گورستان جن ها در سیستان و بلوچستان
داستان های زیادی درباره ی جن ها وجود دارد که بی شک ما خیلی از آن ها را شنیده ایم. از موضوعاتی چون پیدایش و آفرینش آن ها به دست خداوند گرفته تا کارهای مختلف آن ها. همه ی ما این نکته را درباره ی جن ها می دانیم که نمی توانیم آن ها را با چشم ببینیم حداقل تا زمانی که آن ها نخواهند! (همه ی این ادعاها فقط از داستان های نقل شده استنباط شده اند.) اما با این اوصاف پس چگونه می شود که گورستان جن ها در سیستان و بلوچستان به وجود آمده است؟ آیا اصلا واقعا این گورستان را جن ها ساخته اند؟! در ادامه با ما در الی گشت همراه باشید تا به اتفاق یکدیگر، ببینیم که گورستان جن ها در سیستان و بلوچستان چه داستانی به همراه خود دارد.
ماجرای گورستان جن ها در سیستان و بلوچستان
مطالب مرتبط: قبل از مرگ این نقاط عجیب ایران را ببینید معمای محل دفن هرکول در ایران حل شد! با هتل های عجیب ایران آشنا شوید
اول از همه به این موضوع می پردازیم که چرا مردم به این مکان، گورستان جن ها می گویند؟ گورستان جن ها، همانند نامش مکانی بسیار ترسناک به نظر می رسد. مردم منطقه ی تیس در استان چابهار این مکان را در واقع محل دفن اجنه می دانند. اما با این حال که همه ی مردم محلی این قبرستان را ترسناک می خوانند، خودِ همین اهالی در همسایگی این گورستان عجیب و غریب مردگان خود را دفن می کنند.
از آن جا که قدمت گورستان جن ها در سیستان و بلوچستان و همچنین قدمت روستای تیس به ۲۵۰۰ سال قبل و زمان باستان می رسد و همچنین نام این مکان ها در کتاب هاى مربوط به فتوحات اسکندر مقدونى قرار گرفته است، پر بیراه هم نیست که واقعا این گورستان متعلق به جن ها باشد! تا از این مطلب دور نشده ایم، توضیحی را درباره ی نام روستای تیس به شما می دهیم.
در این کتب تاریخی که درباره ی اسکندر و فتوحاتش نوشته و از آن ها نام بردیم، از تیس به عنوان تیز نام برده شده و این را نشان می دهد که این شهر به این نام معروف بوده است و به مرور زمان تبدیل به تیس شده است.
البته در آثار مورخین و جغرافی دانان دوره ی اسلامى از آن به‌عنوان بندر تزیا یا تسی نیز یاد شده است. این روستا روزگاری محل و مرکز تجارت شکر ایالات مکران و گندم سیستان بوده است. حال بیایید تا به اتفاق یکدیگر ببینیم که قبرستان جن ها در سیستان و بلوچستان کجاست؟ محلی خاموش و مرموز در روستای تیس باستانی ۲۵۰۰ ساله وجود دارد که مردم بلوچ به آن جن سنط و یا گورستان جن می گویند.
این گورستان با سنگ قبرهای عظیم الجثه و بسیار بزرگی تبدیل به مکانی جالب برای ماجراجویان و گردشگرانی شده است که به دنیای ماورالطبیعه و داستان های اجنه، علاقه ی وافری دارند. قرار گرفتن گورستان در دامنه ی کوه و وحشت مردم از نزدیک شدن به این مکان هنگام غروب و شب یکی از دلایل نام گذاری این محل به نام گورستان جن ها است. سنگ قبرهای بزرگ و عجیب در این گورستان ترسناک، محلی های این منطقه را به این باور رسانده است که این گورها محل دفن فرزندان آدم نیست.
شاید راست هم بگویند زیرا، در این گورستان قبرها کنار هم روی سطحی صخره ای حفر شده اند که این شیوه ی حفاری به تنهایی پرسش های بسیار زیادی را به وجود آورده است. مردم مدام درباره ی این گورستان می پرسند که چه کسانی این گورها را حفر کرده اند؟
چرا سطح سنگی را برای حفر قبرهای خود انتخاب کرده اند؟ این قبرها اصلا با چه وسیله ای حفر شده است؟ البته این دایره ی سوالات آن قدر بزرگ شده است که باعث سوال های فراوان تر و جدیدتر و البته بی جواب تری نیز شده است. باورهای مردم محلی می گوید که؛
این گورها متعلق به جن ها است. آن ها مردگان خود را در حصار این سنگ ها دفن کرده اند و هنگام شب که می رسد جن ها بر سر گور از دست رفتگان خود حاضر می شوند و به مویه و مرثیه سرایی مشغول می گردند. در واقع آن ها می گویند که هر کس که در هنگام شب گذرش بر این گورستان بیفتد، مورد نفرین جن ها قرار می گیرد و با عذابی سخت بعد از چند روز حتما خواهد مرد!
البته نباید از این واقعیت گذشت که انسان امروزی با وسایل ابتدایی آن زمان به دشواری توانایی حفر این گورها را بر روی سطح سخت سنگی داشته است و این قابل درک است. شاید دقیقا به همین دلیل باشد که مردم محلی حفر این گورها را به نیرویی مافوق نیروی بشر نسبت می دهند. از نظر جای گیری جغرافیایی، گورستان جن ها در سیستان و بلوچستان بر روی تپه ای کم ارتفاع و همچنین مشرف بر روستای تیس و در پای کوه پیل بند قرار گرفته است.
