الی گشت
  • الی گشت
    • بلیط هواپیما
    • رزرو هتل
    • تور مسافرتی
    • بلیط قطار
    • بیمه مسافرتی
  • گردشگری
    • صنعت گردشگری
    • صنعت هوانوردی
    • صنعت هتلداری
  • راهنمای سفر
    • راهنمای سفر

      در سفر به کوش آداسی از چه شهرهایی…

      ۱۴۰۱-۱۲-۲۸

      راهنمای سفر

      دریاچه های ایران مقصدی رویایی برای سفر در…

      ۱۴۰۱-۱۲-۲۸

      راهنمای سفر

      خوشمزه ترین غذاها را در این رستوران های…

      ۱۴۰۱-۱۲-۲۷

      راهنمای سفر

      بررسی و معرفی ۱۸ مورد از بهترین کافه…

      ۱۴۰۱-۱۲-۱۳

      راهنمای سفر

      معرفی پایانه های مسافربری تهران و امکانات آن…

      ۱۴۰۱-۱۲-۱۰

  • اخبار
    • اخبار

      یونسکو باغ شاهزاده کرمان را به ۳۵ زبان…

      ۱۴۰۱-۱۱-۱۲

      اخبار

      کاهش نرخ بلیط هواپیما چه زمانی اتفاق می…

      ۱۴۰۱-۱۰-۲۶

      اخبار

      بارش شهابی جوزایی در آذر ماه: این چند…

      ۱۴۰۱-۰۹-۱۰

      اخبار

      الی گشت، بهترین سیستم آنلاین خرید بلیط هواپیما

      ۱۴۰۱-۰۸-۲۵

      اخبار

      نمایشگاه جیتکس (GITEX) دبی ۲۰۲۲؛ برای علاقه مندان…

      ۱۴۰۱-۰۷-۱۹

  • آموزشی
    • مدیریت
    • بازاریابی
    • تجارب موفق
  • رسانه
    • عکس
    • ویدیو

یخچال میبد، ترکیبی از اندیشه و معماری

توسط تیم خبری الی گشت 1398-07-16
1398-07-16
یخچال میبد

یخچال میبد

از آثار به یادگار مانده از دوران گذشته که معماری آن جای بحث و تامل دارد و یکی از جاذبه های دیدنی و تاریخی محسوب می شود، وجود یخ چال ها یا یخ دان ها دربسیاری از نقاط کشورمان است. این یخچال ها که تعداد آن هم در کشورمان کم نیست ساخت و بنای آن به دوره ای برمی گردد که هنوز بشر به تکنولوژی امروزی دست نیافته بود. یکی از این دست سازها که حاصل خلاقیت و فکر مردمان گذشته است یخچال میبد است.

در کشورمان از پیشینه تاریخی این یخچال ها یا یخ دان ها و قدمت آن تا پیش از صفویان اطلاعات دقیقی در دست نیست و محققان در این زمینه به اطلاعات موثق و درستی هنوز دست نیافتند. اما در متون و منابع تاریخی و نوشته های پیش از دوره صفویه واژه ی یخ فراوان به کار رفته و در اشعار و قصه های آن دوران این واژه دیده می شود ولی اینکه این یخ به شکلی درست می شده و راه تولید یخ چگونه بوده هیچ توضیحی در منابع دیده نمی شود. در این بخش الی گشت شما را به گذشته می برد و با یکی از این یخچال ها در استان تاریخی یزد که به یخچال میبد معروف است آشنا می کند.

یخچال-تاریخی-میبد

ویژگی های یخچال میبد

مطالب مرتبط:
ارسال پرونده ثبت جهانی بافت تاریخی میبد به یونسکو
راهنمای سفر به یزد

یخچال میبد که یک بنای خشتی تاریخی در شهرستان میبد استان یزد است یکی از آثاری است که جزء دیدنی ها و جاذبه های میبد به حساب می آید. همان طور که گفیتم قدمت و پیشینه این یخچال ها به درستی مشخص نیست و محققان با احتمالات و گمان این یخچال را به دوره قاجار یا پیش از آن و تا دوره صفویه نسبت می دهند که یکی از اندک یخچال های یادگار مانده در یزد است. ساختمان این بنا از گل و خشت است و شامل  بخش هایی مثل حوض یخ‌ بند، دیوارهای سایه‌ انداز، مخزن و گنبد یخچال است.

ساخت دیواره های جنوبی، غربی و شرقی آن سبب می شد که در فصل زمستان باعث ایجاد سایه ای سرد و خنک در بخش شمالی یخچال شود که در شب های سرد زمستان با ریختن آب قنات به حوض بصورت تدریجی و مداوم در طول این شب های سرد، قطعه های بزرگ یخ تولید می شد و بعد از  شکستن یخ ها به مخزن یخ که زیر گنبد یخچال قرار دارد انتقال داده می شد.

