد گویی وارد دنیایی دیگر میشوید. لوسترهای عظیم و باشکوه، همچون ستارههایی درخشان، فضا را روشن کردهاند. تابلوهای خوشنویسی که نامهای مقدس الله، محمد و خلفای راشدین بر آنها نقش بسته، عظمت و شکوهی بیبدیلی به بنا بخشیدهاند. گفته میشود که سلطان عبدالمجید خود نیز در خلق این آثار هنری سهیم بوده است.
اگر خوششانس باشید و امکان بازدید از بالکنهای مخصوص سلاطین و بانوان فراهم شود، میتوانید از طریق پلکانی بیضیشکل به گنبد باشکوه مسجد نزدیکتر شوید. گنبد، به رنگ آسمان، با طیفی از رنگهای صورتی، آبی، نارنجی و سبز تزیین شده است و فضایی معنوی و روحانی را به وجود میآورد.
محراب مسجد هم به سمت مکه قرار دارد و منبر مسجد جایگاهی است که امامان در هنگام خطبه خواندن از آن استفاده میکنند.
پنجره های بیضی، قابی از زیبایی های بسفر
پنجرههای بیضیشکل و بزرگ مسجد اورتاکوی، باعث میشوند نور خورشید به زیبایی به داخل بتابد و فضایی روشن و دلپذیر ایجاد کند. اما زیبایی این پنجرهها تنها به نور محدود نمیشود، بلکه از قاب آنها میتوان به تماشای منظرهای بینظیر از تنگه بسفر پرداخت.
فراموش نکنید قبل از خروج از مسجد، از قاب این پنجرهها به بیرون بنگرید و خاطرهای فراموشنشدنی را برای خود رقم بزنید. لازم به ذکر است که فضای داخلی مسجد همواره تمیز و پاکیزه است و گردش هوا به خوبی در آن صورت میگیرد.
گنبد، قلب مسجد اورتاکوی
گنبد مرکزی مسجد اورتاکوی که بر روی پلان مربعی بنا شده، تمام فضای نمازخانه را در بر گرفته است. تزیینات داخلی گنبد برخلاف طرح گنبدی مساجد کلاسیک عثمانی به سبک معماری رومی، بیزانسی و اروپایی است و شامل صحنههای معماری آسمانی است.
همچنین در این مسجد به عنوان تنها نمونه در بین مساجد تاریخی استانبول، برگهای برجسته آکانتوس زیر بالکن منارهها با تذهیب طلا تزیین شده است.
کتیبه های مسجد
خوب است بدانید که کتیبههایی سنگی در این مسجد وجود دارند که روی آنها نوشتههایی عربی دیده میشود. موضوع خطاطیها، نام خداوند و اسامی خلفای راشدین در مذهب اسلام را شامل میشود.
برخی از منابع بر این عقیدهاند که نوشتههای نستعلیق مسجد اورتاکوی را سلطان عبدالمجید نوشته است. این قسمت، مکانی است که آقایان در آن نماز میگزارند.
نکات بازدید از مسجد اورتاکوی
برای ورود به مسجد اورتاکوی، باید پوشش اسلامی را رعایت کنید. داشتن حجاب و لباس مناسب برای آقایان و خانمها ضروری است. ورود افراد غیرمسلمان به مسجد مجاز است اما باید حجاب خود را تا جای ممکن رعایت کنند.
در جلوی درب ورودی مسجد، پوششهایی به رنگهای مختلف دیده میشود. این پوششها برای این تهیه شدهاند که اگر گردشگری به هر دلیل حجاب نداشت، برای ورود به مسجد از این پوششها استفاده کند.
اگر برای بازدید از مسجد اورتاکوی رفتید و هنگام اذان ظهر به مسجد رسیدید، حوصله کنید و فضای اطراف مسجد را بگردید و از دیدن زیباییهای ساحل استانبول، لذت ببرید چرا که هنگامی که صدای اذان از مسجد پخش میشود، ساعت بازدید گردشگران تمام شده و آنها تا بعد از پایان نماز نمیتوانند وارد مسجد شوند.
ساعت و هزینه بازدید از مسجد اورتاکوی
این مسجد همچون دیگر مساجد استانبول، هنگام اذان صبح باز میشود و بعد از اقامه نماز صبح، تا ساعت ۹ صبح بسته است. ورودی این مسجد برای بازدید گردشگران رایگان است. همچنین صندوقهای خیریه در مسجد اورتاکوی برای گردشگران فراهم شده تا در صورت تمایل، مبالغی جهت کمک به مسجد پرداخت کنند.
بازدید از مسجد در ساعات اذان و نماز امکانپذیر نیست و همه روزه از ساعت ۹ صبح تا ۶ عصر، بهجز در هنگام نماز این مکان برای بازدید گردشگران باز است.
لازم به ذکر است که بهترین زمان برای بازدید از مسجد اورتاکوی، از ساعت ۹ تا ۱۱:۳۰ دقیقه ظهر است. بازدید از مسجد در روزهای جمعه هم بعد از نمازجمعه امکانپذیر است.
