الی گشت
  • الی گشت
    • بلیط هواپیما
    • رزرو هتل
    • تور مسافرتی
    • بلیط قطار
    • بیمه مسافرتی
  • گردشگری
    • صنعت گردشگری
    • صنعت هوانوردی
    • صنعت هتلداری
  • راهنمای سفر
    • راهنمای سفر

      راهنمای گشت های شهری تور روسیه با الی…

      ۱۴۰۲-۰۳-۰۷

      راهنمای سفر

      این کارهای ممنوعه در سنگاپور را به هیچ…

      ۱۴۰۲-۰۳-۰۷

      راهنمای سفر

      کلمبو، پایتخت پرانرژی و جذاب کشور سریلانکا

      ۱۴۰۲-۰۳-۰۷

      راهنمای سفر

      معرفی هتل آی سی گرین پالاس آنتالیا، ۵…

      ۱۴۰۲-۰۳-۰۷

      راهنمای سفر

      در این غار نمکی در شیراز خوشمزه ترین…

      ۱۴۰۲-۰۳-۰۷

  • اخبار
    • اخبار

      همه چیر درباره سیم کارت مخصوص توریست های…

      ۱۴۰۲-۰۲-۳۱

      اخبار

      شرایط دریافت ویزای عمان برای ایرانی ها در…

      ۱۴۰۲-۰۲-۲۵

      اخبار

      برگزاری جشنواره گل های لاله در کرج، تهران…

      ۱۴۰۲-۰۲-۲۰

      اخبار

      برگزاری مراسم گلاب گیری کاشان در اردیبهشت ماه

      ۱۴۰۲-۰۲-۱۸

      اخبار

      طرح لغو ویزای ایران و روسیه از ۱۴۰۲…

      ۱۴۰۲-۰۲-۰۶

  • آموزشی
    • مدیریت
    • بازاریابی
    • تجارب موفق
  • رسانه
    • عکس
    • ویدیو

رختشویخانه زنجان، نمونه ای منحصر به فرد در جهان

توسط تیم خبری الی گشت 1397-02-18
1397-02-18
زنجان
815

رختشویخانه زنجان

مجموعه‌ تاریخی رختشویخانه در قلب بافت تاریخی شهر زنجان در یک منطقه‌ پرتراکم مسکونی احداث شده است. زنجان مرکز استان است. زنجان یکی از بزرگترین شهرهای شمال غرب ایران و چهارمین شهر بزرگ آذربایجان است. این شهر دیدنی های بسیار زیادی دارد که می توان به رختشویخانه زنجان به عنوان یکی از معروف ترین آن ها اشاره کرد. این بنا ویژگی ها و معماری منحصر به فرد خود را دارد و می توان گفت در نوع خود در جهان بی نظیر است. برای آشنایی با ویژگی های آن با الی گشت همراه شوید.

رختشویخانه زنجان

تاریخچه

مطالب مرتبط:
راز گشایی از معمای مردان نمکی در زنجان
غار کتله خور، غاری بینظیر در زنجان

رختشویخانه زنجان  در سال ۱۳۴۷ هجری قمری مصادف با ۱۳۰۷ هجری شمسی توسط دو برادر به نام های مشهدی اکبر و مشهدی اسماعیل ساخته شد. مشهدی اکبر معماری ساختمان را بر عهده داشت و وظیفه مشهدی اسماعیل بنایی ساختمان بود. علی اکبر توفیقی (شهردار وقت زنجان) که رئیس بلدیه بود زمین ساخت رختشویخانه زنجان را خرید و سپس فرمان ساخت آن را صادر کرد. سبک و سیاق معماری این بنا را می ‌توان به شیوه اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی نسبت داد. مجموعه‌‌ ی تاریخی‌ رختشویخانه‌، در فهرست‌ آثار تاریخی ایران‌ به‌ ثبت‌ رسیده‌ است‌.

تاریخچه

هدف از ساخت

رختشویخانه به اتاقی گفته می‌ شود که جهت شست ‌و شوی لباس از آن استفاده می‌ شود. در خانه‌ های امروزی معمولا این اتاق با وسایلی همچون ماشین لباس ‌شویی و رخت‌ خشک ‌کن و یک دستشویی بزرگ جهت شستن دست ها و لباس های لطیف تر پر می شود. از نظر نوع کاربری هیچ بنایی را نمی توان در ایران یافت که این گونه صرفا برای شستن رخت و لباس مورد استفاده قرار گیرد. ساختمان بنا اما معماری مشابه با مسجد عباس قلی خان و دروازه ارگ دارد.