یخچال-میبد.

یخ بند یخچال میبد یک حوض کم عمق است که مصالح بکار رفته در آن گل است و مساحت آن حدودا ۸۰۰۰ متر مربع است، دیواره های بلند یخ بند ضخامت زیادی دارد و ارتفاعش ۸ متراست. ارتفاع گنبد ۱۵ متر و قاعده دایره ای گنبد تقریبا ۳۰۰ متر مربع است و در ساخت یخچال میبد هم مثل دیگر یخچال ها سه مرحله یخ سازی، یخ داری و تحویل یخ در نظر گرفته شده است.

یخچال میبد که یک نمونه‌ از سازه ‌های سنتی بی نظیر است طوری بنا شده که سازگار با زیست بوم منطقه باشد و در نوع خود منحصر به فرد است چرا که از بزرگ ترین و بهترین این نوع بناها محسوب می شود. یخچال میبد در سال ۱۳۷۵ در فهرست آثار ملی کشورمان ثبت شده است.

یخچال های ایران

یخچال ها در گذشته

وقتی از یخچال های طبیعی صحبت می شود پیریخ یا یخچال های طبیعی که توده های یخی نواحی بسیار سرد و  نقاط کوهستانی یا دو قطب شمال و جنوب وجود دارند و بر اثر بارش برف و فشرده شدن و تبدیل شدن به یخ در طی زمان شکل گرفته اند، منظور نیست بلکه زمانی که هنوز تکنولوژی تا این حد پیشرفت نکرده بود تا برای نگهداری مواد غذایی و فاسد نشدن آن وسیله ای اختراع شود بشر دست روی دست نگذاشته بود بنشیند و ببیند آذوقه ای که به سختی بدست آورده را از دست بدهد یا در گرمای شدید تابستان نیازش به نوشیدن آب خنک و گوارا را نادیده بگیرد و از نوشیدن آن صرف نظر کند.

یخ دان های ایران

بشر در هر دوره ای به فراخور زمان با استفاده از دانش و تکنولوژی هر دوره بهترین ها را بوجود آورده تا زندگی را برای همنوعانش راحت تر کند یکی از این ابداعات و اختراعات بشر همین یخدان یا یخچال های طبیعی بوده است. یخدان یا یخچال های طبیعی که سبک معماری خاص خودش را دارد بنایی است که در گذشته برای نگه‌ داری و تولید یخ بوجود آمده است.

هر یک از این یخچال ها عموما یک مخزن گنبدی شکل، یک استخر و یک دیوار بلند یا حصار داشتند. ساخت و موقعیت این دیواره بلند طوری بود که در طول روز که خورشید و حرارت آن هر چیزی را تحت تاثیر قرار می داد،  سایه این دیوار روی استخر این یخچال ها قرار می گرفت و مانع گرم شدن آب داخل استخر می شد، در مرحله بعد یخی را که در فصل زمستان در استخر بوجود می آمد خرد می کردند و در خزانه ذخیره می کردند تا در فصل گرما از آن استفاده کنند.

یخچال-ابرکوه.

این یخچال ها هنوز بقایای ساختمان آن در نقاط و مناطق گوناگون دیده می شود. شاردن سیاح معروف در سفرنامه خود به چگونگی تولید یخ در یخچال های اصفهان اشاره کرده و از  معماری آن ها گفته است. در ساخت این یخچال ها نکته سنجی معماران قابل تامل است که به نکات مهمی مثل عایق ‌کاری، حفظ سرمای آن، مصالح به کار رفته در ساختمان آن و طرز تولید یخ چه دقت نظر و توجهی داشتند.

 سه قسمت اصلی یخچال ها

  • دیوار بلند سایه انداز
  • حوض تولید یخ
  • مخزن یخ
یخچال-حاج-عباس-بندر-عباس

انواع مخزن

  • مخزن گنبدی شکل
  • مخزن تونلی شکل

انواع یخدان

  • یخدان گنبدی
  • یخدان زیر زمینی
  • یخدان بدون طاق

مشاغل مربوط به یخچال

  • یخچالی : صاحب یا مستاجر یخچال
  • یخچال بان : نگهبان یخچال
  • یخچال دار : کسی که وظیفه وارد کردن آب در زمین های یخچال جهت تولید یخ و ریختن یخ ها در داخل گودال های یخچال و نگهداری از آن را بر عهده داشت.
یخچال-موئدی

یخچال های دیگری که با این سبک ساخته شده اند شامل این موارد است:

  • یخدان مؤیدی کرمان
  • یخچال میرفتاح
  • یخچال سیرجان
  •  یخچال بم
  •  یخچال ابرکوه
  • یخچال کاشان
  • یخچال زواره
  • یخچال نایین
  • و…
اخبار الی گشتایرانگردیبه کجا سفر کنیمجاذبه های گردشگرییزد
۰ نظرات
مطلب قبلی
همه چیز درباره ی هواپیمایی پگاسوس ایرلاینز
مطلب بعدی
ساحل کوپاکابانا، معروف ترین ساحل دنیا!

