الی گشت
  • مجله گردشگری الی گشت
  • الی گشت
    • بلیط هواپیما
    • رزرو هتل
    • تور مسافرتی
    • پکیج مسافرتی
    • بلیط قطار
    • بیمه مسافرتی
  • راهنمای سفر

هر آنچه که باید درباره دیزی سنگی یا آبگوشت بدانید!

توسط 1399-01-31
نوشته شده توسط 1399-01-31
دیزی سنگی یا آبگوشت-الی گشت
2,4K
فهرست مطالب پنهان
دیزی سنگی یا آبگوشت

دیزی سنگی یا آبگوشت

آبگوشت، شوربا یا دیزی سنگی از غذاهای محبوب ما ایرانی هاست. غذایی که همه اعضای خانواده را دور هم جمع می کند. در بعضی مناطق به آن پیتی هم می گویند. دیزی سنگی از آن غذاهایی است که باید ظهر جمعه و در تعطیلات خورد. بعد از خوردنش هم در کناری نشست و چایی قند پهلویی نوش جان کرد. دیزی را در ظرف های مختلفی می پزند و سرو می کند. با این وجود، آن دیزی که در دیگ سنگی پخته می شود طعمی دیگر دارد. مجله الی گشت برای آشنایی بیشتر با دیزی سنگی که یکی از غذاهای محلی ایران است، مطلب زیر را آماده نموده و حتی فوت و فن تهیه آن را هم به شما می گوید. دیزی سنگی حتی در میان گردشگران خارجی که به ایران می آیند، تبدیل به یکی از جذاب ترین غذاهای سنتی ایران شده که آداب خاص خوردن دیزی سنگی و آبگوشت را یاد می گیرند.

رزرو آنلاین تور رزرو آنلاین پرواز رزرو آنلاین هتل
دیزی سنگی یا آبگوشت

آبگوشت یا دیزی سنگی چیست؟

مطالب مرتبط:
هر آن چه که درباره ی کباب شیشلیک باید بدانید!
همه چیز درباره ی اکبر جوجه ی معروف!
بهترین دسرهای ایرانی از نگاه گردشگران خارجی

خوراکی رقیقی که از پختن گوشت و دنبه گوسفند، پیاز، سیب زمینی و حبوبات درست می‌شود، آبگوشت را می سازد. در بسیاری از مغازه های دیزی سنگی و مخصوصا روزهای تعطیل می توانید مشتریان بسیاری را ببینید که منتظرند تا ظرف های مخصوص دیزی برایشان آورده شود. اگر به مشهد و مناطق تفریحی آن همانند شاندیز یا طرقبه بروید، دیزی و آبگوشت را در ظروف هرکاری شده برایتان می آورند. در بعضی از رستوران ها برای پخت دیزی، از ظروف یک نفره سفالی یا گاهی آلومینیومی استفاده می کنند. با این حال، گفته می شود که خوشمزه ترین دیزی در میان ظروف سنگی پیدا می شود.

آبگوشت یا دیزی سنگی چیست؟

تاریخچه آبگوشت و دیزی

هر چند که آبگوشت را از غذاهای اصیل ایرانی می دانیم اما در حقیقت این نوع غذا به شیوه امروزی، سابقه ای طولانی در ایران ندارد. غذای آبگوشت ابتدا غذایی اعیانی بود که توسط خانواده های ثروتمند و شاهان خورده می شد و مردم عامه علاقه به این غذا نشان نمی دانند. همچنین غذایی بود که توسط عشایر کوچ نشین پس از اینکه در مکانی ساکن می شدند و گوسفندی را قربانی می کردند، طبخ می شد. گفته می شود که در یک دوره در ایران قحطی آمد و مردمان ایران که اکثرا دامدار بودند، برای سیر کردن مردم، دیگ های بزرگ را بار گذاشته و تنها با اضافه کردن حبوباتی همانند نخود و لوبیا و آب بیشتر به غذای دیزی سنگی می توانستند جمعیت زیادی را سیر کنند.

کم کم اولین مغازه ها برای طبخ آبگوشت باز شد و این غذا از میان شاهان و ثروتمندان به میان مردم آمد و محبوب گردید. گوجه فرنگی تنها در زمان قاجاریه وارد ایران گردید و از آن زمان به آبگوشت اضافه شد.

تاریخچه آبگوشت و دیزی سنگی

دیزی سنگی یا آبگوشت در کتاب های فارسی

شاید بتوان اولین فردی را که راجع به دیزی سنگی و آبگوشت نوشته است، نادر میرزا در دوره قاجار دانست. نادر میرزا در کتاب “خوراک نامه” خود به طور مفصل دستور پخت انواع آبگوشت های سراسر ایران آن زمان را جمع آوری نموده و نوشته است.