این بنا برای استفاده عموم ساخته شد و شبانه ‌روزی دسترسی به آن امکان پذیر بود و بابت استفاده از آن هیچ پولی از شهروندان دریافت نمی‌ شده ‌است. شهر زنجان معمولا زمستان های سرد و سختی را پشت سر می گذارد. در آن زمان زنان وظیفه شستن لباس ها را بر عهده داشتند و دشواری این کار در چنین روزهایی برایشان چندین برابر می شد. آنان برای تأمین امنیت و آسایش زنان در یک مکان سرپوشیده رختشویخانه زنجان را احداث کردند.

هدف از ساخت

ویژگی های بنا

این بنا در یک محل شلوغ و می شود گفت در قلب شهر زنجان معروف به بابا جامال چوقوری (گودال بابا جمال) احداث شده است که امروزه خیابان سعدی به فاصله یکصد متری از سمت غربی آن می گذرد و از طریق کوچه فرهنگ به ساختمان رختشورخانه دسترسی دارد و آب مجموعه از قنات قلعچه حاجی میربهاء الدین تأمین می شده است.

رختشویخانه مخزنی به طول ۱۷ متر، عرض ۵.۱ متر و ارتفاع ۸ متر دارد که با سه واحد پوشش طاق و تویزه بر روی جرزها و دیوارها سقف شده است. تا ارتفاع چهار متری دیواره های داخلی بنا به نحوی پوشیده شده است که امکان پر کردن آب تا آن سطح وجود دارد که اگر این اتفاق روی می داد امکان گنجایش ۷۴۰ مترمکعب در آن وجود داشته است. فضایی از این مخزن به ساخت یک تراس اختصاص داده شده است که هنگام ایستادن در آن می توان به محل شست و شوی رخت ها تسلط کامل داشت.

این مکان برای اشراف کامل مدیریت به کسانی که در حال استفاده از آن بودند ساخته شده بود. مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان گفته است: بنای رختشویخانه زنجان تنها بنا در جهان با کاربری مخصوص برای رختشویی بانوان است، در هیچ جای دنیا، بنایی با کاربری رختشویی متناسب با شرایط اقلیمی و جغرافیایی که منحصر به گروه خاصی باشد، به غیر از بنای رختشویخانه زنجان احداث نشده است. چنین مجموعه ای با عملکرد یاد شده در هیچ جای ایران مشاهده نمی شود اما سبک معماری، ابعاد و تناسبات رعایت شده در قوس ها و تویزه ها با بناهای عام المنفعه هم دوره شهر زنجان قابل مقایسه اند.

ویژگی های بنا

در این فضا برای شستشوی لباس ها و سایر وسایل چندین حوضچه سنگی ساخته شده که از طریق مجاری آب از مخزن اصلی تامین می شوند و فاضلاب حاصل نیز از طریق کانالی که در زیر پاشویه ها قرار دارد به بیرون بنا منتقل می شود. مجاری آب، حوضچه ها و پاشویه ها از سنگ های تراشیده ساخته شده است.

طراحی و اجرای فضای داخلی و اصلی رختشویخانه زنجان بسیار زیبا می باشد و سالن آن دارای  یازده ستون است که به طور قرینه به دو قسمت تقسیم شده‌ اند. فاصله ۱۱ ستونی که به طور قرینه سالن را به دو قسمت تقسیم کرده‌ اند در جهت قرینه از چهار واحد حوضچه و مجاری آب در حد فاصل حوضچه‌ ها تشکیل یافته و حدود آن را سنگ‌ های حجاری شده از جنس تراورتن از یکدیگر مجزا می‌ کند. این فضا از سالنی به عرض نزدیک به ۱۴ متر و طول ۶۲ متر و مساحت زیربنای ۸۵۰ متر مربع برخوردار است.

محل شستشوی رخت ها به چهار قسمت تقسیم شده است. ابتدای شستشو که از انتهای جریان آب است حوضچه ‌ی مخصوص لباس ‌های بسیار آلوده و لباس‌ های مربوط به افراد مبتلا به بیماری های خاص بوده و مجرای آبی که از حد فاصل حوضچه دوم و سوم عبور می کرد، مخصوص لباس ‌های نسبتا تمیز و محل آب ‌کشی بود. حوضچه‌ ی چهارم مخصوص شستشوی ظروف آشپزخانه بود و بالاخره حوضچه‌ ی آخری (اولین حوض از حرکت آب)، محل آب تمیز و تامین آب آشامیدنی بوده است.

کاربرد امروزی

این بنا در دوره اخیر تعمیر و مرمت شده و به عنوان موزه مردم شناسی مورد استفاده قرار می گیرد. رختشویخانه زنجان امروزه محل مناسبی برای آشنایی هرچه بیشتر علاقمندان به فرهنگ و آداب و رسوم مردم منطقه است. سال ۱۳۷۷ رختشویخانه زنجان یکی از مهمترین موزه های استان است و موضوع آن مردم شناسی است. در این موزه می توانید با انواع و اقسام لباس های محلی، ابزار و وسایل و زیورآلات زنان این منطقه آشنا شوید. می توانید در نقشه بالا موقعیت دقیق قرار گیری آن را مشاهده نمایید.

