گلفشان چیست؟ در کجای ایران می توانیم ببینیم؟

درباره گلفشان

یکی از جالب ترین پدیده های زمین شناسی، گلفشان نام دارد که در آن، مرتبا گل سردی به بیرون پرتاب می شود. این پرتابه ها به مرور مخروط های کوچک و بزگی را تشکیل می دهند. شکل گلفشان و عملی که در آن اتفاق می افتد، در نگاه اول شما را یاد فعالیت های اتشفشانی می اندازد در صورتیکه دانشمندان معتقدند پدیده ی گلفشان، الزاما ربطی به فعالیت های آتشفشانی ندارد. در ادامه از این پدیده ی جالب بیشتر خواهیم دانست و مکان هایی که در آن می توانید این پدیده ی جالب را در ایران تماشا کنید، به شما معرفی می کنیم. همراه الی گشت باشید:

گلفشان ها چه طور بوجود می آیند؟

مطالب مرتبط:
جایی که هر کویر دوستی باید ببیند: کویر جندق
تنگه چاه کوه کجاست؟

در واقع گلفشان به ۲ دلیل می تواند بوجود بیاید، یکی فشارهای زمین شناختی که گل فشان های سرد را بجود می آورد و دیگری فعل و انفعالات آتشفشانی که باعث بوجود آمدن گل فشان های داغ می شود. این گلفشان ها گاهی فعال و گاهی غیر فعال هستند.

یکی از مزیت های این پدیده این است که با مشاهده ی آن می توان به احتمال وجود گسل و یا وقوع زلزله در آن پی برد. به جز این، ترکیباتی که در این گل فشان ها وجود دارد نشان دهنده ی وضعیت داخلی زمین از نظر وجود آب و نفت است.

کجای ایران گلفشان ببینیم؟

در همه جای دنیا گلفشان وجود دارد و برای مثال بزرگترین آن در کشور پاکستان و در منطقه ی بلوچستان با ارتفاع ۵۰۰ متر قرار دارد. در کشور ایران هم، در جنوب استان سیستان و بلوچستان و استان هرمزگان می توان این پدیده را تماشا کرد. در شمال کشور هم استان هایی مثل استان گلستان این پدیده را دارند.

معروف ترین گلفشان ایران در استان سیستان و بلوچستان و در منطقه ی تنگ در شهرستان کنارک قرا دارد که شامل چندین تپه است. از این تپه ها در حال حاضر، یکی از انها فعالیت گلفشانی دارد. گلفشان این منطقه به طور طبیعی کاملا بصورت سرد بوده و مشخص است که به دلیل فشارهای زمین شناختی است چون در گلفشان های گرم، پرتاپ شدن گل ها با بخار همراه است. یکی دیگر از گلفشان های دیدنی، در کوه تخت سلیمان در استان آذربایجان غربی قرار دارد.

همانطور که گفته شد در شمال کشور و در استان گلستان هم پدیده ی  زیبای گلفشان وجود دارد که یکی از آنها در شهر گمیشان اتفاق می افتد و گلفشان نفتیجه نام دارد. گل هایی که از آن به بیرون پرتاپ می شوند، غلظت کمتری دارند و در نتیجه روانتر هستند. دهانه‌های فرعی گاز که به شکل کراترهای آتشفشانی کوچک هستند از جنبه‌های زیبای این گل فشان به شمار می‌روند.

این پدیده‌ها از زیباترین پدیده‌های طبیعی به اشکال مخروط‌های کوچک آتشفشانی از جنس گل یا ماسه هستند که ابعاد آن‌ها از چند سانتیمتر تا چندین متر متغیر است.

ظاهرا قسمت مرکزی این گلفشان از جنس ماسه و بخش خارجی آن از جنس گل است. در این آتشفشان‌ها، تزریق مواد گلی و ماسه‌ای از زیر به داخل شکاف و به همراه آب انجام می شود و به مواد گلی که از شکاف خارج می‌شود، روانه گلی می‌گویند.