در این کتاب آمده‌است:

“اکنون سخن از آبگوشت بیاید که نان خورش بزرگ ایرانی‌ها است و این خورش که بانیروترین خوردنی است، تازی و پارسی همیشه به کار بردندی، چه پختن این بس آسان و زودتر به دست آید. خوراک پهلو و روستایی همه ایران ‌زمین اگر گوشت بیابند همین است و بس. مگر آنکه به هر جای گونه‌ای پزند و در آن افزارها به کار برند. یک‌یک برشماریم تا دانسته آید. گفته می‌شود «آبگوشت بهترین خورش‌هاست و به جهان کس نیست که آن نپسندد و آن به‌گونه‌ها پزند، مگر آنکه بیشتر ساده بود.» «در بروجرد آبگوشت را نخود آب گویند و به برخی شهرها، یخنی نامند. نخودآب بروجرد به همه ایران ‌زمین نامدار است و به شهرهای دیگر چون آنجا نتوانند پخت و خوراک همه مردم شهر و روستا همان نخودآب است که بهترین خورش‌های جهان است. هر که خورده باشد داند که من راست گفته‌ام و به خوانی که آن آبگوشت بود کسی را به خورش‌های دیگر آرزو نیاید و این مزه و خوردنی در گوشت آنجا خدای آفریده که در گوشت گوسپندان دیگر جای نیست.”

دیزی سنگی یا آبگوشت در کتاب های فارسی

نحوه پخت آبگوشت در شهرهای مختلف ایران

در استان ها و شهرهای مختلف ایران، دیزی سنگی را به شیوه ها و با مواد مختلفی می پزند. گوشت، گوجه فرنگی، پیاز، سیب زمینی، حبوبات و لیمو عمانی در تمام این آبگوشت ها یکسان است. بلکه در ادویه ها و طعم ها متفاوت خواهد بود.

بعضی از افراد در تهیه دیزی سنگی از فلفل سبز برای کمی تند شدن آن، استفاده می کنند.

برخی از افراد سبزیجات معطری همانند جعفری و ترخون خشک به آن اضافه می کنند. کرمانی ها به دیزی سنگی و آبگوشت پر زرد آلو و به خشک شده (یا ترشی این مواد) را به آبگوشت اضافه می کنند.

نحوه پخت آبگوشت در شهرهای مختلف ایران

انواع آبگوشت

از انواع آبگوشت می توان به آبگوشت بزباش، آبگوشت لوبیا کاشان، آبگوشت کشک اراک و لرستان، آبگوشت گندم، آبگوشت مار و آبگوشت بلغور اشاره کرد. گفته می شود نام دیزی برای اولین بار در همدان به آبگوشت داده شد.

  • آبگوشت بزباش: در این دیزی، لوبیا و سبزیجاتی همانند شنبلیله و جعفری به وفور استفاده می شود.
  • آبگوشت کشک اراک و لرستان: در این آبگوشت کشک ساییده و نعنا داغ می ریزند.
  • آبگوشت گندم: همانطور که از نامش معلوم است در آن گندم هم می ریزند.
  • آبگوشت مار: این نوع غذا هم که بیشتر در کشورهای جنوب شرقی آسیا و هند تهیه می شود، نوعی آبگوشت است که در آن به جای گوشت گوسفندی از گوشت مار استفاده می کنند و در باورهایشان معتقدند که برای مصونیت از مارگزیدگی مفید است.
انواع آبگوشت و دیزی سنگی

دستور پخت دیزی سنگی

مواد لازم برای تهیه آبگوشت برای ۶ نفر:

لوبیا سفید و نخود  ۱ لیوان
گوشت گوسفند همراه استخوان و چربی  ۵۰۰ گرم
گوجه فرنگی ۳  عدد
پیاز ۲ عدد
سیر ۳  حبه
سیب زمینی ۵  عدد
رب گوجه فرنگی ۱  قاشق غذاخوری
فلفل سبز ۳  عدد
لیمو عمانی ۲ عدد
نمک، فلفل سیاه، سبزیجات معطر به مقدار لازم

اگر در خانه می خواهید این غذا را آماده کنید، دستور زیر را دنبال کنید. ظرف، قابلمه یا دیگ سنگی بزرگی بردارید. مواد غذایی آبگوشت یعنی گوشت با استخوان و چربی، نخود و لوبیا، پیاز، سیر، و گوجه های نصف شده را درون دیگ بریزید. به اندازه ۶ برابر حجم مواد درون قابلمه آب درون ظرف بریزید.