ایرانگردیبه کجا سفر کنیمزنجان
۰ نظرات
مطلب قبلی
اگر از پرواز جا ماندیم چه کنیم؟
مطلب بعدی
این خانواده ثابت کرده فرزندان مانعی برای سفر نیستند!

مطالب مرتبط

راهنمای گشت های شهری تور روسیه با الی...

این کارهای ممنوعه در سنگاپور را به هیچ...

کلمبو، پایتخت پرانرژی و جذاب کشور سریلانکا

معرفی هتل آی سی گرین پالاس آنتالیا، ۵...

در این غار نمکی در شیراز خوشمزه ترین...

جاذبه های دیدنی کندی،سرزمین آرامش در دل طبیعت...

راهنمای خرید سیم کارت در سریلانکا برای گردشگران

ماجراجویی در دره راگه کرمان، یکی از جذاب...

راهنمای کامل ویزای برزیل برای ایرانیان در سال...

در سفر به کردستان این غذاهای محلی را...

نظر بدهید لغو پاسخ

نام ، ایمیل و وب سایت من را برای دفعه بعدی که نظر می دهم در این مرورگر ذخیره کنید.

شبکه های اجتماعی

Facebook Twitter Instagram Telegram

مطالب اخیر

  • راهنمای گشت های شهری تور روسیه با الی گشت

    1402-03-07
  • این کارهای ممنوعه در سنگاپور را به هیچ عنوان انجام ندهید!

    1402-03-07
  • کلمبو، پایتخت پرانرژی و جذاب کشور سریلانکا

    1402-03-07
  • معرفی هتل آی سی گرین پالاس آنتالیا، ۵ ستاره

    1402-03-07
  • در این غار نمکی در شیراز خوشمزه ترین غذاها را بخورید!

    1402-03-07

مطالب برتر

  • گوهر های پنهان استانبول

    1398-07-17
  • معرفی هتل رامادا آپولو آمستردام سنتر | ۴ ستاره

    1398-07-22
  • فیلم کوتاه: هند، سرزمین پادشاهان

    1401-12-06
  • معرفی پرواز بیزینس کلاس شرکت هواپیمایی بریتیش ایر ویز

    1397-02-22
  • استانبول گردی تان را با دانستن این نکات شیرین تر کنید

    1396-04-12
  • همه چیز درباره درود نیشابور

    1398-07-11

دسته بندی ها

  • آموزشی
  • اخبار
  • راهنمای سفر
  • رسانه
  • گردشگری

درباره مجله گردشگری الی گشت

الی گشت لوگو

مجله گردشگری الی گشت، منبع اخبار و مقالات گردشگری، راهنمای سفر، توریسم اخبار گردشگری بین الملل و بروزترین مطالب در زمینه سفرهای داخلی و خارجی

شبکه های اجتماعی

Facebook Twitter Instagram Pinterest

سفر و گردشگری

  • بوتیک هتل درب شازده؛ اقامتی خاص در قلب شیراز

  • معرفی هتل رامادا دوون تون کلگری | ۳ ستاره

  • معرفی هتل ۵ ستاره اینترکنتینانتال د سیتی در دوحه

مطالب جذاب

  • معرفی آبشار لوه گلستان، جاذبه ای در دل جنگل

  • ۵ مورد از جاذبه های تاریخی اسکاتلند

  • جاده ابریشم، راهی برای گسترش تمدن از ابتدای تجارت تا عصر اکتشاف

استفاده از مطالب مجله گردشگری و توریستی الی گشت فقط برای مقاصد غیر تجاری و با ذکر منبع بلامانع است. کليه حقوق اين سايت متعلق به شرکت الی گشت میباشد.

الی گشت
  • الی گشت
    • صفحه اصلی
    • بلیط هواپیما
    • رزرو هتل
    • تور مسافرتی
    • بیمه مسافرتی
  • اخبار
    • اخبار الی گشت
    • اخبار ایران
    • اخبار جهان
  • سفر
  • گردشگری
    • صنعت گردشگری
    • صنعت هوانوردی
    • صنعت هتلداری
  • آموزش
    • مدیریت
    • بازاریابی
    • تجارب موفق
  • رسانه
    • عکس
    • ویدئو

بیشتر بخوانیدx

گشت و گذار در کاخ روزنبرگ کپنهاگ

طعم غذاهای خوشمزه مالزی

ایسلند، سرزمین شگفتی های آتش و یخ