شاید باورتان نشود که در کنار این گورستان که به قبرستان شماره ی یک تیس نیز مشهور است، قبرستان امروزی مردم روستا نیز قرار گرفته است! اما به هر حال و به رسم انسان ها، تمامی قبرها و گورهای این گورستان بر روی سطح خاکی نرم حفر می گردند. با این حال باید بدانید که مردم روستای تیس، درگذشتگان و اموات خود را در این گورستان به خاک می سپارند، اما مراقبند که هیچ وقت و تحت هیچ شرایطی در هنگام شب گذرشان به گورستان جن ها و حتی گورستان خودشان نیز نیفتد زیرا، از عاقبت آن به شدت می ترسند.
یک باور در زمنینه ی شکل حفر این قبرها وجود دارد که نظریه ای جداگانه درباره ی شکل حفر این قبرها بیان می دارد. عده ای از مردم معتقدند که شاید حفرکنندگان این قبرها، به دلیل حفظ مردگان و در گذشتگان خود از گزند جانوران و خورندگان زیر زمینی، رنج کندن سنگ را بر خود هموار می کردند و گورها را این چنین می ساختند تا به مردگان خود احترام بگذارند و آن ها را از گزند نا ملایمات طبیعی در امان نگه دارند.
باید بدانید که زمان ساخت قبرستان جن ها دقیقا و به درستی مشخص نیست. ظاهر قبرهای این قبرستان نشان می دهند که این قبرها مربوط به زمان های بسیار دور هستند. باید بدانید که تمام قبرهای گوستان جن ها در سیستان و بلوچستان در دامنه ی کوه و در دل سنگ ها کنده شده اند. البته علیرغم گذشت زمان و تخریب قبرها توسط باد و باران و عوامل دیگر هنوز قبرهای زیادی در این مکان باقی مانده است. از مشخصات ظاهری این گورها می توانیم به شما بگوییم که این گورها در اندازه های بزرگ و کوچکی ساخته شده اند.
در میان این قبرستان یک قبر کاملا سالم و قدیمی هم نیز دیده می شود که ۲۲۵ سانتی متر طول و ۱۱۰ سانتی متر عرض دارد. جالب است بدانید که آثار چنین قبرهایی با چنین مشخصات ظاهری در دامنه ی کوه های شهباز استان مرکزی نیز وجود دارد. در حال حاضر نیز روستای تیس وسعت خود را تا ۱۰۰ متری قبرستان رسانده است و این پیشرفت زیادی برای روستا با توجه به باورهای مردمش است. در گذشته گورستان جن ها در سیستان و بلوچستان در حاشیه ی روستا قرار داشته است. جالب است بدانید که گروه اندکی نیز معتقد هستند در هنگام غروب صدای گریه ها و زجه هایی از این گورستان به گوش می رسیده است!
با این حال باید در این زمینه بدانید که به جز گورستان جن ها در سیستان و بلوچستان قبرستان دیگری که مربوط به قرن ۴ هجری قمری تا دوره ی صفوی است و در ۳۰۰ متری غرب روستای تیس در جنوب قلعه ی پرتغالی ها واقع شده است و در تاریخ ۱۳ آبان ۱۳۸۶ با شماره ۱۹۷۶۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
استان سیستان و بلوچستان و روستای تیس
استان سیستان و بلوچستان یکی از بخش های قدیمی و تاریخی ایران است که از نظر توسعه و سطح زندگی جزو محروم ترین مناطق ایران محسوب می شود. این استان دیدنی ها و امکانات تاریخی بسیاری دارد که بسیار کمتر از لیاقت خود مورد توجه واقع شده اند. یک باور قدیمی در این زمینه می گوید که استان سیستان و بلوچستان یازدهمین سرزمینی است که اهورامزدا آفریده است. این سرزمین باستانی در ادوار مختلف دارای اسامی گوناگون بوده است که عبارتند از: سیوستان، سکِستان، سیستن، ماساژت، آریاپلیس، درانگیانا، زرنگ، زرنج، نیم روز یا نصف النهار، زاول، زابل و ده ها نام دیگر که در کتب مختلف تاریخی آورده شده اند.
چابهار هم یکی از شهرهای جنوب شرقی این استان است و روستای باستانی و زیبای تیس که پر از عجایب است، در منطقه ی کوهپایه ای در ۵ کیلومتری شمال غربی چابهار واقع شده است. پیشینه ی باستانی این بندر به دوران حکومت هخامنشیان باز می گردد و آثار تاریخی بسیاری در این روستا وجود دارد. این روستا یکی از بنادر مهم ایران در دریای مکران و در زمان هخامنشیان بوده است.
در آن دوران کالاها از آسیای شرقی و هند به بندر تیس می آمده و به مناطق مختلف خاورمیانه، آسیای میانه و قفقاز فرستاده می شده است. روستای تیز یا به عبارتی دیگر روستای تیس در سده های اولیه ی اسلامی نیز بندری مهم بوده است.