حدود یک ساعت صبر کنید تا همه مواد کمی بپزند. سپس سیب زمینی را به مخلوط اضافه کنید. پیاز را از دیگ غذا جدا کنید. چربی و دنبه را هم در همین هنگام و همراه با پیاز می توانید از ظرف بیرون بیاورید. این دو را با یکدیگر بکوبید و برای سرو آبگوشت بر روی هر ظرف و کاسه بریزید.

هنگامی که گوشت، نخود و لوبیا کاملا پخته شدند، ادویه ها و لیمو عمانی را به آن اضافه کنید. می توانید در این مرحله به آن، رب هم اضافه کنید تا دیزی سنگی کمی رنگ بگیرد. پس از گذشت نیم ساعت آبگوشت شما آماده است.

دستور پخت دیزی سنگی و آبگوشت

نحوه سرو کردن دیزی سنگی

برای سرو کردن آبگوشت باید اصول و قواعدی را رعایت کنید. اگر به رستوران رفتید هم باید آداب خوردن آبگوشت را انجام دهید. آب دیزی را درون کاسه ریخته و تمام متخلفات دیگر آن را، از جمله نخود و لوبیا، سیب زمینی، گوست، پیاز و گوجه را درون ظرف دیزی نگه دارید. با گوشتکوب، مواد آن را بکوبید تا گوشت دیزی آماده شود. در آب گوشت نان بربری ترید می کنند. عموما دیزی سنگی را با نان بربری می شناسند و خوشمزه می دانند. با این حال شما از هر نوع نانی که دوست دارید می توانید استفاده کنید. گوشت کوبیده از قسمت های هیجان انگیز آبگوشت دیزی سنگی است که طرفداران بسیاری دارد. می توانید آبگوشت و گوشت کوبیده را با انواع ترشیجات، پیاز خام، سبزی خوردن و البته نوشیدنی هایی مانند دوغ یا نوشابه سرو کنید.

اگر از ظرف سنگی برای پخت دیزی سنگی استفاده می کنید، حتما از شعله پخش کن استفاده کنید. در ضمن یادتان باشد که آب آبگوشت درون دیگ سنگی به هیچ عنوان نباید خشک شود. والا ظرف و دیگ می شکند. اگر دیزی خود را با ظروف هرکاره می پزید، هر چند زمان طولانی تری طول می کشد (در حدود یک ساعت بیشتر) اما طعم دلچسب و خوشمزه تری به دست خواهید آورد.

نحوه سرو کردن دیزی سنگی و آبگوشت

فوت کوزه گری پخت دیزی سنگی

بسیاری از آشپزهای ماهر برای خوشمزه تر شدن آبگوشت و دیزی سنگی به جای روغن از دنبه گوسفند استفاده می کنند. هنگامی که برای این غذا گوشت تهیه می کنید، دنبه گوسفند را هم خریده و همراه با غذا بار بگذارید. پس از آماده شدن دیزی سنگی تکه های بزرگ دنبه را برداشته، با گوشت کوب بکوبید و چربی ها را بر روی هر ظرف جداگانه بریزید.

از دیگر نکاتی که در هنگام پخت دیزی سنگی باید توجه کنید، زمان اضافه نمودن نمک است. نمک را همواره در انتهای پخت دیزی و پس از اینکه گوشت آن کاملا پخت به آن اضافه کنید. در غیر این صورت نمک نمی گذارد که گوشت به خوبی بپزد.

همانند دیگر غذاهای سنتی ایران، آبگوشت نیز نیاز به زمان پخت طولانی دارد. هر چه زمان پخت دیزی سنگی بیشتر باشد، جا افتاده تر و خوش رنگ تر می شود.

دقت کنید که اگر در هنگام پخت دیزی سنگی دوباره به آن آب اضافه کنید، طعم گوشت تحت تاثیر قرار می گیرد و به خوشمزگی همیشه نمی شود. بنابراین سعی کنید از همان ابتدای پخت، آب زیادی به غذا و دیزی سنگی اضافه کنید.

و نکته آخر: سعی کنید که نخود و لوبیا را از شب قبل در آب قرار دهید. قبل از پخت، نخود و لوبیا را آبکش کرده و به آبگوشت اضافه کنید.

ایرانگردی
۳ نظرات

مطلب قبلی
برگزاری آیین جهانی نوروز به تلاش یونسکو در برج میلاد
مطلب بعدی
مرکز خرید سیام پاراگون بانکوک، سرزمینی از تفریحات هیجان انگیز

مطالب مرتبط

راهنمای جامع سفر به مسکو

لیست بهترین هتل‌های کوش آداسی | از ۵...