مطالب مرتبط

در سفر به کوش آداسی از چه شهرهایی...

دریاچه های ایران مقصدی رویایی برای سفر در...

خوشمزه ترین غذاها را در این رستوران های...

بررسی و معرفی ۱۸ مورد از بهترین کافه...

معرفی پایانه های مسافربری تهران و امکانات آن...

جنگل النگدره، جنگلی تماشایی در گرگان

آشنایی با ۲۰ مورد از هیجان انگیزترین تفریحات...

بهترین محله های اصفهان برای رزرو هتل کجاست؟

بازدید از مهم ترین موزه های ایران را...

با این برنامه های موبایل، ایرانگردی برایتان راحت...

نظر بدهید لغو پاسخ

نام ، ایمیل و وب سایت من را برای دفعه بعدی که نظر می دهم در این مرورگر ذخیره کنید.

شبکه های اجتماعی

Facebook Twitter Instagram Telegram

مطالب اخیر

  • در سفر به کوش آداسی از چه شهرهایی می توان دیدن کرد؟

    1401-12-28
  • دریاچه های ایران مقصدی رویایی برای سفر در فصل بهار

    1401-12-28
  • خوشمزه ترین غذاها را در این رستوران های جاده چالوس امتحان کنید!

    1401-12-27
  • چند مکان دنج برای این که سیزده به در ۱۴۰۲ در خانه نمانیم!

    1401-12-15
  • ویژه برنامه نوروزی عید تا عید در بزرگ ترین مرکز خرید ایران

    1401-12-27

مطالب برتر

  • اگر با لپ تاپتان سفر می کنید بخوانید!

    1397-03-07
  • دریاچه های تار و هویر، گریزی برای تهرانی ها از گرمای تابستان

    1398-07-15
  • قصر وکیو فلورانس، موزه ای برای آشنایی با سه دوره تاریخی

    1398-07-15
  • استانبول بهتر است یا دبی؟ کدام را برای سفر انتخاب کنیم؟

    1401-11-27
  • بهترین سفرهای خارجی تا ۵ میلیون تومان

    1399-01-28
  • چطور سفر ارزان به استانبول داشته باشیم؟

    1401-11-01

دسته بندی ها

  • آموزشی
  • اخبار
  • راهنمای سفر
  • رسانه
  • گردشگری

درباره مجله گردشگری الی گشت

الی گشت لوگو

مجله گردشگری الی گشت، منبع اخبار و مقالات گردشگری، راهنمای سفر، توریسم اخبار گردشگری بین الملل و بروزترین مطالب در زمینه سفرهای داخلی و خارجی

شبکه های اجتماعی

Facebook Twitter Instagram Pinterest

سفر و گردشگری

  • پاسخ به (تمام) سوالاتی که همیشه دوست داشتید از خلبان ها بپرسید!

  • ۱۶ مورد از بهترین رستوران های کرمان به همراه آدرس

  • بهترین فضاهای عمومی در سال ۲۰۲۰

مطالب جذاب

  • تصاویری منحصر به فرد از سفر به دور دنیا در ۱۰۲۱ روز!

  • خیابان معروف روستاولی در تفلیس

  • به دنبال پرواز راحتید؟ این مطلب برای شماست!

استفاده از مطالب مجله گردشگری و توریستی الی گشت فقط برای مقاصد غیر تجاری و با ذکر منبع بلامانع است. کليه حقوق اين سايت متعلق به شرکت الی گشت میباشد.

الی گشت
  • الی گشت
    • صفحه اصلی
    • بلیط هواپیما
    • رزرو هتل
    • تور مسافرتی
    • بیمه مسافرتی
  • اخبار
    • اخبار الی گشت
    • اخبار ایران
    • اخبار جهان
  • سفر
  • گردشگری
    • صنعت گردشگری
    • صنعت هوانوردی
    • صنعت هتلداری
  • آموزش
    • مدیریت
    • بازاریابی
    • تجارب موفق
  • رسانه
    • عکس
    • ویدئو

بیشتر بخوانیدx

چرا به تایلند برویم؟ در تصاویر ببینید

شهرهای قدیمی و تاریخی اروپا

بهترین بیمه ی مسافرتی در ایران کدام...