چطور به مسجد اورتاکوی برویم؟
برای رفتن به مسجد اورتاکوی با وسایل حمل و نقل عمومی، از تکسیم با اتوبوس ۴۰، ۴۰ یا ۴۲ تی به آنجا بروید و یا از کاباتاش، میتوانید از اتوبوس ۲۲، ۲۲RE یا ۲۵E استفاده کنید. متأسفانه جایگزین زیادی برای رفتن به اورتاکوی با وسایل نقلیه عمومی وجود ندارد. با این حال، هنگامی که به نوعی به میدان بشیکتاش میرسید، رفتن به اورتاکوی آسانتر میشود. اگر میخواهید از سمت آناتولی برسید، میتوانید با کشتی به اسکله بشیکتاش بروید، سپس با اتوبوس به سارییر بروید و در ایستگاه کاباتاش پیاده شوید. اگر میخواهید از میدان بشیکتاش تا اورتاکوی پیاده روی کنید، میتوانید با ۲۰ دقیقه پیادهروی به آن برسید.
برای رسیدن به مسجد اورتاکوی از سمت اروپایی، بعد از پیاده شدن در ایستگاه کاباتاش در خط تراموا Bagcılar-Kabataş، میتوانید با اتوبوسها به سمت Sarıyer بروید.
جاهای دیدنی نزدیک به مسجد اورتاکوی استانبول
چنانچه از مسجد اورتاکوی بازدید کردهاید میتوانید از مکانهای اطراف مسجد مانند دهکده ماهیگیری هم دیدن کنید. خود مسجد در انتهای یک میدان روباز زیبا قرار دارد که در اطراف آن برخی از بهترین گزینههای تفریح شبانه و رستوران های استانبول به چشم میخورند.
همچنین خوب است بدانید اگر یکشنبهها برای بازدید از این مسجد بروید، میتوانید بازار صنایع دستی را که هر هفته در خیابانهای فرعی برگزار میشود، مشاهده کنید که منعکس کننده طبیعت جهانی و تاریخی این منطقه است.
علاوه بر این مقبره یحیی افندی، مسجد و موزه ییلدیز و کاخ دولما باغچه از جمله جاذبههای نزدیک به مسجد اورتاکوی به شمار میروند که میتوانید از آنها دیدن کنید.
جمع بندی
در این مقاله از الی گشت به معرفی مسجد اورتاکوی یکی از منحصربهفردترین جاذبه های استانبول پرداختیم. این بنا یکی از جواهرات پنهان استانبول با معماری و ویژگیهای بینظیر است که با ترکیبی از تاریخ، هنر و زیبایی، تجربهای بینظیر را برای بازدیدکنندگان خود ارائه میدهد. پس اگر به دنبال یک جاذبه گردشگری منحصربهفرد و بهیادماندنی در تور استانبول هستید، مسجد اورتاکوی را از دست ندهید.
سؤالات متداول
مسجد اورتاکوی کجاست؟
مسجد اورتاکوی در منطقه بشیکتاش و در غرب تنگه بسفر استانبول واقع شده است.
چگونه می توان به مسجد اورتاکوی رفت؟
برای رسیدن به این مسجد میتوانید از وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوس (خطوط مختلفی از بشیکتاش، امینونو و تکسیم به اورتاکوی میروند)، تاکسی یا کشتیهای مسافربری استفاده کنید. همچنین، میتوانید با تراموا به کاباتاش رفته و از آنجا با اتوبوس یا تاکسی به اورتاکوی بروید.
مسجد اورتاکوی به چه چیزی مشهور است؟
مسجد اورتاکوی به دلیل موقعیت مکانی خیره کنندهاش در کنار بسفر، معماری نئوباروک زیبا، طراحی داخلی ظریف و نورپردازی دلپذیرش بسیار مشهور است. این مسجد یکی از زیباترین و نمادینترین مساجد استانبول است و به یکی از جاذبههای توریستی مهم شهر تبدیل شده است.
آیا بازدید از مسجد اورتاکوی برای غیر مسلمانان امکان پذیر است؟
بله، بازدید از مسجد اورتاکوی برای غیرمسلمانان هم با رعایت آداب و قوانین مسجد امکان پذیر است.
ساعات بازدید از مسجد اورتاکوی چگونه است؟
مسجد اورتاکوی به طور معمول از ساعت ۹ صبح تا ۶ بعد از ظهر برای بازدید عموم باز است، اما این ساعات بسته به زمان نماز ممکن است تغییر کند. چرا که در زمان برگزاری نماز امکان بازدید وجود ندارد.
آیا برای ورود به مسجد اورتاکوی باید هزینه ای پرداخت کنم؟
خیر، ورود به مسجد اورتاکوی رایگان است.
آیا عکاسی در داخل مسجد اورتاکوی مجاز است؟
بله، عکاسی در داخل مسجد مجاز است، اما استفاده از فلاش ممنوع است.
مطالب مرتبط : جنگل بلگراد، بهترین لوکیشن طبیعت گردی نزدیک استانبول کاخ کوچوکسو استانبول، مکانی برای عاشقان معماری یک روز در کنار افراد معروف جهان در موزه مادام توسو استانبول