همان طور که می دانیم در گذشته خبری از نور حاصل از الکتریسیته نبوده و هر نور و نیرویی که برای روشنایی نیاز بوده است از خورشید گرفته می شده است. یکی از مقدس ترین موجودات این جهان برای ما انسان ها همین سیاره کروی شکل و نورانی بوده است. نور خورشید طلایی رنگ است و یکی از اعجاب انگیز ترین قدرت هایی که دارد این است که می توان نور آن را به شکل های متفاوت و به رنگ های دیگر درآورد. امروز به معرفی پنجره های اُرسی خواهیم پرداخت که در نمونه های باقی مانده آن، نشان از اهمیت خورشید و هنرنمایی معماران برای زیباتر کردن نور خورشید داشته اند.
هنر پنجره های ارسی در جهان در مشهد
مطالب مرتبط: بهترین صنایع دستی چین که در تور چین می توان خرید رشد ۱۱ درصدی صادرات صنایع دستی به ارزش ۱۹۰ میلیون دلار برگزاری بازارچه ی سنتی و صنایع دستی با استفاده از فضای مجازی
اول از همه جا دارد تا اشاره ای به مشهد و هنر بی نظیر پنجره های اُرسی این شهر داشته باشیم. بی شک زمانی که به همراه تور مشهد به این شهر سفر کرده اید، از حرم مطهر رضوی گرفته تا خانه های باقی مانده از صد سال پیش را دیده اید که مملو از این نوع پنجره های اُرسی هستند و نور طلایی خورشید را با هزاران رنگ و طرح به داخل ساختمان هدایت کرده اند. استفاده از پنجره های اُرسی در ایران پر رنگ و لعاب تر از کشورهای دیگر خود نمایی می کنند. زمانی که نور از این پنجره ها می گذرد و به روی فرش های رنگارنگ کف خانه ها و حرم های این شهر می افتد، جلوه و شکوهی به آن اضافه می کند که شاید نتوان در جای دیگری از دنیا نمونه آن را دید. حتی زمانی که اقدام به خرید بلیط هواپیما مشهد می کنید نیز در تبلیغات آن می توان نمونه هایی از این پنجره های اُرسی را در تبلیغات به صورت بروشور دید.
کلیسای سنت میشل در اینکپن انگلستان
هر پنجره های اُرسی در جهان در اروپا هم جریان داشته است و در بعضی از کلیساهای این کشور می توان نمونه های خارق العاده از این پنجره ها را دید. شاید برای تان جالب باشد که بدانید در هنر چوب و شیشه ای که در این کلیساهای این کشور به کار رفته است، هر کلیسا از طرح های به خصوصی در پنجره های اُرسی برای نشان دادن ماهیت اعتقادات و نشان گان خود استفاده کرده است. به ویژه در این کلیسا که پنجره های آن نشان می دهد که این مکان یک نمازخانه سلطنتی در گذشته بوده است.
کارگاه قمریه در یمن
یکی از دیگر از سازنده های پنجره های اُرسی در جهان، کارگاه قمریه در یمن است که همچنان به این هنر پایبند است به ساخت این پنجره ها می پردازد. از آن جایی که در هنر اسلامی، ماه یا همان قمر جایگاه ویژه ای دارد، پنجره های اُرسی که این کارگاه می سازد نیز به شکل حلال ماه هستند و نشان گر هنرهای اسلامی هستند. بافت تو در توی پنجره های قمریه یکی از ظریف ترین انواع این دسته از پنجره ها هستند.
کلیسا کرایست در کاپیتول هیل
همگی متفق القول هستند در میان پنجره های اُرسی در جهان، پنجره های کلیسا کراست از سادگی برخوردار است و طرح های آن به پیچیدگی طرح های دیگر پنجره های مشابه آن نیست اما یک نکته در این میان به چشم می خورد که ثابت می کند پنجره های این کلیسا از طرفی دیگر، قابل توجه است و آن هم طیف رنگ هایی است در آن مورد استفاده قرار گرفته است؛ رنگ های این کلیسا از خارق العاده ترین ها به این لحاظ است که در سالیان دور، هنرمندی توانسته انی میزان توازن را در رنگ های متضاد در این پنجره ها به کار ببرد و با استفاده از ساده ترین طرح ها، نقشی شگفت انگیز را به نمایش بگذارد.
نمازخانه باوکون، کلیسا جامع نوریچ در انگلستان
تصاویر پنجره های اُرسی در جهان می توانند هر طرح و نقشی باشند. در این نمازخانه قدیمی، تصاویر اُرسی این نمازخانه قدیمی، تصاویری شبیه به کتاب های مصور است که در هر تصویر عده ای از قدیسان در حال آموزش دادن راهب هایی پرسشگر هستند که در باب انجیل متی در حال بحث و گفتگو با قدیسان هستند و سرهایی افراشته و تشنه دانایی به سوی آن ها بلند کرده اند.
دانشگاه هنرهای زیبا کارتاگنا در کلمبیا
یکی از اماکنی که در آن هنر پنجره های اُرسی با علم تطبیق داده شده است. این دانشگاه خوش آمدگوی هر نوع هنر فاخری از کشورهای مختلف جهان است و به همین خاطر در میان تمام کلاس های تئوری هنری اش که هر کدام مختص به دوران و هنری خاص برگزار می شوند، در نمای بیرونی با پنجره های اُرسی سعی کرده این هنر زیبا را به نمایش بگذارد و فضای هنری دانشگاه را رنگارنگ و الهام بخش کند.
مسجد نصیر الملک در ایران
باز هم در میان هنرهای فاخر نام ایران به میان می آید. مسجد نصیر الملک که به مسجد صورتی نیز معروف است با رنگ های بی نظیر پنجره هایش یکی از گزینه های شناخته شده پنجره های اُرسی در جهان به حساب می آید. رنگ های لرزانی که با برخورد نور خورشید با پنجره های اُرسی به وجود می آیند، فرش های زیبا این مسجد را بیش از پیش زیبا می کنند.
کلیسا سنت گیلز در مالستروا فرانسه
سقف این نمازخانه دیدن دارد. شمایی کلی از آسمان هفتم و فرشتگانی که هر کدام سازی به دست دارند و در حال خاندن سروده های مذهبی هستند و در میان این جز به کل، میکاییل را می توان دید که به عنوان رهبر ارکستر، فرشتگان را راهنمایی می کند و سر ضرب ها را هدایت می کند. سمفونی که انگار نقطه پایانی ندارد. گرداگردی که نمی توان از آن چشم پوشی کرد و باید هر لحظه منتظر حرکتی جدید در آن با تغییر نور خورشید و زاویه آن بود.
برج تاراگار در راجستان هند
اگر به هند سفر کرده باشید، در مناطقی مانند راجستان هنرهای تزئینی را خواهید دید که بسیار شباهت به هنرهای کشور خودمان دارد. این نشانه های هنری در واقع سوغاتی هایی هستند که میان تمدن های بزرگی مانند ایران و هند رد و بدل شده اند. در برج تاراگا در راجستان، نمونه هایی از پنجره های اُرسی در جهان را می بینید که بسیار شباهت به این دسته از پنجره ها در جنوب ایران دارند؛ شیشه های کوچک رنگی و پنجره ای کوچک که در میان این پنجره قرار گرفته است. از سر تا پای این برج را این پنجره ها تشکیل داده اند و در در تمام فصل های سال، مسافران و گردشگران برای تماشای پنجره های این برج به راجستان سفر می کنند.