غار کتله خور، غاری بینظیر در زنجان

غار کتله خور

ایران غارهای زیادی را در خود جای داده که تعدادی از آن ها خاص و منحصربفردند. در این غارها شگفتی های طبیعی زیادی را کشف می کنید: از قندیل های زیبا و باشکوه گرفته تا فسیل های چند میلیون ساله. حالا تصور کنید که با یکی از زیباترین و بینظیرترین غارهای ایران طرف باشید در این صورت شگفتی های غار برایتان دو چندان می شود و هر لحظه تماشای جاذبه های خاص و عجیب غافلگیرتان می کند. می خواهیم درباره یکی از غارهای بینظیر ایران به اسم غار کتله خور حرف بزنیم که در استان زنجان قرار دارد. در ادامه الی گشت را همراهی کنید تا از غار کتله خور بیشتر بدانید.

مطالب مرتبط:
ایرانگردی: بهترین جاذبه های دیدنی زنجان
روستای پروانه ها در زنجان

در استان زیبای زنجان علاوه بر اینکه آثار تاریخی زیادی پیدا می کنید جاذبه های طبیعی بینظیری را هم می بینید که از آن استانی زیبا ساخته اند. یکی از جاذبه های طبیعی این استان غار کتله خور است که برای بازدید از آن باید راهی جاده زنجان به خدابنده شوید و به ۱۵۵ کیلومتری جنوب زنجان بروید. جایی در نزدیکی شهر کوچک گرماب این غار باشکوه را در زیر کوه کتله خور پیدا می کنید. شاید بپرسید چرا نام این غار کتله خور است؛ در تعدادی از مناطقی که در غرب ایران هستند به کوه هایی که ارتفاع کمی دارند کتله می گویند و از آنجایی که خورشید از پشت این کوه طلوع می کند به آن کتله خور گفته می شود. دلیل دیگری هم ممکن است برای این نامگذاری وجود داشته باشد و آن این است که در زبان ترکی کتله به معنی پستی و بلندی و خور به معنی آسان است و منظور از نامگذاری غار به این نام این است که پستی و بلندی های این غار راحت و دنج است.

قدمت این غار به ۱۲۰ میلیون سال قبل برمی گردد و در این مدت تغییرات طبیعی و مصنوعی زیادی به خود دیده است. تصور کنید که در این مدت چند تا زمین لرزه اتفاق افتاده و باعث ایجاد شکستگی های مختلف در آن شده است. زمان کشف این غار چیزی حدود ۶۵ سال پیش یعنی سال ۱۳۳۱ بود در آن زمان گروهی از غارنوردان از این غار بازدید و آن را به ثبت رسانند. از آن زمان این غار به عنوان یکی از جاذبه های طبیعی ایران شناخته شد و خیلی از غارنوردان گاهگاهی به داخل آن می رفتند. در قدیم ۷۰۰ متر اولیه غار فقط ۷۰ سانتی متر قطر داشته و آنقدر باریک و تنگ بوده که غارنوردان به صورت سینه خیز آن را طی می کردند. مطمئنا دانستن این موضوع برایتان جالب است که انسان های اولیه در ۱۰۰ متر اولیه این غار زندگی می کردند این را می شود از ۸۰ اسکلتی که در این محل پیدا شده فهمید.

در قسمت ورودی غار یک دهلیز ۴۰۰۰ متری می بینید که سقف کوتاه، داشتن دهلیزهای فرعی و نداشتن غار سنگ از ویژگی های آن  است. بعد از اینکه دهلیز فرعی را رد کردید یک دالان بزرگ ۹۵۰ متری را می بینید که در آن بعد از عبور از سربالایی دو متری به تالاری بزرگ می رسید که ستون ها، چکنده ها و چکیده های زیادی دارد. در این غار تجمع های مختلف آهکی وجود دارد که شباهت زیادی به اشیای مختلف دارند. آن ها  بر اساس همین شباهت نامگذاری شده اند و بخش های مختلفی را برای غار به وجود آورد اند برای همین غار از بخش های مختلفی مثل میدان شیر خوابیده، میدان بیستون، میدان چهل‌ ستون، میدان پنج ‌شیر، پای فیل، تالار عروس، تونل قندیلی، اتاق عقد، عروس و داماد ، میدان شمع تشکیل شده که دیدن نقش و نگارهای آن ها و تماشای اینکه تا چه حد به اشیای اطرافمان شباهت دارند مطمئنا جالب است. از جالب ترین بخش های این غار که همیشه گردشگران زیادی را در اطراف آن در حال تماشا می بینید بخش عروس و داماد است که استالاگمیت ‌های آن شباهت زیادی به عروس و داماد دارند.

این غار به سه بخش فرهنگی، تفریحی و ورزشی تقسیم می شود. بخش ورزشی آن ۴ کیلومتر طول دارد البته فقط اگر غارنورد و صخره نورد باشید می توانید به این بخش بروید. بخش تفریحی ۲ کیلومتر مسیر مستقیم است که همه گردشگران می توانند از آن دیدن کنند. بخش فرهنگی در قسمت جنوبی غار قرار دارد و در قسمت اصلی آن که یک دالانی طبیعی قرار دارد که راه خروج آن به صورت مصنوعی کنده شده و در آن مراسم مختلفی برگزار می شود. محققان در هنگام تحقیقات بر روی این غار به نکته عجیب و جالبی رسیدند که مطمئنا باعث تعجبتان می شود باورش سخت است اما این غار در ادامه مسیرش در نهایت به غار علیصدر همدان که در حدود ۱۰۰ متری آن قرار دارد می رسد. این دو غار تقریبا همسن هستند و در دوره زمانی یکسان به وجود آمده اند اما دو تفاوت اصلی میان آن ها وجود دارد: اول اینکه غار علیصدر غاری آبی است و همین قایق سواری در میان دالان های آن است که تا این حد باعث محبوبیتش شده اما در غار کتله خور اثری از آب نمی بینید و غاری تقریبا خشک است. دومین فرق این غار با غار علیصدر این است که آهک های این غار خالص تر هستند و این باعث شده که شفافیت بیشتری داشته باشد و گذر نور از قندیل ها چشم اندازهای زیبایی را به این غار بدهد برای همین می توان این طور نتیجه گرفت که از این نظر غار کتله خور از غار علیصدر زیباتر است. یکی از ویژگی هایی که این غار را از غارهای کم نظیر دنیا کرده این است که این غار چنیدین طبقه دارد و به گفته محققان از ۷ طبقه تشکیل شده اما تا به حال فقط ۳ طبقه از آن کشف شده است.

احتمالا دانستن این نکته برایتان جالب است که این غار در ابتدا غاری آبی بوده اما از آنجایی که از چند طبقه مختلف تشکیل شده آب به طبقات پایین تر نفوذ کرده و تبدیل به غاری خشک شده است. با قدم زدن در میان دالان های این غار قندیل های شفاف و آهکی را می بینید که به زیبایی هر چه تمام تر زینتبخش فضای داخلی غار هستند کمی که بیشتر قدم بزنید مطمئنا با دیدن استالاکتیت‌ های گل ‌کلمی چنان ذوق زده می شوید که دوست دارید مسیر را ادامه بدهید و شگفتی های بیشتری را کشف کنید.