موزه خانه سیمین و جلال، خانه زوج معروف ادبی سیمین دانشور و جلال آل احمد است. این خانه با مجموعه کتاب‌ها، وسایل شخصی و دست‌نوشته‌های این دو نویسنده بزرگ معاصر، در سال ۱۳۹۷ به عنوان موزه افتتاح شد. اگر اهل تهران‌گردی باشید می‌توانید این موزه جذاب را از نزدیک ببینید. با الی گشت همراه باشید تا با این خانه موزه بیشتر آشنا شویم.
رزرو بهترین هتل های داخلی و خارجی از سایت الی گشت
موزه خانه سیمین و جلال، خانه‌ای که با عشق بنا شده
موزه خانه سیمین و جلال، خانه‌ای است که خشت به خشت آن با عشق بنا شده است. قبل از ساخت این خانه، برای دو سال سیمین و جلال در خانه استیجاری زندگی می‌کردند. در بین سال‌های ۱۳۳۱ تا ۱۳۳۲، سیمین برای تحصیل در رشته‌ی زیباشناسی به دانشگاه استنفورد آمریکا رفت. جلال مدت‌ها قبل اراضی را در شمیرانات خریده بود و قصد داشت خانه‌ای در آن بسازد. مسافرت سیمین فرصت مناسبی بود تا جلال فکر خود را عملی کند و زمانی که همسرش برگشت در آن جا ساکن شوند. او خودش این خانه بعد از ادیت‌های فراوان(بیش از دویست نقشه) طراحی کرد و در زمان طراحی از یک معمار هم مشورت گرفت.
هزینه ساخت این خانه ۵ هزار تومان بود و جلال ۳ هزار تومان از این مبلغ را قرض گرفته بود. او خود شخصا در ساخت خانه مشارکت داشت و از آسیب‌های جسمی و درد دست‌هایش هنگام کار در نامه‌هایی که برای سیمین می‌فرستاد تعریف کرده است. اگر چه جلال در زمان ساخت خانه در مضیقه‌ی مالی بود و بارها تصمیم گرفت کار ساختمان خانه را نیمه کاره رها کند ولی در نهایت عشق و علاقه باعث شد خشت‌های خانه‌ی سیمین و جلال روی هم چیده شود و کار ساخت به اتمام برسد.
خانه شخصی سیمین و جلال بعدها به پاتوق بزرگان ادب ایران مانند احمد شاملو، نیما یوشیج و محل رفت و آمد سیاست‌مدارانی مانند امام موسی صدر و آیت‌الله طالقانی تبدیل شد. هسته کانون نویسندگان هم در این خانه شکل گرفت و در دوره پهلوی جلسه‌های کانون نویسندگان در این خانه برگزار می‌شد. جلال آل احمد (۱۳۴۸) و سیمین دانشور (۱۳۹۰) تا آخر عمر در این خانه زندگی کردند. این خانه در سال ۱۳۸۳ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۱۱۴۶۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
بخش‌های مختلف موزه خانه سیمین و جلال
از بخش‌های مختلف موزه خانه سیمین و جلال می‌توان به آشپزخانه، کتابخانه، اتاق نشیمن عمومی و سرویس‌ها در طبقه همکف و اتاق نشیمن خصوصی در طبقه دوم اشاره کرد. این بنا دارای ۴۵۰ متر عرصه و ۲۲۰ متر زیربنا است و در طراحی نمای آن از آجر و پوشش شیروانی استفاده شده است. همچنین از دیگر بخش‌های جذاب این خانه می‌توان به پنجره‌های بزرگ دلباز اشاره کرد که زیبایی خانه را دو چندان کرده‌اند.
جالب است بدانید این خانه طوری ساخته شده که می‌توان آن را گسترش داد. در گذشته خانه‌ها به این شکل طراحی می‌شدند و با افزایش جمعیت، امکان ساخت اتاق‌هایی در گوشه‌های آن‌ها وجود داشت. نقشه اولیه موزه خانه سیمین و جلال در آبعلی، زمانی که سیمین برای کاری به شهر رفته بود و جلال تنها بود، کشیده شد. جلال نقشه را به یک معمار نشان داد و پس از بارها تغییر، در نهایت طرح اصلی روی زمین پیاده شد. البته سیمین هم زمانی که در آمریکا بود نقشه خانه‌های آمریکایی را برای جلال ارسال می‌کرد و راهکارهایی برای حمام سرخانه ارائه می‌داد. جلال تلاش کرد در خانه جدید آب گرم را برای تمام سال تأمین کند اما هزینه‌های این کار بسیار بالا بود.