معرفی بهترین تفریحات کوش آداسی

۲۳ جاذبه‌ای که نباید در کوش آداسی از...

بندرعباس تا آنتالیا – نقشه سفر، هزینه ها...

لیست بهترین رستوران های کوش آداسی – از...

سفری ارزان و جذاب از شیراز به چابهار

مسجد اورتاکوی، مسجدی روی موج های بسفر

کدام رستوران های مسکو محبوب گردشگران هستند؟

معرفی کامل بازارهای مشهد از مراکز خرید تا...

۳ نظرات

علی 1397-12-01 - 8:11 ق.ظ

با سلام آبگوشت کشک شهرستان خوی با نام چروتمه گفته نشد مواد آن کشک تخم مرغ لپه گوشت گوسفندی نعنا و مرزه بسیار لذیذ همراه با سنگک تازه و پیاز

پاسخ
تیم خبری الی گشت 1397-12-01 - 9:12 ق.ظ

سلام به دوست عزیز الی گشت
بسیار سپاسگزاریم که آبگوشت کشک خوی رو به ما معرفین کردین.
امیدواریم دیگر خواننده ها هم آبگوشت و دیزی مناطق خودشون و به ما معرفی کنن.

پاسخ
علی 1397-12-01 - 8:12 ق.ظ

سیب زمینی یادم رفت بنویسم

پاسخ

نظر بدهید لغو پاسخ

نام ، ایمیل و وب سایت من را برای دفعه بعدی که نظر می دهم در این مرورگر ذخیره کنید.

شبکه های اجتماعی

Facebook Twitter Instagram Telegram

مطالب اخیر

  • راهنمای جامع سفر به مسکو

    1404-03-20
  • لیست بهترین هتل‌های کوش آداسی | از ۵ ستاره تا ۳ ستاره

    1404-03-20
  • شهر فریمان را بیشتر بشناسید

    1404-03-18
  • معرفی بهترین تفریحات کوش آداسی

    1404-03-18
  • ۲۳ جاذبه‌ای که نباید در کوش آداسی از دست بدی

    1404-03-18

مطالب برتر

  • ۱۲ حقیقت جالب و باورنکردنی در مورد غذای چینی

    1397-12-15
  • بوتیک هتل ارسی تبریز، آسایش و لذت در برابر شهریاری‌ها

    1402-05-10
  • معرفی هتل گراتا لیتوانی | ۳ ستاره

    1398-07-22
  • چگونه در طول پرواز از کمردرد پیشگیری کنیم

    1398-07-21
  • چرا به سوئیس سفر کنیم؟

    1398-04-05
  • ویزای ترانزیت و هر آن چه که درباره ی آن باید بدانید

    1397-10-02

دسته بندی ها

  • آموزشی
  • اخبار
  • راهنمای سفر
  • رسانه
  • گردشگری

درباره مجله گردشگری الی گشت

الی گشت لوگو

مجله گردشگری الی گشت، منبع اخبار و مقالات گردشگری، راهنمای سفر، توریسم اخبار گردشگری بین الملل و بروزترین مطالب در زمینه سفرهای داخلی و خارجی

شبکه های اجتماعی

Facebook Twitter Instagram Telegram

سفر و گردشگری

  • معرفی هتل اپگیا پاریس | ۳ ستاره

  • معرفی ۱۱ تا از زیباترین آبشارهای گیلان

  • این شیرینی های نوروزی در ایران بسیار پرطرفدار هستند!

مطالب جذاب

  • در این خانه همیشه زلزله می آید!

  • همه چیز درباره ی عشایر شاهسون و زندگی زیبای آنان

  • ۱۰ تا از بهترین ساحل های آنتالیا

استفاده از مطالب مجله گردشگری و توریستی الی گشت فقط برای مقاصد غیر تجاری و با ذکر منبع بلامانع است. کليه حقوق اين سايت متعلق به شرکت الی گشت میباشد.

الی گشت
  • الی گشت
    • بلیط هواپیما
    • رزرو هتل
    • تور مسافرتی
    • پکیج مسافرتی
    • بلیط قطار
    • بیمه مسافرتی
  • اخبار
    • اخبار الی گشت
    • اخبار ایران
    • اخبار جهان
  • سفر
  • گردشگری
    • صنعت گردشگری
    • صنعت هوانوردی
    • صنعت هتلداری
  • آموزش
    • مدیریت
    • بازاریابی
    • تجارب موفق
  • رسانه
    • عکس
    • ویدئو

بیشتر بخوانیدx

هنگ کنگ، شهر آسمان خراش ها

رازهای سفر ارزان به بانکوک

قوانین و نکاتی که قبل از سفر...