در نهایت جلال تصمیم گرفت یک آب‌انبار در کنار ساختمان بسازد و با استفاده از پمپ، آب را به منبع زیرشیروانی ببرد و آن را گرم کند. او حمام و آشپزخانه را کنار هم ساخت تا در هر دوی این بخش‌ها امکان استفاده از آب گرم باشد. همچنین گنجه‌هایی در بخش‌های مختلف خانه برای کتاب‌ها، لباس‌ها و ظروف طراحی شدند تا برای جای دادن این لوازم نیازی به کمد نباشد.
تبدیل خانه سیمین و جلال به موزه
تبدیل خانه سیمین و جلال به موزه در سال ۹۷ اتفاق افتاد. در سال ۱۳۹۳ این خانه توسط شهرداری خریده شد اما بر سر مالکیت خانه مشکلات حقوقی وجود داشت و همین مسئله بازگشایی آن به روی عموم را تا سال ۱۳۹۷ به تاخیر انداخت. در نهایت در ۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ در روز تولد سیمین دانشور، موزه خانه سیمین و جلال افتتاح شد.
کلیه اسباب و وسایل این خانه شامل کتاب‌ها و لوازم اتاق‌ها و آشپزخانه و تمامی قسمت‌ها همان لوازمی هستند که جلال و سیمین استفاده می‌کردند. جالب این که حتی یک دست خط از جلال و یک طرح اولیه از خانه در خانه موزه سیمین و جلال وجود دارد.
همچنین در این موزه تمام آثار این زوج شامل کتاب‌های تألیفی و ترجمه به صورت یکجا نگهداری می‌شوند. مهم‌ترین آثار سیمین دانشور در این مجموعه شامل سووشون، جزیره‌ی سرگردانی و ساربان سرگردان و مهم‌ترین آثار جلال آل احمد شامل غرب‌زدگی و ترجمه مائده‌های زمینی اثر آندره ژید هستند.
آثار باارزش دیگری در این مجموعه نگهداری می‌شوند که بیشتر آن‌ها توسط ویکتوریا دانشور، خواهر سیمین در روز افتتاح موزه به این مجموعه اهدا شده‌اند. این لوازم شامل حلقه‌های ازدواج سیمین و جلال، عقدنامه‌ی آن‌ها و کارت ملی سیمین دانشور است.
این روزها اگر سری به موزه خانه سیمین و جلال بزنید می‌توانید سیمین (مجسمه مومی) را ببینید که روی صندلی نشسته و به ایوان چشم دوخته، گویی که منتظر جلال است. همچنین مجسمه مومی از جلال در نیم‌طبقه‌ای که توسط خودش ساخته شده دیده می‌شود. این جا همان مکانی است که جلال آل‌احمد آثارش را در آن خلق می‌کرد.
خانه موزه سیمین و جلال کجاست؟
این خانه در منطقه تجریش، و خیابان دزاشیب قرار دارد و می‌توانید با استفاده از مترو خودتان را به ایستگاه تجریش رسانده و از آنجا با تاکسی‌های دزاشیب به مقصد بروید. همچنین در صورت تمایل می‌توانید از خط شماره ۷ اتوبوس تندرو استفاده کنید.
آدرس خانه موزه سیمین و جلال: تجریش، دزاشیب، خیابان شهید رمضانی، کوچه رهبری، کوچه پسندیده، بن‌بست ارض، پلاک یک
ساعت بازدید خانه موزه سیمین و جلال: همه روزه به جز شنبه‌ها ۹ صبح تا ۱۷ عصر
تلفن خانه موزه سیمین و جلال: ۰۲۱۲۲۷۰۵۹۶۹
جمع‌بندی
در این مقاله خانه موزه سیمین وجلال را معرفی کردیم. همان‌طور که گفته شد این خانه متعلق به زوج معروف ادبی سیمین دانشور و جلال آل احمد است. در صورتی که علاقه‌مند به ادبیات، هنر و حتی معماری باشید بازدید از این خانه تجربه‌ی جذابی برایتان خواهد بود.
مقالات مرتبط
۵ نظرات
خداروشکر که موزه شد
جلال آل احمد متولد سال ۱۳۰۲ هسن نه ۱۳۱۱ که نوشتید
کاش متراژ زمین و بنا و نوع معماری را هم کمی شرح میدادید. باز هم ممنون
خوب بود ولی عکس ایوان خونه رو نداشتید چرا ؟
هر وقت اومدیم بسته بود عید بسته هست تابستان بسته است اصلا اونی که مسئول هست حال نداره درو باز کنه.میگه هوا گرمه تعطیله.